DAHİLDE İŞLEME REJİMİ VE TÜRK İŞLETMELERİNİN İHRACATI ÜZERİNE ETKİLERİ

Yıl 2010, Sayı: 35, 37 - 53, 16.05.2015

Güven Sayılgan Coşkun Şenol

Öz

Türkiye’nin hem Dünya Ticaret Örgütü’ne (DTÖ) üye olmasıhem de 01.01.1996 tarihi itibariyle Avrupa Birliği (AB) ile gümrük birliği anlaşmasıyapmasıyla birlikte ihracatıteşvik mevzuatının da AB mevzuatıyla uyumlu hale getirilmesi zorunluluğu doğmuştur. Buna bağlıolarak da önceden uygulanan nakit teşvikler kaldırılarak, faaliyetlerin desteklenmesi yoluna gidilmiştir. Daha önce ihracat teşvik belgesi ile sağlanan teşvikler, 01.01.1996 tarihinden itibaren Dahilde İşleme Rejimi (DİR) kapsamındaki teşviklerle sağlanmaya başlanmıştır.
Bu çalışmada; DİR’in amacı, avantajlarıile rejime yönelik eleştiriler üzerinde durulmuş ve rejimin Türkiye’deki işletmelerin ihracatıüzerindeki etkisi değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Dahilde İşleme Rejimi, Dahilde İşleme İzin Belgesi, Dahilde İşleme İzni, İhracata Yönelik Devlet Teşvikleri.

Kaynakça

• ACAR, Fatih; (2001), “Dahilde İşleme ve Geçici Kabul Rejimi Kapsamında Yurtiçi Teslimlerde Uygulanacak KDV İstisnası”, Vergi Sorunları Dergisi, Sayı: 154, ss. 43-49.
• ANDERSSON, Jens, Federico, BONAGLİA Kiichiro, FUKASAKU ve Caroline, LESSER; (2005), “Trade and Structural Adjustment Policies in Selected Developing Countries”, OECD Development Centre, Working Paper, No:245.
• APAK, Talha; (2004), “DİR Kararı ve Tebliği ile İhracatın Devletçe Destek- lenmesinin Usul ve Esasları”, Mali Çözüm Dergisi, Sayı: 68, http://archive.ismmmo.org.tr/docs/malicozum/68MaliCozum/10%20ta lha%20apak.pdf, Erişim Tarihi: 10.10.2007.
• BALASSA, Bella; (1978), “Export Incentives and Export Performance in Developing Countries: A Comparative Analysis”, Review of World Economics, Springer, 114(1), ss. 24-61.
• NURAL, Ali; (1996), “Ekonomik Etkili Gümrük Rejimleri, Dahilde ve Hariçte İşleme Rejimi Kararları”, Gümrük Birliği Sürecinde Türkiye Der- gisi, Sayı: 21-22.
• NURAL, Ali ve Remzi, AKÇİN; (1996), Ekonomik Etkili Gümrük Rejimle- ri, Gümrük Kontrolörleri Derneği Yayını, Yayın No: 7, İstanbul, 161s.
• SELEN, Ufuk; (2005), “Dış Ticaret Yardım Unsuru Olarak Dahilde İşleme Rejimi: Türkiye Açısından Değerlendirilmesi”, Akdeniz İ.İ.B.F. Der- gisi, Sayı: 10, ss. 182-205.
• ŞENOL, Coşkun; (2006), “Dahilde İşleme Rejimine İlişkin Düzenlemeler İle Rejimin Yerli Üreticiler Üzerindeki Etkileri”; Gümrük Dünyası Der- gisi, Gümrük Kontrolörleri Derneği Yayını, Sayı: 48, Ankara, ss. 14-23.
• ŞENOL, Coşkun; (2007), “Türkiye’nin İhracatı Üzerine Bir Değerlendirme”, Gümrük Dünyası Dergisi, Gümrük Kontrolörleri Derneği Yayını, Sayı 54, Ankara, ss. 30-37.
• DIŞ TİCARET MÜSTEŞARLIĞI, İnternet Adresi: http:// www.dtm.gov.tr, Erişim Tarihi: 25.12.2007.
• RESMİ GAZETE, 4458 sayılı Gümrük Kanunu, 04.11.1999 tarihli, 23866 sayı- lı Resmi Gazete.
• RESMİ GAZETE, Gümrük Yönetmeliği, 07.10.2009 tarihli, 27369 (Mükerrer) Sayılı Resmi Gazete.
• RESMİ GAZETE, 2005/8391 sayılı Dahilde İşleme Rejim Kararı, 27.01.2005 tarihli, 25709 sayılı Resmi Gazete.
• RESMİ GAZETE, 2005/1 sayılı Dahilde İşleme Rejimi Tebliği, 27.01.2005 tarihli, 25907 sayılı Resmi Gazete.
• RESMİ GAZETE, 2006/12 sayılı Dahilde İşleme Rejimi Tebliği, 20.12.2006 tarihli, 26382 sayılı Resmi Gazete.
• RESMİ GAZETE, 2007/2 sayılı Dahilde İşleme Rejimine İlişkin İşlemlerin Bilgisayar Veri İşleme Tekniği Yoluyla Yapılmasına Dair Tebliğ, 01.04.2007 tarihli, 26480 sayılı Resmi Gazete.