İNFAZ HUKUKUNA HÂKİM OLAN İLKELER IŞIĞINDA İNFAZ HÂKİMLİKLERİNİN GÖREV VE YETKİLERİ

Yıl 2022, Cilt: 17 Sayı: 2, 403 - 456, 31.10.2022

Bahattin Aras

Öz

Çağdaş ceza infaz sisteminde infaz sürecinin takibi ve denetimi
bakımından ihtisas mercilerine ihtiyaç vardır. Türkiye’de bu husus
4675 sayılı İnfaz Hâkimliği Kanunu ile kurulan infaz hâkimlikleri ile
sağlanmıştır. İnfaz hâkimliklerinin çağdaş infaz sitemine uygun olarak
uzmanlaşması ve ihtisas hâkimlikleri haline gelmeleri kısmen de olsa
15.04.2020 tarihinde yürürlüğü giren 7242 sayılı Kanun ile olmuştur.
Yapılan değişikliklerle infaz hâkimliklerinin görev alanları genişletilmiş, infaza yönelik işlem ve faaliyetlere ilişkin kararların uzmanlaşmış infaz hâkimleri tarafından verilmesi sağlanmıştır. Esas mahkemesinin istisnai yetkileri haricinde infaz aşamasının karar, itiraz ve
şikâyet mercii infaz hâkimlikleri olmuştur. Böylelikle cezaevleri bakımından etkin yargısal denetim kısmen de olsa sağlanmıştır. Ayrıca
infaz hâkimliklerinin infaz aşamasının yargısal denetim mercii haline
gelmesi ve uzmanlaşması cezaevlerinde hak ihlallerinin önlenmesi ve infazın amacına uygun infaz yöntem, tedbir ve uygulamaların geliştirilmesine de katkıda bulunacaktır.

Anahtar Kelimeler

: İnfaz Hukuku, İnfaz Hâkimlikleri, Yargısal Denetim, Cezaevi, Hükümlü

The Duties And Authorities Of Execution Judgeships In The Light Of The Principles That Rule The Law Of Execution

Öz

In the contemporary penal execution system, specialized authorities are needed in terms of monitoring and controlling the execution
process. In Turkey, this issue has been ensured by the execution
judgeships established by the Law No. 4675. The specialization of the
execution judgeships in accordance with the modern execution system and their becoming specialized judgeships was partially provided
with the Law No. 7242, which entered into force on 15.04.2020. With
the changes made, the scope of duty of the execution judgeships has
been expanded, and it has been ensured that the decisions regarding
the execution procedures and activities are given by the specialized
execution judges. Apart from the exceptional powers of the main
court, the decision, objection and complaint bodies of the execution
phase were the execution judgeships. Thus, effective judicial control
in terms of prisons has been achieved, albeit partially. In addition, the
fact that the execution judgeships become the judicial review authority of the execution phase and its specialization will contribute to the
prevention of rights violations in prisons and to the development of
execution methods, measures and practices suitable for the purpose
of the execution.

Anahtar Kelimeler

Law On Criminal Execution, Execution Judgeships, Judicial Control, Prison, Convict

Kaynakça

• Altınok Villemin, Derya: Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi İçtihatları Işığında Ağırlaştırılmış Müebbet Hapis Cezalarının Kesintisiz İnfazının İşkence Yasağı Açısından İncelenmesi, İstanbul Kültür Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2014.
• Aras, Bahattin/ Güverçin, Sezgin: İnfaz Hukuku, 1. Baskı, Yetkin Yayıncılık, Ankara 2021.
• Atalay, Osman/Özgelen, Mustafa Safa: İnfaz Hukuku Ders Kitabı, Türkiye Adalet Akademisi Yayını No: 25, Kasım 2013.
• Bıçak, Vahit: Ceza Adaleti Yönetiminde Kalite ve Etkinlik, http://www.kriminoloji.com/Ceza_Adaletinde_ Kalite_Yonetimi. Bicak.htm, İET:20/06/2022.
• Centel, Nur: Ceza Muhakemesi Hukukunda Tutuklama ve Yakalama, İstanbul 1992.
• Coyle, Andrew: Cezaevi Yönetimine İnsan Haklarını Göz Önüne Alan Bir Yaklaşım, Yayınlayan: Uluslararası Cezaevi Araştırmaları Merkezi, Londra 2002.
• Demirbaş, Timur: İnfaz Hukuku, 8. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2021.
• Demirbaş, Timur: “Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun Değerlendirilmesi”, (İlkeler), Ceza Hukuku Dergisi, Ekim 2006, s.19-29.
• Dönmezer, Sulhi: “Tutuklu ve Hükümlülere Yaş, Cinsiyet ve Suç Türlerine Göre Uygulanacak İnfaz ve Islah Reformu”, Ord. Prof. Dr. Sulhi Dönmezer Armağanı C.l, Ankara 2008, s.354- 292-312.
• Gölcüklü, Feyyaz: Ceza Davasında Şahıs Hürriyeti, Ankara 1958.
• İçel, Kayıhan: “Mevkufen Geçen Müddetin Ceza Mahkumiyetlerinden Mahsubu”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, C.29, S.3, Y.1963, s.560-579.
• Jahic, Galma; “Ceza Adaleti Sistemini Kullanarak Suçu Önlerken Adaleti Sağlamak”; Hukuk ve Adalet Eleştirel Hukuk Dergisi, S.5, Nisan 2005, s. 167-175.
• Karakaş Doğan, Fatma: 5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun Düzenlemesi Işığında Ceza İnfaz Hukuku, 12 Levha Yayınları, İstanbul 2013.
• Kamer, Vehbi Kadri: Doktrinde ve Uygulamada İnfaz Hakimliği Kurumu, Ankara 2004.
• Kızılarslan, Hakan: “Yeni Ceza İnfaz Sistemimizin Ana İlkeleri Ve Uygulama”, https://docplayer.biz.tr/27586911-Yeni-cezainfaz-sistemimizin-ana-ilkeleri-ve-uygulama.html, İET: 20/03/2021.
• Mecit, Kemal: İnfaz Hukuku, 5. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara 2020.
• Özbek, Veli Özer: İnfaz Hukuku, Seçkin Yayınevi, Ankara 2022.
• Özgenç, İzzet / Şahin, Cumhur: İnfaz Hukuku, 4. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2021.
• Özkavalcı, Nimet: İnfaz Hakimliği, 3. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2021.
• Özmen, Metin: Türkiye’de Cezaevlerinin İdari Açıdan Denetimi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara 2007.
• Sağlam, M. Yılmaz: “İnfaz ve İnfaz Hukuku Kavramları Üzerine Bir İnceleme (1)”, TBBD., Y.1995, S.4, s.580-581.
• Taşkın, Ahmet: “Hürriyeti Bağlayıcı Cezaların İnfazına Ara Verilmesi ve Ertelenmesi Halleri”, Yargıtay Dergisi, C.30, S.3, Temmuz2004, s. 255-296.
• Tok, Türker: “Ceza Muhakemesi Kanunundaki "İtiraz" İle İnfaz Hâkimliği Kanunundaki "İtiraz Ve Şikayet" Arasındaki Farklar”, Terazi Hukuk Dergisi, Ocak 2007, S.5, s.135-139.
• Yakışır, Berivan: Türkiye’de Tutuklu ve Hükümlülerin Yeniden Sosyalleştirilmesi, İstanbul Bilgi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Hukuk Yüksek Lisans Programı (İnsan Hakları Hukuku), Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2008.
• Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi İçtihadına İlişkin Rehber, Mahpus Hakları, Ankara2019,https://inhak.adalet.gov.tr/Resimler/Dokuman/48202 0134215mahpus%20haklar%C4%B1%20olarak%20de%C4%9 Fi%C5%9Ftirelim%20ba%C5%9Fl%C4%B1%C4%9F%C4%B1. pdf, İET: 20/06/2022