Okul Dışı Fiziksel Aktivitelere Katılım ve Motor Beceri: Okul Öncesi Örneği

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 2, 72 - 87, 26.12.2024

Sinem Değirmenci , Sibel Sönmez

Öz

Bu çalışma okul öncesi dönem çocukların çeşitli demografik bilgilerine ve okul dışı fiziksel aktivitelere katılma durumlarına göre motor becerilerinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma grubunu İzmir’in Buca ilçesinde Tema Montessori Anaokulu’na kayıtlı 244 okul öncesi öğrencisi oluşturmaktadır. Çalışmada veri toplama aracı olarak Kindergarten Mobile (KİMO) Test kullanılmıştır. Test içeriği koşu, esneklik, uzun atlama, koordinasyon ve denge ölçümlerini kapsamaktadır. Verilerin analizi SPSS 25.0 paket programı kullanılarak %95 güven aralığında ve 0,05 anlamlılık düzeyinde değerlendirilmiştir. Katılımcıların demografik bilgileri toplanmış ve motor ölçümleri cinsiyet, yaş grubu ve okul dışı fiziksel aktiviteye katılım durumlarına göre Mann Whitney-U ve Kruskal Wallis testleriyle analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda okul dışı fiziksel aktivitelere katılan okul öncesi çocukların motor performanslarının, katılmayanlara göre daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca fiziksel aktiviteye katılımdan bağımsız olarak motor becerilerde yaş arttıkça iyileşmelerin görüldüğü, kızların erkeklerden daha iyi performans sergiledikleri ve bu performansın uzun atlama dışında tüm alt testlerde anlamlı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Okul öncesi yaş grubunda motor gelişim için okul dışı fiziksel aktivitelere katılımın önemi vurgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Okul öncesi, Motor beceri, Fiziksel aktivite, Motor gelişim

Etik Beyan

Araştırma için Ege Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Kurulu tarafından 08.02.2024 tarihinde, 01/02 toplantı/ karar sayılı ve 2272 protokol numaralı Etik Kurul Onayı alınmıştır. Etik Kurul Belgesi sisteme ek dosya olarak yüklenmiştir.

Kaynakça

• Božanić, A., Delaš Kalinski, S. & Žuvela, F. (2011). Changes in fundamental movement skills caused by a gymnastics treatment in preschoolers. In Proceedings Book 6th FIEP European Congress, Poreč (pp. 89-94).
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi
• Clark, C. C., Moran, J., Drury, B., Venetsanou, F., Fernandes & J. F. (2018). Actual vs. perceived motor competence in children (8–10 years): An issue of non-veridicality. Journal of Functional Morphology and Kinesiology, 3(2), 20. https://doi.org/10.3390/jfmk3020020
• Coppens, E., Laureys, F., Mostaert, M., D'Hondt, E., Deconinck, F. J., & Lenoir, M. (2021). Validation of a motor competence assessment tool for children and adolescents (KTK3+) with normative values for 6-to 19-year-olds. Frontiers in physiology, 12, 652952. https://doi.org/10.3389/fphys.2021.652952
• Dereobalı, N. ve Çandır, T. (2021). Erken çocukluk döneminde motor gelişim ve riskli oyun ilişkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (60), 560-581. https://doi.org/10.21764/maeuefd.951824
• Dordic, V., Tubic, T. & Jaksic, D. (2016). The relationship between physical, motor and intellectual development of preschool children. Procedia Social and Behavioral Sciences, 233, 3-7. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2016.10.114
• Erol, S. (2022). An ınvestigation of the basic gymnastics program in preschool children in terms of motor development. Pakistan Journal of Medical & Health Sciences, 16(2), 438-438. https://doi.org/ 10.53350/pjmhs22162438
• Fallah, E., Nourbakhsh, P. & Bagherly, J. (2015). The effect of eight weeks of gymnastics exercises on the development of gross motor skills of five to six years old girls. European Online Journal of Natural and Social Sciences: Proceedings, 4(1), pp-845. https://european-
• Fisher, A., Reilly, J.J., Kelly, L.A., Montgomery, C., Williamson, A., Paton, J.Y. & Grant, S. (2005). Fundamental movement skills and habitual physical activity in young children. Med ScienceSport Exer, 37(4), 684-688. https://doi.org/10.1249/01.MSS.0000159138.48107.7D
• Grammatikopoulos, V., Gregoriadis, A., & Zachopoulou, E. (2012). Acknowledging the role of motor domain in creativity in early childhood education. Contemporary perspectives on research in creativity in early childhood education, 159-176.
• Gümüşdağ, H. ve Yıldırım, M. (2018). Spor bilimlerinde çocuklarda motor gelişim. 1. Basım, Nobel Akademik Yayıncılık, ISBN: 978-605-320-843-3.
• Honrubia-Montesinos, C., Gil-Madrona, P. & Losada-Puente, L. (2021). Motor development among Spanish preschool children. Children, 8(1), 41. https://doi.org/10.3390/children8010041
• Huck, S.W. (2008). Reading Statistics and Research (5rd edition). New York: Addison Wesley Longman.
• Iivonen, S., Sääkslahti, A. & Nissinen, K. (2011) The development of fundamental motor skills of four‐ to five‐year‐old preschool children and the effects of a preschool physical education curriculum, Early Child Development and Care, 181:3, 335-343, https://doi.org/10.1080/03004430903387461.
• İri, R.,ve Aktuğ, Z. B. (2017). Investigating the effect of sports on motor skills in children Çocuklarda sporun motor beceri üzerine etkisinin incelenmesi. Journal of Human Sciences, 14(4), 4300-4307. https://doi.org/10.14687/jhs.v14i4.4780
• Karachle, N., Dania, A. & Venetsanou, F. (2017). Effects of a recreational gymnastics program on the motor proficiency of young children. Science of Gymnastics Journal, 9(1), 17-25.
• Karaman B. ve Suel E. (2020). Okul öncesi eğitim kurumlarında oynatılan fiziksel etkinliğe dayalı oyunların psikomotor gelişimi üzerine etkisi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 14(3), 529-539. https://dergipark.org.tr/tr/pub/bsd/issue/57953/819901#article_cite.
• Karoğlu, H. ve Ünüvar, P. (2017). Okul öncesi dönem çocuklarının gelişim özellikleri ve sosyal beceri düzeyleri, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (43), 231-254, https://doi.org/ 10.21764/efd.12383
• Kayapınar, F. Ç. (2011). The effect of movement education program on static balance skills of pre-school children. World Applied Sciences Journal, 12(6): 871-876. https://doi.org/10.46463/ijrss.1392579
• Klein, D., Koch, B., Dordel, S., Strüder, H. K. & Graf, C. (2012). The KIMO test: a motor screening for pre-school children aged 3–6 years. Gazzetta Medica Italiana, 171(1), 13-26.
• Kokštejn, J., Musálek, M. & Tufano, J. J. (2017). Are sex differences in fundamental motor skills uniform throughout the entire preschool period? PloS one, 12(4), https://doi.org/10.1371/journal.pone.0176556
• Madić, D., Cvetković, M., Popović, B., Marinković, D., Radanović, D. & Trajković, N. (2018). Effects of developmental gymnastics on motor fitness in preschool girls. Facta Universitatis, Series: Physical Education and Sport, 16(1), 011-018. https://doi.org/10.22190/FUPES180122002M
• Morris, A. M., Williams, J. M., Atwater, A. E. & Wilmore, J. H. (1982). Age and sex differences in motor performance of 3 through 6 years old children. Research Quarterly for Exercise and Sport, 53(3), 214-221. https://doi.org/10.1080/02701367.1982.10609342
• Nalbant, Ö. (2020). Çocuk Oyun ve Hareket Eğitimi. Nobel Akademik Yayıncılık. ISBN: 978-625-402-332-3.
• Orhan, R. ve Ayan, S. (2018). Psiko-motor ve gelişim kuramları açısından spor pedagojisi. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 523-540. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kusbd/issue/38953/432289.
• Pienaar, A.E., Van Reenen, I. & Weber, A.M. (2016). Sex differences in fundamental movement skills of a selected group of 6-year-old south african children. Early Child Development and Care, 186 (12), p: 1994-2008. https://doi.org/10.1080/03004430.2016.1146263
• Plazibat, K., Karuc, J. & Vidranski, T. (2021). Effects of different multi-year physical exercise programs on motor skills in preschool children. Journal of Functional Morphology and Kinesiology; Basel, 6(3) 74. https://doi.org/10.3390/jfmk6030074
• Purtaş, Ö. ve Duman, G. (2017). Okul öncesi eğitimde uygulanan hareket etkinlik planlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Turkish Journal of Primary Education, 2(1), 11-29. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tujped/issue/33596/358346.
• Sagdullayevich, M. S., & Bakhriddinovna, O. F. (2022). Use of innovative pedagogical technologies based on modern rhythmic gymnastics for child healthy development. Web of Scientist: International Scientific Research Journal, 3(6), 690-693. https://wos.academiascience.org/index.php/wos/article/view/2050.
• Šalaj, S., Milčić, L. & Šimunović, I. (2019). Differences in motor skills of selected and nonselected group of children in artistic gymnastics in the context of their motor development. Kinesiology, 51(1.), 133-140. https://doi.org/10.26582/k.51.1.16
• Sevimay, D. (1986). Okulöncesi çağı çocuklarının motor performanslarının incelenmesi, Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Anabilim Dalı, Ankara. https://openaccess.hacettepe.edu.tr/xmlui/handle/11655/34846?show=full.
• Shala, M. (2009) Assessing gross motor skills of Kosovar preschool children, Early Child Development and Care, 179:7, 969-976, https://doi.org/10.1080/03004430701667452.
• Taştepe, T. ve Akyol, A. K. (2019). 36-47 aylık çocuklarda peabody motor gelişim ölçeği-2’nin uyarlama çalışması ve motor gelişimin incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 48(223), 61-82. (https://dergipark.org.tr/tr/pub/milliegitim/issue/48112/608632).
• Veljković, A. A., Herodek, K., Stojanović, M., Milčić, L. & Marković, K. Ž. (2020). The impact of gymnastics training on body coordination. In 6th International Scientific Conference of Slovenian Gymnastics Federation (p. 133).
• Williams, H.G., Pfeiffer, K.A., O’Neill, J.R., Dowda, M., McIver, K.L., Brown, W.H. & Pate R.R. (2008). Motor skill performance and physical activity in preschool children. Obesity, 16(6),1421-1426. https://doi.org/10.1038/oby.2008.214
• Yıldırım, M. (2023). Çocuklarda temel hareket eğitimi ve cimnastik programlarının kaba motor becerileri üzerine etkisinin karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü. https://acikerisim.gelisim.edu.tr/xmlui/handle/11363/4576?locale-attribute=tr.
• Yılmaz, S., Sicim-Sevim, B. (2020). The examination of the differences in the motor proficiency skills of children practising gymnastics vs. non-sportive children. Early Child Development and Care, 190(9), 1455-1462. https://doi.org/10.1080/03004430.2018.1559159