TÜRKİYE’DE DÜZEY 3 BÖLGESİ KAMU YATIRIMLARI ETKİNLİĞİNİN VERİ ZARFLAMA ANALİZİ (VZA) YÖNTEMİYLE ÖLÇÜLMESİ: AYDIN, DENİZLİ VE MUĞLA İLLERİ ÖRNEĞİ

Yıl 2018, Cilt: 17 Sayı: 65, 262 - 277, 07.01.2018

Nursen Vatansever Deviren Tarık Duran

https://doi.org/10.17755/esosder.321744

Öz

Bu çalışmanın amacı, 2015
yılında Türkiye’de illere yapılan sağlık, eğitim, ulaştırma-haberleşme
harcamalarının etkin kullanılıp kullanılmadığını Veri Zarflama Analizi (VZA)
ile tespit etmektir. Türkiye’deki illerin etkinliklerinin incelenmesinde CCR
modeli ile BCC modeli kullanılmıştır. Her iki modelde de çıktı odaklı analiz
yapılmıştır. Yapılan çalışmada Türkiye’nin illeri açısından genel durum
gösterilmiş olup, seçilmiş Aydın, Denizli ve Muğla illeri bağlamında
kaynakların daha etkin kullanımı amacıyla çeşitli önerilerde bulunulmuştur.
Sonuç olarak çalışmada kullanılan değişkenler doğrultusunda Muğla ili her iki
model (CCR- BCC) açısından da %100 etkin çıkmıştır. Aydın ili, CCR modeline
göre %56, BCC modeline göre %99 etkindir. Denizli ili ise CCR modeline göre
%61, BCC modeline göre tam etkindir (%100).  

Anahtar Kelimeler

VZA, CCR- BCC Modeli, Kamu Yatırımları

Kaynakça

• Akbaş, İ. (2015). Aktörler Arası İlişkiler, Sorunlar ve Sonuçlar Bakımından Türkiye’de Kalkınma Ajansları: Güney Ege Kalkınma Ajansı (GEKA) Örneği. Pamukkale Üniversitesi.
• Atan, M., Özgür, E., ve Güler, H. (2004). Çok Değişkenli İstatistiksel Analizler ve VZA İle İllerin Gelişmişlik Düzeylerinin Karşılaştırılması. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bİlimler Fakültesi Dergisi, 6 (2), 25–42.
• Bakırcı, F., Ekinci, E. D., ve Şahinoğlu, C. T. (2014a). Bölgesel Kalkınma Politikalarının Etkinliği : Türkiye Alt Bölgeler Bazında Bir Uygulama. International Conference on Eurasian Economies, 1–10.
• Bakırcı, F., Ekinci, E. D., ve Şahinoğlu, T. (2014b). Bölgesel Kalkınma Politikalarının Etkinliği: Türkiye Alt Bölgeler Bazında Bir Uygulama. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18 (2), 281–298.
• Barro, R. J. (1990). Government Spending in a Simple Model of Endogenous Growth. The Journal of Political Economy. https://doi.org/10.1086/261726. (Erişim Tarihi: 17.03.2017)
• Charnes, A., Cooper, W. W., ve Li, S. (1989). Using Data Envelopment Analysis to Evaluate Efficiency in the Economic Performance of Chinese Cities. Socio-Economic Planning Sciences, 23(6), 325–344. https://doi.org/http://dx.doi.org/10.1016/0038-0121(89)90001-3 (Erişim Tarihi: 10.02.2017).
• Charnes, A., Cooper, W. W., ve Rhodes, E. (1978). Measuring The Efficiency of Decision Making Units. European Journal of Operational Research, 2(6), 429–444. https://doi.org/10.1016/0377-2217(78)90138-8 (Erişim Tarihi: 12.03.2017).
• DPT. (1989). Altıncı Beş Yıllık Kalkınma Planı (1990-1994). Ankara.
• Güngör, İ., ve Demirgil, H. (2005). Bölgesel Rekabet Yapısının Bulanık VZA ile Araştırılması. Süleyman Demirel Üniverisitesi İktisadi ve İdari Bİlimler Fakültesi, 10 (2), 23–38.
• Hansen, N. M. (1965). The Structure and Determinants of Local Public Investment Expenditures, 47 (2), 150–162.
• Hsu, M., Luo, X., ve Chao, G. H. (2008). The Fog of OECD and Non-OECD Contry Efficiency: A Data Envelopment Analysis Approach. A Data Envelopment Analysis Approach, 81–94.
• İçöz, C. (2013). Türkiye’deki İstatistik Bölümlerinin Göreli Etkinliklerinin Veri Zarflama Analizi İle Belirlenmesi. Anadolu Üniversitesi. Kalkınma Bakanlığı. (2013). 2014-2016 Dönemi Yatırım Programı Hazırlama Rehberi. http://www2.kalkinma.gov.tr/kamuyat/2014genelge.html (Erişim Tarihi: 01.03.2017).
• Kecek, G. (2010). Veri Zarflama Analizi: Teori ve Uygulama Örneği (Siyasal Kitabevi). Ankara.
• KGM. (2016). Yol Ağı Bilgileri. http://www.kgm.gov.tr/Sayfalar/KGM/SiteTr/Kurumsal/ YolAgi.aspx (Erişim Tarihi: 01.03.2017)
• Kıran, B. (2008). Kalkınmada Öncelikli İllerin Ekonomik Etkinliklerinin Veri Zarflama Analizi Yöntemi İle Değerlendirilmesi. Çukurova Üniversitesi.
• Köse, S., Eser, U., ve Konur, F. (2012). Türkiye’de Bölgesel Gelişmişlik Farkları: Bir Veri Zarflama Analizi (Düzey-2) Bölgeleri). Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10 (2), 77–97.
• Lovell, C. A. K. (1995). Measuring The Macroeconomic Performance of The Taiwanese Economy. International Journal of Production Economics, 165–178.
• Öncel, A., ve Şimşek, S. (2011). Türkiye’de Bölgelerarası Kaynak Kullanım Etkinliğinin Veri Zarflama Analizi Yöntemiyle Ölçülmesi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bİlimler Fakültesi Dergisi, (37), 87–119.
• Polat, E. (2014). Türki̇ye’de Düzey - 2 Bölgeleri̇ Kamu Yatırımları Etki̇nli̇ği̇ni̇n Veri̇ Zarflama Anali̇zi̇ İle Ölçülmesi̇, İnönü Üniversitesi.
• Rabar, D. (2013). Assessment of Regional Efficiency in Croatia Using Data Envelopment Analysis. Croatian Operational Research Reviev, 4, 76–88.
• Resmi Gazete. (2002). İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması.
• Resmi Gazete. (2006). Kalkinma Ajanslarinin Kuruluşu, Koordi̇nasyonu ve Görevleri̇ Hakkinda Kanun.
• Sarı, N. B. (2010). Belediye Toplu Taşıma Hizmetlerinin Etkinliğinin Veri Zarflama Analizi İle Ölçümü ve İyileştirilmesi. Çukurova Üniversitesi.
• Susiluoto, I., ve Loikkanen, H. A. (1999). The Economic Efficiency of Finnish Regions 1988-1999 an Aplication of The DEA Methot, 1–16. http://econpapers.repec.org/paper/wiwwiwrsa/ersa01p83.htm, (Erişim Tarihi: 02.03.2017).
• Şengül, Ü., Eslemian, S., ve Eren, M. (2013). Türkiye’de İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflamasına Göre Düzey 2 Bölgelerinin Ekonomik Etkinliklerinin VZA Yöntemi ile Belirlenmesi ve Tobit Model Uygulaması. Yönetim Bilimleri Dergisi, 11 (21), 75–99.
• Tan, H. B., ve Hooy, C. W. (2007). The Development of East Asian Countries Towards a Knowledge-Based Economy : A DEA Analysis. Journal of Asia Pacific Economy, 12 (1), 17–33. https://doi.org/10.1080/13547860601083538, (Erişim Tarihi: 17.03.2017).
• TÜİK. (2016). İllerde Yaşam Endeksi Hakkındaki Açıklamalar. http://www.tuik.gov.tr/HbGetir.do?id=24561&tb_id=4, (Erişim Tarihi: 05.01.2017).