A Look at the Development Process of Marxist Labor - Value Theory from Poincare's Scientific Paradigm

Yıl 2025, Cilt: 6 Sayı: 1, 109 - 121, 01.07.2025

Sinem Lafcı

https://doi.org/10.70029/esbd.1705436

Öz

The foundations of the development of the Marxist labor theory of value date back to Ancient Greece. When the main lines of the scientific development of the labor theory of value, which has an important place in economic thought before and after the classical period, are examined, its consistency with Poincare’s understanding of science is striking. Indeed, the development process of the Marxist labor theory of value reveals an example of the conventionalist approach put forward by Poincare. The reflection of Poincare’s idea of ​​scientific development synthesized through verifiability and falsifiability is noticeable when looking at the background of the emergence of the Marxist labor theory of value. In the process that followed the introduction of the theory, the existence of the dynamics of Poincare’s scientific paradigm comes to the fore. Therefore, Poincare’s understanding of science makes it possible to read the development of the Ancient Period, the Enlightenment Period, the Classical Period and the Marxist Labor Theories of Value as a whole and to read scientific development in general through the transformation it has undergone in the historical process. This article focuses on the development of the labor-value theories, within the framework of Poincare’s scientific understanding, from the remains of the hypotheses developed in the ancient period and afterwards to Marxist theory, and the final form of the Marxist labor-value theory synthesized with a conventional approach.

Anahtar Kelimeler

Poincare , Conventionalist , Marxist , Lbaor-Value , Theory

Marksist Emek–Değer Teorisinin Gelişim Sürecine Poincare’in Bilimsel Paradigmasından Bir Bakış

Öz

Marxist emek-değer teorisinin gelişiminin temelleri Antik Yunan’a kadar uzanmaktadır. Klasik dönem öncesi ve sonrası iktisadi düşüncede önemli bir yer teşkil eden emek-değer teorisinin bilimsel gelişiminin ana hatlarına bakıldığında Poincare’in bilim anlayışı ile olan tutarlılığı göze çarpmaktadır. Nitekim Marxist emek-değer teorisinin gelişim süreci, Poincare’in ileri sürdüğü konvansiyonalist (uzlaşımcı) yaklaşımın bir örneğini gün yüzüne çıkmaktadır. Poincare’in doğrulanabilirlik ve yanlışlanabilirlik üzerinden sentezlenerek süregelen bilimsel gelişme fikrinin yansıması, Marxist emek-değer teorisinin ortaya çıkışının arka planına bakıldığında göze çarpmaktadır. Teorinin ortaya atılmasının ardında işlemiş olan süreçte, Poincare’in bilimsel paradigmasının dinamiklerinin varlığı ön plana çıkmaktadır. Dolayısıyla Poincare’in bilim anlayışı, Antik Dönem, Aydınlanma Dönemi, Klasik Dönem ve Marxist Emek-Değer teorilerinin gelişimini bir bütün olarak okumayı ve genel itibariyle bilimsel gelişimi tarihsel süreçte geçirdiği dönüşüm üzerinden okumayı olanaklı kılmaktadır.Bu makale, Poincare’in bilimsel anlayışı çerçevesinde, emek-değer teorilerinin, Antik Dönem ve sonrasında geliştirilen hipotezlerinin bıraktığı kalıntılar üzerinden Marxist teoriye kadar olan gelişimine ve Marxist emek-değer teorisinin uzlaşımcı bir yaklaşımla sentezlenmiş nihai şekline odaklanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Poincare , Uzlaşımcı , Marxist , Emek-Değer , Teori

Kaynakça

• Aldemir, A. (2008). Henri Poincare’nin Bilim Anlayışı, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe Tarihi Bilim Dalı (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi): Ankara.
• Bayar Bravo, I. (2022). Aristoteles: Emeğin Sorumlusu Olarak Köle, Mülkiyetin Sahibi Olarak Efendi, Emek ve Mülkiyet (1. Baskı), Ankara: Fol Kitap.
• Günay, E. (2105). İktisadi Düşüncenin Evrimi ve Kapitalizmin Piyasa Tarihi (Yayımlanmış Doktora Tezi), Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
• İslatince, H. (2001). Değer Teorisinin Tarihsel Analizi, Anadolu İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17 (1), 159-170.
• Kaynak Iltar, E. (2017). Henri Poincare ve Konvensiyonalizm, II. Uluslararası Felsefe, Eğitim, Sanat ve Bilim Tarihi Sempozyumu: Muğla.
• Kazgan, G. (1993). İktisadi Düşünce veya Politik İktisadın Evrimi (6. Baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Malthus, T. (2021). Nüfus İlkesi Üzerine Bir Deneme (1. Baskı), Dergah Yayınları: İstanbul.
• Marx, K. (1979). Ekonomi Politiğin Eleştirisine Katkı (4. Baskı), Sol Yayınları: Ankara.
• Marx, K. (1986). Kapital, Cilt 1 (3. Baskı), Eriş Yayınları: İstanbul.
• Marx, K. (2006). Ücret, Fiyat ve Kar (1. Basım), Evrensel Basım Yayın: İstanbul.
• Poincaré, H. (1951). Bilim ve metot (Çev. H. R. Atademir ve S. Ölçen), Milli Eğitim Basımevi: İstanbul.
• Poincaré, H. (1964). Bilimin değeri (Çev. Fethi Yücel), Milli Eğitim Basımevi: İstanbul.
• Poincaré, H. (1986). Bilim ve Varsayım (2. Baskı), (Çev: F. Yücel), Milli Eğitim Bakanlığı: İstanbul.
• Poincaré, H. (1997). Bilimin Değeri, MEB Yayınları: İstanbul.
• Poincare, H. (2001). Bilim ve Varsayım, MEB Yayınları: İstanbul.
• Smith, A. (1997). Ulusların Zenginliği (2. Baskı), Alan Yayıncılık: İstanbul.
• Sarı, M. A. ve Yardımcı A. B. (2022). Henri Poincare’in Bilim Anlayışı Çerçevesinde Bilimin Yapısı ve Değerine Yönelik Görüşleri, Tabula Rasa: Felsefe ve Teoloji Dergisi, (39), 8-18.
• Winch, D. (2013). Malthus (1. Baskı), Oxford University Press: United Kingdom.