Sağlık Çalışanlarında Sosyal Medya Bağımlılığı ve Yalnızlık

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 3, 413 - 423, 10.10.2024

Nilifer Gürbüzer , Sibel Tekgündüz , Derya Gürcan Yıldırım

https://doi.org/10.62425/esbder.1563626

Öz

Amaç: Çalışmanın amacı sağlık çalışanlarında sosyal medya bağımlılığı ve yalnızlık düzeyi arasındaki ilişkiyi ve etkileyen faktörleri incelemektir.
Yöntem: Çalışmada 177 sağlık çalışanının verileri kesitsel olarak analiz edilmiştir. Katılımcılar tarafından sosyodemografik veri formu, Yetişkinler İçin Sosyal ve Duygusal Yalnızlık Ölçeği ve Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği-Yetişkin Formu doldurulmuştur.
Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 34,8±7,84’tür ve %54,8’ini kadınlar oluşturmaktadır. Katılımcıların %21,5’i doktor, %29,4’ü hemşire, %23,2’si sekreter ve %26’sı yardımcı sağlık personelinden oluşmaktadır. Youtube kullanımının doktor ve hemşirelerde daha fazla olduğu, 34 yaş/üzeri grubun daha fazla Whatsapp ve Facebook kullandığı, kadınların erkeklere göre daha fazla Instagram kullandığı, ilköğretim/lise mezunu bireylerin daha fazla Facebook kullandığı saptanmıştır (p<,05). Facebook kullanan bireylerin kullanmayanlara göre yalnızlık düzeyleri yüksek saptanmıştır (p<,05). Sosyal medya kullanımı ve yalnızlık arasında anlamlı ilişki bulunmamıştır.
Sonuç: Sağlık çalışanlarında yalnızlık düzeylerinin sosyodemografik değişkenlere göre farklılaştığı, sosyal medya kullanımının ise sosyodemografik değişkenlerle ilişkili olmadığı saptanmıştır. Sosyal medya kullanımı ve yalnızlık arasında anlamlı ilişki bulunmamıştır.

Anahtar Kelimeler

Sağlık çalışanları, sosyal medya bağımlılığı, yalnızlık

Social Media Addiction and Loneliness in Healthcare Workers

Öz

Objective: The aim of the study is to examine the relationship between social media addiction and loneliness levels among healthcare workers, and to investigate the factors affecting this relationship.
Methods: In the study, the data of 177 health care workers were analyzed cross-sectionally. The participants filled out a sociodemographic data form, the Social and Emotional Loneliness Scale for Adults, and the Social Media Addiction Scale-Adult Form.
Results: The average age of the participants is 34.8±7.84, and 54.8% of them are women. 21.5% of the participants are doctors, 29.4% are nurses, 23.2% are secretaries, and 26% are auxiliary health personnel. It was found that Youtube usage is higher among doctors and nurses, the group aged 34 and over uses Whatsapp and Facebook more, women use Instagram more than men, and individuals who graduated from primary/high school use Facebook more (p<.05). A significant positive relationship was found between loneliness and age (p<.05). The loneliness levels of single/individuals living alone, auxiliary health personnel, and those with a low level of education were found to be high (p<.05). It was found that individuals who use Facebook have higher levels of loneliness compared to those who do not use it (p<.05). No significant relationship was found between social media usage and loneliness.
Conclusion: It has been determined that the levels of loneliness in healthcare workers vary according to sociodemographic variables, while the use of social media is not related to sociodemographic variables. No significant relationship has been found between social media use and loneliness.

Anahtar Kelimeler

Healthcare workers, loneliness, social media addiction

Kaynakça

• Akgül, H. (2020). Yetişkinler için sosyal ve duygusal yalnızlık ölçeği’nin Türk kültürüne uyarlaması: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 10(21), 54-69.
• Aliusta, Z., Akmanlar, Z., & Gökkaya, F. (2019). Üniversite öğrencilerinin iletişim becerileri ve sosyal medya bağımlılığı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 20(1), 10-13.
• Arıbaş, A.N. & Özşahin, F. (2022). İş yaşamında yalnızlığın sosyal medya bağımlılığına etkisinin incelenmesi. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(1), 37-46. Doi: 10.52791/aksarayiibd.992255
• Balcı, Ş. & Baloğlu, E. (2018). Sosyal medya bağımlılığı ile depresyon arasındaki ilişki:" Üniversite gençliği üzerine bir saha araştırması". Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, 29, 209-234.
• Balcı, Ş., & Gölcü, A. (2013). Facebook addiction among university students in Turkey:" Selcuk University example". Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 1(34), 255-278.
• Beutel, M.E., Klein, E.M., Brähler, E., Reiner, I., Jünger, C., Michal, M., Wiltink, J., Wild, P.S., Münzel, T., Lackner, K.J. & Tibubos, A.N. (2017). Loneliness in the general population: prevalence, determinants and relations to mental health. BMC Psychiatry, 17(1), 97. Doi:10.1186/s12888-017-1262-x.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri (14. Baskı). Pegem Yayınları.
• Cacioppo, J.T., Hawkley, L.C., Crawford, L.E., Ernst, J.M., Burleson, M.H., Kowalewski, R.B., Malarker, W.B., Van Cauter E. & Berntson, G.G. (2002). Loneliness and health: Potential mechanisms. Psychosomatic medicine, 64(3), 407-417.
• Cacioppo, S., Capitanio, J.P., & Cacioppo, J.T. (2014). Toward a neurology of loneliness. Psychological bulletin, 140(6), 1464-1504.
• Cacioppo, S., Grippo, A.J., London, S., Goossens, L. & Cacioppo, J.T. (2015). Loneliness: Clinical import and interventions. Perspectives on Psychological Science, 10(2), 238-249.
• Çakmak, S. & Tamam, L. (2018). Kumar oynama bozukluğu: Genel bir bakış. Bağımlılık Dergisi, 19(3), 78-97.
• Çam, E. & Isbulan, O. (2012). A new addiction for teacher candidates: Social networks. Turkish Online Journal of Educational Technology-TOJET, 11(3), 14-9.
• Çapan, B.E. & Sarıçalı, M. (2016). Problemli facebook kullanımında sosyal ve duygusal yalnızlığın rolü. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(3), 53-66.
• Demir, Y. & Kumcağız, H. (2019). Üniversite öğrencilerinin sosyal medya bağımlılığının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal, 9(52), 23-42.
• DiTommaso, E., Brannen, C. & Best, L.A. (2004). Measurement and validity characteristics of the short version of the social and emotional loneliness scale for adults. Educational and Psychological Measurement, 64(1), 99-119.
• DiTommaso, E. & Spinner, B. (1997). Social and emotional loneliness: A re-examination of Weiss' typology of loneliness. Personality and individual differences, 22(3), 417-427.
• DiTommaso, E. & Spinner, B. (1993). The development and initial validation of the Social and Emotional Loneliness Scale for Adults (SELSA). Personality and individual differences, 14(1), 127-134.
• DiTommaso, E. (1997). Assessing an attachment model of loneliness: The relationship between attachment style, chronic loneliness and coping. Diss. University of New Brunswick, 1997.
• Doğan, U. & Karakaş, Y. (2016). Lise Öğrencilerinin Sosyal Ağ Sitleri Kullanımının Yordayıcısı Olarak Yalnızlık. Sakarya University Journal of Education, 6(1), 57-71. Doi: 10.19126/suje.40198
• Griffiths, M. (2005). A ‘components’ model of addiction within a biopsychosocial framework. Journal of Substance Use, 10(4), 191-197.
• Hwang, H.S. (2017). The ınfluence of personality traits on the facebook addiction. KSII Transactions on Internet and Information Systems (TIIS), 11(2), 1032-1042.
• Karakuş, A. (2016). Bursalı bir şair: Murat aydınlılar şiirinde huzursuzluk. Turkish Academic Research Review, 7(3), 677-692.
• Köroğlu, E. (2013). Madde ile İlişkili Bozukluklar ve Bağımlılık Bozuklukları. In Köroğlu E. (Ed.), Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal Elkitabı (beşinci baskı, pp. 231-290). Hekimler Yayın Birliği.
• Lauder, W., Mummery, K., Jones, M. & Caperchione, C. (2006). A comparison of health behaviours in lonely and non-lonely populations. Psychology, Health & Medicine, 11(2), 233-245.
• Mushtaq, R., Shoib, S., Shah, T. & Mushtaq, S. (2014). Relationship between loneliness, psychiatric disorders and physical health? A review on the psychological aspects of loneliness. Journal of Clinical and Diagnostic Research, 8(9), WE01-4. Doi:10.7860/2FJCDR/2F2014/2F10077.4828
• Pittman, M. & Reich, B. (2016). Social media and loneliness: Why an Instagram picture may be worth more than a thousand Twitter words. Computers in Human Behavior, 62, 155-167.Doi: 10.1016/j.chb.2016.03.084.
• Sağar, M.E. (2019). Yetişkin bireylerde sosyal medya bağımlılığının irdelenmesi. Sağlık Bilimlerinde Eğitim Dergisi, 2(1), 29-42.
• Savcı, M. & Aysan, F. (2017). Teknolojik bağımlılıklar ve sosyal bağlılık: İnternet bağımlılığı, sosyal medya bağımlılığı, dijital oyun bağımlılığı ve akıllı telefon bağımlılığının sosyal bağlılığı yordayıcı etkisi. Düşünen Adam, 30(3), 202-216.
• Shaughnessy, J. J., Zechmeister, E. B., & Zechmeister, J. S. (2014). Research methods in psychology. (10th edition). McGraw-Hill.
• Smith, D.E. (2012). The process addictions and the new ASAM definition of addiction. J Psychoactive Drugs, Jan-Mar;44(1):1-4.
• Şafak, B. & Kahraman, S. (2019). Sosyal medya kullanımının yalnızlık ve narsistik kişilik özelliği belirtileri ile ilgili ilişkinin incelenmesi. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 6(2), 54-69.
• Şahin, C. & Yağcı M. (2017). Sosyal medya bağımlılığı ölçeği-yetişkin formu: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 523-538.
• Tabachnick, B.G. & Fidell, L.S. (2013). Using multivariate statistics, 6th ed. Boston, Pearson.
• Uyaroğlu, A.K., Ergin, E., Tosun, A.S. & Erdem, Ö. (2022). A cross-sectional study of social media addiction and social and emotional loneliness in university students in Turkey. Perspect Psychiatr Care, 58(4), 2263-71. Doi: 10.1111/ppc.13056
• Weiss, R.S. (1973). Loneliness: The experience of emotional and social isolation MIT Press. Cambridge, MA.
• Yukay, Yüksel. M., Çini, A. & Yasak, B. (2020). Genç yetişkinlerde sosyal medya bağımlılığı, yalnızlık ve yaşam doyumu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (40), 66-85.
• Zhao, J., Jia, T., Wang, X., Xiao, Y. & Wu, X. (2022). Risk factors associated with social media addiction: An Exploratory Study. Front Psychol, 13, 837766.