Specific News Language Suggested Towards Children and Women in The Scope of Critical Media Literacy

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 1, 111 - 136, 21.01.2019

Hicabi Arslan

https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.468555

Cited By: 1

Öz

News that take place in the media are important issues that should be discussed in
terms of media and ethical rules as the parties that are subjected to the news are
included by violating the ethical rules in the scope of the new media understanding
besides the fact that they are news that are reported to increase public awareness
within the context of new concerning women, children, violence, harassment, rape
and murder. When it is considered from a general perspective, the language and
images that are included in the news of the media are in a manner to arouse a
serious concern in the society. In this study; an array of suggestions will be made
on leaving the prejudiced, discriminative, gendered and targeting language and
tone in the news based on children and women, and how it should be indeed, and
educational guidance will be provided through examples regarding how a new news
language that would bring a new perspective should be. When it is considered that
2/3 of the world population consisted of children, it is expected that the population
balance between women and men in our country should be regarded by the media
and in this line, appropriate news and contents should be produced; besides the
necessity that the new which will be reported towards children should be diligent
and constructive.
Suggestions will be proposed with the steps that should be taken in this direction,
and the study will be elaborated expected long-term yet positive results. 

Anahtar Kelimeler

Critical Media Literacy, Child, Woman, Media, New News Language, New News Language

Eleştirel Medya Okuryazarlığı Kapsamında Çocuğa ve Kadına Yönelik Olarak Önerilen Özel Haber Dili

Öz

Medyada yer alan haberler özellikle kadın ve çocuk şiddet, taciz, tecavüz ve cinayet
haberleri kapsamında toplumsal farkındalığı artırmak için yapılan haberler
olmasının yanı sıra habere konu olan tarafların yeni medya anlayışı çerçevesinde
reyting uğruna etik kurallar çiğnenerek habere dâhil edilmeleri nedeniyle medya
ve etik kuralları açısından tartışılması gerekli önemli hususlardır. Genel olarak
bakıldığında medyada yer alan haberlerin içerikleri kullanılan dil, kullanılan
görseller toplumda ciddi anlamda genel bir kaygı uyandıracak tarzdadır. Bu
çalışmada; çocuk ve kadın temalı haberlerdeki ön yargılı, ötekileştirici, aşağılayıcı,
cinsiyetçi ve hedef gösterici dil ve üslubun terkedilerek, aslında nasıl olması gerektiği
konusunda bir dizi öneride bulunularak, bu konulara yapıcı bir bakış açısı getirecek
yeni bir haber dilinin nasıl olması gerektiği hakkında örnekler üzerinden eğitsel
yönlendirmelerde bulunulacaktır. Medyada yer alan haberler özellikle kadın ve
çocuk şiddet, taciz, tecavüz ve cinayet haberleri kapsamında toplumsal farkındalığı
artırmak için yapılan haberler olmasının yanı sıra habere konu olan tarafların yeni
medya anlayışı çerçevesinde reyting uğruna etik kurallar çiğnenerek habere dâhil
edilmeleri nedeniyle medya ve etik kuralları açısından tartışılması gerekli önemli
hususların ele alınarak bu konuda geliştirilecek olan “yeni haber dili”nin nasıl
olması gerektiği konusundaki görüş ve öneriler paylaşılacaktır. Dünya nüfusunun
2/3’nün çocuklardan oluştuğu göz önüne alındığında onlara yönelik olarak yapılacak
haberlerin de bir o kadar özenli ve yapıcı nitelikte olması gerekliliğinin yanı sıra
Ülkemizdeki kadın-erkek nüfus dengesinin hiç değilse medyada gözetilmesi ve buna
uygun haber ve içerik üretilmesi beklenmektedir. Bu konularda atılması gereken
adımlarla birlikte çözüm önerileri sunularak, beklenen uzun vadeli ama olumlu
sonuçlar üzerinden çalışma detaylandırılacaktır. 

Anahtar Kelimeler

Eleştirel Medya Okuryazarlığı, Çocuk, Kadın, Medya, Yeni Haber Dili

Kaynakça

• Aktaş, C., 2007, Yeni Medyanın Geleneksel Medya İle Karşılaştırılması ‘Medya Üzerine Çalışmalar. G. Erol (Der). İstanbul: Beta Yayınları.
• Alankuş, S., Önsöz, (2012), Neden Çocuk Odaklı Habercilik Kitabı?, Çocuk Odaklı Habercilik, İstanbul, IPS İletişim Vakfı yayınları 11, Hak Haberciliği Dizisi,
• Atabek, N., (2006), Gazete Haberlerinde Etik Standartların Yükseltilmesinde Okur Temsilcisinin Rolü. Selçuk İletişim Fakültesi, Küresel İletişim Dergisi, (S. 2-Güz), s.1-14,
• Aufderheide, P., (1993). “Media Literacy: A Report of The National Leadership Conference on Media Literacy.” Washington, DC, Aspen Institute.
• Barut, E., Koç, M., (2016), “Yeni Medya Okuryazarlığı”, 33. Bölüm, Eğitim Teknolojileri Okumaları, TOJET, Sakarya Üniversitesi Yayınları, Ankara, s. 595-613
• Baran, A.G., Sarıtaş, C.B., Kütük, B.Ş., (2017), “Medyada Kadına Yönelik Şiddet Haberlerinin İçerik ve Sunum Açısından Analizi: Beyazgazete.com Örneği”, Sosyoloji Konferansları Dergisi, No. (55), (2017-1), s. 107-132
• Bek, M.G., (2011), Medyada Çocuk Hakları ve Etik İlkeler, 1. Türkiye Çocuk Hakları Kongresi, Çocuk Hakları ve Medya El Kitabı, M. R. Şahin, (Haz.) İstanbul, Çocuk Vakfı Yayınları, No.88, Yay Dizisi No. 13
• Binark, M., Bayraktutan, G., (2013), Ayın Karanlık Yüzü: YENİ MEDYA VE ETİK, İstanbul, Kalkedon Yayıncılık
• Binark, M. ve Bek, M.G., (2007), Eleştirel Medya Okuryazarlığı: Kuramsal Yaklaşımlar ve Uygulamalar, İstanbul: Kalkedon Yayınları,
• Çakır, H., Gazete Haberlerinde Okur Temsilcisinin Rolü Üzerine Karşılaştırmalı Bir İnceleme, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, cilt (6), s.1, sayfa 63-75, 2017, Manas
• Kitzinger, J.,(1988). Defending Innocence: Ideologies of Childhood. Feminist Review, 28, 77-87.
• Mora, N.(2014), Gençlerde Medya Bağımlılığı, İ&D –İletişim ve Diplomasi- Dergisi, S.2, T.C. Başbakanlık Basın-Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü, Ankara
• Orhon, N., (2011), Çocuklar İçin Eleştirel Medya Okuryazarlığı, 1. Türkiye Çocuk Hakları Kongresi, Çocuk Hakları ve Medya El Kitabı, M. R. Şahin, (Haz.),İstanbul, Çocuk Vakfı Yayınları, No.88, Yay Dizisi No. 13
• Örs, F., (2016), Medya Etik “Medya-İletişim-Etik-Sunuş”. F.Örs (Ed.), İstanbul, Sentez Yayıncılık
• Özgen, M., (2003), Basında Bir Özdenetim Uygulaması Olarak Ombudsman, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, Sayı (16), s. 27-34, , İstanbul
• Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, (2007) Medya Okuryazarlığı Dersi Öğretmen El Kitabı, Ankara
• Şirin, M.R., (2011), Çocuk Hakları ve Medya Üzerine Bir Ön Bakış, 1. Türkiye Çocuk Hakları Kongresi, Çocuk Hakları ve Medya El Kitabı, M. R. Şahin, (Haz.), İstanbul, Çocuk Vakfı Yayınları, No.(88), Yay Dizisi No. (13)
• Tanrıöver, H.U., (2008), MEDİZ Projesi-Medyada Kadınların Temsil Biçimleri Araştırması, (İstanbul Bilgi Üniversitesi 3- 4 Mayıs 2008 “Cinsiyetçi Olmayan Bir Medya İçin” Konferansı), İstanbul
• Türkiye Gazeteciler Cemiyeti, (2016), Kadın ve Medya. İstanbul
• http://www.webbilge.net/kitle-iletisim-araclarinin-aile-uzerinde-etkisi/- erişimtarihi 27.09.2018
• https://www.researchgate.net/publication/264985377/download, erişim tarihi 26.09.2018
• https://www.takvim.com.tr/guncel/2015/02/16/vahset-minibusu, erişim tarihi 28.09.2018
• https://twitter.com/netfordergi, erişim tarihi 28.09.2018)
• http://www.milliyet.com.tr/cocuk-haklari-sayfasi/ombudsman/haberdetay/12.07.2010/1262334/default.htm-erişim tarihi:02.10.2018
• http://www.hurriyet.com.tr/gundem/evli-cocuklarla-ilgili-flas-gelisme-40938852- erişim tarihi:02.10.2018
• https://www.haber46.com.tr/guncel/kocasini-olduren-kadinin-ailesine-intikambombasi-h111335.html-erişim tarihi:02.10.2018