Ankara, Bursa ve Yalova illerinde domates yetiştirilen alanlarda zararlı ve faydalı akar (Acari) biyolojik çeşitliliği ve popülasyon dalgalanması

Yıl 2014, Cilt: 38 Sayı: 2, 197 - 214, 01.04.2014

Sultan Çobanoğlu Nabi Alper Kumral

https://doi.org/10.16970/ted.64743

Cited By: 4

Öz

A survey was conducted in North Western Region (Bursa – Yalova cities) and central Anatolia (Ankara city) of Turkey, during 2009-2010 to evaluate the mite diversity and population fluctuation on tomato plants. Thirty-four plant parasitic, predatory and neutral mite species were identified belonging to 14 mite families namely Tetranychidae, Eriophyidae, Tenuipalpidae, Bdellidae, Phytoseiidae, Stigmaeidae, Ascidae, Parasitidae, Ameroseiidae, Acaridae, Tydeidae, Iolinidae, Tarsonemidae and Oribatidae. Among these species, the plant parasitic mites, Tetranychus urticae Koch (Tetranychidae), Eotetranychus uncatus Garman and Amphitetranychus viennensis (Zacher), the predators, Pronematus ubiquitus (McG.), Neopronematus neglectus (Kuzn.) (Acari: Iolinidae) and Neoseiulus barkeri Hughes (Acari: Phytoseiidae) and the neutrals, Tyrophagus putrescentiae Sch. (Acari: Acaridae) and Tarsonemus bifurcatus Sch. (Acari: Tarsonemidae) were predominant species and corresponded to more than 87% of the mite specimens collected during the survey. Homeopronematus anconai (Baker) and N. neglectus which species are belong to Iolinidae were found as the first record for Turkey’s fauna. Sörenson’s similarity index varied 0.40-0.57, indicating a medium similarity among the cities. According to Shannon Wiener index, the biodiversity increasing mite fauna was plant parasitic mites in Ankara and predator mites in Bursa and Yalova. The population density of T. urticae on tomato began to increase in late-May and peaked three times in mid-June, late-July and mid-September in Bursa. In Ankara, the plant parasitic mite emerged in late-July and occured three peaks in mid-August, early September and mid-October

Anahtar Kelimeler

Plant parasitic mites, predatory mites, population, bio-diversity, tomato

The biodiversity and population fluctuation of plant parasitic and benificial mite species (Acari) in tomato fields of Ankara, Bursa and Yalova provinces

Öz

Türkiye’nin Kuzey batısında bulunan Bursa, Yalova ve Orta Anadolu’da yer alan Ankara illerinde 2009-2011 yılları arasında domateslerdeki akarların biyolojik çeşitliliği ve popülasyon dalgalanmasının değerlendirildiği bir çalışma yürütülmüştür. Faunistik çalışmalarda, Tetranychidae, Eriophyidae, Tenuipalpidae, Bdellidae, Phytoseiidae, Stigmaeidae, Ascidae, Parasitidae, Ameroseiidae, Acaridae, Tydeidae, Iolinidae, Tarsonemidae ve Oribatidae gibi 14 familyaya ait 34 zararlı, avcı ve nötr akar türü belirlenmiştir. Bu türlerden, bitki zararlısı Tetranychus urticae Koch (Tetranychidae), Eotetranychus uncatus Garman ve Amphitetranychus viennensis (Zach.); avcılardan Pronematus ubiquitus (McG.), Neopronematus neglectus (Kuzn.) (Acari: Iolinidae) ve Neoseiulus barkeri Hughes (Acari: Phytoseiidae) ve nötr faunadan Tyrophagus putrescentiae Sch. (Acari: Acaridae) ve Tarsonemus bifurcatus Sch. (Acari: Tarsonemidae) türleri baskın türler olarak saptanmış olup, sürvey çalışmaları boyunca toplanan akar örneklerinin %87’sini oluşturmuşlardır. Bu türler arasında Iolinidae familyasından Homeopronematus anconai (Baker) ve N. neglectus ve Türkiye akar faunası için ilk kayıttır. Sörenson’un benzerlik katsayısı 0.40-0.57 arasında değişerek, iller arasındaki orta düzeyde benzerliği göstermiştir. Shannon Wiener katsayısına göre biyolojik çeşitliliği arttıran etmen Ankara’da zararlı türler, Bursa ve Yalova’da avcı türler olmuştur. Bursa ilinde domateste T. urticae popülasyonları mayıs ayı sonunda artmaya başlamış ve haziran ortası, temmuz sonu ve eylül ortasında üç tepe noktası meydana getirmiştir. Ankara’da bu zararlı Bursa’dan geç olarak temmuz ayı sonunda çıkış yapmış ve ağustos ortası, eylül başı ve ekim ortasında üç tepe noktası oluşturmuştur

Anahtar Kelimeler

Bitki zararlısı akarlar, avcı akarlar, popülasyon, biyolojik çeşitlilik, domates