THEMATIC CONTENT ANALYSIS OF SOCIAL MEDIA POSTS ON SELF-DISGUST

Yıl 2023, Cilt: 37 Sayı: 4, 1933 - 1952, 31.12.2023

Öznur Öncül-demir

https://doi.org/10.48070/erciyesakademi.1383813

Öz

Self-disgust is defined as feeling disgust towards one’s own behavior, body, or self. Disgusting a characteristic important for one’s self-concept is previously found to be associated with a wide range of problems including depression, eating disorders, body dysmorphic disorder, post-traumatic stress disorder, suicide, self-harm, and borderline personality disorder. In the present study, 74 entries about self-disgust that were posted on Sourtimes Dictionary were subjected to thematic content analysis. First, three broad themes emerged regarding the dimensions of self-disgust, the triggers of self-disgust, and behaviors, cognitions, and emotions associated with self-disgust. Dimensions include disgust towards one’s behavior, body, or self. Triggers of self-disgust consist of issues related to body, sexual behavior, eating, and one’s relationship with the self and others. Finally, it is observed that self-disgust is associated with judgmental attitudes towards the self, which might in turn lead to depressive mood, anger, and unloving oneself. These results corroborate previous findings arguing that self-disgust might be a risk factor for various psychological disorders, in which body image, sexual behaviors, interpersonal relationships, and attitudes towards oneself play a crucial role. On the other hand, some of the posts mentioned self-acceptance, to down-regulate self-disgust. Considering that self-disgust is associated with the motivation for rejection, while self-disgust might increase the risk of psychological disorders, self-acceptance might be an important buffer. Further research that focuses on self-disgust in diverse samples and in the context of various psychological disorders and psychotherapy will enhance our understanding of the effects of self-disgust and how it should be treated.

Anahtar Kelimeler

Self-disgust, Psychological disorders, Thematic content analysis

SOSYAL MEDYADA ÖZ-TİKSİNMEYLE İLGİLİ PAYLAŞIMLARIN TEMATİK İÇERİK ANALİZİ

Öz

Öz-tiksinme, kişinin davranışına, bedenine ya da benliğine yönelik tiksinme hissetmesi olarak tanımlanır. Araştırmalar kişinin benlik kavramı açısından önemli olan bir özelliğine yönelik tiksinme hissetmesinin depresyon, yeme bozuklukları, beden dismorfik bozukluk, travma sonrası stres bozukluğu, intihar, kendine zarar verme ve sınırda (borderline) kişilik bozukluğu gibi oldukça geniş bir yelpazede psikolojik rahatsızlıklarla olan ilişkisine dikkat çekmektedir. Bu çalışmada Türkiye’de sosyal medya kullanıcılarının öz-tiksinme deneyimini içeren yaşantılarının anlaşılması amacıyla Ekşi Sözlük platformunda yer alan, öz-tiksinme ile ilgili 74 girdi tematik içerik analizi yöntemiyle incelenmiştir. İlk aşamada, öz-tiksinmenin boyutları, öz-tiksinmeyi tetikleyen durumlar ve öz-tiksinme ile ilişkili duygu, düşünce ve davranışlar olmak üzere üç genel tema belirlenmiştir. Öz-tiksinmenin boyutları, davranıştan, bedenden ve benlikten tiksinmeye işaret etmektedir. Öz-tiksinmeyi tetikleyen durumlar beden, cinsellik, yemek yeme davranışı ve kişinin kendisiyle ve başkalarıyla kurduğu ilişkilerle ilgilidir. Son olarak, öz-tiksinmeye depresif duygu durum, öfke ve kendini sevmeme gibi duygu ve düşüncelerim eşlik edebildiği görülmüştür. Bulgular öz-tiksinmenin çeşitli psikolojik rahatsızlıklar için yatkınlık oluşturduğunu öne süren literatür çerçevesinde düşünüldüğünde ayrıca önemlidir. Buna göre özellikle beden imajı, cinsel davranış, kişiler arası ilişkiler ve kişinin kendisine yönelik tutumlarının rol oynadığı psikolojik rahatsızlıklarda öz-tiksinmenin yatkınlık oluşturabileceği düşünülmektedir. Öte yandan, öz-tiksinme duygusunun düzenlenmesine değinilen girdilerde kişinin kendini kabul etmesinden söz edilmesi dikkat çekicidir. Öz-tiksinmenin “reddetme” motivasyonu ile ilişkisi göz önüne alındığında, kişinin kendisine yönelik reddedici tutumlarının psikolojik rahatsızlıklara yönelttiği, kişinin kendisine yönelik kabul edici yaklaşımının ise tampon görevi görebileceği düşünülmektedir. Gelecek araştırmaların, öz-tiksinmenin farklı örneklemler, çeşitli psikolojik rahatsızlıklar ve psikoterapi bağlamında incelemesi, bu duygunun etkilerini ve nasıl müdahale edilmesi gerektiğini anlamamıza önemli katkılar sunacaktır.

Anahtar Kelimeler

Öz-tiksinme, Psikolojik rahatsızlıklar, Tematik içerik analizi

Etik Beyan

Bu çalışma etik kurul izni gerektiren çalışma grubunda yer almamaktadır.

Teşekkür

Bu çalışmada incelenen verilerin analize hazır hale getirilmesinde emeği geçen öğrencilerim Hamide Beyza Muhtaroğlu, Salih Ateş, Bengisu Tekin, Zehra Ayata ve Mervenur Coşkun’a teşekkür ederim.

Kaynakça

• Abuşoğlu, H. Ö. & Balcı-Aydoğan, B. (2013). Sosyal medyada z kuşağına yönelik nefret söylemi: Ekşi sözlük örneği. ODÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 13(1). https://doi.org/10.48146/odusobiad.1140594
• Akram, U. & Stevenson, J. C. (2021). Self-disgust and the dark triad traits: The role of expressive suppression. Personality and Individual Differences, 168, 1-5. https://doi.org/10.1016/j.paid.2020.110296
• Atalay, S. (2021). Neoliberal yönetimsellik ve performansın tıbbileştirilmesi bağlamında ekşi sözlük’te ritalin tartışmaları. Sosyoloji Dergisi, (41-42), 187-216.
• Atmaca, C. (2022). Bireylerde suçluluk ve utanç duyguları, öz-tiksinme, cinsel öz-bilinç ile cinsel doyum arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Gedik Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Badour, C. L. & Adams, T. G. (2015). Contaminated by trauma: Understanding links between self-disgust, mental contamination, and post-traumatic stress disorder. İçinde P. A. Powell., P. G. Overton. & J. Simpson (Eds.). The revolting self: Perspectives on the psychological, social, and clinical implications of self-directed disgust (ss. 127-149). Karnac.
• Badour, C. L., Ojserkis, R., McKay, D. & Feldner, M. T. (2014). Disgust as a unique affective predictor of mental contamination following sexual trauma. Journal of Anxiety Disorders, 28, 704-711. https://doi.org/10.1016/j.janxdis.2014.07.007
• Beck, A. T. (1967). Depression: Clinical, experimental, and theoretical aspects. Harper & Row.
• Clarke, A., Simpson, J. & Varese, F. (2019). A systematic review of the clinical utility of the concept of self-disgust. Clinical Psychology and Psychotherapy, 26, 110-134. https://doi.org/10.1002/cpp.2335
• Cerrah, L. & Baran, M. (2020). Katılımcı sözlüklerde yaşlı ve yaşlılık algısı. Oltu Beşeri ve Sosyal Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(1), 99-126.
• Creswell, J. W. (1998). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five traditions. Sage Publications.
• Correa, D., Silva, L., Mondal, M., Benevenuto, F. & Gummadi, K. (2015). The many shades of anonymity: Characterizing anonymous social media content. Proceedings of the International AAAI Conference on Web and Social Media, 9(1), 71-80. https://doi.org/10.1609/icwsm.v9i1.14635
• Curtis, V. (2011). Why disgust matters. Philosophical Transactions of the Royal Society, 366, 3478-3490. https://doi.org/10.1098/rtsb.2011.0165
• Dunmore, E., Clark, D. M. & Ehlers, A. (2001). A prospective investigation of the role of cognitive factors in persistent posttraumatic stress disorder (PTSD) after physical or sexual assault. Behaviour Research and Therapy, 39, 1063-1084. https://doi.org/10.1016/S0005-7967(00)00088-7
• Ekşi Sözlük. (2023). Kendinden tiksinmek. https://eksisozluk1923.com/kendinden-tiksinmek--916424
• Ekşi Sözlük. (2023). Kendinden iğrenmek. https://eksisozluk1923.com/kendinden-igrenmek--176156
• Ekşi Sözlük. (2023). İnsanın kendinden iğrendiği anlar. https://eksisozluk1923.com/insanin-kendinden-igrendigi- anlar--3057935
• Ekşi Sözlük. (2023). İnsanın kendinden tiksindiği an. https://eksisozluk1923.com/insanin-kendinden-tiksindigi- an--6861288
• Ekşi Sözlük. (2023). Yemek yerken kendinden tiksinme eşiği. https://eksisozluk1923.com/yemek-yerken- kendinden-tiksinme-esigi--5446840
• Erol, Y. (2021). Çocukluk çağı travması ve kendine zarar verme davranışı arasındaki ilişkide duygu düzenleme güçlüğü, stres toleransı, öz-şefkat ve öz-tiksinmenin aracı rollerinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Esin, C. (2011). Narrative analysis approaches. İçinde N. D. Frost (Ed.). Qualitative Research Methods in Psychology: Combining Core Approaches (ss. 92-118). McGraw-Hill Open University Press.
• Fischer, C. T. (2005). Qualitative research methods for psychologists: Introduction through empirical studies. Academic Press.
• Gilbert, P., Clarke, M., Hempel, S., Miles, J. N. V. & Irons, C. (2004). Criticizing and reassuring oneself: An exploration of forms, styles and reasons in female students. British Journal of Clinical Psychology, 43(1), 31-50. https://doi.org/10.1348/014466504772812959
• Gürel, E. & Yakın, M. (2007). Ekşi sözlük: Postmodern elektronik kültür. Selçuk İletişim, 4(4), 203-219.
• Izard, C. E. (1977). Human emotion. Springer.
• Kannan, D. & Levitt, H. M. (2013). A review of client self-criticism in psychotherapy. Journal of Psychotherapy Integration, 23(2), 166-178. https://doi.org/10.1037/a0032355
• Kazdin, A. E. (2017). Research design in clinical psychology. (5. Baskı). Pearson.
• Löw, A. C., Schauenburg, H. & Dinger, U. Self-criticism and psychotherapy outcome: A systematic review and meta-analysis. Clinical Psychology Review, 75, 1-19. https://doi.org/10.1016/j.cpr.2019.101808
• Ma, X., Hancock, J. & Naaman, M. (2016). Anonymity, intimacy, and self-disclosure in social media. CHI’16 Proceedings of the 2016 CHI Conference on Human Factors in Computing Systems, 3857-3869. https://doi.org/10.1145/2858036.2858414
• Marques, C., Simao, M., Guiomar, R. & Castillo, P. (2021). Self-disgust and urge to be thin in eating disorders: How can self-compassion help? Eating and Weight Disorders – Studies on Anorexia, Bulimia and Obesity, 26, 2317- 2324. https://doi.org/10.1007/s40519-020-01099-9
• Muntigl, P., Horvath, A. O., Banninger-Huber, E. & Angus, L. (2020). Responding to self-criticism in psychotherapy. Psychotherapy Research, 30(6), 800-814. https://doi.org/10.1080/10503307.2019.1686191
• Neziroglu, F., Hickey, M. & McKay, D. (2010). Psychophysiological and self-report components of disgust in body dysmorphic disorder: The effects of repeated exposure. International Journal of Cognitive Therapy, 3(1), 40-51. https://doi.org/10.1521/ijct.2010.3.1.40
• Olatunji, B. O., David, B. & Ciesielski, B. G. (2012). Who am I to judge? Self-disgust predicts less punishment of severe transgressions. Emotion, 12, 169-173. https://doi.org/10.1037/a0024074
• Olatunji, B. O. & Sawchuk, C. N. (2005). Disgust: Characteristic features, social manifestations, and clinical implications. Journal of Social and Clinical Psychology, 24(7), 932-962. https://doi.org/10.1521/jscp.2005.24.7.932
• Olatunji, B. O., Williams, N. L., Tolin, D. F., Abramowitz, J. S., Sawchuk, C. N., Lohr, J. M. & Elwood, L. S. (2007). The disgust scale: Item analysis, factor structure, and suggestions for refinement. Psychological Assessment, 19, 281-297. https://doi.org/10.1037/1040-3590.19.3.281
• Overton, P. G., Markland, F. E., Taggart, H. S., Bagshaw, G. L. & Simpson, J. (2008). Self-disgust mediates the relationship between dysfunctional cognitions and depressive symptomatology. Emotion, 8, 379-385. https://doi.org/10.1037/1528-3542.8.3.379
• Öz, S. Z. (2022). Bağlanma boyutları ve beden imgesi arasındaki ilişkide öz-tiksinmenin aracı rolü. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Maltepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Palmeira, L., Pinto-Gouveia, J. & Cunha, M. (2017). The role of self-disgust in eating psychopathology in overweight and obesity: Can self-compassion be useful? Journal of Health Psychology, 24(13), 1807-1816. https://doi.org/10.1177/1359105317702212
• Perrin, A. (2015, 15 Ekim). Social media usage: 2005-2015. Pew Research Center. https://www.pewresearch.org/internet/2015/10/08/social-networking-usage-2005-2015/
• Powell, P. A., Simpson, J. & Overton, P. G. (2013). When disgust leads to dysphoria: A three-wave longitudinal study assessing the temporal relationship between self-disgust and depressive symptoms. Cognition and Emotion, 27, 900-913. https://doi.org/10.1080/02699931.2013.767223
• Powell, P. A., Simpson, J. & Overton, P. G. (2015). An introduction to the revolting self: Self-disgust as an emotion schema. İçinde P. A. Powell., P. G. Overton. & J. Simpson (Eds.). The revolting self: Perspectives on the psychological, social, and clinical implications of self-directed disgust (ss. 1-24). Karnac.
• Power, M. J. & Dalgelish, T. (2008). Cognition and emotion: From order to disorder. (2. Baskı). Psychology Press.
• Roberts, T. A. & Goldenberg, J. L. (2007). Wrestling with nature: An existential perspective on the body and gender in self-conscious emotions. İçinde J. L. Tracy., R. W. Robins & J. P. Tangney (Eds.). The self-conscious emotions: Theory and research (ss. 389-406). Guilford Press.
• Rozin, P. & Fallon, A. E. (1987). A perspective on disgust. Psychological Review, 94, 32-41. https://doi.org/10.1037/0033-295X.94.1.23
• Rozin, P., Haidt, J., McCauley, C., Dunlop, L. & Ashmore, M. (1999). Individual differences in disgust sensitivity: Comparisons and evaluations of paper-and-pencil versus behavioral measures. Journal of Research in Personality, 33, 330-351. https://doi.org/10.1006/jrpe.1999.2251
• Rozin, P., Haidt, J. & McCauley, C. R. (2008). Disguıst. İçinde M. Lewis., J. M. Haviland-Jones & L. F. Barrett (Eds.). Handbook of emotions (3. Baskı) (ss. 757-776). Guilford Press.
• Rüsch, N., Schulz, D., Valerius, G., Steil, R., Bohus, M. & Schmahl, C. (2011). Disgust and implict self-concept in women with BPD and posttraumatic stress disorder. European Archives of Psychiatry and Clinical Neuroscience, 261, 369-376. https://doi.org/10.1007/s00406-010-0174-2
• Shen, L. (2018). The evolution of shame and guilt. PLoS ONE, 13(7), 1-11. https://doi. org/10.1371/journal.pone.0199448
• Smith, N. B., Steele, A. M., Weitzman, M. L., Trueba, A. F. & Meuret, A. E. (2015). Investigating the role of self-disgust in nonsuicidal self-injury. Archieves of Suicide Research, 19(1), 60-74. https://doi.org/10.1080/13811118.2013.850135
• Vaismoradi, M., Jones, J., Turunen, H. & Snelgrove, S. (2016). Theme development in qualitative content analysis and thematic analysis. Journal of Nursing Education and Practice, 6(5), 100-110. https://doi.org/10.5430/jnep.v6n5p100
• Whiting, A. & Williams, D. (2013). Why people use social media: A uses and gratifications approach. Qualitative Market Research: An International Journal, 16(4), 362-369. https://doi.org/ 10.1108/QMR-06-2013-0041
• Yıldırım, A. & Bahtiyar, B. (2022). Öz tiksinme ile psikolojik belirtiler arasındaki ilişkide kendini gizlemenin aracı rolü. Türk Psikoloji Dergisi, 37(90), 44-53. https://doi.org/10.31828/tpd1300443320191125m000045