İbn Sina’da Ruhsal Diriliş ve Bazı İtirazlar

Yıl 2014, Sayı: 29, 103 - 120, 10.12.2014

Gürbüz Deniz

Öz

Bu makale İbn Sina’nın el-Adhaviyye fi’l-Me’âd
isimli risalesindeki görüşlerinin takdimi ve eleştirisini içermektedir. İbn
Sina meadın bedensel değil yalnızca ruhani olduğunu iddia edip
temellendirmektedir. O, bu iddiasını üç esas üzerine inşa etmektedir. Bu iddia
dirilişin ruhani oluşunun ğaybi delili, maddi yetersizlik delili ve nefsin
bedene muhtaç olmadığı öngörüleri üzerine inşa edilmektedir. Bu makalede gaybi
delilin açılımı yapılarak İbn Sina’nın iddiasına cevap verilmektedir. Maddi
yetersizlik deliline karşı dirilişin mahiyetinin yeni bir imkanla açıklanması
şeklindeki yeni bir yorum ve öneriyle İbn Sina’nın argümanlarına cevap
verilmiştir ve son olarak da nefsin bedene ihtiyacının bu dünyadaki imkanı gibi
öteki dünyada da mümkün olacağının imkanları üzerinde durularak karşı bir
argüman geliştirilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Meâd, nefs, nefs-i nâtıka, mutlak gayb, mukayyed gayb, imkan, beden

Some Critiques to Avicenna’s Thoughts on Spiritual Resurrection

Öz

This article aims to give an outline and
provide a critique about the perspectives in a booklet named as al-adhawiyyah
fi’l-ma’ad written by Avicenna. He suggests that the maad or resurrection will
be merely spiritual, not corporeal. And he refers three points to support his
thesis. Thus his thesis is constructed on three arguments about spiritual resurrection:
the argument on which is based on invisible World and argument on material
insufficiency and the argument in which he argued that the nafs do not need to
the body. By this article it is argued against Avvicenna’s argument on unknown
world by reinterpreting it. As a response to the material incompleteness
argument it is tried to provide a new interpretation on the resurrection. And
the last counter argument is that how the nafs needs to corporeal body in this
World, it will need to the body in the life hereafter as well.

Anahtar Kelimeler

Maad, resurrection, nafs, al-nafs al-natiqa, absolute ghaib, delimited ghaib, contingency, corporeal body

Kaynakça

• Alper, Ömer Mahir, İbn Sina ve İbn Sina Okulu, İslam Felsefesi: Tarih ve Problemleri, İstanbul, 2014.
• Ateş, Süleyman, İnsan ve İnsan Üstü, İstanbul, 1985.
• Bilmen, Ömer Nasuhi, Muvazzah İlmi Kelam, İstanbul, 1959.
• Çapku, Ahmet, İbn Sina, Gazzali ve İbn Rüşd Düşüncesinde Ahiret, İstanbul,2009.
• Elmalılı M. Hamdi Yazır, Hak Dini Kur’an Dili, sad. Mesut Okumuş vdğ., Ankara.
• Esed, Muhammed, Sahih-i Buhari (İslam’ın İlk Yılları), çev. Mustafa Armağan, İstanbul, 2001.
• Gazzali, İtikad’da Orta Yol, çev. Kemal Işık, Ankara, 1971.
• Gazzali, Tehafüt el-Felasife, Arapça-Türkçe paralel metin, çev. Mahmut Kaya, Hüseyin Sarıoğlu, İstanbul, 2005.
• Goichon, A.M., İbn Sina Felsefesi ve Ortaçağ Avrupasındaki Etkileri, çev. İsmail Yakıt, Istanbul, 1986.
• İbn Sina, el-Adhaviyye fi’l-me’ad, Felsefe ve Ölüm Ötesi, çev. Mahmut Kaya, İstanbul,2011.
• İbn Sina, A’la Suresi Tefsiri, çev. Mesut Okumuş, Kur’an’ın Felsefî Okunuşu, Ankara, 2003.
• İbn Sina, Danişnâme-i Alâî, çev. Murat Demirkol, İstanbul, 2014.
• İbn Sina, Ahvalü’n-Nefs, thk. Ahmed Fuad el-Ehvanî, Paris, 2007.
• Kocabaş, Şakir, İslam’da Bilginin Temelleri, İstanbul, 1997.
• Okumuş, Mesut, Kur’an’ın Felsefî Okunuşu, İbn Sina Örneği, Ankara, 2003.
• Plato, Republic, The Collected Dialogues, ed. Edith Hamilton, Huntington Cairns, USA, 2005.
• Sezen, Yümni, Kur’an Işığında, İnsan, Akıl ve Toplum, İstanbul, 2014.
• Türcan, Galip, Kur’an’da Ahiret İnancı, Istanbul, 2006.