İki Yeşil Susamuru Anneleri, Babaları, Sevgilileri ve Diğerleri İsimli Romanda Bir Cezalandırma Şekli Olarak Terk Etme Düşkünlüğü

Yıl 2025, Sayı: 88, 163 - 180, 20.06.2025

Oğuz Öcal

https://doi.org/10.32704/erdem.2025.88.163

Öz

Buket Uzuner’in İki Yeşil Susamuru, Anneleri, Babaları, Sevgilileri
ve Diğerleri isimli eseri, asıl kişi Nilsu’nun şahsında insan varlığını
tehdit eden unsuru, terk etme düşkünlüğü olarak görünüşe çıkaran
bir romandır. Terk etme düşkünlüğü, bütün dikkatini varlığa (elde
olana) adamak yerine, elde olmayana bağımlı kalmak ve içsel veya
dışsal bir şeyleri, kendini veya insanları, pragmataya uymadığı için
cezalandırmak demektir. Cezalandırma durumu, daima elde olmayana
bağlı ve bağımlı olmayı işaret eder. İçinde olunan ancak farkında
olunmayan bu duruma, kendini yeterince bilmeme veya kendilik
cehaleti içinde olma da denilebilir. Hem bir cezalandırma düşkünü
olmayı hem de bunun farkında olmamayı işaret eden bu durum,
ayrıca varlığı (elde olanı) sahipsiz bırakma gibi bir tavrı içerir ve çok
sık tekrarlanarak yapılanır. İntikamcı olduğu için de bırakılma gibi
istisnasız herkesin başına gelen hadiseleri, bir saldırı olarak anlayıp
yorumlar ve ona benzer nitelikte bir eylemle karşılık vermeyi içerir.
Söz konusu bu kısırdöngü, aynı anlayıp yorumlama şekli işlediği
müddetçe yapılanıp normalleşir ve giderek hiç fark edilmez hâle gelir.
Özünü kısaca bu şekilde ifade edebileceğimiz bir terk etme düşkünlüğü
içinde olan ancak onun farkında olmayan Nilsu, romanın asıl kişisidir
ve on dört yaşında iken ebeveyni tarafından terk edilmiş birisidir. İlk
gençlik yıllarında ödüllendirilmeyi beklerken terk edilen ve derin
bir hayal kırıklığına uğrayan Nilsu, aslında yeni bir imkân olan bu
hadiseyi cezalandırılma olarak anlar, yorumlar ve daima öyle hatırlar.
Zamanla yapılanan bu durumun iç dünyasındaki yansımalarını bir
dereceye kadar bilir ancak onu bütünüyle bilmez. Bütünüyle değil de
kısmen bilinen bu durum ise bir yöneticiye dönüşerek onun varlıkla
(elde olanla) uyumlu olmasını da insanlarla uzun soluklu ilişkiler
kurmasını da engeller. O, bu durum içinde iken Selen ile arkadaş,
Mike ve Teoman ile sevgili olur. Onlarla kurduğu ilişkiler esnasında
ise üç defa sınır duruma gelir ve açılan olanaklar arasından seçimler
yapmak zorunda kalır. Ardı ardına gerçekleşen bu seçimler esnasında
ise iki esas olanak vardır karşısında: O, ya ceza kesme düşkünlüğünü
aşacak ya da durumu olduğu gibi bırakacaktır. Olanakların sınırında
duran Nilsu, değişip dönüşmeyi ve kendisini aşmayı değil, durumunu
olduğu gibi bırakmayı seçer. Onun açılan olanağı kapatmasının
esas nedeni, içinde olduğu ancak farkında olmadığı terk etme (ceza
kesme) düşkünlüğü durumudur. Bu çalışmada Nilsu’nun seçimlerinin
öncelikli nedeni olarak ceza kesme düşkünlüğü işaret edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

İki Yeşil Susamuru , kendini bilmeme , cezalandırma , değersizleştirme , terk etme

Abandonment as a Form of Punishment in the Novel Two Green Otters, Their Mothers, Fathers, Lovers and Others

Öz

Buket Uzuner’s work titled Two Green Otters, Their Mothers,
Fathers, Lovers and Others is a novel that reveals the element that
threatens human existence in the person of the main character, Nilsu,
as his addiction to abandonment. The addiction to abandonment
means, instead of devoting all attention to existence (what is at
hand), remaining dependent on what is not available and punishing
something internal or external, oneself or people, for not complying
with pragmata. The state of punishment always indicates being
dependent and dependent on what is not available. This state of being
in but not aware of oneself can also be called not knowing oneself
sufficiently or being in self-ignorance. This situation, which indicates
both being fond of punishment and not being aware of it, also includes
an attitude of leaving the existence (what is at hand) unattended
and is structured by repeating it very often. Since it is vengeful, it
interprets events that happen to everyone without exception, such as
being abandoned, as an attack and responds with a similar action.
This vicious circle becomes structured and normalized as long as the
same way of understanding and interpreting works, and gradually
becomes unnoticeable.
Nilsu, who is addicted to such abandonment but is unaware of it,
is the main character of the novel and is abandoned by her parents
when she is fourteen years old. Nilsu, who was abandoned and
deeply disappointed while waiting to be rewarded in her early youth,
understands this incident, which is actually a new opportunity, as
punishment, interprets it and always remembers it that way. While in
this situation, she becomes friends with Selen and lovers with Mike
and Teoman. During her relationships with them, she comes to a limit
three times and is forced to make choices among the possibilities
that open up. During these successive elections, there are two main
possibilities: She will either get over her penchant for punishment or
leave the situation as it is. Standing on the edge of possibilities, Nilsu
chooses not to change, transform and surpass herself, but to leave her
situation as it is. The main reason why she closes the opportunity is
the state of abandonment (punishment) that she is in but is unaware
of. In this study, Nilsu’s fondness for punishing was pointed out as
the primary reason for her choices.

Anahtar Kelimeler

Two Green Otters , self-awareness , punishment , devaluation , abandonment

Kaynakça

• Akça, Hilal (2022), Ataerkilliğin Manevi Kızları -Kadın Kahramanın Ölüler Diyarına İnişi-, Kayseri: Kimlik Yayınları.
• Derhem, Ertuğrul Gazi (2023), “İki Yeşil Susamuru”, Türk Romanında Narsisizm, Ankara: Günce Yayınları.
• Karaca, Nesrin ve Vedat Şen (2023), “İki Yeşil Susamuru Anneleri, Babaları, Sevgilileri ve Diğerleri Romanının Psikolojik Atmosferinde Kaçış ve İntihar İzlekleri”, Dil ve Edebiyatta Psikolojik Unsurlar, İstanbul: Çizgi Kitabevi, s.123-150.
• Ökten, Kaan (2012), Heidegger’e Giriş, İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Özlük, Nuran (2013), “Yazarın Niyeti Okurun Beklentisi Çatışmasından Doğan İhmale ve İstismara Maruz Kalan Bir Çocuğun Romanı Küçük Paşa”, Journal of History School (JOHS), Sayı XV, s. 499-525.
• Reneaux, Roger (1994), Egzistansiyalizm Üzerine Dersler, Çev. Murtaza Korlaelçi, Kayseri: Erciyes Üniversitesi Yayınları.
• Topakkaya, Arslan (2018), “Martin Heiddegger’de Köklere Bağlılık”, Temaşa, Sayı: 8, s. 64-72.
• Uzuner, Buket (2002), İki Yeşil Susamuru, Anneleri, Babaları, Sevgilileri ve Diğerleri, İstanbul: Everest Yayınları.