OKULLARDA İNFORMEL İLETİŞİMİ KULLANMA ÖLÇEĞİ GELİŞTİRME ÇALIŞMASI
Yıl 2019,
Cilt: 18 Sayı: 70, 852 - 865, 01.04.2019
Esef Hakan Toytok
,
Emine Doğan
Öz
İletişim
sosyal yaşamda olduğu gibi örgütler içinde önemli bir kavramdır. Genel olarak
iletişim formal ve informel olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. İnformel iletişim
örgüt çalışanları tarafından etkileşim sonucunda oluşmaktadır. Bu iletişim
türünün olumlu olduğu kadar olumsuz özellikleri de bulunmaktadır. Bu çalışmada
ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin informel iletişimi kullanma
biçim ve düzeylerini belirlemek ve informel iletişimin okullardaki olumlu ve
olumsuz etkilerini tespit etmek amacıyla bir ölçek geliştirilmesi
amaçlanmıştır. Geliştirilen ölçek toplam 1268 (n1= 970, n2=298) kişiye
uygulanmıştır. Birinci grubun verileriyle cevapların frekansları ve mod
değerleri belirlenmiş sonrasında açımlayıcı faktör analizi yapılmıştır.
Açımlayıcı faktör analizi sonucunda, ölçeğin 23 madde ve beş faktörden oluştuğu
tespit edilmiştir. Elde edilen yapının geçerliliği, doğrulayıcı faktör analizi
ile doğrulanmıştır. Ölçeğin alt faktörlerinin güvenirlik katsayıları .58 ile .
82 arasında değişmektedir. Elde edilen bulgular ölçeğin okullarda informel
iletişimin kullanılma biçim ve düzeyini belirlemek, olumlu ve olumsuz
sonuçlarını tespit etmek için geçerli ve güvenilir olduğunu göstermiştir.
Kaynakça
- Aliefendioğlu, A. Ş. (2000). Örgüt kültürü ve örgütsel iletişim arasındaki ilişki: Bankacılık sektöründe gerçekleşen bir araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstisüsü,İstanbul.
- Aşkun, İ. C.veTokat, B. (2003). İşletmelerde yönetim ve örgüt. İstanbul: Eğitsel Yayın.
- Anderson, J. C., & Narus, J. A. (1984). A model of the distributor’s perspective of distributor-manufacturer working relationships. Journal of Marketing, 48 (4), 62-74.
- Bektaş M. (2014). Yönetim tarzlarının örgütsel iletişim kanallarına etkisi: Burdur ili kamu kurumları örneği. Yayımlanmamış doktora tezi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
- Bentler, P.M. & Bonett, D.G. (1980). Significance tests and goodness of fit in the analysis of covariance structures. Psychological Bulletin, 88, 588–606.
- Bursalıoğlu, Z. (2005). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. Ankara: PegemA.
- Byrne, B. M. (1998). Structural equation modeling with LISREL, PRELIS, and SIMPLIS: Basic concepts, applications and programming. Mahwah, New Jersey: Lawrance Erlbaum Associaties.
- Dicle, Ü. (1974). Bir yönetim aracı olarak örgütsel haberleşme. Ankara: Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları.
- Eğinli, A. T. ve Bitirim, S. (2008). Kurumsal Başarının Önündeki Engel: Zehirli (Toksik) İletişim. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 5 (3),124-140.
- Eroğlu, E. (2005). Yöneticilerin Dedikodu ve Söylentiye Yönelik Davranış Biçimlerinin Belirlenmesi (Arfor Taşıma Hizmetleri A. Ş.’de Bir Uygulama). Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,14, 203-218.
- Guffey, M. E., Loewy, D., Rhodes, K. & Rogin, P. (2005). Business communication: Process and product. Toronto: Nelson.
- Gürses,Y. (2006). Eğitim örgütlerinde yöneticilerin etkili iletişim kurma becerilerinin belirlenmesine yönelik bi raraştırma (Kütahya Merkez İlçe örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Dumlupınar Üniversitesi, Kütahya.
- Gürüz, D. & Yaylacı Ö. G. (2004). İletişimci gözüyle insan kaynakları yönetimi. İstanbul: Media Cat Kitapları.
- Kalla, H.A. (2005). Integrated internal communications: a multidisciplinary perspective. Corporate Communications: An International Journal, 10 (4), 302–314.
- Karcıoğlu, F., Timuroğlu, M. K. ve Çınar, O. (2009). Örgütsel iletişim ve iş tatmini ilişkisi- bir uygulama. Yönetim, 20 (63), 59-76.
- Lunenburg, F. C. (2010). Formal communication channels: Upward, downward, horizontal and external. Focus on Colleges, Universities and Schools, 4 (1), 1-7.
- Memduhoğlu H. B. ve Saylık A. (2012). Okullarda informal ilişki ölçeğinin geliştirilmesi ve bazı değişkenler açısından incelenmesi. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (1), 1-21.
- Monge, P. R. & Contractor, N. S. (2001). Emergence of communication networks. In F.M. Jablin & L. L. Putnam (Eds.), The handbook of organizational communication. Advances in theory, research and methods (pp. 440-502). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
- Mumby, D. K. & Stohl, C. (1996). Diciplining organizational communication studies. Management Communication Quarterly, 10, 50-72.
- Nazik, M. H. ve Bayazıt, A. (2005). İnsan ilişkileri ve iletişim İstanbul: Ya-Pa Yayınları
- Özarallı, N ve Torun, A. (2011). Biçimsel ve biçimsel olmayan iletişim, yönetici ile kuruma duyulan güven ve üstün uzmanlik gücü arasındaki ilişkiler üzerine bir araştırma. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 6 (2), 101-113.
- Spaho, K. (2013). Organizational communication and conflict management. Management, 18, 103-118.
- Uğurlu, C. T. (2014). İnformal iletişim ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15 (3), 83-100.
- Ulukuş, K. S. (2010). Örgütsel iletişim örüntüsünün kurum içi ilişkilerdeki önemi (Aksaray’ da İl Emniyet Teşkilatında Uygulamalı Bir Çalışma). Yayımlanmamış Doktora tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,Konya
- Vural, Z.B.A. (2003). Kurum kültürü ve örgütsel iletişim. İstanbul: İletişim Yayınları.
- Willis, G.B. (1999). Cognitive Interviewing: A ”How to” Guide. http://www.hkr.se/contentassets/9ed7b1b3997e4bf4baa8d4eceed5cd87/gordonwillis.pdf (Erişim Tarihi: 10/10/2016).