KAMU HARCAMALARI VE VERGİ GELİRLERİ ARASINDAKİ ASİMETRİK NEDENSELLİK İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Yıl 2018, Sayı: 51, 1 - 19, 04.07.2018

Ahmet Aysu Doğan Bakırtaş

https://doi.org/10.18070/erciyesiibd.327607

Cited By: 8

Öz

Kamu
harcamaları ve vergi gelirleri arasındaki ilişki, bütçe açığı sorunu yaşayan
ülkeler açısından kilit bir rol oynamaktadır. Bu sorunu ortadan kaldırabilmek
için harcamalar ve vergi gelirleri arasındaki nedensellik ilişkisinin test
edilmesi önem arz etmektedir. Çalışmada Türkiye ekonomisinin aylık verilerinden
oluşan veri setiyle kamu harcamaları ve vergi gelirleri arasındaki ilişki
asimetrik nedensellik testi ile incelenmiştir. Test sonuçlarına göre Türkiye’de
kamu harcamaları ve vergi gelirleri arasında asimetrik bir nedenselliğin olduğu
tespit edilmiştir. Bütçe açığını azaltmada bu asimetrik ilişkinin dikkate
alınması politika başarısı için önemlidir.

Anahtar Kelimeler

Kamu Harcamaları, Vergi Gelirleri, Asimetrik Nedensellik, Türkiye

The Asymmetric Causality between Public Expenditure and Tax Revenue: The Case of Turkey

Öz

The relationship between public spending and tax
revenues plays a key role in countries with budgetary problems. It is important
to test the causality between spending and tax revenue to cope with this
problem altogether. In this study, the relationship between public spending and
tax revenues is investigated with asymmetric causality test using Turkey’s
monthly data set. The results indicate that there is an asymmetric causality
between public spending and tax revenue in Turkey. Taking account of this
asymmetric relationship in reducing the budget deficit is important for policy
success.

Anahtar Kelimeler

Public Expenditure, Tax Revenue, Asymmetric Causality, Turkey

Kaynakça

• ACAR, Fatih; (2013), “Türkiye Ekonomisine Genel Bakış (2001-2013)”, Çalışma Dünyası Dergisi, 1(2), ss. 15-32.
• AISHA, Zinaz ve Samina KHATOON; (2009), “Government Expenditure and Tax Revenue Causality and Cointegration: The Experience of Pakistan 1972-2007”, The Pakistan Development Review, 48(4), pp.951-959.
• AKBULUT, Hale ve Ahmet B. YERELİ; (2016), “Kamu Gelirleri ve Kamu Harcamaları Nedensellik İlişkisi: 2006-2015 Dönemi için Türkiye Örneği”, Sosyoekonomi, 24(27), ss. 103-119.
• AKÇAĞLAYAN, Anıl ve Meltem KAYIRAN; (2010), “Türkiye`de Kamu Harcamaları ve Gelirleri: Nedensellik İlişkisi Üzerine Bir Araştırma”, Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 5(2), ss. 129-130.
• AKÇORAOGLU, Alpaslan; (1999), “Kamu Harcamaları, Kamu Gelirleri ve Keynesci Politikalar: Bir Nedensellik Analizi”, Gazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 2, ss.51-65.
• ALTINAY, Galip ve Erdal KARAGÖL; (2005), “Electricity Consumption and Economic Growth: Evidence from Turkey”, Energy Economics, 27, ss.849-856.
• ANDERSON William; Myles S. WALLACE ve John T. WARNER; (1986), “Government Spendingand Taxation: What Causes What?”, Southern Economic Association, 52(3),ss. 630-639.
• APERGIS, Nicholas; James. E. PAYNE ve James. W. SAUNORIS; (2012),”Tax-spend Nexus in Greece: Are There Asymmetries?”, Journal of Economic Studies, 39(3), ss. 327 –336.
• ASLAN, Murat. ve Murat TAŞDEMİR; (2009), “Is Fiscal Synchronization Hypothesis Relevant for Turkey? Evidence from Cointegration and Causality Tests with Endogenous Structural Breaks”, Journal of Money, Investment and Banking, 12, ss.14-25.
• BAGHESTANI, Hamid ve Robert MCNOWN; (1994), “Do Revenues or Expenditures Respond to Budgetary Disequilibria?”, Southern Economic Journal, 60 (2), ss.311–322.
• BARRO, Robert. J. (1979), “On The Determination of The Public Debt”, Journal of Political Economy, 87(5), ss. 940-971.
• BAŞOL, Koray ve Güler BAŞOL; (1992), “Bütçe Uygulamalarında Yapılan Değişiklikler ve Bütçe Politikalarına Etkileri”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 3, ss.57-81.
• BOHN, Henning; (1991), “Budget Balance Through Revenue or Spending Adjustments?”, Journal of Monetary Economics, 27(3), ss.333-359.
• BUCHANAN, James M. ve Richard E. WAGNER; (1977), Democracy in Deficit: The Political Legacy of Lord Keynes, New York: Academic Press.
• BULUT, Cihan; (2002), Kamu Açıkları: Enflasyon, Faiz Oranı ve Döviz Kuru İlişkileri, İstanbul:Der Yayınları.
• ÇAVUŞOĞLU, A.Tarkan; (2008), “Türkiye’de Kamu Gelirleri ile Kamu Harcamaları Arasındaki İlişki Üzerine Ekonometrik Bir Analiz”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20, ss.143-160.
• ÇİÇEK, Güçlü Hüseyin ve Sadık İsmail YAVUZ; (2014), “Vergi-Harcama Paradoksu: Türkiye’de Belediyeler Üzerine Bir Araştırma”, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 23(4), ss.17-31.
• DARRAT, Ali F.; (1998), “Tax and Spend or Spend and Tax? An Inquiry into The Turkish Budgetary Process”, Southern Economic Journal, 64(4), ss. 940-956.
• DÖKMEN, Gökhan; (2012), “Kamu Harcamaları ve Kamu Gelirleri Arasındaki İlişki:Panel Nedensellik Analizi”, Dokuz Eylül Üniversitesi İİBF Dergisi, 27(2), ss. 115-143.
• EITA, Joel H. ve Daisy MBAZIMA; (2008), “The Causal Relationship Between Government Expenditure and Revenue in Namibia”, MPRA Paper No. 9154, University of Munich, İnternet Adresi: https://mpra.ub.uni-muenchen.de/9154/1/MPRA_paper_9154.pdf, Erişim Tarihi: 12.03.2017.
• EKER, Aytaç; Asuman ALTAY ve Mustafa SAKAL; (2007), Maliye Politikası (Teori, İlkeler ve Yöntemler), İzmir: Birleşik Matbaacılık.
• EROĞLU, Nadir; ( 2003), ”Türkiye’de İktisat Politikalarının Gelişimi”. 80. Yılında Türkiye Cumhuriyeti Sempozyumu. M.Ü. Atatürk İlkeleri ve İnk. Tarihi. Araştırma ve Uygulama Merkezi. 29-31 Ekim. İstanbul. s.5.
• FRIEDMAN, Milton; (1978), “The Limitations of Tax Limitation”, Policy Review, Summer, pp.7- 14.
• GARCIA, Manuel Jaen; (2012), “The Revenues-Expenditures Nexus: A Panel Data Analysis of Spain’s Regions.” International Journal of Academic Research in Economics and Management Sciences, 1(1), ss.24–38.
• GÖKER, Zeliha; (2005), “Kamu Borç Stokunun Azaltılmasında Maliye Politikalarının Rolü”, Akdeniz Üniversitesi İİBF Dergisi, 5(10), ss.163-181.
• GRANGER, C.W.J.; (1969), “Investigation Causal Relations by Econometric Models and Cross-Spectral Methods”, Econometrica, 37(3), ss.424-438.
• GÜNAYDIN, İhsan; (2004), “Vergi‐Harcama Tartışması: Türkiye Örneği”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 5(2), ss.163‐181.
• HACKER, R. Scott ve Abdulnasser HATEMI-J; (2006), “Tests for Causality Between Integrated Variables Using Asymptotic and Bootstrap Distributions: Theory and Application”, Applied Economics, 38(13), ss.1489-1500.
• HASAN, Mohammad ve Ian LINCOLN; (1997), “Tax then spend or spend then tax? Experience inthe UK, 1961-93”,Applied Economics Letters, 4(4), pp.237-239
• HATEMI-J, Abdulnaser; (2012), “Asymmetric Causality Tests with an Application”, Emprical Economics, 43(1), ss.447-456.
• HONDROYIANNIS, George ve Evangelia PAPAPETROU; (1996), “An Examination of The Causal Relationship Between Government Spending and Revenue: A Cointegration Analysis”, Public Choice, 89 (3-4), ss. 363-374.
• HUSSAIN, M. Haider; (2004), “On the Causal Relationship Between Government Expenditure and Tax Revenue in Pakistan”, The Lahore Journal of Economics, 9(2), ss. 105 118.
• KAR, Muhsin; Şaban NAZLIOĞLU ve Hüseyin AĞIR; (2014), “Trade Openness, Financial Development and Economic Growth in Turkey: Linear and Nonlinear Causality Analysis”, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar, 8(1), ss.63-86.
• KARAÇOR, Zeynep ve Volkan ALPTEKİN; (2006), “1980 Sonrası İstikrar Politikaları Işığında Türkiye Ekonomisinin Trend Analizi Yardımıyla Değerlendirilmesi”, Selçuk Üniversitesi İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 11, ss.306-342.
• KATRAKILIDIS, Constantinos. P.; (1997), “Spending and Revenues in Greece: New Evidence from Error Correction Modelling”, Applied Economics Letters, 4 (6), ss. 387-391.
• KAYA, Göktuğ M. ve Ersan ÖZ; (2016), ”Enflasyon, Bütçe Açığı ve Para Arzı İlişkisinin Türkiye Ekonomisi Açısından Değerlendirilmesi: 1980-2014 Dönemi”, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 23(3), ss.639-651.
• KAZGAN, Gülten; (2006), Tanzimat’tan 21. Yüzyıla Türkiye Ekonomisi. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• LE, Thai-Ha ve Youngho CHANG; (2015), “Effects of Oil Price Shocks on the Stock Market Performance: Do Nature of Shocks and Economies Matter?”, Energy Economics, 51, ss.261-274.
• LOJANICA, Nemanja; (2015), “Government Expenditure and Government Revenue: The Causality on the Example of the Republic of Serbia”, MIC 2015: Managing Sustainable Growth; Proceedings of the Joint International Conference, Portorož, Slovenia, 28–30 May 2015. University of Primorska, İnternet Adresi: http://www.fm-kp.si/zalozba/ISBN/978-961-266-181-6/39.pdf, Erişim Tarihi: 05.04.2017.
• MELTZER, Allan H. ve Scott F. RICHARD (1981), “A Rational Theory of The Size of Government”, Journal of Political Economy, 89(5), 914-927.
• Miller, Stephen M. ve Russek, Frank. S.;(1990), “Cointegration and Error-Correction Model: Temporal Causality Between Government Taxes and Spending”. Southern Economic Journal, 57: ss.33-51.
• MUSGRAVE, Richard A.; (1966). “Principles of Budget Determination” in H. CAMERON and W. HENDERSON (Ed.), Public Finance Selected Reading, New York:Random House, pp.15-27.
• NARAYAN, Paresh. K. ve Seema NARAYAN (2006), “Government Revenue and Government Expenditure Nexus: Evidence from Developing Countries”, Applied Economics, 38(3), ss. 285–291.
• NGUYEN, D.Khuong; Ricardo M. SOUSA ve Gazi S. UDDIN; (2015), “Testing for Asymmetric Causality between U.S. Equity Returns and Commodity Futures Returns”, Finance Research Letters, 12, ss.38-47.
• ÖZBİLEN, Şevki; (1999), Maliye Politikası (Teorik Esaslar-İlkeler ve Yöntemler), Ankara: Atilla Kitabevi.
• ÖZEN, Ahmet; (2003), “Türkiye’de Transfer Harcamalarının Gelişimi ve Ekonomik Etkilerinin Değerlendirilmesi”, Dokuz Eylül Üniversitesi İİBF Dergisi, 5(1), ss. 205-228.
• PARASIZ, İlker; (2003), Türkiye Ekonomisi, Bursa: Ezgi Kitabevi.
• PAYNE, James E.; (2003), “A Survey of The International Empirical Evidence on The Tax-Spend Debate”, Public Finance Review, 31(3), ss. 302-324.
• PINAR, Abuzer; (2014). Maliye Politikası Teori ve Uygulama, Ankara: Turhan Kitabevi.
• QUINTIERI, B. ve , M., BELLA, (1997), “Causality Between Public Expenditure and Taxation, Evidence from the Italian Case”, in Pantelis CAPROS ve Daniele MEULDERS (Ed.), Budgetary Policy, Modelling Public Expenditures, London and Newyork: Routledge, ss. 208-228. . SAKAL, Mustafa; (2002), “Türkiye’de Kamu Açıkları ve Borçlanmanın Sürdürülebilirliği Sorunu: 1988-2000 Dönem Analizi”, Dokuz Eylül Üniversitesi İİBF Dergisi, 17(1), ss. 35-60.
• SIMS, Christopher A.; (1980), “Macroeconomics and Reality”, Econometrica, 48(1), ss. 1-48.
• ŞAHİN, Hüseyin; (2011), Türkiye Ekonomisi, Bursa: Ezgi Kitabevi.
• ŞEN, Hüseyin ve İsa SAĞBAŞ; (2004). Bütçe Açıkları Teorisi ve Türkiye Uygulaması. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• ŞEN, Hüseyin; İsa SAĞBAŞ ve Abdullah KESKİN; (2007), Bütçe Açıkları ve Açık Finansman Politikası, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• ŞENTÜRK, Mehmet ve Yusuf E. AKBAŞ; (2014), “İşsizlik-Enflasyon ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Karşılıklı İlişkinin Değerlendirilmesi: Türkiye Örneği”, Journal of Yaşar University, 9(34), ss.5820-5832.
• ŞIMŞEK, Hayal Ayça; (2007), “Türkiye’de 2000 Sonrasında Uygulanan İstikrar Programlarının Kamu Maliyesine Etkileri”, Finans Politik&Ekonomik Yorumlar, 44(512), ss.52-68.
• TAKUMAH, Wisdom; (2014), “The Dynamic Causal Relationship Between Government Revenue and Government Expenditure Nexus in GHANA”, Munich Personal RePEc Archive Paper No. 58579, İnternet Adresi: https://mpra.ub.uni-muenchen.de/58579/1/MPRA_paper_58579.pdf, Erişim Tarihi: 22.02.2017.
• TAŞKIN, Evrim ve Utku ÜSTÜNKAYA; (2010), ‘2011’e Girerken Dünya ve Türkiye Ekonomisi Raporu (İki Vitesli Büyümeden Seyir Hali Moduna Geçiş)”, TÜSİAD-T/2010-12/510.
• TERZİ, Harun ve Sabiha OLTULULAR; (2006), “Harcama-Vergi Geliri Hipotezi: Türkiye Örnegi”, Atatürk Üniversitesi İİBF Dergisi, 20(2), ss. 1-18.
• TÜĞEN, Kamil; (1991), “Bütçe Açıkları, Finansmanı ve Sonuçları (Gelişmiş Ülkeler Yönünden bir Değerlendirme)”, Dokuz Eylül Üniversitesi İİBF Dergisi, 6(2), ss. 89-105.
• TÜSİAD; (2017), “2017 Yılına Girerken Türkiye ve Dünya Ekonomisi”, Ekonomik Araştırmalar Bölümü, Yayın No: T/2016-12/584.
• TÜSİAD; (2016), “2016 Yılına Girerken Türkiye ve Dünya Ekonomisi”, Ekonomik Araştırmalar Bölümü, Yayın No: T/2016-02/574.
• TÜSİAD; (2008). “2009 yılına Girerken Türkiye Ekonomisi”, İstanbul: TÜSİAD Yayın No: T/2008-12/479.
• YAMAK, Rahmi ve Zehra ABDİOĞLU; (2012), “Ampirik Bağlamda Toplam ve Alt Kalemler Bazında Kamu Harcamaları ve Kamu Gelirleri Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği”, Hacettepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 30 (1), ss.173-193.
• YASHOBANTA, Y.,Parida ve Smruti R. BEHERA; (2012), “Causal Link Between Central Government Revenue and Expenditure: Evidence for India”. Munich Personal RePEc Archive Paper No. 43072, İnternet Adresi: https://mpra.ub.uni-muenchen.de/43072/1/MPRA_paper_43072.pdf, Erişim Tarihi: 21.02.2017.
• YOUNG, Andrew T.; (2009), "Tax-Spend or Fiscal Illusion? Allowing for Asymmetric Revenue Effects in Expenditure Error-Correction Models” Cato Journal, 29, 469-485.