2000’li Yıllarda Kadın Öykücülerin Dili Üzerine Tespitler

Yıl 2014, Sayı: 67, 63 - 85, 01.12.2014

Ertan Örgen

https://doi.org/10.32704/erdem.537467

Öz

Türk edebiyatında kadın yazarların dili, uzun zaman erkek yazarların
izinde gitmek durumunda kalmıştır. Kültürel, sosyolojik ve ekonomik
değişmelerle birlikte kadın yazar sayısında 2000’li yıllarda görülen
büyük artış, bu yazarların kendilerine mahsus bir dil bulup bulamadığı tartışmasına uygun bir süreç yaratmıştır. Bu araştırmanın amacı,
2000’li yıllar Türk öyküsünde kadın diline ait bazı belirlemelerde bulunmak ve kadın yazarların kendilerine ait bir dil edinip edinemediklerini veya önceki alışkanlıklarını değiştirip değiştiremediklerini tartışmaktır. Yazıda, dönemin önemli sayılabilecek yedi kadın öykücüsünün
birer kitabı seçilerek bu metinler üzerinde konu incelenmiştir. Buna
göre şefkat ve cinsellik başlıkları altında kadın öykücülerin diline yaklaşılmış, onların bir kadın gözüyle dünyayı ve insanı alışılmış dilden ne
kadar farklı anlatıp anlatamadıkları ortaya konmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kadın yazar ve dil, kadın öykücüler, 2000’li yıllar, merhamet, cinsellik

Determinations on the Language of Women Authors in 2000s

Öz

In Turkish literature, the language of women writers has followed
the footsteps of male writers for a long period of time. The dramatic
increase in the number of women writers through the changes in
cultural, sociological and economical life in 2000s has led to a period
in which the discussion on whether women have been able to find
their own unique language is quite reasonable. The focus of this paper
is to describe the characteristics of women language in 2000’s Turkish
stories, and to detect whether they developed their own language.
The other concern of the paper is to determine whether the women
writers were able to make alterations in the way the language is used
by breaking past habits. Moreover, books of seven women writers who
are considered as the important figures of the time were examined.
In addition, this article attempts to approach women language in the
contexts of compassion and sexuality, and it aims at presenting to what
extent women writers are able to describe the world and the human
different than the ordinary language. 

Anahtar Kelimeler

Woman writer and language, women story writers, 2000s, compassion, sexuality

Kaynakça

• Ağaoğlu, Adalet (1993). Karşılaşmalar, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. (2004). Yüksek Gerilim, İstanbul: Alkım Yayınları. (2007). Damla Damla Günler III 1983-1996, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Akerson, Fatma Erkman, der. (2013). Edebiyatımızda Bireyselleşme Serüveni, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Argunşah, Hülya (2006). “Kadın Edebiyatı Üzerine”, Türk Edebiyatı 387, s.38-40.
• Atasü, Erendiz (2006). “Kadın ve Duyarlık”, Edebiyatımızın Kadın Kalemleri, Ankara: Vadi Yayınları, s.335-339.
• Benhabib, Şeyla (1999). Modernizm Evrensellik ve Birey: Çağdaş Ahlak Felsefesine
• Katkılar, Çev. M. Küçük, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Bingölçe, Filiz (2001). Kadın Argosu Sözlüğü, İstanbul: Metis Yayınları.
• Connor, Steve (2001). Post-modernist Kültür Çağdaş Olanın Kuramlarına Bir Giriş, Çev. Doğan Şahiner, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Dündar, Leyla Burcu (2007). “Edebiyat Sosyolojisi Açısından Türk Öykücülüğü: 1990-2005”, Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara: Bilkent Üniversitesi.
• Eagleton, Terry (2004). Edebiyat Kuramı, Çev. Tuncay Birkan, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Ercilasun, Bilge (1997). “Türk Edebiyatında Popülerlik Kavramı ve Başlıca Eserler”, Yeni Türk Edebiyatı Üzerine İncelemeler 1, Ankara: Akçağ Yayınları, s.421-449.
• Erdoğan, Aslı (2009). Taş Bina ve Diğerleri, İstanbul: Everest Yayınları. (Nisan 2011). “Edebiyat İnsan Acısından Kaçıyor”, Söyleşi: Berat Günçıkan, (Erişim tarihi: 23 Haziran 2013), <http://www.aslierdogan.com/roportajlar. asp?sid=43>.
• Gemici, Mukadder (2011). Asla Pes Etme, İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Hazer, Gülsemin (2005). “Kadın Öykü Yazarının Bireysel ve Kurgusal Sorunları”, Hece Öykü 8, s.45-55.
• İlkkaracan, İpek, der. (2010). Emek Piyasasında Toplumsal Cinsiyet Eşitliğine Doğru İş ve Aile Yaşamını Uzlaştırma Politikaları, İstanbul: İTÜ BMT-KAUM.
• Karaca, Nesrin Tağızade (2006). “Leylâ Erbil”, Edebiyatımızın Kadın Kalemleri, Ankara: Vadi Yayınları, s.195-203.
• Karatepe, Mihriban İnan (2012). Aramızda, Ankara: Hece Yayınları. (Mayıs 2012). “Mihriban İnan Karatepe’yle Söyleşi”, Söyleşi: Hale Öz Kaplan, (Erişim tarihi: 2 Nisan 2014), <http://www.edebistan.com/index.php/ edebistan/mihriban-inan-karatepe-ile-iki-soylesi/2012/06>.
• Kaygusuz, Sema (2010). Sandık Lekesi, İstanbul: Doğan Kitap.
• Meryem, Hatice (2012). Sinek Kadar Kocam Olsun, Başımda Bulunsun, İstanbul: İletişim Yayınları. (2013). “Mutfak Dedikoduları ile Kocakarı Hikâyeleri Arasında Bir Ses Gezintisi”, Hece Öykü 56, s.78-81.
• Moran, Berna (1991). “Aşık Hikâyeleri, Hasan Mellah ve İlk Romanlarımız”, Türk Romanına Eleştirel Bir Bakış 1, İstanbul: İletişim Yayınları, s.21-37.
• Oğuz, Birgül (2012). Hah, İstanbul: Metis Yayınları. 2000’li Yıllarda Kadın Öykücülerin Dili Üzerine Tespitler
• Parla, Jale (2004). “Kadın Eleştirisi Neyi Gerçekleştirdi?” Kadınlar Dile Düşünce Edebiyat ve Toplumsal Cinsiyet, Der. Jale Parla ve Sibel Irzık, İstanbul: İletişim Yayınları, s.15-34.
• Tekeli, Şirin (1995). “1980’ler Türkiye’sinde Kadınlar”, 1980’ler Türkiye’sinde Kadın Bakış Açısından Kadınlar, Haz. Şirin Tekeli, İstanbul: İletişim Yayınları, s.15- 50.
• Türker, Sibel K. (2012). Ağula, İstanbul: Can Yayınları. (Kasım 2003). “Y’si Seyyar Yazar”, Söyleşi: Nazan Özcan, (Erişim tarihi: 2 Nisan 2014), <http://www.radikal.com.tr/radikal2/ysi_seyyar_yazar-870699>.