BİRLİKTE ÖĞRETİM UYGULAMALARININ ÖZEL GEREKSİNİMLİ İLKOKUL ÖĞRENCİLERİNİN OKUDUĞUNU ANLAMA BECERİLERİNE ETKİSİ

Yıl 2020, Cilt: 19 Sayı: 74, 879 - 894, 01.04.2020

Ahmet Güneyli , Özlem Dağlı Gökbulut , Gönül Akçamete

https://doi.org/10.17755/esosder.592673

Cited By: 1

Öz

Kaynaştırma
sınıflarında geleneksel öğretim yöntem ve materyalleri kullanılarak yapılan
öğretimler ve sınıf geneline uygun informal araçlarla yapılan değerlendirmeler,
çoğu zaman özel gereksinimli öğrencilerin akademik gelişimleri üzerinde
beklenilen etkiyi gösterememektedir. Bu amaçla, öğretmenler kaynaştırma eğitimi
ortamlarında eğitimden alınacak verimliliği etkilemekte olan çeşitli
yaklaşımlar kullanılmaktadır.  Bu
bağlamda, özel eğitim öğretmeni ile birlikte hareket etmeye çalışmak, sınıf
öğretmenlerinin yaptıkları en önemli girişimlerden biridir. Son zamanlarda
yapılan araştırmalarda özel eğitim ve sınıf öğretmeninin işbirliği ile
çalışmakta olduğu birlikte öğretim yaklaşımlarının etkili öğrenme üzerinde oldukça
önemli bir yaklaşım olduğu belirtilmektedir. Bu yaklaşımla; öğretmenler
kullanılacak öğretimsel materyal ve gerekli uyarlamalar hakkında birlikte karar
vermekte, oluşturdukları öğretim programını aynı sınıf içinde aynı anda rol ve
sorumluluk dağılımıyla yaparak değerlendirmektedirler. Yukarıdaki bilgiler
bağlamında, bu araştırmada bir ilköğretim okulunun 2. sınıfında bulunan
okuduğunu anlama güçlüğü olan öğrencilerin, okuduğunu anlama performansları
üzerinde “bir öğretmen bir yardımcı”
modeliyle yürütülen birlikte öğretim uygulamalarının etkililiğinin
değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Kuzey Kıbrıs’ta Milli Eğitim Bakanlığına bağlı
bir ilköğretim okulunda ön koşul becerilerinin değerlendirilmesi sonucunda
belirlenen ve öğrenme güçlüğü tanısı almış üç erkek öğrencinin katılımıyla
yürütülmüş olan araştırma, tek denekli araştırma desenlerinden “denekler arası
çoklu yoklama yöntemi” ile yapılmıştır. Elde edilen bulgular doğrultusunda,
araştırmaya katılan katılımcıların okuduğunu anlama performansları üzerinde “bir öğretmen bir yardımcı” modeliyle
yürütülen birlikte öğretim uygulamalarının etkili olduğu sonucuna varılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Birlikte öğretim, Kaynaştırma, Okuduğunu anlama

Kaynakça

• Acat, B. (2017). Sınıf yönetimi, Öğrenme iklimi oluşturma. Etkili öğretim yöntemleri içinde MB Acat.(Çeviri Ed.). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. (2014).Akçamete, G. (1998). Türkiye’de özel eğitim. Özel Eğitim, Anadolu Üniversitesi Yayınları, 1018, 197-207.Akçamete, G., & Ceber, H. (1999). Kaynaştırılmış sınıflardaki işitme engelli ve işiten öğrencilerin sosyometrik statülerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 2(03). 64-74.Akçamete, G., Gürgür, H., & Kış, A.(2003). Kaynaştırma programlarına yerleştirilen özel gereksinimli öğrencilerin okuma yazma becerilerine ilişkin öğretmen görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 4(02), 039-053.Ataman, A. (2012). Özel Eğitimin Temelleri. Temel Eğitim Öğretmenleri İçin Kaynaştırma Uygulamaları ve Özel Eğitim içinde. Ataman A. (Ed.) (3-56). Ankara: Vize Yayıncılık.Aydın, H. (2017). Etkili öğretmen. Etkili öğretim yöntemleri içinde, MB Acat.(Çeviri Ed.). Nobel Yayın Dağıtım: Ankara.Bakkaloğlu, H. & Sucuoğlu, B. (2018). Okul Öncesi Sınıflardaki Özel Gereksinimli Olan ve Olmayan Çocukların Okula Uyumları. [School Adjustment of Children with and without Special Needs in Preschool Classrooms]. Elementary Education Online, 2018; 17(2): pp. 580-595.Balcı, A. (2006). Sosyal Bilimlerde Araştırma. Ankara: Pegem YayıncılıkBaydık, B. (2002). Okuma güçlüğü olan ve olmayan çocukların sözcük okuma becerilerinin karşılaştırılması. Yayınlanmamış doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.Beninghof, A. M. (2012). Co-teaching that works: Structures and strategies for maximizing student learning. John Wiley & Sons.Bouck, E. C. (2007). Co-teaching… not just a textbook term: Implications for practice. Preventing School Failure: Alternative Education for Children and Youth, 51(2), 46-51.Brown, P. A. (2013). A survey of professional development for co-teaching (Order No. 3604343). Available from ProQuest Dissertations & Theses Global. (1475251592). Retrieved from https://search.proquest.com/docview/1475251592?accountid=15309Cook, L., & Friend, M. (1995). Co-teaching: Guidelines for creating effective practices. Focus on exceptional children, 28(3), 1-16.Cora - İnce, N. (2007). Zihinsel Engelli Öğrencilere Okuduğunu Anlama Becerilerinin Öğretilmesinde İşbirlikli Öğrenme Yaklaşımı ile Sunulan Öğretim Programının Etkililiğinin İncelenmesi. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Ankara.Da Silva, C. I. (2011). The Influence of Co-Teaching on the Academic Achievement of Special Education Students. Unpublished Master Thessis. Caldwell College, USA. Dole, R. L. (2004). Collaborating successfully with your school's physical therapist. Teaching Exceptional Children, 36(5), 28-35.Dyer, R. E. (1992). How elementary classroom teachers make instructional adaptations for mainstreamed students with mental retardation: A case study (Order No. 9311572). Available from ProQuest Dissertations & Theses Global. (303993818). Retrieved from https://search.proquest.com/docview/303993818?Eren, E. (2017). Eğitimde Teknoloji Entegrasyonu. Etkili öğretim yöntemleri içinde, MB Acat.(Çeviri Ed.). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Fennick, E. (2001). Coteaching an inclusive curriculum for transition. Teaching Exceptional Children, 33(6), 60-66.Foglia, K. L (2015). Case study examınıng the secondary co-teachıng program at a south jersey hıgh school. Unpublished PHD Thessis. The State University of New Jersey, USA.Franklin, J. C.(2015). Co-teaching student outcomes and effıcacıous practıces: A pragmatıc mıxed methods study. Unpublished PHD Thessis. Mercer University, USA.
• Gök, B., & Şahin, A. E. (2009). İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğretmenlerinin değerlendirme araçlarını çoklu kullanımı ve yeterlik düzeyleri. Eğitim ve Bilim, 34(153).Grabe, W. & Stoller, F. L. (2002). Teaching and Researching Reading: Pearson Education Longman. London.Güneyli, A. (2007). Etkin öğrenme yaklaşımının anadili eğitiminde okuma ve yazma becerilerini geliştirmeye etkisi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi.Gürgür H. (2005) Kaynaştırma Uygulamasının Yapıldığı İlköğretim Sınıfında İşbirliği İle Öğretim Yaklaşımının İncelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi.Haselden, K. G. (2004). Effects o f Co-Teaching on the Biology Achievement of Typical and At-risk Students Educated in Secondary Inclusion Settings.Unpublished PHD Thessis. University o f The North Carolina, USA.
• Hunt, P., Soto, G., Maier, J., Liboiron, N., ve Bae, S. (2004) Collaborative Teaming to Support Preschoolers With Severe Disabilities Who Are Placed in General Education Early Childhood Programs.Topics in Early Childhood Special Education.24(3),123 – 142.Karasu, H. P., Girgin, Ü., & Uzuner, Y. (2012). İşitme engelli öğrenciler ve işiten öğrencilerin okuma becerilerinin formel olmayan okuma envanteri ile değerlendirilmesi. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 2(1).Karatay, H. (2007). İlköğretim Türkçe öğretmeni adaylarının okuduğunu anlama becerileri üzerine alan araştırması. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi.Kargın, T. (2003). Cumhuriyetin 80. yılında özel eğitim. Milli Eğitim Dergisi, 160(11).Keefe, E. B. & Moore, V.(2004). The Challenge of Co-Teaching in Inclusive Classrooms at the High School Level: What the Teachers Told Us. American Secondary Education. 32(3), 77-88.King-Sears, M. (2001). Three steps for gaining access to the general education curriculum for learners with disabilities. Intervention in School & Clinic, 37(2), 67- 76.Knackendoffel, E. A. (2005). Collaborative teaming in the secondary school. Focus on exceptional children, 37(5), 1-16.Lee, V. E., & Smith, J. B.(1999). Social support and achievement for young adolescents in Chicago: The role of school academic press. American educational research journal, 36(4), 907-945.Lersch, M. (2012). Student Perceptions of Co-teaching: What do students think about co-teaching? Unpublished Master Thessis. Arizona State Unıversıty, USA Magiera,K.,Smith,C.,Zigmond,N.,& Gebauer, K. (2005). Benefits of co-teaching in secondary math classes. Teaching Exceptional Children, 37(3), 20-24.Marston, D. (1996). A comparison of inclusion only, pull-out only, and combined service models for students with mild disabilities. The Journal of Special Education, 30(2), 121-132.Mastropieri, M. A. & Scruggs, T. E. (2001). Promoting inclusion in secondary classrooms. Learning Disabilities Quarterly, 24(4), 265-274.Moreillon, J. (2013) Coteaching Reading Comprehension Strategies in Elementary School Libraries: Maximizing Your Impact. American Library Association, USA.Murawski, W. W. & Dieker, L. A. (2004). Tips and strategies for co-teaching at the secondary level. Teaching Exceptional Children, 36(5), 52-58.Murawski, W. W. & Lochner, W. W. (2010). Observing co-teaching: What to ask for, look for, and listen for. Intervention in School and Clinic, 46(3), 174-183.Nal, A. & Tüzün, I.(2011). “Türkiye’de Kaynaştırma/Bütünleştirme Yoluyla Eğitim: Politika ve Uygulama Önerileri” İmak Ofset Basım Yayın. İstanbul.Özmen, R. G. (2012). Öğretim ilkeleri ve öğretimsel uyarlamalar. Temel Eğitim Öğretmenleri İçin Kaynaştırma Uygulamaları ve Özel Eğitim içinde. Ataman A. (Ed.) (177 - 216). Ankara: Vize Yayıncılık.Rivera, MCmahon & Keys, (2014) Collaborative Teaching: School Implementation and Connections With Outcomes Among Students With Disabilities Journal of Prevention & Intervention Community DOI: 10.1080/10852352.2014.855067 • Source: PubMedScruggs, T. E., Mastropieri, M. A., & Okolo, C. M. (2008). Science and social studies for students with disabilities. Focus on Exceptional Children, 41(2), 1-24.Seçkin Y., Ş.& Baydık, B.(2017). Okuma performası düşük olan ve olmayan ilkokul öğrencilerinin okuma akıcılıkları. İlköğretim Online.16(4), 1652-1671. DOI: 10.17051/ilkonline.2017.342983.Seçkin, Ş. (2012). Okuma Güçlüğü Olan ve Olmayan İlköğretim Öğrencilerinin Okuma Akıcılıkları. Yayınlanmamış doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.Shapiro,A.(1999) Everybody Belongs: Changing Negative Attitudes toward Classmates with Disabilities New York: RoutledgeFalmerSucuoğlu, B., Bakkaloğlu, H., Karasu, F.İ., Demir, Ş. & Akalın, S. (2013). Inclusive Preschool Teachers: Their Attitudes and Knowledge about Inclusion. International Journal of Early Childhood Special Education (INT-JECSE), 5(2), 107-128.Tekin-İftar, E., ve Kırcaali-İftar, G. (2004). Özel eğitimde yanlışsız öğretim yöntemleri.[Errorless teaching procedures in special education (2nd Ed.)] Ankara, Turkey: Nobel Yayınevi.Topbaş, S. (1998). Öğrenme güçlüğü gözlenenler. Özel eğitim içinde (s. 55-73). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi.Walsh, J. M. (2012). Co-teaching as a school system strategy for continuous improvement. Preventing School Failure: Alternative Education for Children and Youth, 56(1), 29-36.Wischnowski, M. W., Salmon, S. J., & Eaton, K. (2004). Evaluating co-teaching as a means for successful inclusion of students with disabilities in a rural district. Rural Special Education Quarterly, 23(3), 3-14.Yılmaz, M. (2006). İlköğretim 3. sınıf öğrencilerinin sesli okuma hatalarını düzeltmede ve okuduğunu anlama becerilerini geliştirmede tekrarlı okuma yönteminin etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.Zimmermann, S.& Hutchins, C. (2003). Keys to Comprehension: How to Help Your Kids Read It and Get It!. Three Rivers Press, New York.