Behavior Towards Improving Vocabulary Scale: The Study of Reliability and Validity / Türkçe Dersi Söz Varlığını Geliştirmeye Yönelik Tutum Ölçeği: Bir Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması

Yıl 2016, Cilt: 12 Sayı: 5, 1041 - 1055, 29.08.2016

Görkem Yaşar Fulya Topçuoğlu Ünal

Öz

Bu çalışmada amaç, ortaokul öğrencilerinin söz varlığı geliştirmeye yönelik tutumlarını ölçmek için Likert tipi maddelerden oluşan geçerli ve güvenilir bir tutum ölçeği geliştirmektir. Hazırlanan ölçek taslağı, 296 öğrenciden oluşan gruba uygulanmış, sonrasında ölçeğin geçerlilik ve güvenirlik çalışmaları yapılmıştır.

Ölçeğin yapı geçerliği için 296 öğrenciye açımlayıcı faktör analizi yapılmıştır. Ölçeğin Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) değeri .906, Barlett’s Küresellik Testi değeri de [χ2=1708.824, df=136, p<0.00] bulunmuştur. Bu değerlerle ölçeğin faktör analizine uygunluğu anlaşıldıktan sonra faktör analizi yapılmıştır. Analiz sonuçlarına göre faktör değeri düşük olan ve binişiklik yaratan 12 madde, ölçekten çıkarılmış ve 17 maddelik Likert tipi bir ölçek elde edilmiştir. Ölçekte yer alan maddelerin toplamı ile faktörler arası ilişkiyi belirlemek için Pearson korelasyon katsayıları hesaplanmıştır. Ölçeğin Cronbach’s Alpha güvenirlik kat sayısı .887 olarak bulunmuştur. Yapılan faktör analizi sonucunda elde edilen faktör yükleri, .50 ile .72 arasında değişmektedir. Bu bulgulara dayanarak ölçeğin geçerli, güvenilir olduğu ve öğrencilerin söz varlığına yönelik tutumlarını ölçmek için kullanılabileceği söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Söz varlığı, Türkçe, okuma, öğrenme, ölçek

Kaynakça

• • Ağgön, E. Yazıcı, M.(2010). Sınıf öğretmenliği programı öğrencilerinin beden eğitimi dersine yönelik tutumları (Erzincan Üniversitesi örneği), 9, 1072-1074.
• • Balcı, A. (2013). Okuma ve anlama eğitimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• • Büyüköztürk, Ş. (2014) Deneysel Desenler. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• • Büyüköztürk, Ş. (2015). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: İstatistik, araştırma deseni, SPSS uygulamaları ve yorum (Genişletilmiş 21. Baskı). Pegem Akademi, Ankara.
• • Ceran, D., & Deniz, K. (2015). TEOG Sınavı Sorularının Okuma Becerisiyle Çözülebilme Düzeyi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 3(2), 92-109.
• • Ceran, D. (2013). Türkçe öğretmeni adaylarının yazma eğitimi dersine yönelik tutumlarının değerlendirilmesi. Turkish Studies-International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(1), 1151-1169.
• • Ceran, D. (2012). Türkçe öğretmeni adaylarının konuşma eğitimi dersine yönelik tutumlarının değerlendirilmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 5(8), 337-358.
• • Çakıcı, D. (2005). Ön örgütleyicilerin okumaya yönelik tutum ve okuduğunu anlama üzerindeki etkileri. Yayımlanmamış doktora tezi.
• • Çakır, S. (2006) Toplumsal Bilimlerde Yeni Yöntem Anlayışı ve Temel Yaklaşımlar. Isparta: Fakülte Kitabevi Yayınları.
• • Çakıroğlu, O., & Palancı, M. (2015). Reading attitude scale: The reliability and validity study Okuma tutum ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Journal of Human Sciences, 12(1), 1143-1156.
• • Çokluk, Ö., Sekercioglu, G., & Büyüköztürk, S. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli SPSS ve LISREL uygulamaları. Pegem Akademi Yayıncılık.
• • Demirel, Ö. (2000). Türkçe Öğretimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• • Doğan, N., Başokçu, T. O. (2010). İstatistik tutum ölçeği için uygulanan faktör analizi ve aşamalı kümeleme analizi sonuçlarının karşılaştırılması. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 1(2).
• • Efe, E., Bek & Y., Şahin, M. (2000). Spss’te çözümleri ile istatistik yöntemler ii. Kahramanmaraş: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Rektörlüğü, Yayın No:10.
• • Ercan, İ., & Kan, İ. (2004). Ölçeklerde güvenirlik ve geçerlik. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 30(3), 211-216.
• • Erdoğan, Y., Bayram, S., & Deniz, L. (2007). Web tabanlı öğretim tutum ölçeği: Açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi çalışması. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 4(2), 1-14.
• • Erkuş, A. (2012). Psikolojide Ölçme ve Ölçek Geliştirme. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• • Gagne, R. (1985). The Conditions of Learning and Theory of Instruction Robert Gagné. New York, NY: Holt, Rinehart and Winston.
• • Göçer, A. (2014). Yazma Tutum Ölçeği’nin (YTÖ) Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(2), 515-524.
• • Göçer, A. (2009). Türkçe Eğitiminde Öğrencilerin Söz Varlığını Geliştirme Etkinlikleri ve Sözlük Kullanımı. Electronic Turkish Studies, 4(4).
• • Gömleksiz, M.N. (2004). Kitap Okuma Alışkanlığına İlişkin Bir Tutum Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirliği. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2(14),185–195.
• • Güneş, F. (2014) Türkçe Öğretimi Yaklaşımlar ve Modeller. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• • Güneş, F., & Kırmızı, F. S. (2014). E-kitap okumaya yönelik tutum ölçeğinin (EKOT) geliştirilmesi: geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 196-212.
• • Kağıtçıbaşı, Ç. (1999). Yeni İnsan ve İnsanlar. İstanbul. Evrim Yayınevi.
• • Karasar, N. (2005) Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.
• • Karasar, N. (1999). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• • Karatay, H. (2007). Kelime öğretimi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(1).
• • Kavcar, C., Oğuzkan, F., & Sever, S. (1995). Türkçe Öğretimi, Ankara: Engin Yayınevi.
• • Köklü, N., Büyüköztürk Ş. & Bökeoğlu, Ç.Ö. (2006). Sosyal bilimler için istatistik. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• • MEB (2015). İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programı (1-8. Sınıflar). Ankara: Devlet Kitapları Genel Müdürlüğü.
• • MEB (2006). İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programı (5-8. Sınıflar). Ankara: Devlet Kitapları Genel Müdürlüğü.
• • Özbay, M., & Uyar, Y. (2009). İlköğretim ikinci kademe öğrencileri için okumaya yönelik tutum ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. E-Journal of New World Science Academy, 4(2), 632-651.
• • Özdamar, K. (2002). Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi. Eskişehir: Kaan Kitabevi.
• • Robbins, S. (1994) Örgütsel Davranışın Temelleri (Çev: Sevgi Ayşe Öztürk) Eskişehir ETAM Basım Yayın.
• • Robson, C. (2015) Bilimsel Araştırma Yöntemleri Gerçek Dünya Araştırması. Ankara: Anı Yayıncılık.
• • Sakallı, N. (2001). Sosyal Etkiler: Kim Kimi Nasıl Etkiler Ankara: İmge Kitabevi.
• • Sever, S. (2004). Türkçe Öğretimi ve Tam Öğrenme. Ankara: Anı Yayıncılık.
• • Susar Kırmızı, F. (2012). Öğretmen adaylarının kitap okuma alışkanlığına yönelik tutum ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Turkish Studies, 7(3), 2353-2366.
• • Şimşek, A.(2006) Tutumların Öğretimi. İçerik Türlerine Dayalı Öğretim. Ankara: Nobel Yayınları.
• • Tavşancıl, E. (2010). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. (4. Baskı). Ankara: Nobel.
• • Tavşancıl, E. (2006). Tutumların ölçülmesi ve spss ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayınevi.
• • TDK (2005).Türkçe Sözlük, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• • Tezbaşaran, A. A. (1997). Likert tipi ölçek geliştirme kılavuzu. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları, 12, 22-25.
• • Topçuoğlu Ünal, F., Köse, M. (2014). “Türkçe Dersine Yönelik Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi: Bir Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması”. Bartın Eğitim Fakültesi Dergisi, 3 (2): 233-249.
• • Üstüner, M. (2006). Öğretmenlik mesleğine yönelik tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 45(45), 109-127.
• • Yaman, H., & Dağtaş, A. (2013). Ekrandan okumanın okumaya yönelik tutuma etkisi/Impact of screen reading towards attitudes of reading. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 9(4), 314-333.