Mağaza Aydınlatma Tasarımı İçin Geliştirilen Dört Köşe Yönteminin Farklı Tipolojilerde Uygulanması

Yıl 2015, Cilt: 1 Sayı: 39, 182 - 206, 01.12.2015

Ebru Ersöz

Öz

Günümüzde aydınlatma tasarımı, mimarlığın dördüncü boyutu olarak tanımlanmakta olup, mekan algısı ve kişi üzerindeki psikolojik etkisinin önemi yapılan çalışmalarla ortaya konmuştur. Aydınlatma tasarımı birçok mekan tipolojisinde olduğu gibi; yeme içme mekanlarında da beklenen atmosferin oluşturulmasında en önemli faktörler arasında yer almaktadır. Bu çalışmada; yeme içme mekanlarının aydınlatılmasına ilişkin temel bilgilere dayanarak, “mağaza aydınlatması” ile paralelliklerin belirlenmesi ve bu bilgiler ışığında, mağaza aydınlatması için geliştirilen Dört Köşe Yöntemi’nin yeme içme mekanları aydınlatmasına uygulanabilirliğinin irdelenmesi amaçlanmıştır. Yeme içme mekanlarında, yiyeceğin hedef tüketiciye sunulması, mağazalarda herhangi bir ürünün satışa sunulmasıyla benzer özellikler göstermektedir. Yeme içme mekanları ile mağazalar arasındaki benzerlikler, mimari tasarım ve aydınlatma tasarımında da gözlenmekte olup mağazalar için uygulanan yöntemin yeme içme mekanlarına uyarlanabileceği öngörülmektedir. Çalışmada Philips tarafından mağazalar için geliştirilmiş olan Dört Köşe Yöntemi tanıtılarak yeme içme mekanlarındaki aydınlatma tasarımı genel kriterlerinin, Dört Köşe Yöntemi’ne uygulanabilirliği ortaya konmuştur. Bu çalışmanın; yeme içme mekanları aydınlatma tasarımının sistematize edilmesi yolunda etkili bir yöntem oluşturmak için atılan bir adım niteliğinde olması hedeflenmiştir ve çalışmanın, daha sonra bu alanda yapılabilecek araştırmalar için yararlı olabileceği düşünülmektedir

Anahtar Kelimeler

: Mimari Aydınlatma, Mağaza aydınlatması, Dört Köşe Yöntemi, Aydınlatma Tasarımı, Restoran Aydınlatması, Dekoratif aydınlatma, Yeme-içme alanlarında Aydınlatma

APPLICATION OF FOUR CORNER PHILOSOPHY ON VARIOUS TYPOLOGIES WHICH DEVELOPED FOR RETAIL STORES

Öz

Nowadays; lighting design is defined as the fourth dimension of architecture, spatial perception and the importance of psychological impact on the people is demonstrated by latest studies . For catering spaces, lighting is one of the most important factors to set the appropriate atmosphere. Supported by lighting, this atmosphere has a distinctive mark in perceiving the space, identifying the target clients of the place and the amount of time to be spent in that place. In catering spaces, the presentation of foods to target clients has similarities with the presentation of any good in shops. There is necessity of planning and organisation in catering sales as in other goods. The similarities between catering and retail spaces can also be seen both in architectural and lighting design. As a result, catering spaces can be analysed underneath shopping area concept. Aim of this paper is, depending on the basic knowledge about lighting of catering spaces, to identify the common properties with retail lighting; and to discuss the applicability of the Four Corner Philosophy developed for retail lighting to the catering spaces. By the methodology of the paper, firstly the Four Corner Philosophy for retail spaces developed by Phillips is identified and the applicability of the general criteria of lighting design in catering spaces to the existing diagrams in the Four Corner Philosophy is considered. It is expected also in this study is to be worthwile for the future researchs in this field

Anahtar Kelimeler

Architectural Lighting, Retail Lighting, The Four Corner Philosophy, Lighting Design, Restaurant Lighting, Ornamental Lighting, Lighting of Catering spaces

Kaynakça

• ANON, Handbuch für Beleuchtung, Ecomed Verlag, 1992. ANON, GE Lighting Dialog, 2006.
• ANON, Philips Luminaire Catologe, 2010-2012 Baraban, R.S. and J. F. Duracher, Successful Restaurant Design, 1989. Barker, T., Concept in Practice Lighting (Lighting Design in Architecture) Trafalgar Square, London 2007.
• CIBSE /The Society of Light and Lighting- Code For Lighting, 2009. Dartford, J., Dining Spaces, Architecture Design and Technology Press, London 1990.
• Entwistle, J., Designing With Light Bars and Restaurants, RotaVision SA, New York 1999.
• Ersöz E., “Yeme-içme Mekanlarının Aydınlatılmasında Dört Köşe Yönteminin Uygulanabilirliği” Yüksek Lisans Tezi, İ.T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul 2003.
• IESNA (Illumination Engineering Society of North America), Lighting Handbook Reference & Applications, IESNA 8th Edition, New York 2010.
• Kuzumoğlu, M., “Mağaza Aydınlatmasında Dört Köşe Yaklaşımı Metodu ve Türkiye'deki Uygulamaları”, Yüksek Lisans Tezi. İ.T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul 1998.
• Kuzumoğlu, M. Ve S. Onaygil, Mağaza Aydınlatmasında Dört Köşe Yaklaşımı Metodu ve Türkiye'deki Uygulamaları, 3.Ulusal Aydınlatma Kongresi, İstanbul 2000. Lawson, F., Restaurants, Clubs and Bars, Van Nostrand Reinhold, New York 1987.
• Pile, F.J.,. Interior Design (Second Edition), Hatty N. Abrams Inc., 1994.
• Philips Lighting, Lighting Manuel(Fifth Edition), The Netherlands 1993.
• Philips Lighting, 1.Module Application Four Corner Market Approach, The Netherlands 1998.
• (Yücetaş) Manav, B., “Effects of Different lighting Arrangements on Space Perception”, Yüksek Lisans Tezi, Bilkent Üniversitesi, Ankara 1997.