Prospective Preschool Teachers’ Metaphorical Perceptions about Art

Yıl 2019, Cilt: 21 Sayı: 3, 215 - 236, 30.12.2019

Birsen Serhatlıoğlu , Sinem İpek

https://doi.org/10.17556/erziefd.502493

Öz

This study aims to
determine prospective preschool teachers’ perceptions about the concept of art
through metaphors. The research was carried out in the phenomenological science
pattern of qualitative research methods. The research was carried out in the
2017-2018 school year with the participation of 92 prospective preschool
teachers who were registered in the Department of Preschool Education in the Faculty
of Education of a university located in the east of Türkiye. Participation in
the study was voluntary based. For the selection of the sample, a simple random
sampling method was used. prospective preschool teachers were provided a form
that is created with fill-in-the-gap sentences: “Art is like….. because……”. The
collected forms were evaluated by the content analysis method according to a qualitative
research design. As a result of the analysis, it was determined that
prospective teachers produced 61 metaphors that were collected under nine
categories when the reasons for the metaphors were taken into consideration.
Accordingly, the art of prospective preschool teachers; they come to the
conclusion that they are perceived as a concept which requires originality and
subjectivity, external expression, concretization, inspiration from nature, a basic
necessity, peace and joy, beautiful and impressive, labor and care. Suggestions
have been made under the light of these results.

Anahtar Kelimeler

Art, prospective preschool teachers, metaphor, perception

Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Sanat Kavramına İlişkin Metaforik Algıları

Öz

Bu araştırmanın amacı
okul öncesi öğretmen adaylarının sanat kavramına ilişkin algılarını metaforlar aracılığıyla
belirlemektir. Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden olgu bilim
(fenomenoloji) deseninde yürütülmüştür. Araştırma, 2017-2018 öğretim yılında,
Türkiye’ nin doğusunda yer alan bir üniversitenin Eğitim Fakültesi Temel Eğitim
Bölümü Okul Öncesi Eğitimi Anabilim Dalı’nda öğrenim gören 92 öğretmen adayının
katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Öğretmen adaylarının araştırmaya katılmasında
gönüllü ve istekli olmaları göz önünde bulundurulmuştur. Örneklem seçiminde
kolay ulaşılabilir örnekleme kullanılmıştır. Araştırmaya dahil edilen öğretmen
adaylarına ‘Sanat…….e/a benzer çünkü…...’ şeklinde eksik bırakılmış cümlenin
yazıldığı bir form verilerek doldurmaları istenmiştir. Toplanan formlar nitel
araştırma desenine uygun olarak içerik analizi yöntemi ile değerlendirilmiştir.
Yapılan analiz sonucunda öğretmen adaylarının 61 farklı metafor ürettiği ve
metaforların gerekçeleri dikkate alındığında 9 kategori altında toplandığı
belirlenmiştir. Buna göre okul öncesi
öğretmen adaylarının sanatı;  özgün ve
öznel olan,  dışa vurum sağlayan,
somutlaştıran, doğadan esinlenen, temel ihtiyaç olan, huzur ve keyif veren,
güzel ve etkileyici olan, emek ve özen gerektiren bir kavram olarak
algıladıkları sonucuna varılmıştır. Bu sonuç ışığında öneriler getirilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Sanat, Okul öncesi öğretmen adayı, Metafor, Algı

Kaynakça

• Afacan, Ö. (2011). Fen bilgisi öğretmen adaylarının “fen” ve “fen ve teknoloji öğretmeni” kavramlarına yönelik metafor durumları. e-Journal of New World Sciences Academy, 6 (1), 1242-1254.
• Akgün E. (2016). Okul öncesi öğretmen adaylarının “çocuk” ve “okul öncesi öğretmeni” kavramına ilişkin metaforik algıları. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(4), 1652-1672.
• Altuner, H. (2007). Türkiye’de sanat tarihi ve cumhuriyet’ten günümüze sanat tarihi eğitimi. G.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2). 79-90.
• Aydın, İ. S. & Pehlivan, A. (2010). Türkçe öğretmeni adaylarınınn öğretmen ve öğrenci kavramlarına ilişkin kullandıkları metaforlar. Turkish Studies, 5(3), 818-842.
• Buyurgan, S. & Buyurgan, U. (2012). Sanat eğitimi ve öğretimi (3.Baskı). Ankara: Pegem.
• Cameron, L. (1996). Discourse context and the development of metaphor in children. Current Issues in Language and Society, 3 (1), 49-64.
• Creswell, J.W. (2003). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed approaches. Thousand Oaks, CA: Sage.
• Çakır İlhan, A. (2003). Sınıf öğretmeni yetiştirme programları ve sanat eğitimi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 36 (1-2), 13-24.
• Dinçeli, D. (2017). Sanat ve tasarım etiği. İdil, 6 (30), 585-617.
• Elpe, E. (2014). Köy enstitüleri ve sanat eğitimi [Village institutes and art education]. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 4 (2), 15-34.
• Erkan, S., Tuğrul, B., Üstün, E., Akman, B., Şendoğdu, M., Kargı, E. Boz, M. & Güler, T. (2002). Okul öncesi öğretmenliği öğrencilerine ait Türkiye profil araştırması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 108–116.
• Ertürk Kara, H.G. (2014). Okul öncesi eğitimi adaylarının okul öncesi eğitim kavramına ilişkin metaforları. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(2), 104-120.
• Geçit, Y. & Gençer, G. (2011). Sınıf öğretmenliği 1. sınıf öğrencilerinin coğrafya algılarının metafor yoluyla belirlenmesi (Rize Üniversitesi örneği). Marmara Coğrafya Dergisi, (23), 1-19.
• Gillis, C. & Johnson, C.L. (2002). Metaphor as renewal: reimagining our professional selves. English Journal, 91 (6),37-43.
• Giren, S. (2015). Okul öncesi eğitimi öğretmen adaylarının okul öncesi eğitim öğretmeni kavramına ilişkin metaforları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25 (2), 123-133.
• Güven, B. & Güven, S. (2009). İlköğretim öğrencilerinin sosyal bilgiler dersinde metafor oluşturma becerilerine ilişkin nicel bir inceleme. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17 (2), 503-512.
• Kalyoncu, N. (2005). 20. yüzyılın birinci yarısında alman müzik eğitimini etkileyen başlıca oluşumlar ve okul müzik dersi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(1), 1-19.
• Kaya, İ. (2007). Ülkemizde sanat eğitiminin sorunları. Atatürk Üniversitesi Sanat Güzel Sanatlar Fakültesi Dergisi, 11, 149-151.
• Kuyucu, Y., Şahin, M. & Kapıcıoğlu, O. (2013). Okul öncesi öğrencilerinin çocuk kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(2): 43-53.
• Lakoff, G. & Johnson, M. (1980). The metaphorical structure of the human conceptual system. Cognitive Science, 4, 195-208.
• Lowenfeld, V. (1960). Creative intelligence. Studies in Arts education, 1, 22–25.
• Mahlios, M. & Maxson, M.(1998). Metaphors as structures for elementary and secondary preservice teachers’ thinking. International Journal of Educational Research,29, 227-240.
• MEB. (2008). Öğretmen yeterlikleri. Ankara: MEB Yayınları.
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). An expanded sourcebook qualitative data analysis. Thousand Oaks, California: Sage Publications.
• Neslitürk, S., Çamlıbel Çakmak, Ö. ve Asar, H. (2014). Okul öncesi öğretmenlerinin “veli” kavramına ilişkin metaforik algıları. Adıyaman Üniversitesi Sosyal bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(18), 679-712.
• Neville, G. B. (1995). Relationships between teachers’ ımages of school and students’ perceptions of classroom environment. Paper presented at the annual meeting of the American educational research association, San Francisco, CA.
• Nikitina, L. ve Furuoka, F. (2008). “A language teacher is like…”: examining Malaysian students’ perceptions of language teachers through metaphor analysis. Electronic Journal of Foreign Language Teaching, 5 (2), 192-205.
• Ocak, G. ve Gündüz, M. (2006). Eğitim fakültesini yeni kazanan öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine giriş dersini almadan önce ve aldıktan sonra öğretmenlik mesleği hakkındaki metaforlarının karşılaştırılması. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (2), 293- 310.
• Oktay, A.(1991). Öğretmenlik mesleğinin ve öğretmenin nitelikleri. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 3, 187-193.
• Onur, B. (2005). Türkiye’de çocukluğun tarihi. Ankara: İmge Kitabevi.
• Oxford, R. L., Tomlinson, S. Barcelos, A., Harrington, C., Lavine, R. Z., Saleh, A. & Longhini, A. (1998). Clashing metaphors about classroom teachers: toward a systematic typology for the language teaching field. System, 26, 3-50.
• Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri.(Çev. Ed. Bütün, M. & Demir, S. B.). Ankara: Pegem Akademi.
• Phillips N. (1995). Telling organizational tales: on the role of narrative fiction in the study of organizations. Organization Studies,16(4):625 – 49.
• Saban, A. (2004). Giriş düzeyindeki sınıf öğretmen adaylarının “öğretmen” kavramına ilişkin ileri sürdükleri metaforlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 131-155.
• Saban, A. (2009). Öğretmen adaylarının öğrenci kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 281-326.
• Saban, A. ,Ersoy A. (2016). Eğitimde nitel araştırma desenleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Saban, A., Koçbeker, B. N. & Saban, A. (2006). An investigation of the concept of teacher among prospective teachers through metaphor analysis. Educational Sciences: Theory & Practice, 6 (2), 509-522.
• Sak, R., Kızılkaya, G., Yılmaz, Y. & Dereli, M. (2015). Çocukların bakış açısıyla erkek ve kadın okul öncesi öğretmenleri. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 121-141.
• Semerci, Ç. (2007). “Program geliştirme” kavramına ilişkin metaforlarla yeni ilköğretim programlarına farklı bir bakış. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31 (1), 139-154.
• Şenel, T., & Aslan, O. (2014). Okul öncesi öğretmen adaylarının bilim ve bilim insanı kavramlarına ilişkin metaforik algıları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2), 76-95.
• Tannehill, D., & MacPhail, A. (2014). What examining teaching metaphors tells us about preservice teachers' developing beliefs about teaching and learning. Physical Education and Sport Pedagogy, 19(2), 149-163.
• Tolstoy, L. N. (2004). Sanat nedir?. İstanbul: Bilge Karınca Yayınları.
• Ulutaş,İ. & Ersoy, Ö. (2004). Okul öncesi dönemde sanat eğitimi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 12(1),1-12.
• Ünal, A. & Ünal, E. (2010). Öğretmen ve öğrencilerin rehber öğretmeni algılamalarına ilişkin bir durum çalışması. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7 (2), 919-945.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Nitel araştırma yöntemleri (5. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, K. (2010). Nitel araştırmalarda niteliği artırma. İlköğretim Online, 9 (1), 79-92.
• Yılmaz, F., Göçen, S. ve Yılmaz, F. (2013). Öğretmen adaylarının öğretmen kavramına ilişkin algıları: bir metaforik çalışma. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (1), 151-164.