This study aimed to determine the pomological, morphological, biochemical, antioxidant, and nutritional properties of 33 naturally grown kumquat (Citrus japonica) accessions using multivariate statistical methods. The analysis revealed significant variation among the accessions.
Tukey’s multiple comparison test (p<0.05) showed that fruit weight ranged from 1.85 (‘K2’) to 13.23 g (‘K1’), while fruit width varied between 10.43 (‘K2’) and 25.01 mm (‘K1’). Pearson’s correlation analysis demonstrated a strong positive correlation between fruit weight and fruit width (r = 0.89**), indicating that heavier fruits tend to be wider. Principal component analysis (PCA) explained 83.93% of the total variation, with PC1 accounting for 17.25%, primarily influenced by leaf area (0.36), petiole length (0.38), and fruit width (0.47). The biplot analysis showed that ‘K18’, ‘K21’, and ‘K24’ were located outside the 95% confidence ellipse, indicating their distinct phenotypic characteristics. Heat map analysis revealed that accessions ‘K32’, ‘K24’, and ‘K21’ were strongly associated with high fruit weight, leaf area, and maturity index, while ‘K8’, ‘K6’, and ‘K20’ were linked to high mineral content, particularly iron, manganese, and zinc. When all datasets were collectively analyzed, the accessions with the highest values were identified as ‘K13’, ‘K12’, ‘K15’, ‘K10’, and ‘K9’, making them promising candidates for further breeding and selection studies.
These findings highlight the significant genetic diversity among kumquat accessions and their potential for breeding programs. Future studies should focus on the genetic basis of these variations and their agronomic performance under different environmental conditions.
Breeding Genetic diversity Multivariate analysis Citrus japonica Hatay
Bu çalışma, doğal olarak yetişen 33 kumkat (Citrus japonica) aksesyonunun pomolojik, morfolojik, biyokimyasal, antioksidan ve besin içeriklerini çok değişkenli istatistiksel yöntemler kullanarak belirlemeyi amaçlamıştır. Analizler, aksesyonlar arasında önemli varyasyonlar olduğunu ortaya koymuştur.
Tukey’nin çoklu karşılaştırma testi (p<0.05), meyve ağırlığının 1.85 (‘K2’) ile 13.23 g (‘K1’) arasında değiştiğini, meyve genişliğinin ise 10.43 (‘K2’) ile 25.01 mm (‘K1’) arasında farklılık gösterdiğini ortaya koymuştur. Pearson korelasyon analizi, meyve ağırlığı ile meyve genişliği arasında güçlü bir pozitif korelasyon olduğunu göstermiştir (r = 0.89**), bu da daha ağır meyvelerin genellikle daha geniş olduğunu göstermektedir. Temel bileşen analizi (PCA), toplam varyasyonun %83.93’ünü açıklamış ve PC1, özellikle yaprak alanı (0.36), yaprak sapı uzunluğu (0.38) ve meyve genişliği (0.47) gibi değişkenlerden etkilenerek %17.25 oranında katkı sağlamıştır. Biplot analizi, ‘K18’, ‘K21’ ve ‘K24’ aksesyonlarının %95 güven aralığının dışında kaldığını ve belirgin fenotipik farklılıklara sahip olduğunu göstermiştir. Isı haritası analizi, ‘K32’, ‘K24’ ve ‘K21’ aksesyonlarının yüksek meyve ağırlığı, yaprak alanı ve olgunluk indeksi ile güçlü bir ilişkiye sahip olduğunu, ‘K8’, ‘K6’ ve ‘K20’ aksesyonlarının ise özellikle demir, manganez ve çinko içeriği açısından yüksek mineral içeriğine sahip olduğunu ortaya koymuştur. Tüm veri setleri birlikte değerlendirildiğinde, en yüksek değerlere sahip aksesyonlar sırasıyla ‘K13’, ‘K12’, ‘K15’, ‘K10’ ve ‘K9’ olarak belirlenmiş ve bu genotipler ileri ıslah ve seleksiyon çalışmalarında umut vadeden adaylar olarak öne çıkmıştır.
Bu bulgular, kumkat aksesyonları arasındaki genetik çeşitliliğin önemini vurgulamakta ve bu türün ıslah programlarında kullanılma potansiyelini ortaya koymaktadır. Gelecekteki çalışmalar, bu varyasyonların genetik temellerini araştırmalı ve farklı ekolojik koşullardaki tarımsal performanslarını değerlendirmelidir.
Islah Genetik çeşitlilik Çok değişkenli analiz Citrus japonica Hatay
Birincil Dil | İngilizce |
---|---|
Konular | Bitki Biyokimyası, Bitki Bilimi (Diğer) |
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Erken Görünüm Tarihi | 14 Ağustos 2025 |
Yayımlanma Tarihi | 31 Ağustos 2025 |
Gönderilme Tarihi | 30 Ocak 2025 |
Kabul Tarihi | 19 Nisan 2025 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 18 Sayı: 2 |