Sportspersonship Behavior Scale in Physical Education Course: Validity Reliability Study

Yıl 2013, Cilt: 15 Sayı: 1, 96 - 114, 19.06.2013

Yakup Koç

Öz

The aim of this study is to develop a scale that researchers and educators could use on elementary school students and which could measure the reliability and validity of sportspersonship behavior in physical education course. In developing the scale, similar scales in literature and questionnaires as well as physical education curriculum were also investigated. In addition, after  receiving relevant student, teacher and specialist opinions, a draft version was prepared. The draft prepared with a 5 point Likert item and measuring the frequency of behavior exposed was administered on 449 elementary school students studying in the province of Erzincan. For the validity of the scale, exploratory factor analysis, confirmatory factor analysis, item-total correlation were measured while for reliability Cronbach- alpha internal consistency, test-retest and Pearson Product Moment Correlation Co- efficiency were measured. For data analysis, SPSS 15 and LISREL 8,7 programs were used. The findings showed that the scale was valid and reliable. Two factor structure of the scale with 22 items was in general compatible with the theoretical form of sportspersonship behavior components.

Anahtar Kelimeler

physical education course, sportspersonship, scale

Beden Eğitimi Dersi Sportmenlik Davranışı Ölçeği (BEDSDÖ):

Öz

Bu çalışmanın amacı; araştırmacıların ve eğitimcilerin ortaokul öğrencilerinde kullanabilecekleri, beden eğitimi dersi sportmenlik davranışlarını ölçebilecek geçerli ve güvenilir bir ölçek geliştirmektir. Ölçeğin geliştirme aşamasında literatürdeki benzer ölçek ve anketler ile beden eğitimi ders programı incelendi. Ayrıca ilgili öğrenci, öğretmen ve uzman görüşleri sonucu ölçek taslağı oluşturuldu. 5'li likert tipinde ve davranışların sergilenme sıklığını değerlendiren ölçek taslağı Erzincan il merkezinde öğrenim gören toplam 449 ortaokul öğrencisine uygulandı. Ölçeğin geçerliği için açımlayıcı faktör analizine, doğrulayıcı faktör analizine ve madde-toplam korelasyonuna, güvenirliği içinde Cronbach-Alfa iç tutarlık katsayısına ve test-tekrar test tekniği ile Pearson Momentler Çarpım korelasyonuna bakıldı. Verilerin değerlendirilmesinde SPSS 15 ve LISREL 8,7 programları kullanıldı. Bulgular ölçeğin geçerli-güvenilir bir araç olduğunu göstermiştir. Son hali ile 22 maddelik ölçeğin iki faktörlü yapısının genel anlamda sportmenliğin davranış bileşenlerinin teorik yapısıyla örtüştüğü belirlendi.

Anahtar Kelimeler

beden eğitimi dersi, sportmenlik, ölçek

Kaynakça

• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. & Yıldırım, E. (2005). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri SPSS uygulamalı. (dördüncü baskı). İstanbul: Sakarya Kitabevi.
• Balcı, A. (2005). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem teknik ve ilkeler. (beşinci baskı). Ankara: Pegem A. Yayıncılık.
• Bayram, N. (2004). Sosyal bilimlerde spss ile veri analizi. Bursa: Ezgi Kitabevi.
• Bindak, R. (2005). Tutum ölçeklerine madde seçmede kullanılan tekniklerin karşılaştırılması. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6, (10), 17-26.
• Büyüköztürk, S. (2004). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. (dördüncü baskı).
• Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Cohen, L.,Manion, L., & Morrison, K. (2007). Research methods education. raudledge. Sixthedition. Retrieved March 15, 2013, from www.books.google.com
• Demirhan, G. & Altay, F. (2001). Lise birinci sınıf öğrencilerinin beden eğitim ve spora ilişkin tutum ölçeği II. Spor Bilimleri Dergisi, 12, (2), 9-20.
• Erden, M. & Akman. Y. (2006). Gelişim öğrenme-öğretme. (onbeşinci baskı). Anka- ra: Arkadaş Yayınevi.
• Fenercioğlu, E. (2003). Likert tipi ölçeklere madde seçmede kullanılan Pearson momentler çarpımı korelasyon tekniğiile çok serili korelasyon tekniğinin
• incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Hacettepe Üniversitesi,
• Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
• Frias C.M. & Dixon R.A., “Confirmatory factor structure and measurement invari- ance of the memory compensation questionare”, Psychological Assessment. 17(2). pp. 168-178, 2005.
• Güneş, F. (2000). Çocuk kitaplarının okunabilirlik ölçütleri açısından incelenmesi.
• Ulusal Çocuk Kitapları Sempozyumu. A.Ü. Tömer Dil Öğretim Merkezi.
• Gürpınar, B. (2009). Basketbol ve futbol hakemlerinin karşılaştıkları sportmenlik dışı davranışlar ve bu davranışların çeşitli değişkenler açısından incelen- mesi. Yayımlanmamış doktora tezi. Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri En- stitüsü. Ankara
• Güven Ö. (2009). Milli beden eğitimi spor politikası ve altıncı spor şurası. Türk Yurdu; Nisan (29), 60-65.
• Karasar, N. (2003). Bilimsel araştırma yöntemi. (sekizinci basım). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Keating JW. (2007) Sportsmanship as a moral category. In: Morgan WJ, (Editor)
• Ethics in Sport. pp. 141-152. Human Kinetics
• Mac Callum, R.C. & Austin, J.T. (2000). Applications of structural equation model- ing in psychological research. Annual Rewiew of Psychology, 51, 201-226
• Marsh H.W. & Balla J., “Goodness of fit confirmatory factor analysis: the effects of sample size and model parsimony”, 1992. Retrieved March 29 ,2013, from http://www.eric.ed.gov/PDFS/ED349316.pdf
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2008). İlköğretim beden eğitimi dersi (1 ve 8. sınıflar) öğretmen kılavuz kitabı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Miller BW, Roberts GC & Ommundsen Y. (2004). Effect of motivational climate on sportspersonship among competitive youth male and female football play- ers, Scandinavian Journal of Medicine & Science in Sports, 14 (3), 193- 202.
• Pehlivan, Z. (2004). Fair-play kavramının geliştirilmesinde okul sporunun yeri ve önemi. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, II (2) 49-53. Satcher ND. (2006). Social and moral reasoning of high school athletes and non- athletes. Unpublished doctoral dissertation. TheUniversity of Southern
• Mississippi.
• Sezen, G. & Yıldıran, İ. (2003). Profesyonel ve amatör futbolcuların Fair play an- layışları. İ. Yıldıran, P. Doğan & E. E. Erturan (Ed.). Beden Eğitimi ve Sporda Sosyal Alanlar Kongresi (10–11 Ekim 2003, Ankara s.13-20) Bild- iriler Kitabı. Ankara: Sim Matbaacılık.
• Sönmez, V. & Alacapınar, F.G. (2011). Örneklendirilmiş bilimsel araştırma yöntem- leri. Ankara: Anı Yayıncılık
• Subramaniam, P.R. & Silverman, S. (2000). Validation of scoresfrom an insturment
• assessing student attitude toward physical education. Measurement in Phys- ical Education and Exercise Science, 4, (1), 29-43.
• Tasi E Fung L. (2005, July). Sportspersonship in youth basketball and volleyball players, The Online Journal of Sport Psychology. 7 (2), Retrieved April 17, 2013, from http://www.athleticinsight.com/Vol7Iss2/Sportspersonship.htm
• Tavşancıl, E. (2002). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel
• Yayın Dağıtım.
• Tezbaşaran, A. (1997). Likert tipi tutum geliştirme kılavuzu. (ikinci baskı). Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
• Vallerand, RJ, Briere NM, Blanchard CM. & Provencher PJ. (1997). Development and validation of the multidimensional sportspersonship orientations scale. Journal of Sport & Exercise Psychology; 19(2): 197-206.
• Wilson, N. & Mc Lean S (1994) Questionnaire design: a practical introduction.
• CoAntrim, University of Ulster Press, Newtown Abbey. Yapan, H. T. (2007). Spor ahlakı. Gaziantep: Merkez Ofset
• Yıldıran, İ. (1992) “Sporda fair play kavramının tarihsel boyutları”, Spor Bilimleri
• II. Ulusal Kongresi Bildirileri “20-22 Kasım 1992”, Ankara: Hacettepe Ün- iversitesi Spor Bilimleri ve Teknolojisi Yüksekokulu Yayın No:3, s.394, 398.
• Yıldıran, İ. (2004). Fair play: kapsamı, Türkiye’deki görünümü ve geliştirme per- spektifleri. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 9(4), 3-16.
• Yıldıran, İ. (2005). Fair play eğitiminde beden eğitiminin rolü. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 5,(1), s.3–16.
• -
• Yıldıran, İ. & Sezen, G. (2006). Beden eğitimi öğretmeni adaylarının sportmenlik ve profesyonellik arasında ikilem barındıran somut örnek olaylara yak- laşımlarının değerlendirilmesi. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 11,(3), 3–14.
• Yılmaz, V. & Çelik, H.E. (2009). Lisrel ile yapısal eşitlik modellemesi-1. Ankara: Pegem A. Yayıncılık