Yaratıcı Yazma Ürünlerinde Akran Zorbalığının Temsili 7. Sınıf Uygulama Örneği

Yıl 2024, Cilt: 20 Sayı: 2, 89 - 102, 31.12.2024

Serpil Öztürk

https://doi.org/10.17244/eku.1516062

Öz

Akran zorbalığı okulda, pansiyonda, yemekhanede, bahçede hatta lavabolarda öğrencilerin sıklıkla karşılaştığı bir durumdur. Tanımının dahi zor yapıldığı akran zorbalığı bilinmesi, öğrenilmesi gereken bir alandır. Konu yeterince bilinmediği takdirde yaşanan olumsuzluklar, bazen uzun yıllara yayılırken bazense ömür boyunca bireyin taşıması gereken bir yük olarak kalır. Bilindiği üzere yaratıcı yazma ile birey hayal gücünü harekete geçirerek keyifli yazma süreci yaşar ve var olan problem durumu hakkında düşünme imkânı bulur. Düşünme süreci sayesinde kişi, probleme birbirinden farklı çözüm yolları üretir. Bu doğrultuda araştırmanın amacı 7. sınıf öğrencilerinin akran zorbalığı konusunda yaratıcı yazma becerilerinden hareketle ortaya çıkardıkları metinlerdeki yönelimlerini tespit etmek, hangi tür akran zorbalığına ve akran zorbalığı rollerine yer verdiklerini bulmak, ayrıca duruma nasıl çözüm getirdiklerini tespit etmektir. Çalışmada betimsel analiz kullanılmıştır. Çalışma grubuysa 7. sınıfa giden 28 öğrenciden oluşmuştur. Çalışmanın amacı doğrultusunda ulaşılan verilerin frekans ve yüzdelik değerleri hesaplanmıştır. Ayrıca metinler akran zorbalığı türlerine, rollerine ve çözüm rollerine göre sınıflandırılmıştır. Öğrenci metinlerinde en çok fiziksel ve sözel zorbalık yer bulurken en az maddi zarar veren zorbalık ile sanal zorbalık tercih edilmiştir. Erkek öğrencilerin savunucu izleyici rolünü, kız öğrencilere göre anlamlı bir farklılıkla metinlerinde işledikleri saptanmıştır. Bununla beraber erkek öğrencilerin yazılarında problem durumuna çözümleri az da olsa ‘‘mekânı terk etme’’ şeklinde karşımıza çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Akran zorbalığı, Yaratıcı yazma, Yaratıcı yazma ürünlerinde akran zorbalığı

Etik Beyan

Araştırma ve yayın etiğine uyulmuştur. Bu araştırma için Sakarya Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Bilimsel Araştırma Etik Kurulu’ndan etik onay alınmıştır (Tarih 05.07.2024: , Sayı: E-61923333-050.99-376319).

REPRESENTATION OF PEER BULLYING IN CREATIVE WRITING PRODUCTS 7TH GRADE APPLICATION EXAMPLE

Öz

Peer bullying is a situation frequently encountered by students in various environments, including schools, dormitories, dining halls, gardens, and even restrooms. Although its definition is difficult to articulate, peer bullying is a field that must be understood and studied. When the issue is not sufficiently known, the resulting negative impacts can persist for years, and in some cases, remain a lifelong burden for individuals. As is widely recognized, creative writing allows individuals to activate their imagination, engage in an enjoyable writing process, and reflect on existing problem situations. Through this process of reflection, they can generate various solutions to the problem. In this context, the aim of this research is to identify the tendencies in the texts created by 7th-grade students regarding peer bullying based on their creative writing skills. The study also aims to determine the types of peer bullying, the roles involved in bullying, and the solutions proposed by students. A descriptive analysis was used in the study, and the study group consisted of 28 7th-grade students. The data obtained in line with the study’s objectives were analyzed using frequency and percentage calculations. Additionally, the texts were classified according to the types of peer bullying, roles in bullying, and solution roles. The findings revealed that physical and verbal bullying were the most commonly mentioned forms of bullying in student texts, while material damage-related bullying and cyberbullying were the least addressed. Male students were found to incorporate the role of “defender bystander” in their texts significantly more than female students. Moreover, male students occasionally proposed “leaving the environment” as a solution to the problem situations in their writings.

Anahtar Kelimeler

Peer bullying, creative writing, peer bullying in creative writing products

Etik Beyan

Research and publication ethics were complied with. Ethical approval was obtained for this research from the Scientific Research Ethics Committee of Sakarya University Graduate Education Institute (Date 05.07.2024: E-61923333- 050.99-376319).

Kaynakça

• Akbaş, O. (2023). Akran zorbalığı (1. baskı). İstanbul: Yediveren.
• Akduman, N., Özbek, Y. Ö., Taneri, O. P. (2022). Bibliyoterapi kullanarak akran zorbalığı ile mücadele (1. baskı). Anı yayıncılık. Alpay, Emli, E.,Süner, F.A., Ünal, B. (2021). Akran zorbalığına kısa bir bakış: Birinci basamak sağlık çalışanlarına tavsiyeler. Sürekli tıp eğitimi dergisi, 30 (6), 444-450. Doı: 10. 17942/sted. 915101.
• Ataman, M. (2006). Yaratıcı drama sürecinde yaratıcı yazma. Yaratıcı drama dergisi. 1(1). 71-83. https://doi.org/10.21612/yader.2006.006
• Beydemir, A. (2010). İlköğretim 5. sınıf Türkçe dersinde yaratıcı yazma yaklaşımının yazmaya yönelik tutumlara, yaratıcı yazma ve yazma erişisine etkisi. (Yayımlanmış yüksek lisans tezi) Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
• Büyüköztürk, Ş. , vd. (2024). Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri (35. baskı). Pegem akademi.
• Dewey, J., Dunsmuir, S. , Birch, S. (2022). Akran zorbalığı (Çev: N.Yener). Kuraldışı yayıncılık.
• Duygulu, H. , Muslu, E. (2023). Akran zorbalığı ebeveynler ve eğitimciler için (1. baskı). Sonçağ Akademi.
• Doğan, A. & Yüzbaşı-Vural, D. (2021). Akran Zorbalığı- Rehber Öğretmen/ Psikolojik Danışanlar İçin Kitapçık. Meb Yayınları.
• Dönmez, A. & Topçu, E., A.(2015). Bir grup süreci olarak akran zorbalığı: katılımcı rollerinin cinsiyet ve sosyal statü açısından incelenmesi. Türk Psikoloji Dergisi.30 (75). 1-13. https://doi.org/10.33206/mjss.1013219
• Erk, B. A. (2019). Akran Zorbalığı (2. baskı). Ekinoks yayınevi.
• Erk, B., A. (2022). Akran zorbalığı önleme ve farkındalık etkinlikleri (1. baskı). Ekinoks Yayınevi.
• Emre, İ. (2021). Zorbalık. Türk Dili.70 (837), 89-91. Erişim adresi: https://www.tdk.gov.tr/wp-content/uploads/2021/08/%C4%B0smet-Emre-_d_-ZORBALIK-_-4.pdf. Erişim tarihi: 20.02.2024.
• Gürhan, N. (2017). Her yönü ile akran zorbalığı. Turkiye Klinikleri J Psychiatr Nurs- Special Topics. 3 (2),175-181. https://doi.org/10.18301/rss.621
• Gürsoy, C. E. (2010). Ergenlerde sosyodemografik özelliklere ve algılanan sosyal destek ile akran zorbalığına maruz kalmanın incelenmesi. (Yayımlanmış yüksek lisans tezi). Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
• Göçen, G. (2021). Yazdıkça yazıyorum II. (2. baskı). Pegem akademi.
• Göçer, A. (2019).Yazma eğitimi (4. baskı). Pegem akademi.
• Gürsoy, C. E. (2010). Ergenlerde sosyodemografik özelliklere ve algılanan sosyal destek ile akran zorbalığına maruz kalmanın incelenmesi. (Yayımlanmış yüksek lisans tezi). Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
• Kasap, D. (2019). Yaratıcı okuma-yaratıcı yazma çalışmalarının yaratıcı okuma, okuduğunu anlama, yazma ve yaratıcı yazma erişisine etkisi. (Yayımlanmış doktora tezi). Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
• Kasten, C. , W. & Yıldırım, K. (2013). Okuma ve yazma eğitimi: Tek başına öğrenemem ki (1.baskı). Pegem akademi.
• Maden( 2022). Türkçe öğretim programları yöntem ve teknikler (1. baskı). Nobel kitap.
• Maltepe, S. (2006). Türkçe öğretiminde yazılı anlatım uygulamaları için bir seçenek: yaratıcı yazma yaklaşımı. Dil dergisi. 11 (132). 55-66. https://doi.org/10.1501/dilder_0000000056
• Milli Eğitim Bakanlığı (2024). Akran zorbalığı öğretmen sunumu. https://orgm.meb.gov.tr/www/akran-zorbaligi/icerik/2085. 04.04.2024 tarihinde erişilmiştir.
• Pişkin, M. (2022). Okul zorbalığı: tanımı, türleri, ilişkili olduğu faktörler ve alınabilecek önlemler. Kuram ve uygulamada eğitim bilimleri. 2(2), 531-562.
• Şahan, Ö. (2020). Akran zorbalığı. Arkadaşlık ilişkileri ve çatışmaları üzerine rehber (3. baskı). Pozitif yayınevi.
• Şimşek , H. & Yıldırım, A. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (12. baskı). Seçkin yayınevi.
• Temizkan, M. (2011). Yaratıcı yazma etkinliklerinin öykü yazma becerisi üzerindeki etkisi. Kuram ve uygulamada eğitim bilimleri. 11 (2), 919-940. https://doi.org/10.35233/oyea.703204
• Tonyalı, E. (2010). Yaratıcı yazma uygulamalarının ilköğretim altıncı sınıf öğrencilerinin yazma becerilerine etkisi. (Yayınlanmış yüksek lisans tezi), Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
• Yalnız, A. (2023). Akran zorbalığı (1. baskı). Nobel bilimsel.
• Yeldan, D.(2023). Siber suçlar taciz-zorbalık-şiddet-intikam (2. baskı). Seçkin hukuk.
• Yıldırım, R. (2010). Akran zorbalığı. Celal Bayar üniversitesi sosyal bilimler dergisi. 10(2), 39-51.