The approaches of the government and media to the July 15 coup attempt in Russia

Yıl 2021, , 510 - 542, 30.06.2021

Tekin Aycan Taşcı

https://doi.org/10.48070/erciyesakademi.934532

Cited By: 1

Öz

Turkish-Russian relations, whose beginnings are dated to the second half of the 15th century, have developed in the framework of regional competition and, accordingly, hostility for centuries. The first comprehensive friendship and cooperative relations between the two sides, albeit for a short time, were experienced between the Soviet Union and the Republic of Turkey. In the post-Cold War period, serious steps have been taken towards the transition from competition to cooperation in relations, especially since the 2000s. However, the downing of a Russian warplane (fighter jet) by Turkey on November 24, 2015, changed the course of relations and destroyed the environment of trust that started to strengthen between the two countries. The anti-Turkey stance that the Russian side displayed in its actions and discourses during the crisis period left deep marks on the Russian public opinion thanks to the black propaganda carried out in the media. Despite the willingness of the Turkish and Russian governments to quickly improve relations after the letter of condolence from Ankara on June 27, 2016, the perception of Turkey in the Russian press remained cautious and skeptical. While the Russian government clearly stood by the legitimate government in Turkey against the coup attempt on July 15, 2016, the approaches of Russian media outlets/Russian broadcast and Russian experts differed.

Anahtar Kelimeler

Turkish-Russian relations, plane crisis, July 15 coup attempt.

Rusya’da hükümet ve medyanın 15 Temmuz darbe girişimine yaklaşımları

Öz

Başlangıcı 15. yüzyılın ikinci yarısına tarihlendirilen Türk-Rus ilişkileri yüzyıllar boyunca bölgesel rekabet ve buna bağlı olarak düşmanlık çerçevesinde gelişme göstermiştir. İki taraf arasında kısa süreli de olsa ilk kapsamlı dostluk ve işbirliğine dayalı ilişkiler Sovyetler Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti arasında yaşanmıştır. Soğuk Savaş sonrası dönemde, bilhassa 2000’li yıllardan itibaren ilişkilerde rekabetten işbirliğine geçiş yönünde ciddi adımlar atılmaya başlanmıştır. Fakat 24 Kasım 2015’te Türkiye’nin Rusya’ya ait bir savaş uçağını düşürmesi ilişkilerin seyrini değiştirmiş ve iki ülke arasında kuvvetlenmeye başlayan güven ortamını yıkmıştır. Kriz döneminde Rusya tarafının eylem ve söylemlerinde gösterdiği Türkiye aleyhtarlığı ise basın yayın organlarında yürütülen kara propaganda sayesinde Rus kamuoyunda derin izler bırakmıştır. 27 Haziran 2016’da Ankara’dan gelen taziye mektubu sonrası Türk ve Rus hükümetleri tarafından ilişkilerin hızla düzeltilmesi yönünde irade sergilenmesine rağmen Rus basınındaki Türkiye algısı temkinli ve şüpheci olarak kalmıştır. 15 Temmuz 2016 tarihinde yaşanan darbe girişimi karşısında Rus Hükümeti açıkça Türkiye’deki meşru iktidarın yanında tavır sergilerken, Rus yayın organları ve Rus uzmanların yaklaşımları farklılıklar göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Türk-Rus ilişkileri, uçak krizi, 15 Temmuz darbe girişimi

Kaynakça

• AA. (2016a, Temmuz 27). Avusturya’da darbe karşıtı Türklere bayrak yasağı. https://www.aa.com.tr/tr/15-temmuz-darbe-girisimi/avusturyada-darbe-karsiti-turklere-bayrak- yasagi/616705
• AA. (2016b, Eylül 3). Darbe girişimine karşı dünyadan Türkiye’ye destek. https://www.aa.com.tr/tr/gunun-basliklari/darbe-girisimine-karsi-dunyadan-turkiyeye-destek/640160
• AA. (2016c, Aralık 7). Başbakan Yıldırım: Rusya’nın 15 Temmuz’da Türkiye’ye yardım teklifi unutulmayacak. https://www.aa.com.tr/tr/gunun-basliklari/basbakan-yildirim-rusyanin- 15-temmuzda-turkiyeye-yardim-teklifi-unutulmayacak/701554
• Ataman, M., & Shkurti, G. (2016). Batının Darbe Sicili ve 15 Temmuz Darbe Girişimine Tepkisi. Adam Akademi, 6(2), 51-73.
• Avatkov, V. (2016, Temmuz 16). Perevorot kak podarok. https://iz.ru/news/622552
• Balcı, A., & Turan, Y. (2017). Eleştirinin Sefaleti: Batı’dan 15 Temmuz Darbe Girişimini Okumak. Bilig, 83, 53-77.
• Balta, E., & Demir, S. (2016). Tarih, Kimlik ve Dış Politika: Rusya Federasyonu Güncel Tarih Ders Kitaplarında Osmanlı-Türk İmajı. Bilig, 76, 1-31.
• Barabanov, O. (2016, Temmuz 18). “Ni şeriata, ni demokratii”: Poçemu rejim Erdogana obreçen na perevorotı. https://ria.ru/20160718/1469885587.html?in=t
• Batı Raporu. (2016a, Temmuz 16). ABD Dışişleri Bakanı Kerry: Darbe girişimi “çok parlak uygulanmış gibi durmuyor. https://batiraporu.com/15-temmuz/abd-disisleri-bakani-kerry- darbe-girisimi-cok-parlak-uygulanmis-gibi-durmuyor/
• Batı Raporu. (2016b, Temmuz 16). ABD Türkiye demokrasisini 4 saat sonra destekledi. https://batiraporu.com/15-temmuz/abd-turkiye-demokrasisini-4-saat-sonra-destekledi/
• Batı Raporu. (2016c, Temmuz 16). İngiltere Türkiye demokrasisini 12 saat sonra, darbe girişimi püskürtüldüğünde destekledi. https://batiraporu.com/15-temmuz/ingiltere-turkiye- demokrasisini-12-saat-sonra-darbe-girisimi-puskurtuldugunde-destekledi/
• Batı Raporu. (2016d, Temmuz 18). ABD’den darbe girişimini kınayan ilk resmi açıklama 3 gün sonra geldi. https://batiraporu.com/15-temmuz/abdden-darbe-girisimini-kinayan-ilk- resmi-aciklama-3-gun-sonra-geldi/
• BBC. (2016a). Neudavşiysya voennıy perevorot v Turtsii: Hronika sobitiy. https://www.bbc.com/russian/live/news-36812535
• BBC. (2016b, Temmuz 19). 15 Temmuz darbe girişimi: Obama Erdoğan’a yardım teklif etti, demokratik değerleri hatırlattı. https://www.bbc.com/turkce/36841489
• BBC. (2016c, Ağustos 9). Putin skazal, çto pervım podderjal Erdogana vo vremya myateja. https://www.bbc.com/russian/news-37023340
• BBC. (2021, Şubat 5). 15 Temmuz darbe girişimi: Türkiye neden ABD’yi suçluyor, Amerikan yönetimi ne diyor? https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-55952909
• Birdal, M. S. (2016, Temmuz 21). NATO’yla ilişkiler. https://www.evrensel.net/yazi/77107/natoyla-iliskiler
• Bozbaş, G. (2016). Batı’nın Demokrasi Paradoksu, “Demokratik Darbe” Kavramsallaştırması ve 15 Temmuz Darbe Kalkışması. Muhafazakar Düşünce Dergisi, 13(49), 73-90.
• Braterskiy, A., & Maetnaya, Y. (2016, Temmuz 16). Erdogan pobedil voennıh. https://www.gazeta.ru/politics/2016/07/16_a_9694037.shtml?updated
• CNN Türk. (2016a, Ağustos 24). Erdoğan ile Joe Biden görüştü. https://www.cnnturk.com/turkiye/erdogan-ile-joe-biden-gorustu
• CNN Türk. (2016b, Kasım 30). İşte 15 Temmuz darbe girişiminin kronolojisi. https://www.cnnturk.com/turkiye/iste-15-temmuz-darbe-girisiminin-kronolojisi?page=1
• Cumhuriyet. (2016, Temmuz 21). Avusturya’dan OHAL tepkisi: Büyükelçiyi çağırdılar. https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/avusturyadan-ohal-tepkisi-buyukelciyi-cagirdilar- 571559
• Çopuroğlu, Ö., & Karpuzcu, T. (2017). Krizlerin Yön Verdiği Türk-Rus İlişkilerine Uçak Krizine Kadar Analitik Bir Bakış: 2004 – 2016. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(2), 465-483.
• Çumakov, İ. (2016, Ağustos 3). Hitrıy Erdogan i kremlevskie “Lapuhi”. https://echo.msk.ru/blog/ekspert_i/1813390-echo/
• Dalkılıç, M. M. (2020). Amerika Birleşik Devletleri Medyasında 15 Temmuz Darbe Girişimi”, 4/ (2020): 25-43. İçtimaiyat Sosyal Bilimler Dergisi, 4(15 Temmuz Özel Sayısı), 25- 43.
• Dobrov, D. (2016, Temmuz 18). Çto jdet Turtsiyu posle provala putça? https://ria.ru/20160718/1469928101.html?in=t
• Duman, M. Z. (2018). 15 Temmuz Askeri Darbe Girişiminin Türkiye-Avrupa Birliği İlişkilerine Etkisi. Liberal Düşünce Dergisi, 23(90), 71-95.
• Dünya. (2016, Temmuz 16). Dünyadan destek yağıyor. https://www.dunya.com/gundem/dunyadan-destek-yagiyor-haberi-322957
• DW. (2016a, Temmuz 17). AB’den Türkiye’ye temel haklar uyarısı. https://www.dw.com/tr/abden-t%C3%BCrkiyeye-temel-haklar-uyar%C4%B1s%C4%B1/a-19405591
• DW. (2016b, Temmuz 18). AB ve ABD’den Türkiye’ye demokrasi uyarısı. https://www.dw.com/tr/ab-ve-abdden-t%C3%BCrkiyeye-demokrasi-uyar%C4%B1s%C4%B1/a- 19407535
• DW. (2016c, Ağustos 1). ABD Genelkurmay Başkanı’ndan kritik ziyareti. https://www.dw.com/tr/abd-genelkurmay-ba%C5%9Fkan%C4%B1ndan-kritik-ziyareti/a-19441332
• EEAS. (2016, Temmuz 21). Statement by High Representative/Vice-President Federica Mogherini and Commissioner Johannes Hahn on the declaration of the State of Emergency in Turkey. https://eeas.europa.eu/headquarters/headquarters-homepage/7283_en
• European Commission. (2016, Temmuz 16). Joint statement by High Representative/Vice-President Federica Mogherini and Commissioner for European Neighbourhood Policy and Enlargement Negotiations Johannes Hahn on the situation in Turkey. https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/statement_16_2555
• Financial Express. (2016, Temmuz 16). Barack Obama: All parties in Turkey should support Erdogan government. https://www.financialexpress.com/world-news/barack-obama- parties-turkey-support-erdogan-government/318649/
• Gulieva, E. (2016, Temmuz 18). Oppozitsioner i propovednik: Çto izvestno o musulmanskom bogoslove Fethullahe Gyulene,. https://tass.ru/mezhdunarodnaya- panorama/3464309
• Hürriyet. (2016, Haziran 2). Üç Rus’tan biri Türkiye’yi düşman olarak görüyor. https://www.hurriyet.com.tr/dunya/uc-rustan-biri-turkiyeyi-dusman-olarak-goruyor-40112133
• Interfax. (2016a, Temmuz 16). Ekspert nazval myatej v Turtsii popıtkoy ostanovit islamizatsiyu stranı. https://www.interfax.ru/world/518810
• Interfax. (2016b, Temmuz 16). Komoedov uvidel perspektivı snijeniya vliyaniya Turtsii posle popıtki perevorota. https://www.interfax.ru/russia/518910
• İnterfax. (2016, Temmuz 16). Peskov zayavil o zainteresovannosti RF v skoreyşem razreşenii situatsii v Turtsii. https://www.interfax.ru/world/518813
• İzvestiya. (2016a, Temmuz 16). “Erdoganu pripominayut neoosmanizm i sotrudniçestvo s islamistami”. https://iz.ru/news/622479
• İzvestiya. (2016b, Temmuz 16). Na sdavşihsya v Stambule myatejnikov napali storonniki Erdogana, ,. https://iz.ru/news/622511
• İzvestiya. (2016c, Temmuz 16). Perevorot napravlen protiv teh, kto othodit ot ustoev Atatyurka. https://iz.ru/news/622471
• İzvestiya. (2016d, Temmuz 16). “SŞA pıtayutsa ustranit Erdogana kak samostoyatelnogo lidera”, ,. https://iz.ru/news/622476
• İzvestiya. (2016e, Temmuz 16). Storonniki Erdogana vıporoli silovikov, sdavşihsya na Bosforskom mostu. https://iz.ru/news/622541
• İzvestiya. (2016f, Temmuz 16). Turetskie voennıe vıstupili protif islamizatsii stranı. https://iz.ru/news/622482
• İzvestiya. (2016g, Temmuz 16). V Stambule prohodyat mnogotısyaçnıe vıstupleniya storonnikov Erdogana. https://iz.ru/news/622587
• İzvestiya. (2016h, Temmuz 16). Voennıe v Turtsii hotyat vernut demokratiyu v stranu. https://iz.ru/news/622468
• Jirinovskiy, V. (2016, Temmuz 18). Yesli bı perevorot bıl realnıy... https://iz.ru/news/622671
• Kakışım, C., & Erdoğan, S. (2018). Türkiye-Avrupa Birliği İlişkileri ve 15 Temmuz Darbe Girişimin Ardından Yaşanan Gelişmeler. KSBD, 10(18), 399-420.
• Kardaş, İ. (2017, Temmuz 12). 15 Temmuz’a dünyadan gelen ilk tepkiler nasıldı? https://www.sabah.com.tr/yazarlar/aktuel/idris-kardas/2017/07/12/15-temmuza-dunyadan-gelen- ilk-tepkiler-nasildi
• Kaya, M. (2020). 15 Temmuz Işığında İngiltere Medyasında Türkiye İzlenimine Sosyolojik Bakış. İçtimaiyat Sosyal Bilimler Dergisi, 4(15 Temmuz Özel Sayısı), 77-85.
• Kemaloğlu, İ. (2015). Rusların Gözüyle Türkler. Kaknüs Yayınları.
• Kemaloğlu, İ. (2016). 15 Temmuz Darbe Girişimi’nin Rusya’daki Yansımaları. 15 Temmuz Darbe Girişiminin İslam Coğrafyasında Yansımaları Konferansı, Kütahya. http://birimler.dpu.edu.tr/app/views/panel/ckfinder/userfiles/145/files/_LYAS_KEMALOGLU_TR.pdf
• Kerry: I hope there will be ‘stability, peace, continuity’ within Turkey. (2016, Temmuz 15). https://www.politico.com/story/2016/07/john-kerry-turkey-coup-225632
• Kommersant. (2016, Temmuz 16). “Turtsiya kak geopolitiçeskiy igrok na vremya vıbıla iz igrı”. https://www.kommersant.ru/doc/3041209
• Kosaçev, K. (2016, Temmuz 16). Facebook. https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=1082105035203591&id=100002123135703
• Kosaçev: “Turtsiya posle rejima ÇP bolşe ne budet prejney”. (2016i, Temmuz 25). https://iz.ru/news/623462
• Kremlin. (2016, Haziran 17). Telefonnıy razgovor s Prezidentom Turtsii Recepom Tayipom Erdoganom. http://special.kremlin.ru/catalog/countries/TR/events/52529
• Kryuçkov, İ., Samoylenko, A., & Zorile, D. (2016, Temmuz 19). Ankara sdaet pilotov. https://www.gazeta.ru/politics/2016/07/19_a_9701099.shtml
• Kto stoit za popıtkoy perevorota v Turtsii. (2016, Temmuz 17). https://www.youtube.com/watch?v=ZxYl14FuTDc
• Levada-Center. (2016, Haziran 2). Soyuzniki i “vragi” Rossii, yevropeyskaya integratsiya. https://www.levada.ru/2016/06/02/13400/
• Luçşe plohoy Erdogan çem horoşaya hunta. (2016, Temmuz 17). https://www.gazeta.ru/politics/2016/07/17_a_9695129.shtml?updated
• Maharramova Cengiz, N., & Şimşek, A. (2017). Sovyetler Birliği Döneminde Rusya’da Okutulan Tarih Ders Kitaplarında Türk İmajı. Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi, 13(26), 37-66.
• Makarıçev, M. (2016, Temmuz 16). Kto stoit za perevorotom v Turtsii, ili Erdogan budet mstit. https://rg.ru/2016/07/16/kto-stoit-za-perevorotom-v-turcii-ili-erdogan-budet- mstit.html
• Manoylo, A. (2016, Temmuz 17). Teper on stanet diktatorom. https://iz.ru/news/622579
• MİD Rossii. (2016a, Temmuz 15). Vıstuplenie i otvetı na voprosı SMİ Ministra inostrannıh del Rossii S.V.Lavrova v hode sovmestnoy press-konferentsii po itogam peregovorov s Gosudarstvennım sekretarem SŞA Dj.Kerri, Moskva, 15 iyulya 2016 goda. https://www.mid.ru/foreign_policy/news/-/asset_publisher/cKNonkJE02Bw/content/id/2356206
• MİD Rossii. (2016b, Temmuz 16). Zayavlenie MİD Rossii v svyazi s situatsiey v Turtsii. https://www.mid.ru/foreign_policy/news/-/asset_publisher/cKNonkJE02Bw/content/id/2356256
• Moskva 24. (2016, Temmuz 16). Anton Tsvetkov prokommentiroval proishoyaşee v Turtsii. https://www.m24.ru/videos/novosti/16072016/118290?utm_source=CopyBuf
• Pervıy Kanal. (2016a, Temmuz 16). Armiya protiv vlasti i otvet prezidenta Erdogana—Dvortsovıe teynı Ankarı i politiçeskie intrigi. https://www.youtube.com/watch?v=iRMffER- vgE
• Pervıy Kanal. (2016b, Temmuz 17). V Turtsii bloee şesti tısyaç çelovek arestovanı po obvineniyu v priçastnosti k myateju. https://www.youtube.com/watch?v=W2bX9Ecci_Y
• Pervıy Kanal. (2016c, Temmuz 18). Turtsiya posle popıtki gosperevorota: Vozvreşenie k spokoynoy jizni ili zatişye pered burey? https://www.youtube.com/watch?v=shUI3l6p8a0
• Pervıy Kanal. (2016d, Temmuz 18). V Turtsii obyavleno o popıtke gosudarstvennogo perevorota. https://www.youtube.com/watch?v=W7SMBFdbi4U
• RBC. (2016, Şubat 26). Protiv otmenı antituretskih sanktiy vıstupili 63% rossiyan. https://www.rbc.ru/politics/29/02/2016/56d375059a79475ab6e9749b
• RİA. (2016a, Temmuz 16). Analitik: Pobeda Erdogana mojet usilit islamistskie nastroeniya v strane. https://ria.ru/20160716/1467770403.html
• RİA. (2016b, Temmuz 16). Analitik: Popıtka voennogo perevorota v Turtsii organizovana s odobreniya SŞA. https://ria.ru/20160716/1467574573.html
• RİA. (2016c, Temmuz 16). ES prizval Turtsiyu vernutsia k soblyudeniyu verhovenstva prava. https://ria.ru/20160716/1467631522.html
• RİA. (2016d, Temmuz 16). Gensek i predsedatel OBSE osujdaet popıtku voennogo perevorota v Turtsii. https://ria.ru/20160716/1467507912.html
• RİA. (2016e, Temmuz 16). Germaniya osujdaet popıtku voennogo perevorota v Turtsii. https://ria.ru/20160716/1467683790.html
• RİA. (2016f, Temmuz 16). Jeleznyak: Prizıvı v hode putça govoryat ob otnoşenii Erdogana k jiznyam lyudey. https://ria.ru/20160716/1467628804.html
• RİA. (2016g, Temmuz 16). Parij reşitelno osujdaet politiku perevorota v Turtsii. https://ria.ru/20160716/1467507715.html
• RİA. (2016h, Temmuz 16). Popıtku perevorota v Turtsii mogli vızvat izvineniya Erdogana pered Rossiey. https://ria.ru/20160716/1467359183.html
• RİA. (2016i, Temmuz 16). Puşkov prokommentiroval situatsiyu s popıtkoy perevorota v Turtsii. https://ria.ru/20160716/1467308584.html
• RİA. (2016j, Temmuz 16). Putin postoyanno poluçaet dannıe ot MİD i SVR o situatsii v Turtsii. https://ria.ru/20160716/1467292082.html
• RİA. (2016k, Temmuz 16). Rossiyskiy voennıy ekspert nazval vozmojnuyu priçinu perevorota v Turtsii. https://ria.ru/20160716/1467141811.html
• RİA. (2016l, Temmuz 16). SŞA vırajayut podderjku demokratiçeski izbrannomu pravitelstvu Turtsii. https://ria.ru/20160716/1467287500.html
• RİA. (2016m, Temmuz 16). Tanki v Stambule vstreçeli aplodismentami. https://ria.ru/20160716/1467096495.html?in=t
• RİA. (2016n, Temmuz 16). V Yevroparlamente obvinili Erdogana v podrıve turetskoy demokratii. https://ria.ru/20160716/1467672318.html
• RİA. (2016o, Temmuz 16). Zyuganov: Krizis v Turtsii syazan s jelaniem Erdogana islamizirovat stranu. https://ria.ru/20160716/1467486925.html
• RİA. (2016p, Temmuz 17). Glava MİD Franstsii predostereg Erdogana ot provedeniya repressiy i çistok. https://ria.ru/20160717/1468647174.html
• RİA. (2016q, Temmuz 18). Al-Monitor: Erdogan mog sam organizovat “falşivıy perevorot”. https://ria.ru/20160718/1469774280.html?in=t
• RİA. (2016r, Temmuz 19). Glava İnguşetii: Turetskie voennıe sbili rossiyskiy Su-24 bez vedoma Erdogana. https://www.vesti.ru/article/1531891
• RİA. (2016s, Ağustos 1). Zvonok Putina posle popıtki putça okazal Ankare moralnuyu podderjku. https://ria.ru/20160801/1473337216.html
• Rossiya 24. (2016a, Temmuz 16). “Mnenie”: Gosperevorot v Turtsii. https://www.youtube.com/watch?v=jadN1hTxJrA&t=2258s
• Rossiya 24. (2016b, Temmuz 17). Pyatıy perevorot v Turtsii stal pervım neudaçnım. https://www.youtube.com/watch?v=2tF4oyMZdEc
• Saetov, İ. (2016, Temmuz 17). Perevorot ne tuda. https://www.gazeta.ru/comments/2016/07/17_a_9694973.shtml
• Sputnik. (2016a, Eylül 4). Erdoğan’dan Obama’ya 15 Temmuz teşekkürü. https://tr.sputniknews.com/abd/201609041024696529-erdogan-obama-15-temmuz-tesekkur/
• Sputnik. (2016b, Eylül 8). Avusturya’da Türkiye’de Amerikancı bir darbe girişimi yapıldığını söyledim. https://tr.sputniknews.com/turkiye/201609081024766643-avusturya-turkiye- amerikanci-darbe/
• Starodubtsev, İ. (2016, Temmuz 18). Yest li smısl v turetskom bunte. https://russiancouncil.ru/blogs/ivan-starodubtsev/31127/?sphrase_id=82946427
• Şevçenko, M. (2016, Temmuz 17). Erdogan stroit svobodnuyu islamskuyu demokratiyu. https://gazeta.media.eagleplatform.com/index/player?record_id=531984&player=new
• Şimşek, A., & Meherremova Cengiz, N. (2015). Rusya Tarih Ders Kitaplarında Türk-Osmanlı İmgesi 4/2 (2015): 255-258. Turkish History Education Journal, 4(2), 225-258.
• Ştode, M. (2016, Temmuz 18). Jirnovskiy: Kakoy-to podozritelnıy perevorot u Erdogana. https://www.7kanal.co.il/News/News.aspx/186085
• Takvim. (2016, Mart 19). Türkiye düşmanı Naumkin danışman oldu. https://www.takvim.com.tr/guncel/2016/03/19/turkiye-dusmani-naumkin-danisman-oldu
• TASS. (2016, Temmuz 16). Kadırov: Popıtku perevorota v Turtsii initsiirovali prozahadnıe voennıe. https://tass.ru/politika/3461169
• Taşcı, T. A. (2019). Türkiye-Rusya İlişkileri ve Üst Düzey İşbirliği Konseyi (ÜDİK). KARE, 8, 81-128. https://doi.org/10.38060/kare.661620
• TCCB. (2016, Temmuz 19). ABD Başkanı Obama ile Telefon Görüşmesi. https://www.tccb.gov.tr/basin-aciklamalari/365/48683/abd-baskani-obama-ile-telefon-gorusmesi
• Telci, İ. N., Efe, İ., Kardaş, T., & Çağlar, İ. (2017). Rapor: 15 Temmuz Darbe Girişimi ve Batı Medyası. SETA. https://www.setav.org/15-temmuz-darbe-girisimi-ve-bati-medyasi/
• Tsargrad. (2016a, Temmuz 19). Popıtka gosudarstvennogo perevorota v Turtsii (Direktiva Dugina). https://chita.tsargrad.tv/shows/popytka-gosudarstvennogo-perevorota-v-turcii- direktiva-dugina_17492
• Tsargrad. (2016b, Ağustos 8). Film-rassledovanie “Turtsiya. Perevorot”. https://tsargrad.tv/shows/film-rassledovanie-turcia-perevorot_20647
• Vesti FM. (2016, Temmuz 19). Yevgeniy Satanovskiy o perevorote v Turtsii—Vladimir Solovyev (19.07.16). https://www.youtube.com/watch?v=H8dElPu0DjE&t=778s
• Yusin, M. (2016, Temmuz 16). Poçemu turetskie voennıe reşili svergnut prezidenta Erdogana. https://www.kommersant.ru/doc/3041142