MATEMATIK ÖĞRETMEN ADAYLARININ MATEMATIK DERSLERINDE ÖĞRETIM MATERYALI KULLANIMINA İLIŞKIN GÖRÜŞLERI

Yıl 2017, Cilt: 13 Sayı: 1, 10 - 34, 31.01.2017

Melihan Ünlü

Öz

Bu araştırmanın amacı matematik öğretmen adaylarının, matematik
derslerinde öğretim materyalleri kullanımına ilişkin görüşlerini belirlemektir.
Araştırma, 2013– 2014 akademik yılı bahar döneminde bir devlet üniversitesinin
eğitim fakültesinde öğrenim görmekte olan 142 matematik öğretmen adayı ile
yürütülmüştür. Veri toplama aracı olarak 5 açık uçlu sorudan oluşan bir form
kullanılmıştır. Veriler içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir.
Araştırmanın bulgularına göre, öğretmen adayları öğretim materyalini genel
olarak, “öğretimi kolaylaştıran”, “görselliğin ön planda olduğu”, “elle
tutulup, gözle görülen”, “yaratıcılık kullanılarak tasarlanan”, “teknolojik”
“hazır olarak alıp kullanabilecekleri ya da kendilerinin tasarladıkları” araç
gereçler olarak tanımlamışlardır. Öğretmen adaylarının büyük bir çoğunluğu öğretmen
olduklarında matematik derslerinde materyal kullanmayı düşündüklerini
belirtmişlerdir.  Materyal kullanmak
isteme nedenleri materyallerin öğretimi kolaylaştırması, duyuşsal alana yönelik
kazanımlar ve psikomotor alana yönelik kazanımlar ve teknolojik gelişmelere
uyum sağlama şeklinde sınıflandırılmıştır. Bazı öğretmen adayları ise materyal
kullanmayı düşünmediklerini ifade etmişlerdir. Materyal kullanmak istememe
nedenleri bilgi ve beceri eksikliği ve sahip oldukları olumsuz duyuşsal
özellikler olarak kategorilendirilmiştir. Özellikle geometri konularının
öğretiminde materyal kullanmak istediklerini belirtmişlerdir. Öğretmen adayları
materyallerin sınıf yönetiminin sağlanamaması, öğrenme güçlüğüne neden olması,
tehlike yaratabilmesi, maddi olanak gerektirmesi, hazırlanmasının ve
kullanılmasının zor olması gibi sınırlılıkları olduğunu düşünmektedirler.
Öğretmen olduklarında okullarda materyal kullanımı esnasında
karşılaşabilecekleri problemlere ilişkin görüşleri ise öğrencilerden
kaynaklanan problemler, yöneticilerden kaynaklanan problemler, fiziki ve maddi
yetersizlikler ve sistemden kaynaklanan problemler şeklinde
sınıflandırılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Öğretim materyalleri, matematik öğretmen adayları

PRE-SERVICE MATHEMATICS TEACHERS’ VIEWS ABOUT USING INSTRUCTIONAL MATERIALS IN MATHEMATICS LESSONS

Öz

The aim of the study was to investigate pre-service mathematics
teachers’ views about using instructional materials in mathematics lessons.
Study was conducted with 142 pre-service mathematics teachers in 2013 - 2014
academic year at a faculty of education of a public university. The data were
collected from 5 open ended questions. The data were analyzed by content
analysis method. According to the findings of the research, pre-service
teachers defined instructional materials as tools that facilitating teaching,
used in teaching, visualising, hand held, visible, designed by using
creativity, ready-to-use tools. . Majority of pre-service teachers want to use
instructional materials in their classes when they are teachers. The reasons
why they want to use instructional materials are categorized as facilitation of
teaching, gains for the affective field, gains for the psychomotor field and
the adaptation of the technological developments. On the other hand some
pre-service teachers did not want to use materials. The reasons why they did
not want to use materials were categorized as lack of knowledge and skills and
negative affective characteristics. They are most likely to use materials in
geometry and measurement learning area. In addition they think limitations of
using materials is failure of classroom management, difficulty in learning,
danger, financial necessity, difficulty in preparation and using. The problems
that they encounter during using materials in schools are classified as
problems arising from students, problems arising from the managers, physical
and material deficiencies and other factors.

Anahtar Kelimeler

Instructional materials, pre-service mathematics teachers’

Kaynakça

• Aburime, F. E. (2007). How manipulatives affect the mathematics achievement of students in Nigerian schools. Educational Research Quarterly, 31(1), 3-16.
• Akkaya, R., Durmuş, S.ve Pişkin-Tunç, M. (2012). İlköğretim matematik öğretmeni adaylarının somut materyalleri ve sanal öğrenme nesnelerini öğretim süreçleri boyunca kullanabilme durumlarının belirlenmesi. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Niğde Üniversitesi, 27-30 Haziran 2012, Niğde, Türkiye.
• Aydoğdu-İskenderoğlu T. ve Taşkın D. (2015). İlköğretim matematik öğretmeni adaylarının özel öğretim yöntemleri dersinde somut materyalleri seçme ve kullanma nedenleri. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 215-237.
• Ateş, A. (2012). Instructional technologies and material design course evaluation through lecturer’s and students’ responses. International Journal of New Trends in Arts, Sports &Science Education, 1(1), 10-20.
• Bozkurt, A. ve Akalın, S. (2010). Matematik öğretiminde materyal geliştirmenin ve kullanımının yeri, önemi ve bu konuda öğretmenin rolü. Dumlupınar Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 47-56.
• Bulut, S., Çömlekoğlu, G., Seçil, S.Ö., Yıldırım H. ve Yıldız, B.T. (2002). Matematik öğretiminde somut materyallerin kullanilmasi. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Ankara.
• Cengizhan, S. (2011). Öğretmen eğitiminde öğretim materyal ve teknolojilerinin etkin kullanımı: Öğretmen adaylarının beklenti ve görüşleri. International Online Journal of Educational Sciences, 3(2), 641-662.
• Çakıroğlu, E. &Yıldız, B. T. (2007). Turkish preservice teachers’ views about manipulative use in mathematics education. In C. S. Sunal & M. Kagendo (Eds.), The Enterprise of Education, (pp. 275-289). Information Age Publishing Inc.
• Çelik, L. (2010). Öğretim mataryallerinin hazırlanması ve seçimi. Özcan Demirel ve Eralp Altun (Ed). Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Çiftçi K., Yildiz P. ve Bozkurt E. (2015). Ortaokul matematik öğretmenlerinin materyal kullanımına ilişkin görüşleri. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitimde Politika Analizi Dergisi, 4, 79-89.
• Dienes, Z. (1967). A Theory of mathematics-learning. In F. J. Crosswhite, et al. (Eds.). (1973). Teaching mathematic: Psychology foundations. Worthington, Ohio, Charles A. Jones Pub. Co. Dienes.
• Ersoy, Y. ve Ardahan, H. (2003) İlköğretim okullarında kesirlerin öğretimi-II: Tanıya yönelik etkinlikler düzenleme. Erişim Tarihi: 20.06.2016. http:// www.matder.org.tr.
• Fuson, K. C. & Briars, D. J. (1990). Using a base-ten blocks learning/teaching approach for first- and second-grade place-value and multidigit addition and subtraction. Journal for Research in Mathematics Education, 21(3), 180-206.
• Gökmen, A., Budak, A. ve Ertekin, E. (2015). İlköğretim öğretmenlerinin matematik öğretiminde somut materyal kullanmaya yönelik inançları ve sonuç beklentileri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(3), 859-874.
• Gülbahar, Y. (2008). Öğretim araç ve gereçleri. Kıymet Selvi (Ed) Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Güven, S. (2006). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştime dersinin kazandırdığı yeterlikler yönünden değerlendirilmesi (İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Örneği). Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(2), 165-179.
• Howard, P., Perry, B. & Tracey, D. (1997). Mathematics and manipulatives: Comparing primary and secondary mathematics teacher’s views. http://www.aare.edu.au/97pap/howap045.htm.
• Kaya, Z. (2006). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme. Ankara: Pegem-A Yayıncılık 2. Baskı.
• Kennedy, L. M., & Tipps, S. (1994). Guiding children's learning of mathematics. Belmont, Ca: Wadsworth Pub. Co.
• Kılıç, H., Tunç-Pekkan, Z. ve Karatoprak, R. (2013). Materyal kullanımının matematiksel düşünme becerisine etkisi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 9(4), 544-556.
• Kıyıcı, G., Erdoğmuş, E. ve Sevinç, Ö.S. (2007). Sınıf ortamında materyal kullanımının eğitim öğretime katkısı ile ilgili öğretmen adaylarının görüşleri. The Proceedings of 7th International Educational Technology Conference, Near East University, North Cyprus.
• Kutluca, T. ve Akın, M. F. (2013). Somut materyallerle matematik öğretimi: dört kefeli cebir terazisi kullanımı üzerine nitel bir çalışma. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 4(1), 48-65.
• Manches, A., O’Malley, C., & Benford, S. (2010). The role of physical representations in solving number problems: A comparison of young children’s use of physical and virtual materials. Computers & Education, 54, 622-640.
• McNeil, N. M.& Jarvin, L. (2007). When theories don’t add up: Disentangling the manipulatives debate. Theory into Practice, 46(4), 309-316.
• MEB. (Milli Eğitim Bakanlığı). (2006). İlköğretim matematik dersi 6-8 öğretim programı ve kılavuzu: Ankara.
• MEB. (Milli Eğitim Bakanlığı). (2013). Ortaokul matematik dersi 5-8 öğretim programı ve kılavuzu: Ankara.
• Mert-Uyangor, S. ve Karaca-Ece, D. (2010). The attitudes of the prospective mathematics teachers towards instructional Technologies and material development course. TOJET: The Turkish Online Journal of Educational Technology, 9(1), 213-220.
• Miles, B. M.& Huberman, A. M. (1994). Qualitative Data Analvsis (2nd ed.). London: Sage Pub.
• Moyer, P.S. (2001). Are we having fun yet? How teachers use manipulatives to teach mathematics. Educational Studies in Mathematics, 47, 175-197.
• National Council of Teachers of Mathematics (NCTM) (1989). Curriculum and evaluation standards of school mathematics. Reston, VA: The National Council of Teachers of Mathematics Inc.
• Öztürk, C. ve Oltuoğlu, R. (2003). Sosyal bilgiler öğretiminde edebi ürünler ve yazili materyaller (2. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Pişkin, M. (2010). Investigation of pre-service elementary mathematics teachers’ self-efficacy beliefs about using concrete models in teaching mathematics. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
• Seferoğlu, S. (2010). Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Sowell, E. (1989). Effects of manipulative materials in mathematics instruction. Journal for Research in Mathematics Education, 20, 498-505.
• Suydam, M., & Higgins. J. (1977). Activity-based learning in elementary school mathematics. Reston, Virginia: NCTM.
• Şekerci, A. R., Kurban, B., Çimen, N., Kızıltaş, E., Turan, S., Demirci, T., Başçı, Z. ve Göktaş, Y. (2008). Öğretim teknolojilerinin eğitim fakültelerindeki durumu: öğrenci görüşleri. 8. Uluslararası Eğitim Teknolojisi Konferansı, Eskişehir.
• Toptaş, V., Çelik, S. ve Karaca, E. T. (2012). Pedagogical materials use of primary grade teachers in mathematics education. İlköğretim Online, 11(4), 1121-1130. http://ilkogretim-online.org.tr adresinden 20.06.2016 tarihinde ulaşılmıştır.
• Tutak, T., Kılıçarslan, S., Akgül, A., Güder, Y. ve İç, Ü. (2012). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının somut öğretim nesnesi kullanımına yönelik bilgi düzeylerinin belirlenmesi. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Niğde Üniversitesi, 27-30 Haziran 2012, Niğde, Türkiye.
• Van de Walle, J. A. (2007). Elementary and middle school mathematics: Teaching developmentally (6th ed.). Boston, MA: Pearson /Allyn and Bacon.
• Yalın, H.İ. (2003). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Yanpar, T. (2007). Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı. Ankara: Anı Yayıncılık
• Yetkin- Özdemir, E. (2008). Sınıf öğretmeni adaylarının matematik öğretiminde materyal kullanımına ilişkin bilişsel süreçleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 362-373.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008) . Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (7. baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yükseköğretim Kurulu. (1998). Eğitim fakültesi öğretmen yetiştirme lisans programları. Ankara.