SAĞLIK SEKTÖRÜNÜN TEMEL AKTÖRLERİ OLAN HASTANELERDE REKABET STRATEJİLERİNİN KALİTEYE ETKİSİ

Yıl 2017, Cilt: 16 Sayı: 62, 817 - 835, 01.07.2017

İnci Fatma Doğan , İsmail Bakan , Sakine Hayva

https://doi.org/10.17755/esosder.307908

Cited By: 5

Öz

Bu
çalışmada Kahramanmaraş’ta faaliyet gösteren kamu ve özel hastanelerinin
rekabet stratejileri ile kalite düzeyleri arasında bir ilişki olup olmadığı
araştırılmıştır. Bir başka ifadeyle hastanelerde uygulanan farklılaştırma,
maliyet liderliği veya odaklanma stratejilerinin hastanelerin kalitesi
üzerindeki etkisi incelenmiştir. Çalışmanın evrenini Kahramanmaraş ilinde
bulunan 2 kamu hastanesi ile 2 özel hastanede görev yapan sağlık personeli
oluşturmaktadır. Bu hastanelerde çalışan üst ve orta düzey yöneticiler, doktor
ve hemşireler ile birim sorumluları pozisyonunda olan 744 sağlık personeline
anket uygulanmak istenmiştir. Anket uygulanmasına ilişkin tabakalı örneklem
yöntemi uygulanmak istenmiş ancak Sağlık Bakanlığı’ndan gerekli izinlerin
alınması, yoğun çalışma temposu, anket doldurmaya isteksizlik gibi çeşitli
sorunlar nedeniyle sadece anket doldurmayı kabul eden 214 sağlık personelinden
tesadüfi örneklem yöntemiyle çalışma verileri elde edilmiştir. Çalışmada,
anketin güvenilirliği Cronbach Alpha değerlerine göre hesaplanmış ve sonuçlar
%95’lik güven aralığında, p<0.05 anlamlılık düzeyinde çıkmıştır. Araştırmada
toplanılan veriler SPSS paket programı aracılığıyla analiz edilmiş, regresyon
analizi kullanılmıştır. Çalışmada elde edilen bulgulara göre hastanelerin
kalite düzeyleri ile uygulanan rekabet stratejileri arasında korelasyon analizi
sonucunda istatistiksel olarak anlamlı ilişkilerin bulunduğu tespit edilmiştir.
Yapılan regresyon analizi sonuçlarına göre de maliyet liderliği, farklılaştırma
ve odaklanma olmak üzere rekabet stratejilerinin tüm kalite boyutları üzerinde
anlamlı, pozitif etkiye sahip olduğu görülmüştür. Regresyon analizi sonuçlarına
göre kalite boyutları üzerinde katkısı en fazla olan rekabet stratejisi toplam
maliyet liderliği stratejisidir. Özellikle insan kaynakları yönetim boyutları
üzerinde maliyet liderliği stratejisinin etkisi diğer rekabet stratejilerine
kıyasla oldukça fazladır.

Anahtar Kelimeler

Rekabet Stratejileri, Kalite, Sağlık Sektörü

Kaynakça

• Türkiye Sağlık Sektörü Raporu, 2012. http://www.yased.org.tr/webportal/Turkish/haberler/basin_bultenleri/Documents/YASED_Saglik_Sektoru_Raporu.pdf. Altay A. Sağlık Hizmetlerinin Sunumunda Yeni Açılımlar Ve Türkiye Açısından Değerlendirilmesi, Sayıştay Dergisi, 2007;64:33-58. Karahan A. ve Lamba M. Toplam Kalite Yönetimi Çalışmalarının Hasta Memnuniyetsizliğine Etkileri: Hasta Hakları Örneği, Edit: Harun KIRILMAZ, Uluslararası Sağlıkta Performans Ve Kalite Kongresi, Bildiriler Kitabı, Ankara, 2009;2:339-346. Akdoğan, C. Hizmet Pazarlamasında Kalite Anlayışı: SERVQUAL Ve SERVPERF Kalite Modellerinin Karşılaştırılmasına Yönelik Bir Uygulama, Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Sivas, 2011. Çıraklı Z.L. ve Sayım F. Hastanelerdeki Sağlık Hizmetlerinde Kalite Yönetim Sistemlerinde Maliyet Fayda, Maliyet Etkililik Analizi Göstergelerinin İncelenmesi, Edit: Harun KIRILMAZ, Uluslararası Sağlıkta Performans Ve Kalite Kongresi, Bildiriler Kitabı, Ankara, 2009;2:347-365. Çavuş M.F. ve Gemici E. Sağlık Sektöründe Toplam Kalite Yönetimi, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2013;1(1): 238-257. Altınöz H.C., Esen M.F., Bilgin E., Karçaaltıncaba E. ve Kahyaoğlu B. Çalışanların Kalite Yönetimi Algıları: Bir Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi Uygulaması, Edit: Harun KIRILMAZ, Uluslararası Sağlıkta Performans Ve Kalite Kongresi, Bildiriler Kitabı, Ankara, 2009;2:319-334. Bilgili E. ve Ecevit E. Sağlık Hizmetleri Piyasasında Asimetrik Bilgiye Bağlı Problemler ve Çözüm Önerileri, Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 2008;11(2):201-228. Aktan C.C. ve Işık A.K. Sağlık Hizmetlerinin Sunumu ve Alternatif Yöntemler, 2004, http://www.canaktan.org/ekonomi/saglik-degisim-caginda/pdf-aktan/sunum-alternatif.pdf. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), Sağlık Kurumları ve Personel Yönetimi, 2011, http://www.megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller_pdf/Sa%C4%9Fl%C4%B1k%20Kurumlar%C4%B1%20Ve%20Personel%20Y%C3%B6netimi.pdf,ErişimTarihi:30.07.2015. Bakan İ., Erşahan B., Kefe İ. Ve Bayat M. Kamu ve Özel Hastanelerde Tedavi Gören Hastaların Sağlıkta Hizmet Kalitesine İlişkin Algılamaları, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, İİBF Dergisi, 2011;1(2):1-26. Koç D., Şentürk M., Yorgun S., Özdener S. Ç., Şentürk E. ve Duran A. Hizmet Kalite Standartları ve Acil Servis Hizmetlerine Katkıları, Edit: Harun KIRILMAZ, Uluslararası Sağlıkta Performans Ve Kalite Kongresi, Bildiriler Kitabı, Ankara, 2009; 2:297-306. Çetinkaya A. ve Özbaşaran F. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Uygulama Ve Araştırma Merkezi Dahiliye Ve Cerrahi Kliniklerinde Hasta Bakım Kalitesinin İncelenmesi, Edit: Harun KIRILMAZ, Uluslararası Sağlıkta Performans Ve Kalite Kongresi, Bildiriler Kitabı, Ankara, 2009;2:307-318. Çabuk Y. Kalite Maliyetleri Ve Kalite Maliyetlerini Ölçmede Kullanılan Yöntemler, ZKÜ Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 2005;7(7):1-8. Aksoy, R. Zonguldak’ta Ayakta Tedavi Tüketicilerinin Sağlık Hizmeti Kalite Değerlemesi, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 2005;1(1):91- 104. Babakus E. ve Mangold W.G. Adapting the SERVQUAL Scale to Hospital Services: An Empirical Investigation, HSR: Health Services Research, 1992;26(6):767-786. Tak B. Hastanelerde Kalite İyileştirme Projelerinin Yürütülmesi: Akredite Bir Üniversite Hastanesinde Yürütülen Proje Örnekleri, Edit: Harun KIRILMAZ, Uluslararası Sağlıkta Performans Ve Kalite Kongresi, Bildiriler Kitabı, Ankara, 2009;2:335-338. Grönroos C. A Service Quality Model and Its Marketing Implications, European Journal of Marketing 18, 1984;4:36-44. Duggirala M., Rajendran C., Anantharaman R.N. Provider-perceived dimensions of total quality management in healthcare, Benchmarking: An International Journal, 2008;15(6):693-722. Tafreshi M.Z., Pazargadi M. and Saeedi Z. A. Nurses' Perspectives On Quality Of Nursing Care: A Qualitative Study İn Iran, International Journal of Health Care Quality Assurance, 2007;20(4):320 – 328. Devebakan N. ve Aksaraylı M. Sağlık İşletmelerinde Algılanan Hizmet Kalitesinin Ölçümünde Servqual Skorlarının Kullanımı Ve Özel Altınordu Hastanesi Uygulaması, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2003;5(1):38-54. Ülgen H., Mirze K., İşletmelerde Stratejik Yönetim, İstanbul:Literatür Yayınları,2004. Saylı H., Kurt M. Ve Baytok A. Şebeke (Network) Organizasyon Yapılarının Rekabet Gücü Kazandırma Rolü Ve Afyonkarahisar Mermer Sektöründe Bir Uygulama Örneği, Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 2006;16:31-46. Porter M.E., Rekabet Stratejileri, Sektör Ve Rakip Analizi Teknikleri, Çev.Gülen Ulubilgen, İstanbul:Sistem Yayıncılık, 2008. Akbolat M. Ve Işık O. Hastanelerde Rekabet Stratejileri Ve Performans, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2012;16(1):401-424. Cho D.-S. and Moon H.-C., National Competitiveness: Implications For Different Groups And Strategies”, International Journal Of Global Business And Competitiveness, 2005;1(1):1-11. İlic D. Ve Keçecioğlu T. Örgütsel Strateji İle İnsan Kaynakları Uygulamalarının Uyumlaştırılması Üzerine Bir Değerlendirme, Faculty Of Business And Economics (Fbe) Journal, 2009;11-12:1-23. Eraslan İ. H., Helvacıoğlu Kuyucu A.D. ve Bakan İ. Türk Tekstil Ve Hazır Giyim Sektörünün Uluslararası Rekabetçilik Düzeyinin Analizi, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2008;7(13):265-300. Godin S. Mor İnek, Çev. Oya Gürbahçe, İstanbul:Elma Yayınevi, 2003. Altuntuğ N. Küresel Rekabet Ortamında Ayırt Edici Ve Sürdürülebilir Üstünlükler Bağlamında Temel Yetenek Tabanlı Stratejiler Ve Bir Uygulama, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi, Isparta, 2007.