ORTAÖĞRETİM COĞRAFYA DERSLERİ YAZILI SINAV SORULARININ BİLİŞSEL DÜZEYLERİ

Yıl 2003, Cilt: 5 Sayı: 1, 13 - 21, 01.06.2003

Erdal Akpınar*

Öz

Ölçme ve değerlendirme, eğitim-öğretimin en önemli süreçlerinden biridir. Doğru bir değerlendirme doğru bir ölçümle, doğru bir ölçüm ise bilimsel niteliklere uygun ölçüm araçlarıyla yapılabilir. Bu bağlamda okullarımızda temel ölçüm aracı olarak kullanılan yazılı sınavlarında öğrencilere yöneltilen soruların niteliği önem kazanmaktadır.Bu araştırmada ortaöğretim okullarında uygulanan coğrafya sınavlarına ait sorular, bilişsel düzeyleri bakımından incelenmeye çalışılmıştır. Veri kaynağı olarak Erzincan ili orta-öğretim okullarında 2001-2002 öğretim yılında yapılan 120 coğrafya yazılı sınavına ait 1239 soru, Bloom Taksonomisi’ne göre analiz edilmiştir. Elde ettiğimiz bulgulara göre sınavlarda ağırlıklı olarak bilgi düzeyinde sorular sorulmakta olup (% 48), programda öngörülen üst düzey kazanımları ölçmeye yönelik sorulara ise çok az yer verilmektedir (% 9). Şüphesiz bu durum, coğrafya sınavlarının geçerliğini zayıflatan önemli bir ölçme ve değerlendirme sorunudur.

Anahtar Kelimeler

Coğrafya, ölçme ve değerlendirme, Erzincan, bilişsel düzey.

COGNITIVE LEVELS OF THE WRITTEN EXAM QUESTIONS OF THE SECONDARY SCHOOLS GEOGRAPHY COURSES

Öz

Measurement and evaluation is one of the most important periods of education. An exact evaluation can be done with an exact measurement and exact measurement can be done with the measurement tools which are acceptable for the scientific qualities. And for this, the quality of quastions asked to the students through written exams which are the main measurement tools are getting importance. In this study, geography exams carried out in the secondary schools are tried to be investigated in terms of cognitive levels of the question. As data source 1239 questions were analysed according to Bloom’s Takonomy. This questions were collected from 120 written exams in geography courses in the years of 2001-2002 in the secondary schools of Erzincan province. According to our findings, questions related with knowledge have been asked mostly (48 %) and questions aiming higher level of the program taken place less (9 %). In fact, this is a very important measurement and evaluation problem which weakens the validity of the geography exams.

 

Anahtar Kelimeler

Geography, measurement and evaluation, Erzincan, cognitive level.

Kaynakça

• Balcı, E., Tekkaya, C. (1999), Fen Eğitiminde Ölçme ve Değerlendirme Yaklaşımları, Öğ- retmen Eğitiminde
• Çağdaş Yaklaşımlar Sempozyumu (18-20 Mart 1999), İzmir, D.E.Ü. Buca Eğitim Fakültesi, s.
• -
• Bakaç, M., (2003), Fen Bilgisi Öğretiminde Ölçme-Değerlendirme Üzerine Bir Çalışma, Millî Eğitim Dergisi, Sayı: 157, s. 27.
• Bloom, B. S. (1979), Taxonomy of Educational Objectives; Book 1 Cognitive Domain,
• London, Longman Group Ltd.
• Doğanay, H. (2002), Coğrafya Öğretim Yöntemleri, Erzurum, Aktif Yayınevi, s. 184-185. Küçükahmet, L. (2003), Öğretimde Plânlama ve Değerlendirme, Ankara, Nobel Yay., s. 21. Özçelik, D. A. (1981), Test Hazırlama Kılavuzu, Ankara, ÖSYM Eğitim Yayınları, s. 15. Sönmez, V. (1999), Sosyal Bilgiler Öğretimi ve Öğretmen Kılavuzu, İstanbul, M.E.B. Yayın-
• ları, No: 3389, s. 49-52.
• Şimşek, S. (2000), Fen Bilimlerinde Değerlendirmenin Önemi, Millî Eğitim Dergisi, Sayı: 148, s. 31.
• Tezbaşaran, A. A. (1994), ÖSYS Testlerinde Yoklanmak İstenen Bilişsel Davranışlar, H.Ü. Eğitim Fak. Dergisi, Sayı: 10, s. 79-84.
• Yılmaz, H. (1998), Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme, Konya, Mikro Yayınevi, s. 40-41. YÖK (1996), İlköğretim Sosyal Bilgiler Öğretimi, Ankara, YÖK Yayınları, s. 9/2.