Derleme
BibTex RIS Kaynak Göster

Sepsis Patogenezi, Tanı ve Tedavisi Sepsiste Oksidatif Stres ve Sepsis İnflamasyon İlişkisi, Sepsiste Deneysel Modeller

Yıl 2022, Cilt: 19 Sayı: 2, 145 - 151, 01.08.2022
https://doi.org/10.32707/ercivet.1142245

Öz

Sepsis hem beşerî hekimlik hem de veteriner hekimlikte yüksek ölüm oranları ile seyreden önemli bir sistemik ce-vaptır. Bu derleme makalede; sepsisin patogenezi, etiyolojisi, epidemiyolojisi, teşhis ve tedavi yöntemlerinden bahsedil-mektedir. Bunun yanında, sistemik inflamatuvar cevap ile sepsis ilişkisi, oksidatif stresin sebepleri, oluşumu ve sepsisle olan bağlantısı ve farmakolojide deneysel olarak uygulanan sepsis modelleri hakkında bilgi verilmesi amaçlanmıştır.

Kaynakça

  • Akyıldız Ö, Beşli Y, Kocagöz AS. Yoğun bakım ün-itesinde bakteriyemi tanısı ile takip edilen has-taların değerlendirilmesi. Cukurova Med J 2019; 44(1): 521-8.
  • Akyüz E, Naseri A, Erkılıç EE, Makav M, Uzlu E, Kırmızıgül AH, Gökçe G. Neonatal buzağı ishalleri ve sepsis. KAUFBED 2017; 10(2): 181-91.
  • Angus DC, Van Der Poll T. Severe sepsis and septic shock. N Engl J Med 2013; 369: 840-51.
  • Aruoma OI. Free radicals, oxidative stress, and anti-oxidants in human health and disease. J Am Oil Chem Soc 1998; 75(2): 199-212.
  • Aygün G. Sepsis ve septik şok. Akılcı antibiyotik kullanımı ve erişkinlerde toplumdan edinilmiş en-fenksiyonlar. Sempozyum Dizisi No:312002; 131-40.
  • Bone RC, Balk RA, Cerra FB, Dellinder RP, Fein AM, Knaus WA, Schein RMH, Sibbald WJ. Definitions for sepsis and organa failure and guidelines for the use of innovative therapies in sepsis. Chest 1992; 101: 1644-55.
  • Bone RC, Grodzin CJ, Balk RA. Sepsis: A new hy-pothesis for pathogenesis of the disease process. chest 1997; 112: 235-43.
  • Borrelli E, Roux‐Lombard P, Grau GE, Girardin E, Ricou B, Dayer J, Suter PM. Plasma concentra-tions of cytokines, their soluble receptors, and antioxidant vitamins can predict the development of multiple organ failure in patients at risk. Crit Care Med 1996; 24: 392-7.
  • Cecconi M, DeBacker D, Antonelli M, Beale R, Bak-ker B, Hofer C, Jaeschke R, Mebazaa A, Pinsky MR, Teboul JL, Vincent JL, Rhodes A. Consen-sus on circulatory shock and hemodynamic moni-toring. Task force of the European Society of In-tensive Care Medicine. Intensive Care Med 2014; 40: 1795-815.
  • Çaylak E. Hayvan ve bitkilerde oksidatif stres ile anti-oksidanlar. Tıp Araştırmaları Dergisi 2011; 9(1): 73-83.
  • Dellinger RP, Levy MM, Rhodes A, Annane D, Ger-lach H, Opal SM, Sevransky JE, Sprung CL, Douglas IS, Jaeschke R, Osborn TM. Surviving sepsis campaign: International guidelines for management of severe sepsis and septic shock. Crit Care Med 2013; 41: 580-637.
  • Dündar Y, Aslan R. Oksidan-antioksidan denge ve korunmasında vitaminlerin rolü. Hayvancılık Araştırma Dergisi 1999; 1(2): 32-9.
  • Ercan N, Fidancı UR. Piyodermalı köpeklerde idrarda 8-hidroksi-2’ deoksiguanozin (8-OHdG) düzeyleri. Ankara Univ Vet Fak Dergisi 2012; 59: 163-8.
  • Freeman BA., Crapo JD. Biology of disease: Free radicals and tissue injury. Lab Invest 1982; 47: 412-6.
  • Gutteridge JMC. Lipid peroxidation and antioxidants as biomarkers of tissue damage. Clin Chem 1995; 41: 1819-28.
  • Gürkan Ö, Çobanlı B. Sepsis ve septik şok. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası 1999; 1: 41-4.
  • Halliwell B. Reactive oxygen species in living sys-tems: Source, biochemistry and role in human disease. Am J Med 1991; 91(3): 14-22.
  • Irmak K, Sen I, Col R, Birdane FM, Guzelbektes H, Civelek T, Yılmaz A, Turgut K. The evaluation of coagulation profiles in calves with suspected septic shock. Vet Res Comm 2006; 30: 497-503.
  • İskit AB, Guc MO. The timing of endothelin and nitric oxide inhibition affects survival in a mice model of septic shock. Eur J Pharmacol 2001; 414: 28187.
  • Janeway CA Jr, Medzhitov R. Introduction: The role of innate immunity in the adaptive immune re-sponse. Semin Immunol 1998; 10: 349-50.
  • Karaali R., Tabak F. Sepsis patogenezi. Klinik Gelişim Dergisi 2009; 3: 71-7.
  • Koç F, Atila A, Karakuş E, Üney K. Influences of flunixin and tenoxicam on the pharmacokinetics of florfenicol in lipopolysaccharide-induced endotoxemia. Turk J Vet Anim Sci 2015; 39: 168-73.
  • Koç F, Tekeli MY, Kanbur M, Karayiğit MÖ, Liman BC. The effects of chrysin on lipopolysaccharide-induced sepsis in rats. J Food Biachem 2020; 44(9): 13359.
  • Landmann R, Zimmerli W, Sansano S, Link S, Hahn A, Glauser MP, Calandra T. Increased circulating soluble CD14 is associated with high mortality in gram-negative septic shock. J Infect Dis 1995; 171: 639-44.
  • Lee J, Levy MM. Treatment of patients with severe sepsis and septic shock: Current evidence-based practices. R I Med J 2013; 102(10):18-21.
  • Levraut J, Bounatirou T, Ichai C. Reliability of anion gap as an indicator of blood lactate in critically ill patients. Intensive Care Med 1997; 23: 417-22.
  • Levy MM, Fink MP, Marshall JC. 2001 SCCM/ESICM/ACCP/ATS/SIS international sepsis defini-tions conference. Intensive Care Med 2003; 29: 530-8.
  • Macdonald J, Galley HF, Webster NR. Oxidative stress and gene expression in sepsis. Br J Anaesth 2003; 90(2): 221-232.
  • Martin C, Papazian L, Perrin G. Norepinephrine or dopamine for the treatment of hyperdynamic sep-tic shock? Chest 1993; 103: 1826-31.
  • Narin B. Oksidatif stres ve antioksidanlar. Oksidatif Stres Analiz Parametreleri ve Oksantest 2012; Oksante Ar-Ge Laboratuvarı. https://www.academia.edu/24930021/OKS%C4%B0DAT%C4%B0F_STRES_VE_ANT%C4%B0OKS%C4%B0DANLAR; Erişim Tarihi: 02.10.2021.
  • Nguyen HB, Corbett SW, Menes K, Cho T, Daugharty J, Klein W, Wittlake WA. Early goaldi-rected therapy, corticosteroid, and recombinant human activated protein c for the treatment of severe sepsis and septic shock in the emergency department. Acad Emerg Med 2006; 13: 109-13.
  • Osterbur K, Mann FA, Kuroki K, DeClue A. Multiple organ dysfunction syndrome in humans and ani-mals. J Vet Intern Med 2014; 28: 1141-51.
  • Otto CM. Sepsis in veterinary patients: What do we know and where can we go? J Vet Emerg Crit Car 2007; 17: 329-32.
  • Özcan C, Hasanoğlu A, Gülcüler M. Sepsis ve in-flamasyon mediatörleri. Turgut Özal Tıp Merk Derg 1996; 3(4): 374-81.
  • Özkanlar S, Koç F, Karakuş E, Güvenalp Z, Oruç E, Özbek H. The protective effects of peganum har-mala extract on lung and kidney in sepsis induced by cecal ligation and perforation in rats. Kafkas Univ Vet Fak Derg 2015; 21(3): 367-75.
  • Qiu HB, Yang, Y, Zhou SX. Prognostic value of dobu-tamine stress test in patients with septic shock. Acta Pharmacol Sin 2001; 22: 71-5.
  • Rivers EP, Ander DS, Powell D. Central venous oxy-gen saturation monitoring in the critically ill pa-tient. Curr Opin Crit Care 2001; 7(3): 204-11.
  • Rudis MI, Basha MA, Zarowitz BJ. Is it time to reposi-tion vasopressors and inotropes in sepsis? Crit Care Med 1996; 24: 525-537.
  • Russell JA. Management of sepsis. N Engl J Med 2006; 355: 1699-713.
  • Singer M, Deutschman CS, Seymour CW, Shankar-Hari M, Annane D, Bauer M, Bellemo R, Bernard GR, Chiche JD, Coopersmith CM, Hotchkiss RS, Levy MM, Marshall JC, Martin GS, Opal SM, Rubenfeld GD, Can Der Poll T, Vincent JL, Angus DC. The third international consensus definitions for sepsis and septic shock. JAMA 2016; 315: 801-10.
  • Tabakoğlu E, Durgut R. Veteriner hekimlikte oksidatif stres ve bazı önemli hastalıklarda oksidatif stresin etkileri. AVKAE Dergisi 2013; 3(1): 69-75.
  • Takeda K, Shimada Y, Amano M, Sakai T, Okada T, Yoshiya I. Plasma lipid peroxides and alpha‐tocopherol in critically ill patients. Crit Care Med 1984; 12: 957-9.
  • Ural O. Sepsis fizyopatolojisi ve alternatif tedaviler. Yoğun Bakım Dergisi 2007; 7(1): 173-7.
  • Vieillard-Baron A. Septic cardiomyopathy. Ann Intensive Care 2011; 1: 6.
  • Worthley LIG. Shock: A review of pathophysiology and management Part II. CC&R2000; 2: 66-84.
  • Wright SD, Detmers PA, Aida Y, Adamowski R, An-derson DC, Chad Z, Kabbash LG, Pabst MJ. CD 18-deficient cells respond to lipopolysaccharide in vitro. J Immunol 1990; 144(7): 2566-71.
  • Yorgancı K. Sepsis patofizyolojisi. Türk Yoğun Bakım Dergisi 2005; 5(2): 80-4.

Sepsis Pathogenesis, Diagnosis and Treatment. Oxidative Stress in Sepsis and Sepsis Inflammation Relation. Experimental Models in Sepsis

Yıl 2022, Cilt: 19 Sayı: 2, 145 - 151, 01.08.2022
https://doi.org/10.32707/ercivet.1142245

Öz

Sepsis is an important systemic response with high mortality rates in both human medicine and veterinary medicine. In this seminar, Pathogenesis, etiology, epidemiology, diagnosis, and treatment of sepsis are mentioned. In addition, it was aimed to give information about the relationship between systemic inflammatory response and sepsis, the causes of oxidative stress, its formation and connection with sepsis, and experimental sepsis models in pharmacology.

Kaynakça

  • Akyıldız Ö, Beşli Y, Kocagöz AS. Yoğun bakım ün-itesinde bakteriyemi tanısı ile takip edilen has-taların değerlendirilmesi. Cukurova Med J 2019; 44(1): 521-8.
  • Akyüz E, Naseri A, Erkılıç EE, Makav M, Uzlu E, Kırmızıgül AH, Gökçe G. Neonatal buzağı ishalleri ve sepsis. KAUFBED 2017; 10(2): 181-91.
  • Angus DC, Van Der Poll T. Severe sepsis and septic shock. N Engl J Med 2013; 369: 840-51.
  • Aruoma OI. Free radicals, oxidative stress, and anti-oxidants in human health and disease. J Am Oil Chem Soc 1998; 75(2): 199-212.
  • Aygün G. Sepsis ve septik şok. Akılcı antibiyotik kullanımı ve erişkinlerde toplumdan edinilmiş en-fenksiyonlar. Sempozyum Dizisi No:312002; 131-40.
  • Bone RC, Balk RA, Cerra FB, Dellinder RP, Fein AM, Knaus WA, Schein RMH, Sibbald WJ. Definitions for sepsis and organa failure and guidelines for the use of innovative therapies in sepsis. Chest 1992; 101: 1644-55.
  • Bone RC, Grodzin CJ, Balk RA. Sepsis: A new hy-pothesis for pathogenesis of the disease process. chest 1997; 112: 235-43.
  • Borrelli E, Roux‐Lombard P, Grau GE, Girardin E, Ricou B, Dayer J, Suter PM. Plasma concentra-tions of cytokines, their soluble receptors, and antioxidant vitamins can predict the development of multiple organ failure in patients at risk. Crit Care Med 1996; 24: 392-7.
  • Cecconi M, DeBacker D, Antonelli M, Beale R, Bak-ker B, Hofer C, Jaeschke R, Mebazaa A, Pinsky MR, Teboul JL, Vincent JL, Rhodes A. Consen-sus on circulatory shock and hemodynamic moni-toring. Task force of the European Society of In-tensive Care Medicine. Intensive Care Med 2014; 40: 1795-815.
  • Çaylak E. Hayvan ve bitkilerde oksidatif stres ile anti-oksidanlar. Tıp Araştırmaları Dergisi 2011; 9(1): 73-83.
  • Dellinger RP, Levy MM, Rhodes A, Annane D, Ger-lach H, Opal SM, Sevransky JE, Sprung CL, Douglas IS, Jaeschke R, Osborn TM. Surviving sepsis campaign: International guidelines for management of severe sepsis and septic shock. Crit Care Med 2013; 41: 580-637.
  • Dündar Y, Aslan R. Oksidan-antioksidan denge ve korunmasında vitaminlerin rolü. Hayvancılık Araştırma Dergisi 1999; 1(2): 32-9.
  • Ercan N, Fidancı UR. Piyodermalı köpeklerde idrarda 8-hidroksi-2’ deoksiguanozin (8-OHdG) düzeyleri. Ankara Univ Vet Fak Dergisi 2012; 59: 163-8.
  • Freeman BA., Crapo JD. Biology of disease: Free radicals and tissue injury. Lab Invest 1982; 47: 412-6.
  • Gutteridge JMC. Lipid peroxidation and antioxidants as biomarkers of tissue damage. Clin Chem 1995; 41: 1819-28.
  • Gürkan Ö, Çobanlı B. Sepsis ve septik şok. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası 1999; 1: 41-4.
  • Halliwell B. Reactive oxygen species in living sys-tems: Source, biochemistry and role in human disease. Am J Med 1991; 91(3): 14-22.
  • Irmak K, Sen I, Col R, Birdane FM, Guzelbektes H, Civelek T, Yılmaz A, Turgut K. The evaluation of coagulation profiles in calves with suspected septic shock. Vet Res Comm 2006; 30: 497-503.
  • İskit AB, Guc MO. The timing of endothelin and nitric oxide inhibition affects survival in a mice model of septic shock. Eur J Pharmacol 2001; 414: 28187.
  • Janeway CA Jr, Medzhitov R. Introduction: The role of innate immunity in the adaptive immune re-sponse. Semin Immunol 1998; 10: 349-50.
  • Karaali R., Tabak F. Sepsis patogenezi. Klinik Gelişim Dergisi 2009; 3: 71-7.
  • Koç F, Atila A, Karakuş E, Üney K. Influences of flunixin and tenoxicam on the pharmacokinetics of florfenicol in lipopolysaccharide-induced endotoxemia. Turk J Vet Anim Sci 2015; 39: 168-73.
  • Koç F, Tekeli MY, Kanbur M, Karayiğit MÖ, Liman BC. The effects of chrysin on lipopolysaccharide-induced sepsis in rats. J Food Biachem 2020; 44(9): 13359.
  • Landmann R, Zimmerli W, Sansano S, Link S, Hahn A, Glauser MP, Calandra T. Increased circulating soluble CD14 is associated with high mortality in gram-negative septic shock. J Infect Dis 1995; 171: 639-44.
  • Lee J, Levy MM. Treatment of patients with severe sepsis and septic shock: Current evidence-based practices. R I Med J 2013; 102(10):18-21.
  • Levraut J, Bounatirou T, Ichai C. Reliability of anion gap as an indicator of blood lactate in critically ill patients. Intensive Care Med 1997; 23: 417-22.
  • Levy MM, Fink MP, Marshall JC. 2001 SCCM/ESICM/ACCP/ATS/SIS international sepsis defini-tions conference. Intensive Care Med 2003; 29: 530-8.
  • Macdonald J, Galley HF, Webster NR. Oxidative stress and gene expression in sepsis. Br J Anaesth 2003; 90(2): 221-232.
  • Martin C, Papazian L, Perrin G. Norepinephrine or dopamine for the treatment of hyperdynamic sep-tic shock? Chest 1993; 103: 1826-31.
  • Narin B. Oksidatif stres ve antioksidanlar. Oksidatif Stres Analiz Parametreleri ve Oksantest 2012; Oksante Ar-Ge Laboratuvarı. https://www.academia.edu/24930021/OKS%C4%B0DAT%C4%B0F_STRES_VE_ANT%C4%B0OKS%C4%B0DANLAR; Erişim Tarihi: 02.10.2021.
  • Nguyen HB, Corbett SW, Menes K, Cho T, Daugharty J, Klein W, Wittlake WA. Early goaldi-rected therapy, corticosteroid, and recombinant human activated protein c for the treatment of severe sepsis and septic shock in the emergency department. Acad Emerg Med 2006; 13: 109-13.
  • Osterbur K, Mann FA, Kuroki K, DeClue A. Multiple organ dysfunction syndrome in humans and ani-mals. J Vet Intern Med 2014; 28: 1141-51.
  • Otto CM. Sepsis in veterinary patients: What do we know and where can we go? J Vet Emerg Crit Car 2007; 17: 329-32.
  • Özcan C, Hasanoğlu A, Gülcüler M. Sepsis ve in-flamasyon mediatörleri. Turgut Özal Tıp Merk Derg 1996; 3(4): 374-81.
  • Özkanlar S, Koç F, Karakuş E, Güvenalp Z, Oruç E, Özbek H. The protective effects of peganum har-mala extract on lung and kidney in sepsis induced by cecal ligation and perforation in rats. Kafkas Univ Vet Fak Derg 2015; 21(3): 367-75.
  • Qiu HB, Yang, Y, Zhou SX. Prognostic value of dobu-tamine stress test in patients with septic shock. Acta Pharmacol Sin 2001; 22: 71-5.
  • Rivers EP, Ander DS, Powell D. Central venous oxy-gen saturation monitoring in the critically ill pa-tient. Curr Opin Crit Care 2001; 7(3): 204-11.
  • Rudis MI, Basha MA, Zarowitz BJ. Is it time to reposi-tion vasopressors and inotropes in sepsis? Crit Care Med 1996; 24: 525-537.
  • Russell JA. Management of sepsis. N Engl J Med 2006; 355: 1699-713.
  • Singer M, Deutschman CS, Seymour CW, Shankar-Hari M, Annane D, Bauer M, Bellemo R, Bernard GR, Chiche JD, Coopersmith CM, Hotchkiss RS, Levy MM, Marshall JC, Martin GS, Opal SM, Rubenfeld GD, Can Der Poll T, Vincent JL, Angus DC. The third international consensus definitions for sepsis and septic shock. JAMA 2016; 315: 801-10.
  • Tabakoğlu E, Durgut R. Veteriner hekimlikte oksidatif stres ve bazı önemli hastalıklarda oksidatif stresin etkileri. AVKAE Dergisi 2013; 3(1): 69-75.
  • Takeda K, Shimada Y, Amano M, Sakai T, Okada T, Yoshiya I. Plasma lipid peroxides and alpha‐tocopherol in critically ill patients. Crit Care Med 1984; 12: 957-9.
  • Ural O. Sepsis fizyopatolojisi ve alternatif tedaviler. Yoğun Bakım Dergisi 2007; 7(1): 173-7.
  • Vieillard-Baron A. Septic cardiomyopathy. Ann Intensive Care 2011; 1: 6.
  • Worthley LIG. Shock: A review of pathophysiology and management Part II. CC&R2000; 2: 66-84.
  • Wright SD, Detmers PA, Aida Y, Adamowski R, An-derson DC, Chad Z, Kabbash LG, Pabst MJ. CD 18-deficient cells respond to lipopolysaccharide in vitro. J Immunol 1990; 144(7): 2566-71.
  • Yorgancı K. Sepsis patofizyolojisi. Türk Yoğun Bakım Dergisi 2005; 5(2): 80-4.
Toplam 47 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Derlemeler
Yazarlar

Esra Nur Üvenç Bu kişi benim 0000-0002-5682-2789

Feride Koç Bu kişi benim 0000-0002-3963-5199

Yayımlanma Tarihi 1 Ağustos 2022
Gönderilme Tarihi 2 Temmuz 2021
Kabul Tarihi 30 Eylül 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022 Cilt: 19 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Üvenç, E. N., & Koç, F. (2022). Sepsis Patogenezi, Tanı ve Tedavisi Sepsiste Oksidatif Stres ve Sepsis İnflamasyon İlişkisi, Sepsiste Deneysel Modeller. Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 19(2), 145-151. https://doi.org/10.32707/ercivet.1142245
AMA Üvenç EN, Koç F. Sepsis Patogenezi, Tanı ve Tedavisi Sepsiste Oksidatif Stres ve Sepsis İnflamasyon İlişkisi, Sepsiste Deneysel Modeller. Erciyes Üniv Vet Fak Derg. Ağustos 2022;19(2):145-151. doi:10.32707/ercivet.1142245
Chicago Üvenç, Esra Nur, ve Feride Koç. “Sepsis Patogenezi, Tanı Ve Tedavisi Sepsiste Oksidatif Stres Ve Sepsis İnflamasyon İlişkisi, Sepsiste Deneysel Modeller”. Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 19, sy. 2 (Ağustos 2022): 145-51. https://doi.org/10.32707/ercivet.1142245.
EndNote Üvenç EN, Koç F (01 Ağustos 2022) Sepsis Patogenezi, Tanı ve Tedavisi Sepsiste Oksidatif Stres ve Sepsis İnflamasyon İlişkisi, Sepsiste Deneysel Modeller. Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 19 2 145–151.
IEEE E. N. Üvenç ve F. Koç, “Sepsis Patogenezi, Tanı ve Tedavisi Sepsiste Oksidatif Stres ve Sepsis İnflamasyon İlişkisi, Sepsiste Deneysel Modeller”, Erciyes Üniv Vet Fak Derg, c. 19, sy. 2, ss. 145–151, 2022, doi: 10.32707/ercivet.1142245.
ISNAD Üvenç, Esra Nur - Koç, Feride. “Sepsis Patogenezi, Tanı Ve Tedavisi Sepsiste Oksidatif Stres Ve Sepsis İnflamasyon İlişkisi, Sepsiste Deneysel Modeller”. Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 19/2 (Ağustos 2022), 145-151. https://doi.org/10.32707/ercivet.1142245.
JAMA Üvenç EN, Koç F. Sepsis Patogenezi, Tanı ve Tedavisi Sepsiste Oksidatif Stres ve Sepsis İnflamasyon İlişkisi, Sepsiste Deneysel Modeller. Erciyes Üniv Vet Fak Derg. 2022;19:145–151.
MLA Üvenç, Esra Nur ve Feride Koç. “Sepsis Patogenezi, Tanı Ve Tedavisi Sepsiste Oksidatif Stres Ve Sepsis İnflamasyon İlişkisi, Sepsiste Deneysel Modeller”. Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, c. 19, sy. 2, 2022, ss. 145-51, doi:10.32707/ercivet.1142245.
Vancouver Üvenç EN, Koç F. Sepsis Patogenezi, Tanı ve Tedavisi Sepsiste Oksidatif Stres ve Sepsis İnflamasyon İlişkisi, Sepsiste Deneysel Modeller. Erciyes Üniv Vet Fak Derg. 2022;19(2):145-51.