HAVALE

Yıl 2019, Cilt: 14 Sayı: 2, 525 - 552, 28.10.2019

Gülşah İslamoğlu

Öz

Havale, çifte yetkilendirme ihtiva eden ve üçlü ilişki kuran bir hukukî işlemdir. Bahse konu yetkiler, havale ödeyicisine verilen ödeme yetkisi ve ha-vale alıcısına verilen ödemeyi kabul yetkisidir. Havalenin köşelerini oluşturan üç taraf arasında üç farklı ilişki meydana gelmektedir. Bu ilişkiler; karşılık, bedel ve havale ilişkisidir. Havale iradesini açıklayan havale eden ile havale ödeyicisi arasındaki ilişkiye karşılık ilişkisi denir. Havale edenle alıcı arasındaki ilişki, bedel ilişkisidir. Havale ödeyicisinin kabul açıklamasıyla kurulan, havale ödeyicisi ve havale alıcısı arasındaki ilişkiye de havale ilişkisi denir. Havale soyut bir işlem olup, karşılık ve bedel ilişkilerinden bağımsızdır. Bu sebeple havalenin bir borcun ifası için gerçekleştirildiğinin yazılı olarak ispatlanması gerekmektedir. Havalenin gerçekleşmesi şekil şartına bağlı değildir. Havale eden, havale alıcısına verdiği yetkiyi her zaman geri alabilmektedir.

Bu makalede, havale hakkında temel bilgiler verilmiş, havalenin tanımı ve özellikleri, benzer işlemlerle ilişkileri, havaleye katılan tarafların üçlü ilişkileri ve havalenin sona ermesi incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Havale, Üçlü İlişki, Kripto Para, Akreditif, Kredi Kartı

Kaynakça

• ALBERTS, Jeffrey E./ FRY, Bertrand; “Is Bitcoin a Security?”, Journal of Science&Technology Law, C.21, S.1, 2015, s. 1-21. AKINTÜRK, Turgut/ ATEŞ-KARAMAN, Derya; Borçlar Hukuku Genel Hükümler Özel Borç İlişkileri, 22. Baskı, İstanbul, Beta Yayıncılık, 2013. BAHTİYAR, Mehmet; “Akreditif ve Milletlerarası Özel Hukukta Doğurduğu Sorunlar”, BATİDER, C.15, S.3, 1990, s. 71-88. BOZKURT, Sevgi; Akreditifin Uygulanması, Ankara, Seçkin Yayıncılık, 2006. BOZKURT-YÜKSEL, Armağan Ebru; “Elektronik Para, Sanal Para, Bitcoin ve Linden Doları’na Hukukî Bir Bakış”, İÜHFM, C.73, S.2, 2015, s. 173-220. CVETKOVA, Irina; “Cryptocurrencies Legal Regulation”, BRICS Law Jour-nal, C.5, S.2, 2018, s. 128-153. DOĞAN, Vahit; Uluslararası Ticarette Ödeme Aracı Olarak Akreditif, 3. Baskı, Ankara, Seçkin Yayıncılık, 2011. ERDOĞAN, İhsan; Akreditif Sözleşmeleri, Ankara, Nobel Yayıncılık, 2000. EREN, Fikret; Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Ankara, 23. Baskı, Ankara, Yetkin Yayınları, 2018, (Genel Hükümler). EREN, Fikret; Borçlar Hukuku Özel Hükümler, Ankara, 2018, (Özel Hüküm-ler). GÜMÜŞ, Alper; Borçlar Hukuku Özel Hükümler C.2, 3. Baskı, İstanbul, Vedat Kitapçılık, 2014. GÜNERGÖK, Özcan; Havele İlişkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 1995. HEWITT, Evan; “Bringing Continuity to Cryptocurrency: Commercial Law as a Guide to the Asset Categorization of Bitcoin”, Seattle University Law Re-view, C.39, 2016, s. 619-640. KAYA, Arslan; Belgeli Akreditifte Lehtarın Hukukî Durumu, İstanbul, Beta Yayıncılık, 1995. KOCAMAN, Arif B.; “Banka Havalesi-Kavram ve İşlemin Köşeleri Arasında-ki İlişkiler-“, Prof. Dr. Fikret Eren’e Armağan, Ankara, Yetkin Yayınları, 2006, s. 693-714, (Banka Havalesi). KOCAMAN, Arif B.; “Havalenin Hukukî Niteliği Üzerine”, AÜSBFD, C.49, S.1, 1994, s.291-301, (Havalenin Hukukî Niteliği). KOCAMAN, Arif B.; Türk Borçlar Hukukunda Havale, Ankara, BTHAE, 2001, (Havale). MORETTİ-LANGFORD, Anne; “International Remittance Transfers: a Worldwide Effort to Lower Costs”, Law And Business Review Of The Ameri-cas, C.20, 2014, s. 537-563. MORGAN, Joshua S.; What I Learned Cryptocurrencies While Studying The Law”, University of Miami International and Comparative Law Review, C.25, S.159, 2017, s. 159-226. NOMER, Haluk N.; Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 16. Baskı, İstanbul, Beta Yayıncılık, 2018. OĞUZMAN, Kemal/ ÖZ, M. Turgut; Borçlar Hukuku Genel Hükümler C.2, 14. Baskı, İstanbul, Vedat Kitapçılık, 2018. ÖZ, Turgut; “Banka Havalelerinde Sebepsiz Zenginleşme”, KHÜHFD, C.5, S.1, 2017, s. 139-148. ÖZAKMAN, Cumhur; “Havale İlişkisinin Borçlar Hukuku Açısından İncelen-mesi ve Kıymetli Evrak Hukukundaki Görünüşü”, İÜHFM, C.41, S.1-2, 1975, s. 255-297. ÖZTAN, Fırat; Kıymetli Evrak Hukuku, 17. Baskı, Ankara, Turhan Kitabevi, 2012. PAN, Richard; “Blockchains, Securities and Sections 11 and 12 of the Securi-ties Act”, New York University Journal of Law&Business, C.15, S.2, 2019, s. 453-476. POROY, Reha/ TEKİNALP, Ünal; Kıymetli Evrak Hukuku Esasları, 21. Bas-kı, İstanbul, Vedat Kitapçılık, 2013. PULAŞLI, Hasan; Kıymetli Evrak Hukukunun Esasları, 6. Baskı, Ankara, Ada-let Yayınevi, 2018. REİSOĞLU, Seza; Türk Hukukunda ve Bankacılık Uygulamasında Akreditif, Ankara, 1995. ROSS, Elisabeth Sara; “Nobody Puts Blokchain In A Corner: The Disruptive Role of Blockchain Teknolology in the Financial Services Industry and Current Regulatory Issues”, The Catholic University Journal Of Law&Technology, C.25, S.2, s. 353-386. SCHROEDER, Jeanne L.; “Bitcoin and the Uniform Commercial Code”, Uni-versity of Miami Business Law Review, C.24, S.1, 2015-2016, s. 1-79. ŞEKER, Muzaffer; “Elektronik Ödeme Sistemleri”, İTÜSBD, Y.10, S.20, 2011, s. 55-73. ŞENER, Oruç Hami; “Ecash Sisteminde Üretilen Elektronik Paranın (Nakdî) Para Kavramı Bakımından Değerlendirilmesi”, DEÜHFD, C.9, Özel Sayı, 2007, s. 455-490. TEKİNALP, Ünal; Banka Hukukunun Esasları, 2. Baskı, İstanbul, Vedat Ki-tapçılık, 2009. TERCIER, Pierre/ PICHONNAZ, Pascal/ DEVELİOĞLU, Murat; Borçlar Hukuku Genel Hükümler, İstanbul, On İki Levha Yayınları, 2016. TRAUTMAN, Lawrence J./ HARRELL, Alvin C.; “Bitcoin Versus Regulated Payment Systems: What Gives?”, Cardoza Law Review, C.38, 2017, s. 1041-1097. TÜRK, Ahmet; Hukukî Yönden Banka Havalesi, Ankara, Yetkin Yayınları, 2007. ULUÇ, Mehmet R.; “Borçlar Hukuku Açısından Akreditif”, BATİDER, C.3, S.3, 1966, s. 432-478. ÜLGEN, Hüseyin/ HELVACI, Mehmet/ KENDİGELEN, Abuzer/ KAYA, Arslan; Kıymetli Evrak Hukuku, 10. Baskı, İstanbul, On İki Levha Yayınları, 2015. ÜLGEN, Hüseyin; “Havalenin Geri Alınması”, İÜHFM, C.32, S.2-4, 1966, s. 934-944. YAVUZ, Cevdet/ ACAR, Faruk/ ÖZEN, Burak; Türk Borçlar Hukuku Özel Hükümler, 10. Baskı, İstanbul, Beta Yayıncılık, 2014. YAVUZ, Nihat; 6098 Sayılı Türk Borçlar kanunu Şerhi C.2, Ankara, Adalet Yayınevi, 2013. YÜKSEL, A. Sait/ YÜKSEL, Aslı/ YÜKSEL, Ülkü; Bankacılık Hukuku ve İşletmesi, 10. Baskı, İstanbul, Beta Yayıncılık, 2004. ZEVKLİLER, Aydın; Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, 10. Baskı, Ankara, Turhan Kitabevi, 2008. ZEVKLİLER, Aydın/ GÖKYAYLA, Emre; Borçlar Hukuku Özel Borç İlişki-leri, 7. Baskı., Ankara, Turhan Kitabevi, 2017.