Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Bakteriyel Pnömonili Besi Sığırlarında Oluşan Serbest Radikal Hasarının Antioksidan Aktivite ve Bazı Mineral Maddeler Üzerine Etkisi

Yıl 2014, Cilt: 11 Sayı: 2, 111 - 116, 01.08.2014

Öz

Bu çalışmada, besi sığırlarında sık olarak görülen ve büyük ekonomik kayıplara neden olan bakteriyel enzootik pnömoni ile antioksidan

savunma arasındaki ilişkinin araştırılması amaçlanmıştır. Çalışma için klinik muayene bulgularına göre enzootik pnömoni teşhisi konan 50 baş

pnömonili (hasta grubu) ve 50 baş sağlıklı (kontrol grubu) olmak üzere toplam 100 besi sığırından usulüne uygun olarak v. jugularis’ten EDTA’lı

ve steril jelli cam tüplere kan örnekleri alınmıştır. Kan örneklerinde eritrositte glutatyon peroksidaz (GSH-Px), katalaz (CAT), süperoksit dismutaz

(SOD) enzim aktiviteleri ile glutatyon (GSH) düzeyleri; plazmada ise lipid peroksidasyon ürünü olan malondialdehit (MDA); serumda ise A, C, E

vitamini ve β-karoten ile bazı mineral düzeyleri çinko (Zn), bakır (Cu), selenyum (Se) tespit edilmiştir. Mikrobiyolojik muayeneler için burun svab

örnekleri alınarak genel ve spesifik besi yerlerine ekimleri yapıldıktan sonra uygun şartlarda inkube edilmiştir. Üreme görülen vasatlar enzootik

pnömoni etkenleri yönünden identifiye edilmiştir. Pnömonili hayvanlarda, lipid peroksidasyonun göstergesi olan MDA miktarında önemli bir şekilde

artış (P<0.001), CAT, GSH-Px, SOD enzim aktiviteleri ile vitamin (A, C, E ve β-karoten) ve Cu düzeylerinde önemli derecede (P<0.001) azalma

gözlenmiştir. GSH, Zn ve Se düzeylerinde gruplar arası farkın önemsiz olduğu (P>0.05) görülmüştür. Sonuç olarak, enzootik pnömonili sığırlarda

eritrosit antioksidan aktiviteleri (CAT, GSH-Px, SOD), vitamin (A, C, E ve β- karoten ) ile Cu düzeylerinin azalması ve MDA miktarlarındaki artışlar

hastalıkta oksidatif stresin geliştiğini göstermiştir.

Kaynakça

  • 1. Aebi H. Catalase in vitro. Meth Enzym 1984; 105: 121-6.
  • 2. Aiello SE, Mays A. The Merck Veterinary Manual, Eighth Edition. Philadelphia: Merck and Company, 1998;17.
  • 3. Aytuğ CN, Alaçam E, Görgül S. Sığır Hastalıkları, 2. Baskı. İstanbul: 1989; 179-84.
  • 4. Batmaz H. Sığırların İç Hastalıkları. 2. Baskı. Bursa: F Özsan Mat San ve Tic Ltd Şti, 2010; 415.
  • 5. Beck MA, Levander O, Handy J. Selenium deficiency and viral infection. J Nutr 2003; 133: 1463-7.
  • 6. Combs GF, Noguchi T, Scott ML. Mechanisms of action of selenium and vitamin E in protection of biological membrans. Federation Proc 1975; 34: 11.
  • 7. Cross CE, Halliwell B, Borish ET, Pryor WA, Ames BN, Saul RL, Mccord JM, Harman D. Oxygen radicals and human disease. Ann Intern Med 1987; 107: 526- 45.
  • 8. Gül Y, Dabak M, Kalender H, Kızıl O, Issi M. Enzootik pnömonili dana ve kuzularda amoksisilinle tedavi denemeleri. Bültendif 1999; 12: 12-5.
  • 9. Horvath I, Donelly L, Kiss A. Combined use of exhaled hydrogen peroxide and nitric oxide in monitoring asthma. Am J Respir Crit Care Med 1998; 158: 1042-6.
  • 10. Hoshino Y, Ichijo S, Osame S, Takahashi E. Studies on serum tocopherol, selenium levels and blood glutathione peroxidase activities in calves with white muscle disease. The Japanese Journal of Veteriner Science1989; 51(4): 741-8.
  • 11. Issi M, Gül Y. Evcil hayvanlarda vitamin C’nin önemi ve metabolizması. FU Sağ Bil Derg 2001; 15 (2): 423-30.
  • 12. Issi M, Gül Y, Yılmaz S. Clinical, haematological and antioxidant status in naturally poxvirus infected sheep. Rev Med Vet 2008; 159 (1): 54-8.
  • 13. Jagos P, Bouda J, Dvorak R. Ascorbic acid levels in cases of bronchopneumonia in calves. Vet Med Paraha 1977; 22 (3): 133-6.
  • 14. Jensen R, Mockey DR. Disease of Feedlot Cattle. Third Edition: Philadelphia, Lea and Febiger, 1979; 65.
  • 15. Karataş F, Tuğ T, Konar V. Aerosole maruz kalan işçilerde, serum antioksidan vitaminler (A, E, C), selenyum ve malondialdehit düzeyleri. Torax Dergisi 2008; 9 (1): 13-6.
  • 16. Kayden HJ, Chow CK, Bjarnson LK. Spectrophotometric method for determination of tocopherol in red blood cells. J Lip Res 1973; 14: 533-40.
  • 17. Kold E. Neuere Erkenntnisse zur bedeutung der askorbinsaeure für Haustiere und zu ihrer Anwendung in der Veterinaermedizin. Tieraerztl Umschau 1992; 47: 163-75.
  • 18. Koller LD, South PJ, Exon JH, Whitbeck GA, Maas J. Comparison of selenium levels and glutathione peroxidase activity in bovine whole blood. Canadian J Comp Med 1984; 48(4): 431-3.
  • 19. Kozat S. Geviş getiren hayvanlarda iz elementlerin önemi, gerekliliği ve noksanlıklarının etkileri. YYU Sağ Bil Derg 2006; 9 (2): 58-67.
  • 20. Kyaw A. A simple colorimetric method for ascorbic acid determination in blood plasma. Clin Chim Act 1978; 86: 153-7.
  • 21. Lawrence RA, Burk RF. Glutathione peroxidase activity in selenium-deficient rat liver. Bioch Bioph Res Com 1976; 71 (4): 952–8.
  • 22. Leung HW, Vang MJ, Mavis RD. The cooperative interaction between vitamin E and vitamin C in suppression of peroxidation of membrane phospholipids. Bioch Bioph Acta 1981; 664: 266-72.
  • 23. Lowry OH, Rosebrough NJ, Farr AL, Randall RJ. Protein measurement with the folin phenol reagent. J Biol Chem 1951; 193 (1): 265-75.
  • 24. Mallol J, Aguirre V, Espinosa V. Increased oxidative stres in children with post infectious bronchiolitis obliterans. Aller Immunopathol 2011; 39 (5): 253-8.
  • 25. Matkovics B, Szabo I, Varga IS. Determination of enzyme activities in lipid peroxidation and glutathione pathways (in Hungarian). Lab Diag 1988; 15: 248–9.
  • 26. Mckenzie RC, Rafferty TS, Beckett GJ. Selenium: an essential element for immune function. Immunol 1998; 19: 342-5.
  • 27. Miller JK, Brzezinska-Slebodzisnka E, Madsen FC. Oxidative stress, antioxidants, and animal function. J. Dair Sci 1993; 76(9): 2812-23.
  • 28. Niki E, Saito T, Kawakami A, Kamiya Y. Inhibition of oxidation of methyl linoleate in solution by vitamin E and vitamin C. J Biol Chem 1984; 259: 4177-82.
  • 29. Ozyurt B, Iraz M, Koca K, Ozyurt H, Sahin S. Protective effects of caffeic acid phenethyl ester on skeletal muscle ischemia-reperfusion injury in rats. Mol Cel Bioch 2006; 292: 197-203.
  • 30. Ozyurt H, Pekmez H, Parlaktas BH, Kus I, Ozyurt B, Sarsılmaz M. Oxidative stres in testicular tissues of rats exposed to cigarette smoke and protective effects of caffeic acid phenethyl ester. Assian J Androl 2006; 8 (2): 189-93.
  • 31. Placer ZA, Cushmann LL, Johnson BC. Estimation of products of lipid peroxidation in biochemical systems. Anal Biochem 1966; 16: 359–64.
  • 32. Radostits OM, Gay CC, Hinchcliff KW, Constable PD. Veterinary Medicine. Tenth Edition: London, New York, Oxford, Philadelphia, St Louis, Sydney, Toronto, 2008; 1017-44.
  • 33. Rahman I, Van Schadewijk AA, Crowther AJ, Hiemstra PS, Stolk J, Macneew DE, Boer WI. 4-Hydroxy-2-nonenal, a specific lipid peroxidation product is elevatedin lung of patients with chronic obstructive pulmonary disease. Am J Respir Crit Care Med 2002; 166: 490-5.
  • 34. Sedlak J, Lindsay RHC. Estimation of total protein bound and nonprotein sulfhydryl groups in tissue with Ellmann’s reagent. Anal Biochem 1968; 25: 192–205.
  • 35. Smith BP. Large Animal Internal Medicine. Fourth Edition: St Louis, Missouri: Mosby Elsevier, 2009; 160.
  • 36. Southorn P. Free radicals in medicine II. Involvement in human disease. Mayo Clin Proc 1988; 63: 390-408.
  • 37. Sun Y, Oberley LW, Li Y. A simple method for clinical assay of superoxide dismutase. Clin Chem 1988; 34 (3): 497- 500.
  • 38. Suzuki J, Katoh NA. Simple an cheap methods for measuring serum vitamin A in cattle usingy only a spectrophotometer. Jpn Vet Sci 1990; 52 (6): 1282-4.
  • 39. Tietz NW. Fundamentals of Clinical Chemistry. Second Edition. Philadelphia: W.B. Saunders Co, 1976; 411.
  • 40. Unlü M, Akkaya A. Reaktif oksijen metabolitleri ve akciğer hastalıkları. Sol Hast Derg 1999; 10: 207- 11.
  • 41. Van Metre DC. Selenium and vitamin E. Food Animals Practice 2001; 17(2): 373-402.
  • 42. Vural H, Uzun K, Erel U. Antioxidant status and lipid peroxidation in asthma. Sol Hast Derg 1999; 10 (1): 77-83.

The Effect of Free Radical Damage Formed in Beef Cattle With Bacterial Pneumoia on Antioxidant Activity and Some Minerals

Yıl 2014, Cilt: 11 Sayı: 2, 111 - 116, 01.08.2014

Öz

In this study, the relationship between antioksidant defence system and bacterial enzootic pneumonia which cause vast echonomic

loses wan aimed to investigate. For this study, blood samples were taken from 50 beef cattle having enzootic pneumonia diagnosed due to

clinical finding and blood samples from 50 healthy beef cattle determined clinically were also taken from jugular vein into steril tubes containing

EDTA. In whole blood; glutation peroxidase (GSH-Px ), catalase (CAT) and superoxide dismutase (SOD) activities were determined. In plasma;

malondialdehide (MDA) which is a product of lipid MDA, A, C, E vitamins and β- caroten and some mineral levels (Zn, Cu, Se) were determined.

For microbiological examinations nasal swab samples were taken and were plated into general and specific media and incubated under suitable

condition. The growth colonies were identified interms of enzootic pneumonia agents. In pneumonic animals lipid peroxidation indicator, MDA

increased significantly (P<0.001), but CAT, GSH-Px, SOD enzyme activities and vitamins (A, C, E and β- caroten) and Cu levels decreased

significantly (P<0.001). GSH, Zn, and Se levels were not different when companed between group (P<0.05). As a result, in enzootic pneumonic

cattle decrease in eritrocyte antioxidant activities (CAT, GSH-Px, SOD), vitamins (A, C, E and β- caroten) and Cu levels and increase in MDA

amount show the development of oxidative stres.

Kaynakça

  • 1. Aebi H. Catalase in vitro. Meth Enzym 1984; 105: 121-6.
  • 2. Aiello SE, Mays A. The Merck Veterinary Manual, Eighth Edition. Philadelphia: Merck and Company, 1998;17.
  • 3. Aytuğ CN, Alaçam E, Görgül S. Sığır Hastalıkları, 2. Baskı. İstanbul: 1989; 179-84.
  • 4. Batmaz H. Sığırların İç Hastalıkları. 2. Baskı. Bursa: F Özsan Mat San ve Tic Ltd Şti, 2010; 415.
  • 5. Beck MA, Levander O, Handy J. Selenium deficiency and viral infection. J Nutr 2003; 133: 1463-7.
  • 6. Combs GF, Noguchi T, Scott ML. Mechanisms of action of selenium and vitamin E in protection of biological membrans. Federation Proc 1975; 34: 11.
  • 7. Cross CE, Halliwell B, Borish ET, Pryor WA, Ames BN, Saul RL, Mccord JM, Harman D. Oxygen radicals and human disease. Ann Intern Med 1987; 107: 526- 45.
  • 8. Gül Y, Dabak M, Kalender H, Kızıl O, Issi M. Enzootik pnömonili dana ve kuzularda amoksisilinle tedavi denemeleri. Bültendif 1999; 12: 12-5.
  • 9. Horvath I, Donelly L, Kiss A. Combined use of exhaled hydrogen peroxide and nitric oxide in monitoring asthma. Am J Respir Crit Care Med 1998; 158: 1042-6.
  • 10. Hoshino Y, Ichijo S, Osame S, Takahashi E. Studies on serum tocopherol, selenium levels and blood glutathione peroxidase activities in calves with white muscle disease. The Japanese Journal of Veteriner Science1989; 51(4): 741-8.
  • 11. Issi M, Gül Y. Evcil hayvanlarda vitamin C’nin önemi ve metabolizması. FU Sağ Bil Derg 2001; 15 (2): 423-30.
  • 12. Issi M, Gül Y, Yılmaz S. Clinical, haematological and antioxidant status in naturally poxvirus infected sheep. Rev Med Vet 2008; 159 (1): 54-8.
  • 13. Jagos P, Bouda J, Dvorak R. Ascorbic acid levels in cases of bronchopneumonia in calves. Vet Med Paraha 1977; 22 (3): 133-6.
  • 14. Jensen R, Mockey DR. Disease of Feedlot Cattle. Third Edition: Philadelphia, Lea and Febiger, 1979; 65.
  • 15. Karataş F, Tuğ T, Konar V. Aerosole maruz kalan işçilerde, serum antioksidan vitaminler (A, E, C), selenyum ve malondialdehit düzeyleri. Torax Dergisi 2008; 9 (1): 13-6.
  • 16. Kayden HJ, Chow CK, Bjarnson LK. Spectrophotometric method for determination of tocopherol in red blood cells. J Lip Res 1973; 14: 533-40.
  • 17. Kold E. Neuere Erkenntnisse zur bedeutung der askorbinsaeure für Haustiere und zu ihrer Anwendung in der Veterinaermedizin. Tieraerztl Umschau 1992; 47: 163-75.
  • 18. Koller LD, South PJ, Exon JH, Whitbeck GA, Maas J. Comparison of selenium levels and glutathione peroxidase activity in bovine whole blood. Canadian J Comp Med 1984; 48(4): 431-3.
  • 19. Kozat S. Geviş getiren hayvanlarda iz elementlerin önemi, gerekliliği ve noksanlıklarının etkileri. YYU Sağ Bil Derg 2006; 9 (2): 58-67.
  • 20. Kyaw A. A simple colorimetric method for ascorbic acid determination in blood plasma. Clin Chim Act 1978; 86: 153-7.
  • 21. Lawrence RA, Burk RF. Glutathione peroxidase activity in selenium-deficient rat liver. Bioch Bioph Res Com 1976; 71 (4): 952–8.
  • 22. Leung HW, Vang MJ, Mavis RD. The cooperative interaction between vitamin E and vitamin C in suppression of peroxidation of membrane phospholipids. Bioch Bioph Acta 1981; 664: 266-72.
  • 23. Lowry OH, Rosebrough NJ, Farr AL, Randall RJ. Protein measurement with the folin phenol reagent. J Biol Chem 1951; 193 (1): 265-75.
  • 24. Mallol J, Aguirre V, Espinosa V. Increased oxidative stres in children with post infectious bronchiolitis obliterans. Aller Immunopathol 2011; 39 (5): 253-8.
  • 25. Matkovics B, Szabo I, Varga IS. Determination of enzyme activities in lipid peroxidation and glutathione pathways (in Hungarian). Lab Diag 1988; 15: 248–9.
  • 26. Mckenzie RC, Rafferty TS, Beckett GJ. Selenium: an essential element for immune function. Immunol 1998; 19: 342-5.
  • 27. Miller JK, Brzezinska-Slebodzisnka E, Madsen FC. Oxidative stress, antioxidants, and animal function. J. Dair Sci 1993; 76(9): 2812-23.
  • 28. Niki E, Saito T, Kawakami A, Kamiya Y. Inhibition of oxidation of methyl linoleate in solution by vitamin E and vitamin C. J Biol Chem 1984; 259: 4177-82.
  • 29. Ozyurt B, Iraz M, Koca K, Ozyurt H, Sahin S. Protective effects of caffeic acid phenethyl ester on skeletal muscle ischemia-reperfusion injury in rats. Mol Cel Bioch 2006; 292: 197-203.
  • 30. Ozyurt H, Pekmez H, Parlaktas BH, Kus I, Ozyurt B, Sarsılmaz M. Oxidative stres in testicular tissues of rats exposed to cigarette smoke and protective effects of caffeic acid phenethyl ester. Assian J Androl 2006; 8 (2): 189-93.
  • 31. Placer ZA, Cushmann LL, Johnson BC. Estimation of products of lipid peroxidation in biochemical systems. Anal Biochem 1966; 16: 359–64.
  • 32. Radostits OM, Gay CC, Hinchcliff KW, Constable PD. Veterinary Medicine. Tenth Edition: London, New York, Oxford, Philadelphia, St Louis, Sydney, Toronto, 2008; 1017-44.
  • 33. Rahman I, Van Schadewijk AA, Crowther AJ, Hiemstra PS, Stolk J, Macneew DE, Boer WI. 4-Hydroxy-2-nonenal, a specific lipid peroxidation product is elevatedin lung of patients with chronic obstructive pulmonary disease. Am J Respir Crit Care Med 2002; 166: 490-5.
  • 34. Sedlak J, Lindsay RHC. Estimation of total protein bound and nonprotein sulfhydryl groups in tissue with Ellmann’s reagent. Anal Biochem 1968; 25: 192–205.
  • 35. Smith BP. Large Animal Internal Medicine. Fourth Edition: St Louis, Missouri: Mosby Elsevier, 2009; 160.
  • 36. Southorn P. Free radicals in medicine II. Involvement in human disease. Mayo Clin Proc 1988; 63: 390-408.
  • 37. Sun Y, Oberley LW, Li Y. A simple method for clinical assay of superoxide dismutase. Clin Chem 1988; 34 (3): 497- 500.
  • 38. Suzuki J, Katoh NA. Simple an cheap methods for measuring serum vitamin A in cattle usingy only a spectrophotometer. Jpn Vet Sci 1990; 52 (6): 1282-4.
  • 39. Tietz NW. Fundamentals of Clinical Chemistry. Second Edition. Philadelphia: W.B. Saunders Co, 1976; 411.
  • 40. Unlü M, Akkaya A. Reaktif oksijen metabolitleri ve akciğer hastalıkları. Sol Hast Derg 1999; 10: 207- 11.
  • 41. Van Metre DC. Selenium and vitamin E. Food Animals Practice 2001; 17(2): 373-402.
  • 42. Vural H, Uzun K, Erel U. Antioxidant status and lipid peroxidation in asthma. Sol Hast Derg 1999; 10 (1): 77-83.
Toplam 42 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Bölüm Makaleler
Yazarlar

Mehtap Özçelik

Mustafa İssi

Osman Güler Bu kişi benim

Halil Şimşek

Necmi Özdemir

Ayşe Kılıç

Yayımlanma Tarihi 1 Ağustos 2014
Gönderilme Tarihi 12 Ocak 2017
Kabul Tarihi 1 Temmuz 2014
Yayımlandığı Sayı Yıl 2014 Cilt: 11 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Özçelik, M., İssi, M., Güler, O., Şimşek, H., vd. (2014). Bakteriyel Pnömonili Besi Sığırlarında Oluşan Serbest Radikal Hasarının Antioksidan Aktivite ve Bazı Mineral Maddeler Üzerine Etkisi. Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 11(2), 111-116.
AMA Özçelik M, İssi M, Güler O, Şimşek H, Özdemir N, Kılıç A. Bakteriyel Pnömonili Besi Sığırlarında Oluşan Serbest Radikal Hasarının Antioksidan Aktivite ve Bazı Mineral Maddeler Üzerine Etkisi. Erciyes Üniv Vet Fak Derg. Ağustos 2014;11(2):111-116.
Chicago Özçelik, Mehtap, Mustafa İssi, Osman Güler, Halil Şimşek, Necmi Özdemir, ve Ayşe Kılıç. “Bakteriyel Pnömonili Besi Sığırlarında Oluşan Serbest Radikal Hasarının Antioksidan Aktivite Ve Bazı Mineral Maddeler Üzerine Etkisi”. Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 11, sy. 2 (Ağustos 2014): 111-16.
EndNote Özçelik M, İssi M, Güler O, Şimşek H, Özdemir N, Kılıç A (01 Ağustos 2014) Bakteriyel Pnömonili Besi Sığırlarında Oluşan Serbest Radikal Hasarının Antioksidan Aktivite ve Bazı Mineral Maddeler Üzerine Etkisi. Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 11 2 111–116.
IEEE M. Özçelik, M. İssi, O. Güler, H. Şimşek, N. Özdemir, ve A. Kılıç, “Bakteriyel Pnömonili Besi Sığırlarında Oluşan Serbest Radikal Hasarının Antioksidan Aktivite ve Bazı Mineral Maddeler Üzerine Etkisi”, Erciyes Üniv Vet Fak Derg, c. 11, sy. 2, ss. 111–116, 2014.
ISNAD Özçelik, Mehtap vd. “Bakteriyel Pnömonili Besi Sığırlarında Oluşan Serbest Radikal Hasarının Antioksidan Aktivite Ve Bazı Mineral Maddeler Üzerine Etkisi”. Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 11/2 (Ağustos 2014), 111-116.
JAMA Özçelik M, İssi M, Güler O, Şimşek H, Özdemir N, Kılıç A. Bakteriyel Pnömonili Besi Sığırlarında Oluşan Serbest Radikal Hasarının Antioksidan Aktivite ve Bazı Mineral Maddeler Üzerine Etkisi. Erciyes Üniv Vet Fak Derg. 2014;11:111–116.
MLA Özçelik, Mehtap vd. “Bakteriyel Pnömonili Besi Sığırlarında Oluşan Serbest Radikal Hasarının Antioksidan Aktivite Ve Bazı Mineral Maddeler Üzerine Etkisi”. Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, c. 11, sy. 2, 2014, ss. 111-6.
Vancouver Özçelik M, İssi M, Güler O, Şimşek H, Özdemir N, Kılıç A. Bakteriyel Pnömonili Besi Sığırlarında Oluşan Serbest Radikal Hasarının Antioksidan Aktivite ve Bazı Mineral Maddeler Üzerine Etkisi. Erciyes Üniv Vet Fak Derg. 2014;11(2):111-6.