Examination of Halal Food Status of Sports Supplements

Yıl 2021, Cilt: 35 Sayı: 4, 1424 - 1441, 17.12.2021

Aydoğan Soygüden

https://doi.org/10.48070/erciyesakademi.939013

Öz

The study was conducted to examine the halal food certification status of sports nutrition supplements and raise awareness among consumers about halal food sports nutrition supplements. In the study, the halal food certification status of sports nutrition supplements sold on the internet was investigated. The study includes 25 websites and 4 different internet sales stores selling sports nutrition supplements online only in Turkey. When the companies that sell sports nutrition supplements online are examined; 68 % of the companies selling sports supplements “On the website no mention about Halal Food or not”, 24 % “Has figure no pork item included”, 4 % “Halal food logo included but no halal food certification” and 4 % “Company has own product and halal food certification”. As a result, there is very little information about the halal status of the products in online shopping sites. In study, 99 % of sports nutrition products consist of imported products. There is very little information and logo on the status of halal food on the products. Consumers who are sensitive to the halal food status are recommended to be more careful in sports supplements.

Anahtar Kelimeler

Halal food certification status, Sports supplements, Sports nutrition

Sporcu Besin Destek Ürünlerinin Helal Gıda Olma Durumlarının İncelenmesi

Öz

Çalışma, sporcu besin destek ürünlerinin helal gıda sertifika durumlarını incelemek ve helal gıda sporcu besin destek ürünleri hakkında tüketiciler üzerinde farkındalık uyandırmak amacıyla yapılmıştır. Çalışmada internet üzerinden satılan sporcu besin destek ürünlerinin helal gıda sertifika durumları araştırılmıştır. Çalışma, Türkiye’de çevrimiçi olarak sporcu besin destek ürünleri satan 25 web sitesi ve 4 farklı internet satış mağazasını kapsamaktadır. Sporcu besin destek ürünleri çevrimiçi satış yapan firmalar incelendiğinde, % 68’in de “Firmaların web sayfalarında helal gıda ürün durumu ile ilgili bir bilgi bulunmamaktadır”, % 24’ün de “Firmaların web sayfalarında domuz ve içeriği bulunmamaktadır şeklinde resim vardır”, % 4’ün de “Helal gıda logosu vardır ancak helal gıda sertifikası yoktur” ve yine % 4’ün de “Firma kendi ürününü üretmektedir ve helal gıda sertifikası bulunmaktadır” şeklinde bulgulara ulaşılmıştır. Sonuç olarak, çevrimiçi satış yapan alışveriş sitelerinde ürünlerin helal gıda olma durumlarıyla ilgili bilgi çok azdır. Sporcu besin destek ürünlerinin % 99’u ithal ürünlerden oluşmaktadır. Ürünlerin üzerinde helal gıda olma durumu ile ilgili logo ve bilgi çok azdır. Sporcu besin destek ürünlerinde helal gıda olma durumu hassasiyeti olan tüketicilerin daha dikkatli olmaları tavsiye edilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Helal gıda sertifikasyon durumu, Spor besin destek ürünleri, Spor beslenmesi

Kaynakça

• Akıl C. (2007). Dayanıklılık sporcularında beslenme bilgi düzeylerinin belirlenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Batu, A. (2012). Helal (mahzursuz) gıda belgelendirmesindeki sorunlar ve çözüm önerileri. Gıda Teknolojileri Elektronik Dergisi, 7(2), 60-75.
• Beslenme Dergisi, (2017, Ekim). Gıda takviyesi denilince ne anlamalıyız?. https://gtbd.org.tr/wp-content/uploads/2017/10/G%C4%B1da-ve-Beslenme-Dergisi-Say%C4%B1-1.pdf
• Bora, Z. (2014). Spor salonunda çalışan vücut geliştirme ile ilgilenen spor hocalarının beslenme ve takviye destek ürün tüketim durumlarının saptanması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Bozkurt, İ. (2001). Beden eğitimi ve spor yüksekokullarında aktif spor yapan öğrencilerin beslenme alışkanlıklarının belirlenmesi ve değerlendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Çetin, E., Ertaş Dölek, B., & Orhan, Ö. (2008). Gazi Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu öğrencilerinin ergojenik yardımcılar, doping ve sağlık hakkındaki bilgi ve alışkanlıklarının belirlenmesi. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 6(3) , 129-132.
• Diyanet İslam İlmihali I, (2021, Ekim 19). İman ve İbadetler. https://webdosya.diyanet.gov.tr/DiyanetAnasayfa/UserFiles/DiniBilgiler/ilmihal_cilt_1.pdf
• Diyanet İslam İlmihali II, (2021, Ekim 19). İslâm ve toplum. https://webdosya.diyanet.gov.tr/DiyanetAnasayfa/UserFiles/DiniBilgiler/ilmihal_cilt_2.pdf
• Dündar, U. (2012). Antrenman teorisi (8. Baskı). Nobel Akademik Yayıncılık.
• Dziedzic, C. E., & Higham, D. G. (2014). Performance nutrition guidelines for international rugby sevens tournaments. International Journal of Sport Nutrition and Exercise Metabolism, 24(3), 305-314.
• Farrell, H.M., Jimenez-Flores, R., Bleck, G.T. et al. (2004). Nomenclature of the proteins of cows' milk—Sixth Revision, Journal of Dairy Science, 87(6), 1641–1674.
• Fox, E. L., Bowers, R. W., & Foss,M. L. (1999). Beden eğitimi ve sporun fizyolojik temelleri (Çev. M. Cerit). Bağırgan Yayımevi.
• General Guidelines, (2021). General Guidelines for Use of the Term “Halal”, (2020). (CAC/GL 24-1997, 22nd Session): http://siweb1.dss.go.th/standard/Fulltext/codex/CXG_024E.pdf (Erişim Tarihi, 16.11.2021).
• Göktaş, Z. (2010). Aktif milli sporcuların beslenme alışkanlıkları ve sıklıkla kullandıkları beslenme destek ürünlerinde kontaminasyon ve pozitif doping risk değerlendirmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Halalce, (2021, Ekim 21). Consumer FAQs. http://www.halalce.com/frequently-asked-questions/consumer-faqs/117-is-whey-powder-halal
• HAK, (2021, Ekim 19). Helal Akreditasyon Kurumu. https://www.hak.gov.tr/dokumanlar/dokumanlar
• Health Harvard, (2020, Aralık 16). Whey Protein Powder. https://www.health.harvard.edu/staying-healthy/the-hidden-dangers-of-protein-powders
• Healthline BCAA, (2020, Aralık 16). Foods high in BCAAs. https://www.healthline.com/nutrition/benefits-of-bcaa#TOC_TITLE_HDR_6
• Healthline Caffeine, (2020, Aralık 16). How it works. https://www.healthline.com/nutrition/what-is-caffeine#how-it-works
• Healthline Carnitin, (2020, Aralık 16). L-Carnitine: Benefits, side effects, sources and dosage. https://www.healthline.com/nutrition/l-carnitine
• Healthline CLA, (2020, Aralık 16). What is CLA?. https://www.healthline.com/nutrition/conjugated-linoleic-acid#what-it-is
• Helthline Nitric Oxide, (2020, Aralık 16). Increase your intake of antioxidants. https://www.healthline.com/nutrition/how-to-increase-nitric-oxide#TOC_TITLE_HDR_3
• Healthline Steroids, (2020, Aralık 16). What are stereoids?. https://www.versusarthritis.org/about- arthritis/treatments/drugs/steroids/#:~:text=Steroids%20are%20a%20man%2Dmade,used%20by%20bodybuilders%20and%20athletes.
• Ivy, J., & Portman, R. (2004). Nutrition timing. Basic Health Publications.
• Kahraman, A. (2012). Gıda ürünlerinde helâl ve haramı belirleme yöntemi. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 16(1), 453-475.
• Karabudak, E., İşler, A.K., & Kecelek, S. (2008). Elit voleybolcu bayanların ergojenik yardımcıların kullanım durumu, 10.Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi, Bolu, Bildiri Kitapçığı, 853-855.
• Karakuş, M. (2014). Sporcularda ergojenik destek. Spor Hekimliği Dergisi, 49(4), 155-167.
• Koşum, A. (2013). Hayvansal ürünlerin üretiminde besleme ve helallik, Journal of Islamic Law Studies, (22), 11-18.
• Maughan, R.J., Greenhaff, P.L., & Hespel, P. (2011). Dietary supplements for athletes: Emerging trends and recurring themes. Journal of Sports Science, 29(Suppl 1), 57-66.
• Nature Aminoacids, (2020, Aralık 16). Amino acid. https://www.nature.com/scitable/definition/amino-acid-115/
• Okur, K. H. (2009). İslam hukuku açısından helal ve haram olan gıdalar ve bazı güncel meseleler. Usûl İslam Araştırmaları, (11), 7-40.
• Özdemir, G. (2010). Spor dallarına göre beslenme. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, VIII(1), 1-6.
• Öztürk, A. (2006). Profesyonel ve amatör futbolcuların beslenme alışkanlıkları ve vücut bileşimleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Pehlivan, A. (2006). Sporda beslenme. Morpa Kültür Yayınları.
• SMIIC, (2021, Ekim 21). History of SMIIC. https://www.smiic.org/en/history-of-smiic
• Smithers G. W. (2008). Whey and whey proteins - from ‘gutter-to-gold’. International Diary Journal, 18(7), 695–704.
• Şimşek, M. (2013) . Helal belgelendirme ve SMIIC standardı. İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, 22, 19-44.
• Şirin, E.F., & Yalçın, S. (2009). Kreatin yüklemesinin sporcuların izokinetik performansına etkisi. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 3(3), 169-177.
• Reddy, M. K. (2020, Ekim 20). Amino Acid. Encyclopedia Britannica, https://www.britannica.com/science/amino-acid
• Tayar, M., & Doğan, M. (2019). Helal kesim. Akademik Platform Helal Yaşam Dergisi, 1(2) , 62-76.
• TSE, (2021, Aralık 16). Helal belgelendirme hizmetlerimiz. https://www.tse.org.tr/IcerikDetay?ID=2358&ParentID=6898
• Yarar, H. (2010). Elit sporcularda beslenme destek ürünü kullanımı ve bilincinin değerlendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Yücel, A.G. (2017). Hokey süper liginde oynayan sporcuların beslenme alışkanlıkları ve beslenme destek ürünü kullanma durumlarının incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Yüksek, M. (2013). Amatör ve profesyonel milli takım futbolcularında beslenme alışkanlıkları ve bilgi düzeylerinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Haliç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.