KAYSERİ ESKİ KENT MERKEZİ'NDE CUMHURİYET'İN İLANINDAN GÜNÜMÜZE MEKAN VE KİMLİK DENEYİMİ

Yıl 2006, Cilt: 22 Sayı: 1, 203 - 212, 01.02.2006

Burak Asiliskender

Öz

Türkiye toprakları, politik gücün mekansal organizasyonu ile ulusal nitelikte tanımlanmıştır. 1923'den günümüze, hatırlanması gerekenler her politik güç değişikliğinde yenilenen abidevi yapılarla simgelenirken, unutulması gerekenler, içindeki yaşamlar boşaltılarak yok edilmiştir. Bu çalışmanın amacı, her politik iktidar değişikliğinde Kayseri eski kent merkezi özelinde -bir o kadar da Türkiye genelinde- kent, toplum ve birey kimliğinin her seferinde nasıl yeniden yazıldığının mekansal okumasını yapmaktır. Bu kapsamda, kimlik-mekan ve politik gücün kavramsal ilişkisi ve Anadolu topraklarında Cumhuriyet sonrası başlatılan modernleşme ideolojisinin kökleri üzerine kuramsal bir yaklaşım ışığında, 1923’den günümüze Kayseri kent merkezinde yaşanan mekansal değişimin incelenmesi hedeflenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kimlik, Mekan, Değişim, Kayseri, Öteki(ötekileştirme)

SPATIAL AND IDENTIFICAL TRANSFORMATION EXPERIENCE IN THE OLD CITY CENTRE OF KAYSERI AFTER THE FOUNDATION OF TURKISH REPUBLIC

Öz

Turkish motherland was classified in a national order by spatial organizations of political power. All of the necessary situations and events symbolized with monuments, while some of which was removed for lacking their existence reasons by governments at each political power exchanges. Therefore, this paper aimed to analyze these political based spatial shifting processes in the old city centre of Kayseri, -although whole Turkish nation- with a conceptual approach of the space and identity concepts and their political aspects, and examining the ideology of Turkish modernization.

Anahtar Kelimeler

Identity, Space, Transformation, Other (othernazing), Kayseri

Kaynakça

• Dovey, K., Framing Places, Mediating Power in Built Form, Routledge, London, 1999
• Sennett, R., Gözün Vicdanı, Kentin Tasarımı ve Toplumsal Yaşam, Çev. Sertabiboğlu, S., Kurultay, C., Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 1999
• Donald, J., Ne Kadar İngiliz? Popüler Yazın ve Ulusal Kültür, Yitik ülke Masalları, Kimlik ve Yer Sorunsalı içinde, Çev. Yöney, T., s109-130, Sarmal Yayınevi, İstanbul, 1996
• Anderson, B., Imagined Communities: Reflections on the Origin and Spread of Nationalism, Verso, London, 1983
• Renan, E., Qu'est-ce Qu'une Nation? (Bir Ulus Nedir?), 1882
• Giddens, A., a.g.e., s.13
• Deleuze, G., Guattari, F., 2000, Felsefe Nedir?, Çev. Ilgaz, T., YKY, İstanbul
• Giddens, A., Tarihsel Materyalizmin Çağdaş Eleştirisi, Çev. Tatlıcan, Ü., s.40-45, Paradigma Yayınları, İstanbul, 40-45, 2000
• Keyman, E. F., Sosyal Demokrasi ve Türkiye, Doğu-Batı içinde, yıl:7, sayı:29, s.123-143, Ankara, 2004
• Jan Zürcher, E., Modernleşen Türkiye’nin Tarihi, Çev. Saner Gönen, Y. (1993, Turkey, A Modern History), s.13-14, İletişim, İstanbul, 2004(17.baskı; 1995)
• Kahraman, H. B., Postmodernite ile Modernite Arasında Türkiye, s.30-32, 41, 83, Everest Yayınları, İstanbul, , 2004(2. baskı; 2002)
• Hobsbawn, E.J., 1973, The Age of Revolution, Londra, s.13 (Callinicos, A., 2004, Toplum Kuramı -1999, Social Theory, Polity Press-Blackwell Publishers, Oxford-, Çev. Tezgiden, Y., İtetişim, İstanbul, s.33)
• Kahraman, H. B., 2004(2. baskı; 2002), Postmodernite ile Modernite Arasında Türkiye, Everest Yayınları, İstanbul, s.30-32, 41, 83
• Bozdoğan, S., Modernizm ve Ulusun İnşası Erken Cumhuriyet Türkiyesi'nde Mimari Kültür, s.18, Metis, İstanbul, 2002
• Yeğen, M., Yahudi-Kürtler ya da Türklüğün Yeni Hudutları, Doğu-Batı içinde, sayı: 29, s. 159-160, Ankara, 2004
• Keyder, Ç., Arka Plan, İstanbul Küresel İle Yerel Arasında içinde, s.159-160, Metis, İstanbul, 2000
• Keyder, Ç., a.g.e.
• Navaro- Yaşın, Y., Kültür Kehanetleri; Yerelliğin Toplumsal İnşası, İstanbul Küresel İle Yerel Arasında içinde, Ed. Keyder, Ç., Metis, İstanbul, 2000
• Bartu, A., Eski Mahallerin sahbi Kim? Küresel Bir Çağda Tarihi Yeniden Yazmak, İstanbul Küresel İle Yerel Arasında içinde, Ed. Keyder, Ç., s43-49, Metis, İstanbul, 2000
• Sennett, R., Ten ve Taş Batı Uygarlığında Beden ve Şehir, Çev. Birkan, T., s.13, Metis, İstanbul, 2002
• Bowman, G., Yitik Ülke Masalları: Filistin Kimliği ve Ulusal Bilincin Oluşması, Yitik ülke Masalları, Kimlik ve Yer Sorunsalı içinde, Çev. Yöney, T., s7-36, Sarmal Yayınevi, İstanbul, 1996
• Assmann, J., Kültürel Bellek, Çev. Tekin, A., Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2001
• Bozdoğan, S., a.g.e.
• Asiliskender, B., Cumhuriyet'in İlk Yıllarında 'Modern' Kimlik Arayışı; Sümerbank Kayseri Bez Fabrikası Örneği, Yüksek Lisans Tezi, İ.T.Ü. F.B.E., İstanbul, 2002
• Jeanniere, A. Modernite Nedir?, Modernite Versus Postmodernite içinde, Ed. Küçük, M., s. 95-107, Vadi, İstanbul, 1993
• Asiliskender, B., Şadan Akaydın’ın Gözünden Kayseri, Röportaj, TOL Mimarlık Kültürü Dergisi, Yaz 2005, Sayı:5, s.65-71, TMMOB Mimarlar Odası Kayseri Şubesi, Kayseri, 2005