AN INVESTIGATION OF PROSPECTIVE SCIENCE TEACHERS’ ATTITUDES TOWARDS ENVIRONMENT IN TERMS OF DIFFERENT FACTORS (SAMPLE OF KAZIM KARABEKIR EDUCATION FACULTY)

Yıl 2009, Cilt: 11 Sayı: 2, 119 - 132, 01.12.2009

Mustafa Akıllı Mustafa Tolga Yurtcan

Öz

The aim of this study is to investigate prospective science teachers’ attitudes towards environment in terms of different factors. Sample of the study was chosen from the Department of Primary Science Teacher Training of Kazım Kara- bekir Education Faculty of Atatürk Üniversity. In order to determine prospective science teachers’ attitudes towards environment “Environmental Attitude Scale (EAS)” was used. The reliability coefficant for EAS was found as 0,80. This scale consists of “environmental behaviour” and “environmental thought” sub-scales. Although “personal information form” was used to gather information about candidates’ sex, class and settlement. Scale was administered to 355 prospective teachers and results evaluated by SPSS packet programme. As a result, it is fonud that some factors effect environmental attitudes. Although one of the important finding is candidates are insufficient to reflect environmental thoughts to their behaviours.

Anahtar Kelimeler

nvironmental attitude, prospective science teachers, environmental education

İLKÖĞRETİM FEN BİLGİSİ ÖĞRETMENİ ADAYLARININ ÇEVREYE KARŞI TUTUMLARININ FARKLI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ (KAZIM KARABEKİR EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖRNEĞİ)

Öz

Bu çalışmanın amacı, İlköğretim Fen Bilgisi öğretmen adaylarının çevreye karşı tutumlarını farklı değişkenler açısından incelemektir. Araştırmanın örneklemini Atatürk Üniversitesi, Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi’nde öğrenim gören Fen Bilgisi öğretmen adayları oluşturmaktadır. Çalışma kapsamında adayların çevreye karşı tutumlarını belirlemek amacıyla, güvenirlik katsayısı 0,80 olarak hesaplanmış olan “çevresel tutum” ölçeği kullanılmıştır. Bu ölçek “çevresel davranış” ve “çevresel düşünce” alt ölçeklerinden oluşmaktadır. Bunun yanı sıra adayların cinsiyet, sınıf, en uzun süre yaşadığı yerleşim birimi gibi kişisel bilgilerini öğrenmek amacıyla “kişisel bilgi formu” kullanılmıştır. Ölçek 355 öğretmen adayına uygulanmış ve sonuçları SPSS programı yardımıyla değerlendirilmiştir. Sonuçta cinsiyet, sınıf düzeyi ve daha önceden alınmış olan çevre dersleri değişkenlerinin çevreye karşı tutumu etkilediği anlaşılmıştır. Bununla birlikte en önemli tespitlerden birisi de adayların çevresel düşüncelerini davranışa dönüştürme konusunda yetersiz oldukları yönündedir.

Anahtar Kelimeler

Çevresel tutum, fen bilgisi öğretmen adayları, çevre eğitimi

Kaynakça

• Açıköğretim Fakültesi Ders Kitabı. <http://www.aof.edu.tr/kitap/EHSM/1024/ unite12.pdf> (18.12.2007)
• Bradley, J.C., Walıczek, T.M., Zajıcek, J.M. (1999). Relationship Between Environmental Knowledge and Environmental Attitude of High School Students. Journal of Environmental Education, 30: (3), 17-21.
• Cheong, I.P.A. (2005). Educating pre-service teachers for a sustainable environment. Asia-Pasific Journal of Teacher Education, 33: (1), 97-110.
• Çabuk, B., Karacaoğlu, Ö.C. (2003). Üniversite öğrencilerinin çevre duyarlılıkları- nın incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 36: (1-2), 189-198.
• Deniş, H., Genç, H. (2007). Çevre bilimi dersi alan ve almayan sınıf öğretmenliği öğrencilerinin çevreye ilişkin tutumları ve çevre bilimi dersindeki başarıla- rının karşılaştırılması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 20-26.
• Ekborg, M. (2003). How student teachers use scientific conceptions to discuss a complex Environmental issue. Journal of Biological Education, 37: (3), 126-132.
• Erten, S. (2005). Okul öncesi öğretmen adaylarında çevre dostu davranışların araştı- rılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 91-100.
• Gürbüz, H., Kışoğlu, M., Erkol, M. (2007). Biyoloji öğretmeni adaylarının çevreye yönelik tutumlarının informal ve formal eğitim ortamları açısından değer- lendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 2: (3), 74-84.
• Kim, C., Fortner, R.W. (2006). Issue-spesific barriers to addressing environmental issues in the classroom: an explanatory study. The Journal of Environmental Education, 37: (3), 15-22.
• Leeming, F.C., Porter, B.E. (1997). Effects of participation in class activities on children’s environmental attitudes and knowledge. Journal of Environmental Education, 28: (2), 33-42.
• Spellman, G., Field, K., Sinclair, J. (2003). An investigation into UK higher education students’ knowledge of global climatic change. International Research in Geographical and Environmental Education, 12: (1), 6-17.
• Şahin, N. F., Cerrah, L., Saka, A., Şahin, B. (2004). Yüksek öğretimde öğrenci mer- kezli çevre eğitimi dersine yönelik bir uygulama. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24: (3), 113-128.
• Şama, E. (2003). Öğretmen adaylarının çevre sorunlarına yönelik tutumları. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23: (2), 99-110.
• Uzun, N., Sağlam, N. (2005). Sosyo-ekonomik durumun çevre bilinci ve çevre aka- demik başarısı üzerindeki etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 194-202.
• Uzun, N., Sağlam, N. (2006). Orta öğretim öğrencileri için çevresel tutum ölçeği geliştirme ve geçerliliği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 240-250.
• Ünal, S., Mançuhan, E., Sayar, A.A. (2001). Çevre Bilinci, Bilgisi ve Eğitimi. Yeni Teknolojiler Araştırma Geliştirme Merkezi, Marmara Üniversitesi Matbaa- sı, 220 s., İstanbul.
• Watson, K., Halse, C.M. (2005). Environmental attitudes of pre-service teachers: a conceptual and methodological dilemma in cross-culturel data collection. Asia Pasific Education Review, 6: (1), 59-71.
• Yücel, A.S., Morgil, F.İ. (1999). Çevre eğitiminin geliştirilmesi. Balıkesir Üniversi- tesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1: (1), 76-89.