Nitel Araştırma Dersinin Lisansüstü Öğrenciler ve Öğretim Elemanlarınca Bütüncül Olarak Değerlendirilmesi

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 4, 1408 - 1429, 31.10.2019

Yağmur Şahin Selami Uysal Lütfi Saraç Kerim Gündoğdu

Öz

Bu çalışma ile bir devlet üniversitesi eğitim fakültesinde Eğitim Bilimleri Bölümünde verilen
Nitel Araştırma Yöntemleri dersini alan lisansüstü öğrenciler ile bölümde bu dersi veren öğretim
üyelerinin bakış açısından nitel araştırma derslerinin farklı değişkenlere göre derinlemesine
değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışmaya, ilgili üniversitenin Eğitim Bilimleri Ana Bilim
Dalında, gönüllülük esasına dayalı olarak 18 lisansüstü öğrenci ile bu dersi veren 3 öğretim üyesi
katılmıştır. Veri çeşitlemesi sağlanması bakımından veriler görüşme, gözlem ve dokümanlar yoluyla
elde edilmiştir ve verilerin analizinde içerik analizinden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda
lisansüstü öğrencilerin nitel araştırma yöntemlerini eğitim bilimlerin alanında önemli gördükleri;
dersin işlendiği fiziksel ortama yönelik olumsuz görüşlerin yer aldığı; dersin işlenişinde araç-gereç
ve materyal olarak en çok bilgisayar, projeksiyon, tez, makale ve kitapların kullanıldığı; dersin bir
izlencesinin var olmasının olumlu bulunduğu; gözlem konusuna daha fazla ağırlık verilmesi
gerektiği; değerlendirilmede öğrenci sunumlarına, ürün odaklı çalışmalarına, okul dışı
ödevlendirmelere ve sınavlara yer verildiği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Nitel araştırma, nitel araştırma yöntemleri, lisansüstü egitim

A Holistic Evaluation of Qualitative Research Course by Graduate Students and Academic Staff

Öz

In this study, it is aimed to have those graduate students who are taking the qualitative
research and those professors who are giving the course at the department of Educational Sciences,
in the faculty of Education of a public university evaluate the course and previous courses in depth,
depending on different variables. 18 postgraduate students and 3 professors participated in the study
on a voluntary basis in the Department of Educational Sciences of the related university. Data were
obtained through interviews, observations and documents in order to provide data triangulation, and
content analysis was used in the analysis of the data. As a result of the research, it was seen that
graduate students consider qualitative research methods important within the field of educational
sciences; negative opinions about the physical environment in which the course is taught; computer,
projection, thesis, articles and books are mostly used as tools and materials in the course; the
presence of a course outline is found to be positive. It was also concluded that student presentations,
product based studies, assignments and exams were generally included in the evaluation of the
students’success.

Anahtar Kelimeler

Qualitative research, qualitative research methods, postgraduate educaiton

Kaynakça

• Arslan, H. (2004, Temmuz). Öğrenci, öğretmen, öğretmen adayı ve öğretim elemanı gözüyle öğretmen yetiştirme. XIII. Eğitim Bilimleri Ulusal Kongresi’nde sunulan sözlü bildiri. Malatya.
• Aslan, G. (2007). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsüne kayıtlı doktora öğrencilerinin lisansüstü öğretime ilişkin sorunları. Milli Eğitim Dergisi. 174, 250-270
• Ayhan, H. (2009). Bilim ve bilimsel yöntemler. Bilimsel Araştırma ve Düşünce Süreçleri Semineri, 54.
• Başkale, H. (2016). Nitel araştırmalarda geçerlik, güvenirlik ve örneklem büyüklüğünün belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 9(1), 23-28
• Berg,B. L. (2001). Qualitative research methods for the social sciences (4th ed.). Nediham Heights: Allyn & Bacon.
• Best, J. W. & Kahn, J. V. (2006). Research in education (10th ed.). Pearson Education Inc.: USA.
• Bogdan, R. (1972). Participant observation in organizational settings. Syracuse, NY: Syracuse University Press.
• Bogdan, R., & Taylor, S. J. (1975). Introduction to qualitative research methods: A phenomenological approach to the social sciences. John Wiley & Sons.
• Bogdan, R. C. & Biklen, S. K. (2007). Qualitative research for education. Boston: Pearson.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2010). Bilimsel araştırma yöntemleri, (6.Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Chatfield, S. L., Cooper, R., Holden, E., & Macias, K. (2014). Enhancing the experience: A multiple case study of students' experiences using arts-based techniques in learning qualitative research. The Qualitative Report, 19(41), 1-13.
• Creswell, J. W. (1994). Research design: qualitative and quantitative approaches. Sage Publications, Inc.
• Çetin, A., ve Dikici, R. (2014). Eğitim bilimlerinde araştırma yöntemleri dersinin etkililiği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(3), 981-994.
• Demirbolat, A. O. (2005). Yüksek lisans öğrencilerinin program ve öğretim elemanlarından beklentileri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(1), 47-64.
• Ersoy, A. (2015). Doktora öğrencilerinin ilk nitel araştırma deneyimlerinin günlükler aracılığıyla incelenmesi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 5(5), 549-568.
• Garavalia, L. S., Hummel, J. H., Wiley, L. P., & Huitt, W. G. (1999). Constructing the course syllabus: Faculty and student perceptions of important syllabus components. Journal on Excellence in College Teaching, 10(1), 5-21.
• Glasser, B., & Strauss, A. (1967). Grounded theory: The discovery of grounded theory. Sociology the journal of the British sociological association, 12(1), 27-49.
• Guba, E. G. (1978). Toward a Methodology of Naturalistic Inquiry in Educational Evaluation. CSE Monograph Series in Evaluation, 8. (ERIC Document Reproduction Service No. ED466345).
• Guba, E. G., & Lincoln, Y. S. (1981). Effective evaluation: Improving the usefulness of evaluation results through responsive and naturalistic approaches. https://www.gwern.net/docs/sociology/1981- guba-effectiveevaluation.pdf adresinden 07.05.2018 tarihinde indirilmiştir.
• Gündoğdu, K., Küçükoğlu, A. & Kaya, H. İ. (2007, Ekim). Bir durum çalışması: eğitim bilimleri bölümünde lisansüstü eğitim sürecinin öğrenci ve öğretim elemanı algılarıyla nitel olarak değerlendirilmesi. III. Lisansüstü Eğitim Sempozyumunda (LESEMP2007) sunulan sözlü bildiri. Eskişehir.
• Hein, S. F. (2004). I don't like ambiguity: An exploration of students' experiences during a qualitative methods course. Alberta Journal of Educational Research. 50(1), 22-38.
• Hohenberg, P. C. (2017). What is science?. https://arxiv.org/abs/1704.01614 adresinden 02.05.2018 tarihinde indirilmiştir.
• Hutchinson, L. (2003). ABC of learning and teaching: Educational environment. BMJ: British Medical Journal, 326 (7393), 810- 812.
• Karaküçük, S. A. (2008). Okul öncesi eğitim kurumlarında fiziksel/mekansal koşulların incelenmesi: Sivas ili örneği. Sosyal Bilimler Dergisi/Journal of Social Sciences. 32(2), 307-320.
• Karakütük, K. (2001). Öğretim üyesi ve bilim insanı yetiştirme, lisansüstü öğretimin planlanması. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
• Merriam, S. B. (1998). Qualitative reserach and case study applications in education. San Francisco: Jossey-Bass Inc.
• Merriam, S. B. (2009). Qualitative research: A guide to design and ınterpretation. San Francisco: Jossey-Bass.
• Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber. (Çev. Ed. S. Turan). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Mertens, D. M. (2014). Research and evaluation in education and psychology: Integrating diversity with quantitative, qualitative, and mixed methods. Thousand Oaks, CA: SAGE publications.
• National Academy of Sciences (2008). Science, evolution and creationism. Washington, DC: NAS Press.
• Okçabol, R. (2004, Temmuz). Öğrenci, öğretmen, öğretmen adayı ve öğretim elemanı gözüyle öğretmen yetiştirme. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı’nda sunulan bildiri. Malatya.
• Özdemir, M. (2010). Nitel veri analizi: Sosyal bilimlerde yöntembilim sorunsalı üzerine bir çalışma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 323-343.
• Patton, M. Q. (2014). Qualitative research. John Wiley & Sons, Ltd.
• Saban, A. (2007). Lisansüstü öğrencilerin nitel araştırma metodolojisine ilişkin algıları. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 17 (1), 469-485.
• Saville, B. K., Zinn, T. E., Brown, A. R., & Marchuk, K. A. (2010). Syllabus detail and students’ perceptions of teacher effectiveness. Teaching of Psychology, 37(3), 186-189.
• Som, İ. (2017). Lisansüstü eğitim gören öğrencilerin nitel araştırma becerilerine ilişkin ihtiyaçlarının incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 6(4), 255-265.
• Turner, G. W. & Crane, B. (2016). Teaching and learning qualitative methods through the dissertation advising relationship: perspectives from a professor and a graduate. Qualitative Social Work, 15(3), 346-362.
• Yaşar, Ş. (1998). Çağdaş bilim anlayışı. Çağdaş yaşam çağdaş insan. Can. G. (Ed.). (ss. 154- 162). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları.
• Yıldırım, A. (1999). Nitel araştırma yöntemlerinin temel özellikleri ve eğitim araştırmalarındaki yeri ve önemi. Eğitim ve Bilim, 23(112), 7-17.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yin, R. K. (2015). Qualitative research from start to finish. New York: Guilford Publications.