A STUDY ON THE PLACE OF ERGONOMICS IN TURKISH WORK HEALTH AND SAFETY LEGISLATION

Yıl 2019, , 69 - 77, 01.08.2019

Muvaffak Engür , Khalit Chaush-ogly

https://doi.org/10.33439/ergonomi.480559

Cited By: 6

Öz

Ergonomics is one of the
key factors in providing a healthy and safe work place. More clearly,
ergonomics is the science of designing the work to workers rather than forcing
them physically to adapt to the work. Fitting work stations, equipment and
tasks to workers may help eliminate occupational diseases and accidents as well
as diminish physical stress in worker’s body. In this sense, ergonomics is a
study area referenced by workers and occupational health and safety
professionals to prevent issues arisen from occupational diseases and
accidents. The objective of this study is to determine the place of ergonomics
in the work health and safety legislation and who are responsible for the
studies related to ergonomics. In the study, the legislation list for work
health and safety on the official web pages of The Ministry of Family, Labor
and Social Services has been first examined. 7 laws, 112 regulations, 271
notifications and 6 directives have been investigated. 14 regulations and 1
notification directly related to ergonomics have been determined after these
investigations. In addition, it is emphasized to ergonomics in 19 different
places in these 14 regulations and 1 directive. The Regulation on Health and
Safety Conditions in the Use of Work Equipment is found as the most citing
regulation to ergonomics (totally 4 times). The study shows that
responsibilities in ergonomics area in Turkey are distributed among employers,
managers, work health and safety professionals, workers and some government
institutions.

Anahtar Kelimeler

Turkey, occupational health and safety, legislation, ergonomics

TÜRKİYE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ MEVZUATINDA ERGONOMİNİN YERİ ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA

Öz

Ergonomi sağlıklı ve
güvenli bir işyeri ortamı yaratmanın anahtar faktörlerinden birisidir. Daha
açık bir ifadeyle ergonomi, çalışanı işe uyması için fiziksel olarak zorlamak
değil tam tersine işi çalışana uyacak şekilde tasarlama bilimidir. İş
istasyonlarının, ekipmanların ve görevlerin çalışana uygun hale getirilmesi,
çalışanın vücudundaki fiziksel stresin azaltılması yanında işten kaynaklanan
hastalıkları ve iş kazalarını ortadan kaldırmaktadır. Bu anlamda ergonomi,
meslek hastalıkları ve iş kazalarından kaynaklanan sorunları engellemek adına
çalışanlar ve iş sağlığı ve güvenliği (İSG) profesyonelleri tarafından doğrudan
başvurulan bir çalışma alanıdır. Bu çalışmanın amacı, ergonomi, iş sağlığı ve
güvenliği mevzuatının neresinde olduğunun ve ergonomi ile ilgili çalışmalardan
kimlerin sorumlu olduğunun tespit edilmesidir. Bu amaçla yapılan çalışmada ilk
olarak Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı (eski adıyla Çalışma ve
Sosyal Güvenlik Bakanlığı) resmi web sayfasında yer alan iş sağlığı ve
güvenliği mevzuat listesi incelenmiştir. 7 kanun, 112 yönetmelik, 271 tebliğ ve
6 yönerge taranmıştır. Tarama sonucunda ergonomiye doğrudan atıf yapılan 14
yönetmelik ve 1 tebliğ tespit edilmiştir. Ergonomiden bahsedilen mevzuatın 19
farklı yerinde ergonomiye vurgu yapıldığı görülmüştür. “İş Ekipmanları
Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği” ergonomiye en çok atıf
yapan (toplam 4 adet) yönetmelik olmuştur. Çalışmada görülmüştür ki, Türkiye’de
ergonomi alanındaki sorumluluklar işveren, işyeri yöneticileri, iş sağlığı ve
güvenliği profesyonelleri, çalışanlar ile devletin bazı kurumları arasında
paylaştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Türkiye, iş sağlığı ve güvenliği, mevzuat, ergonomi

Kaynakça

• Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, (2018): https://kms.kaysis.gov.tr/Home/kurum/24304011 (ziyaret tarihi: 2o Ağustos 2018).
• Bridger, R.S. (2003): Introduction to Ergonomics. 2 nd ed.ISBN 0-415-27378-1, Taylor& Francis Group, London.
• Cabeças JM, (2006). Occupational Musculoskeletal Disorders in Europe: Impact, Risk factors and Preventive regulations. Enterprise and Work Innovation Studies; 2(2): 95-104.
• ÇSGB, (2013). İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği, Resmi Gazete Tarihi: 25.04.2013 Resmi Gazete Sayısı: 28628
• ÇSGB, (2013), Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği, Resmi Gazete Sayısı: 28786
• ÇSGB, (2013), Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik, Resmi Gazete Sayısı: 28620
• ÇSGB, (2006), Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği, Resmi Gazete Sayısı: 26361
• ÇSGB, (2005), Çalışma ve Sosyal Güvenlik Eğitim ve Araştırma Merkezi Döner Sermaye İşletmesi Yönetmeliği, Resmi Gazete Sayısı: 25698
• ÇSGB, (2003), Çalışma ve Sosyal Güvenlik Eğitim ve Araştırma Merkezi Danışma Kurulu Çalışma Usul ve Esaslarına Dair Yönetmelik, Resmi Gazete Sayısı: 25333
• ÇSGB, (2012), İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği, Resmi Gazete Sayısı: 28512
• ÇSGB, (2013), Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik, Resmi Gazete Sayısı: 28648
• ÇSGB, (2013), Maden İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği, Resmi Gazete Sayısı: 28770
• ÇSGB, (2013), Çalışanların Titreşimle İlgili Risklerden Korunmalarına Dair Yönetmelik, Resmi Gazete Sayısı: 28743
• ÇSGB, (2013), Elle Taşıma İşleri Yönetmeliği, Resmi Gazete Sayısı: 28717
• ÇSGB, (2013), İşyeri Hekimi ve Diğer Sağlık Personelinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik, Resmi Gazete Sayısı: 28713
• ÇSGB, (2013), Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması Hakkında Yönetmelik, Resmi Gazete Sayısı: 28695
• ÇSGB, (2015), İş Sağlığı ve Güvenliği Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü Başkanlığı Görev, Yetki ve Sorumlulukları Hakkında Yönetmelik, Resmi Gazete Sayısı: 29417
• ÇSGB, (2005), Kişisel Koruyucu Donanımlarla İlgili Uyumlaştırılmış Ulusal Standartlara Dair Tebliğ, Resmi Gazete Sayısı: 25698
• Dawal, S.Z., Taha, Z., Ismail, Z., 2009, "Effect of Job Organisation on Job Satisfaction Among Shop Floor Employees in Automotive Industries in Malaysia
• Department of Health and Human Services- NIOSH (2004): Worker Health Chartbook, 2004. Cincinnati: National Institute for Occupational Safety and Health; DHHS (NIOSH) Publication No. 2004–146; p. 58-80.
• European Agency for Safety and Health at Work (EU-OSHA), (2010): OSH in figures: Work-related musculoskeletal disorders in the EU — Facts and figures. ISBN 978-92-9191-261-2.
• Geras, D.T., Pepper, C.D., Rodgers, S.H. (1989): An integrated ergonomics programme at the Goodyear Tire and Rubber Company. The Forcing Strategy. In Advances in Industrial Ergonomics and Safety, I, edited by Anil Mital. Taylor and Francis.
• Hendrick, H.W. (1996). The Ergonomıcs of Economıcs Is The Economıcs Of Ergonomıcs Proceedings of the Human Factors and Ergonomics Society Annual Meeting Vol 40, Issue 1, pp. 1 – 10 First Published.
• Kroemer, K.H.E and Grandjean, E., 1997, "Fitting The Task To The Human: A textbook
• Mohamed, S. (1999). Empirical investigation of construction safety management activities and performance in Australia. Safety Science 33:129-142.
• Massey University (MU), (2018): http://www.massey.ac.nz/massey/learning/departments/centres-research/centre-ergonomics-occupational-safety-health/about-us/what-is-ergonomics.cfm, (ziyaret tarihi: 10 Ağustos,2018)
• OSHA, (2000): Ergonomics: The Study of Work. U.S. Department of Labor Occupational Safety and Health Administration. https://www.osha.gov/Publications/osha3125.pdf (ziyaret tarihi: 21 Ağustos,2018)
• OSHA, (2018): ttps://www.osha.gov/SLTC/ergonomics/ (ziyaret tarihi: 21 Eylül 2018)
• Parent-Thirion A, Fernández Macías E, Hurley J, Vermeylen G. Fourth European Working Conditions Survey. ISBN 92-897-0974-X, Luxembourg : Office for Official Publications of the European Communities.
• Piegorsch, K. (1993). Estimation of cumulative trauma risk under existing and proposed conditions in furniture manufacturing. In: The Ergonomics of Manual Work. W.S. Marras. Proceedings of the International Ergonomics Association’s World Conference on Ergonomics of Materials Handling and Information Processing at Work. Taylor & Francis, London, UK. pp. 299-302.
• Türkkan, A., (2009): İşe Bağlı Kas-İskelet Sistemi Hastalıkları ve Sosyoekonomik Eşitsizlikler. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 35 (2) 101-106, Bursa.
• Yeow, P.H.P and Sen, R.N., (2002), "Promoters of Ergonomics In Industrially.