İLKOKUL 4. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN OKUMA MOTİVASYONLARI İLE OKUDUĞUNU ANLAMA BECERİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ VE BU KONUYA YÖNELİK ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİ

Yıl 2019, Cilt 18, Sayı 71, 1429 - 1449, 15.07.2019

Onur BATMAZ Özge ERDOĞAN

https://doi.org/10.17755/esosder.529255

Cited By: 2

Öz

Bu araştırma, ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin okuma motivasyonları ile okuduğunu anlama becerileri arasındaki ilişkinin belirlenmesi ve bu konuya ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Nicel ve nitel araştırma yaklaşımlarının bir arada kullanıldığı karma yöntem ile yürütülen araştırmanın çalışma grubunu, Yozgat il merkezinde yer alan üç ilkokulda bulunan 216 ilkokul dördüncü sınıf öğrencisi ile bu okullarda görev yapan 10 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmanın katılımcıları belirlenirken kolay ulaşılabilir durum örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın verileri, Yıldız (2010) tarafından yapılan “Okuma Motivasyonu Ölçeği”, Batmaz (2017) tarafından hazırlanan “Okuduğunu Anlama Başarı Testi” ve araştırmacılar tarafından hazırlanan yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. Elde edilen veriler SPSS 21.00 programı ve betimsel analiz ile analiz edilmiştir. Araştırmanın sonucunda, ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin okuma motivasyonlarının yüksek ve okuduğunu anlama becerilerinin ise orta düzeyde olduğu bulunmuştur. Ayrıca ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerin okuma motivasyonları ile okuduğunu anlama becerileri arasında pozitif yönde çok yüksek düzeyde anlamlı bir ilişkinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Okuma Motivasyonu, Okuduğunu Anlama, Öğretmen Görüşleri

Kaynakça

• Akyol, H. (2005). Türkçe ilk okuma yazma öğretimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Altunkaya, H. (2017). İlkokul beşinci sınıf öğrencilerinin okuma kaygıları ile okuduğunu anlama becerileri arasındaki ilişki. İnternational Journal of Language Academy, 5(3), 106-121.
• Baker, L. ve Wigfield, A. (1999). Dimensions of children’s motivation for reading and their relations to reading activity and reading achievement. Reading Research Quarterly, 34, 452-477.
• Batmaz, O. (2017). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin Türkçe dersinde okuduğunu anlama stratejilerini kullanma düzeyleri ile okuduğunu anlama başarı düzeyleri arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bayburt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Boerma, I. E., Mol, S. E. ve Jolles, J. (2016). Teacher perceptions affect boys’ and girls’ reading motivation differently. Reading Psychology, 37(4), 547-569.
• Bozkurt, M. ve Memiş, A. (2013). Beşinci sınıf öğrencilerinin üstbilişsel okuduğunu anlama farkındalığı ve okuma motivasyonları ile okuma düzeyleri arasındaki ilişki. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(3), 147-160.
• Bråten, I., Johansen, R. P. ve Strømsø, H. I. (2017). Effects of different ways of introducing a reading task on intrinsic motivation and comprehension. Journal of Research in Reading, 40(1), 17-36.
• Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: istatistik, araştırma deseni SPSS uygulamaları ve yorum. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Cambria, J. ve Guthrie, J. T. (2010). Motivating and engaging students in reading. Feature Articles, 46(1), 16-29.
• Clemens, N. H., Oslund, E., Kwok, O., Fogarty, M., Simmons, D. ve Davis, J. L. (2019). Skill moderators of the effects of a reading comprehension intervention. Exceptional Children, 85(2) 197-211.
• Coddington, C. S. ve Guthrie, J. T. (2009). Teacher and student perceptions of boys’ and girls’ reading motivation, Reading Psychology, 30(3), 225-249.
• Creswell, W.J. (2017). Karma yöntem araştırmalarına giriş. (M. Sözbilir, Çev.) Ankara: Pegem Akademi.
• Deci, E. L. ve Ryan, R. M. (2000). The “what” and “why” of goal pursuits: Human needs and the self-determination of behavior. Psychological Inquiry, 11, 227-268.
• Demirel, Ö. ve Şahinel, M. (2006). Türkçe ve sınıf öğretmenleri için Türkçe öğretimi, Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Egyed, C. J. ve Short, R. J. (2006). Teacher self-efficacy, burnout, experience, and decision to refer a disruptive student. School Psychology International, 27, 462-474.
• Ekiz, D. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Anı Yayınları.
• Erdem, E. (2016). Matematiksel muhakeme ile okuduğunu anlama arasındaki ilişki: 8. sınıf örneği. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 10(1), 393-414.
• Ergen, Y. ve Batmaz, O. (2019). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama stratejilerini kullanma düzeyleri ile okuduğunu anlama başarıları arasındaki ilişki. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 49, 130-147.
• Gambrell, L. B., Palmer, B. M., Codling, R. M. ve Mazzoni, S. A. (1996). Assessing motivation to read. The Reading Teacher, 49(7), 2-19.
• Gauvain, M., Savage, S. ve McCollum, D. (2000). Reading at home and at school in the primary grades: Cultural and social influences, Early Education and Development, 11(4), 447-463.
• Gottfried, A. E. (1985). Academic intrinsic motivation in elementary and junior high school students. Journal of Educational Psychology, 77, 631-645.
• Gottfried, A. E. (1990). Academic intrinsic motivation in young elementary school children. Journal of Educational psychology, 82(3), 525.
• Guthrie, J. T., Wigfield, A., Metsala, J. L. ve Cox, K. E. (1999). Motivational and cognitive predictors of text comprehension and reading amount. Scientific Studies of Reading, 3 (3), 231-257.
• Guthrie, J. T. ve Wigfield, A. (1999). How motivation fits into a science of reading. Scientific Studies of Reading, 3(3), 199-205.
• Guthrie, J. T. ve Wigfield, A. (2000). Engagement and motivation in reading. New York: Longman.
• Güneş, F. (2007). Türkçe öğretimi ve zihinsel yapılandırma. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Karatay, Halit (2007). İlköğretim Türkçe öğretmeni adaylarının okuduğunu anlama becerileri üzerine alan araştırması. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Kenyon, S. M. G., Palikara, O. ve Lucas, R. M. (2018). Explaining reading comprehension in children with developmental language disorder: The importance of elaborative inferencing. Journal of Speech, Language, and Hearing Research, 61, 2517-2531.
• Kurnaz, H. ve Yıldız, N. (2015). Ortaokul öğrencilerinin okuma motivasyonlarının çeşitli değişkenlere göre değerlendirilmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 19(3), 53-70.
• Kuşdemir, Y. ve Katrancı, M. (2016). Okumada kaygı ve anlama: Ana fikri bulamıyorum öğretmenim!. Eğitim ve Bilim, 41(183), 251-266.
• Lowman, J., Stone, L. T., Laura ve Guo, J. (2018). Effects of interactive book reading for increasing children’s knowledge of instructional verbs. Communication Disorders Quarterly, 39(4), 477-489.
• Mckenna, M. C., Kear, D. J. ve Ellsworth, R. A. (1995). Children's attitudes toward reading: A national survey. Reading Research Quarterly, 30 (4), 934-956.
• Monteiro, V. (2013). Promoting reading motivatıon by reading together. Reading Psychology, 34, 301-335.
• Naeghel, J. D., Keer, H. V., Vansteenkiste, M., Haerens, L. ve Aelterman, N. (2016). Promoting elementary school students' autonomous reading motivation: Effects of a teacher professional development workshop. The Journal of Educational Research, 109(3), 232-252.
• Ness, M. (2011). Explicit reading comprehension instruction in elementary classrooms: Teacher use of reading comprehension strategies. Journal of Research in Childhood Education, 25(1), 98-117.
• Özder, H., Konedralı, G. ve Doğan, H. (2012). İlkokul beşinci sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama becerilerinin değerlendirilmesi. Uluslarası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 2(4), 13-26
• Parker, R., Hasbrouck, J. E. ve Denton, C. (2003). How to tutor students with reading comprehension problems, preventing school failure: Alternative Education for Children and Youth, 47(1), 45-47.
• Perfetti, C. ve Stafura, J. (2014). Word knowledge in a theory of reading comprehension. Scientific Studies of Reading, 18, 22-37.
• Poskiparta, E., Niemi, P., Lepola, J., Ahtola, A. ve Laine, P. (2003). Motivational emotional vulnerability and difficulties in learning to read and spell. British Journal of Educational Psychology, 73, 187.
• Pressley, M. ve El-Dinary, P. B. (1997). What we know about translating comprehension strategies instruction research into practice. Journal of Learning Disabilities, 30, 486-488.
• Reeve, J. (2006). Teachers as facilitators: What autonomy-supportive teachers do and why their students benefit. Elementary School Journal, 106, 225-236.
• Selçuk, Z. (2008). Eğitim psikolojisi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Severino, L., DeCarlo, M. J. T., Sondergeld, T., Izzetoglu, M. ve Ammar, A. (2018). A validation study of a middle grades reading comprehension assessment. Research in Middle Level Education, 41(10), 1-17.
• Sweet, A. P., Guthrie, J. T. ve Ng, M. M. (1998). Teacher perceptions and student reading motivation. Journal of Educational Psychology, 90, 210-223.
• Taboada, A. ve Buehl, M. M. (2012). Teachers’ conceptions of reading comprehension and motivation to read, Teachers and Teaching, 18(1), 101-122.
• Taylor, B., Peterson, D., Pearson, P. D. ve Rodriguez, M. (2002). Looking inside classrooms: Reflecting on the “how” as well as the “what” in effective reading instruction. Reading Teacher, 56(3), 270-279.
• Ürün Karahan, B. ve Taşdan, M. (2016). 5. ve 6. sınıf öğrencilerinin okumaya karşı tutum ve motivasyonlarının okuduğunu anlama becerileri ile ilişkisi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5(2), 949-969.
• Ürün Karahan, B. (2015). Öğretmen adaylarının okumaya yönelik motivasyonlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Kafkas Üniversitesi örneği). Turkish Studies, 10(11), 1569-1586.
• Wang, J. H. ve Guthire, T. J. (2004). Modeling the effect of intrinsic motivation, extrinsic motivation, amount of reading, and past reading achievement on text comprehension between U.S. and Chinese students. Reading Research Quarterly, 39(2), 162-186.
• Wigfield, A., Gladstone, J. R. ve Turci, L. (2016). Beyond Cognition: Reading Motivation and Reading Comprehension. Child Development Perspectives, 10(3), 190-195.
• Wigfield, A. ve Guthrie, J. T. (1997). Relations of children’s motivation for reading to the amount and breadth of their reading. Journal of Educational Psychology, 89, 420–432.
• Yamaç, A. ve Çeliktürk Sezgin, Z. (2018). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin okuma kaygıları, akıcılıkları, motivasyonları ve okuduğunu anlamaları arasındaki ilişkiler. Eğitim ve Bilim, 43(194), 225-243.
• Yıldırım, Ş. ve Şimşek, F. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. 10. Baskı. Ankara: Seçkin Yayıncılık,
• Yıldız, M. (2010). İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin Okuduğunu Anlama, Okuma Motivasyonu ve Okuma Alışkanlığı Arasındaki İlişki. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Yıldız, M. (2013). İlköğretim 3, 4 ve 5. sınıf öğrencilerinin okuma motivasyonlarının incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 38(168), 260-271.
• Yıldız, M. ve Akyol, H. (2011). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama, okuma motivasyonu ve okuma alışkanlıkları arasındaki ilişki. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(3), 793-815.
• Yılmaz, C. ve Çalışkan, M. (2017). Yatılı ortaokul öğrencilerinin okuma motivasyonlarının incelenmesi. Turkish Studies, 12(33), 573-588.