Anlatıya Dayalı Bir Kent Okuması: Kayseri Sahabiye Mahallesi

Yıl 2010, Cilt: 1 Sayı: 29, 283 - 306, 01.12.2010

Z. Yeşim Alemdar

Öz

Mimari mekânı anlamak ve yeni mekânlar tasarlamak için bu bilgileri kullanmak, yapılı çevrenin sürdürülebilirliği ve yapılacak katkının bu bütüne katılabilmesi açısından önemlidir. Bu bilginin üretildiği bir alan olarak mimarlık, sürekli bir değişim içinde olan çevrenin dinamik, enerjik ve karmaşık özgünlüğünü değerlendirmek durumundadır. Mimarlık alanında yapılan niceliğe ve analize dayalı pozitivist yöntemlerin bu dinamiği oluşturan ilişkiler ağını algılamak ve yansıtmakta yeterli olmadığı düşünülmektedir. Bu bağlamda, bu çalışmada, kentin katmanlı ve karmaşık yapısını bütüncül bir bakış açısı ile okumak ve değerlendirmek amacıyla, fenomenolojik ve hermenötik yaklaşımlara dayalı niteliksel bir yöntem önerilmektedir. “Anlatı”nın bütüncül ve ilişkileri görünür kılan kavramsal yapısı, mimari çevreleri anlamakta bir yöntem olarak ortaya konmaktadır. Kayseri Sahabiye Mahallesi gibi karmaşık ve katmanlı bir yapıya sahip bir bölgenin anlatıya dayalı kent okuması, açıklamaktan çok anlamaya yönelik bu yöntemi örnekleyen bir alan çalışmasıdır

Anahtar Kelimeler

Anlatı, Niteliksel Araştırma, Fenomenolojik Araştırma, Sahabiye Mahallesi

A NARRATIVE BASED READING OF THE CITY

Öz

To understand the architectural space and to use this for designing new spaces is important for creating a sustainable environment. As this provides knowledge for architectural theory, architecture as a discipline has to consider the dynamic, energetic and complex originality and ever changing nature of built environment. It is considered that, analytic and quantitative perspective of positivist methods cannot provide a satisfactory background for this. In this context, to understand the multi layered and complex structure of the city in a holistic point of view, a qualitative method based on phenomenologic and hermeneutic approach is proposed in this essay; and the holistic and inter-relational nature of the “narrative” is utilized for understanding the architectural environment. Kayseri Sahabiye District with its complex relationships and multilayered structure, is chosen as an exemplar to understand this kind of “understanding” oriented, narrative based reading

Anahtar Kelimeler

Narrative, Qualitative Research, Phenomenologic Research, Kayseri Sahabiye District

Kaynakça

• Alemdar, Z.Y., Mimarlıkta Anlatı Olarak İmge, Doktora Tezi, Danışman, Semra Aydınlı, İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 2010.
• Alemdar, Z.Y., Dedeoğlu, F. “Yeniden Üretim ve Aynadaki Yansıma”, TOL, Cilt: 6, 2009, ss. 53-57.
• Akarsu, B., Çağdaş Felsefe: Kant’tan Günümüze Felsefe Akımları, İnkılap Yayınları, İstanbul, 1994.
• Aravot, I., “Narrative Myth And Urban Design”, Journal Of Architectural Education, ACSA, Vol. 49, 1995, pp. 79-91.
• Aydınlı, S., “Epistemolojik Açıdan Mekân Yorumu”, Mimarlık ve Felsefe içinde, ss. 40-52, ed. A.Şentürer, Ş.Ural, A.Atasoy, YEM Yayınları, İstanbul, 2002.
• Benjamin, W., “The Work of Art in the Age of Mechanical Reproduction”, Illumnations: Essays and Reflaections içinde, pp. 217-253, ed. Hannah Arendt, Schocken Boks, NY. 1968.
• Bird, A., Thomas Kuhn, Princeton Univ. Press, Princeton, New Jersey, 2000. Brennan, J., “The Use of Narrative in Contemporary Rural Architecture”, Architectural Design Quarterly, Vol. 10, 2006, pp. 12-23.
• Da Silva, J.J., “Phenomenology and the Formal Sciences”, Veritas, Vol. 47, pp. 6169.
• Eco, U., Açık Yapıt, çev. Pınar Savaş, Can Yayınları, İstanbul. 2002.
• Groat, L., Wang, D., Architectural Research Methods, John Wiley & Sons Inc., NY. 2001.
• Husserl, E., “Pure Phenomenology, ItsMethod and Its Field of Investigation, (Imaugural Lecture at Freiburg im Breisgau, 1917, çev. Robert Welsh Jordan)”, Husserl: Shorter Works içinde., ed. Peter McCormick and Frederick A. Elliston, University of Notre Dame Press, Indiana, 1981. <http://www3.baylor.edu/~Scott_Moore/essays/Husserl.html>, 2004’de bu sayfadan alınmıştır.
• Jay, M., Adorno, çev. Ünsal Oskay, Der Yayınları, İstanbul. 2001.
• Jay, M., Diyalektik İmgelem: Frankfurt Okulu ve Toplumsal Araştırma Enstitüsü’nün Tarihi, çev. Ünsal Oskay, Belge Yayıncılık, İstanbul. 2005.
• Kocatürk, F., Kayseri’de Konut Yerleşimlerinde Arz Talep değişimi, Doktora Tezi, İ.T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 2004.
• Kuhn, T.S., Bilimsel Devrimlerin Yapısı, çev. Nilüfer Kuyaş, Alan Yayınları, İstanbul. 2003.
• Kümbetoğlu, B., Sosyolojide Ve Antropolojide Niteliksel Yöntem Ve Araştırma, Bağlam Yayıncılık, Ankara. 2005.
• Lynch, K., The Image Of The City, MIT Pres, New York. 1960.
• Lyndon, D., Moore, C.W., Chambers For A Memory Palace, MIT Pres, London. 1994.
• Marcus, C.C., House As A Mirror Of Self: Exploring The Deeper Meaning Of Home, Conari Pres, Berkeley, California. 1995.
• McIntyre, R., Smith, D.W. “Theory of Intentionality”, Husserl's Phenomenology: A Textbook içinde, pp. 147-179, ed. by J. Mohanty and W. McKenna Washington, D.C., Center for Advanced Research in Phenomenology & University Press of America, 1989. <http:// sun3.lib.uci.edu/eyeghiay/ Philosophy/ Faculty/intentionality.pdf>, 2007’de bu sayfadan alınmıştır.
• Ryan, M.L., “Beyond Myth and Media, The Case of Narrative in Digital Media”, The International Journal of Computer Game Research, Vol. 1, 2001, pp. 1-17. <http://www.gamestudies.org/0101/ryan/> 2007’de bu sayfadan alınmıştır.
• Ryan, M.L., “On Defining Narrative Media”, Online magazine of the Visual [&] Narrative (ISSN 1780-678X), Vol. 6, 2003. <http://www. imageandnarrative.be/ mediumtheory/marielaureryan.htm> 2007’de bu sayfadan alınmıştır.
• Ross, S. D., “Theory of Art: Inexhaustibility By Contrast”, Art and Its Significance, An Anthology of Aesthetic Theory içinde, pp. 300-322, ed. Stefan David Ross, State University of New York Press, New York. 1994.
• Sartre, J.P., Edebiyat Nedir?, çev. Bertan Onaran, Payel Yayınları, İstanbul. 1995.
• Sayın, Z., “Adorno’da İmge Yasağı”, Theodor Adorno (1903-1969), Aydınlanma Ve Sanatın Diyalektiği, İstanbul, 17.Nisan. 2004.
• Seamon, D., “Phenomenology, Place, Environment Adn Architecture”. Environmental And Architectural Phenomenology Newsletter. 2000.
• Seamon, D., “Fenonemoloji”, Yer, Çevre ve Mimarlık Literatürünün Değerlendirilmesi, çev. Sema Serim, TOL, Cilt: 3, 2003, ss. 36-54.
• Somers, M., “The Narrative Constitutuion of Identity: A Relational and Network Approach”, Theory and Society, Vol. 23, 1994, pp. 605-649.
• Şanal, M., “Türk Kültür Tarihi İçerisinde Kayseri Halkevi Ve Faaliyetleri (19321950)”, Milli Eğitim Dergisi, Cilt: 161, T.C. MEB Yayımlar Dairesi Başkanlığı, Ankara. 2004. <http://yayim.meb.gov.tr/dergiler/161/sanal.htm> 2007’de bu sayfadan alınmıştır.