MATEMATİK ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÖĞRETMENLİK UYGULAMASI SÜRECİNDE ÖĞRENCİLERE DÜŞÜNME BECERİLERİNİ KAZANDIRMADAKİ YETERLİLİKLERİNE YÖNELİK GÖRÜŞLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2008, Cilt: 7 Sayı: 25, 39 - 54, 01.08.2008

Cemil İnan Kemal Özgen

Öz

-

Anahtar Kelimeler

-

MATEMATİK ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÖĞRETMENLİK UYGULAMASI SÜRECİNDE ÖĞRENCİLERE DÜŞÜNME BECERİLERİNİ KAZANDIRMADAKİ YETERLİLİKLERİNE YÖNELİK GÖRÜŞLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz

Bu araştırmada, matematik dersinde öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulamasında öğrencilere problem çözme, karar verme, eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme ve soru sorma becerilerini kazandırma yeterliliklerine yönelik görüşleri değerlendirilmiştir. Araştırmanın temel amacı, öğretmen adaylarının matematik dersinde bu düşünme becerilerini kazandırıp-kazandırmadıklarına ilişkin görüşlerini betimlemek, bölüm ve cinsiyetin bu becerilerin kazandırılmasında etkililik düzeyini belirlemektir. Araştırmanın yöntemi “betimsel-survey” yöntemidir. Araştırma 2006-2007 öğretim yılında, Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi OFMAE Bölümü Matematik Öğretmenliği 5. sınıfa ve İlköğretim Matematik Öğretmenliği 4. sınıfa devam eden toplam 104 öğrenci (öğretmen adayı) üzerinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak, “Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Uygulamasında Öğrencilere Düşünme Becerilerini Kazandırma Yeterliliklerinin Değerlendirilmesi” amacıyla geliştirilmiş olan ölçek kullanılmıştır. Ölçeğin dışında öğretmen adaylarının matematik dersinde düşünme becerileri ile ilgili ek görüş ve önerilerini belirtmeleri istenmiştir. Verilerin çözümlenmesinde t-testi ve tek yönlü varyans analizinden yararlanılmıştır. Elde edilen verilerin analizi sonucunda, araştırmaya katılan öğretmen adaylarının matematik dersinde belirtilen düşünme becerilerinin kazandırılmasında yüksek düzeyde kendilerini yeterli buldukları belirlenmiştir. Adaylar eleştirel düşünme becerilerinin kazandırılmasında yeterli bulurken, yaratıcı düşünme becerilerinin kazandırılmasında en düşük düzeyde yeterli bulmuşlardır. Öğretmen adaylarının bölüm ve cinsiyetlerine göre düşünme becerilerini kazandırma yeterliliklerine ilişkin görüşleri arasında anlamlı düzeyde bir fark ortaya çıkmamıştır. Mevcut matematik dersi öğretim programlarının düşünme becerilerini kazandırmadaki uygunluğu konusunda ek görüş belirten öğretmen adaylarının görüşleri incelendiğinde, olumlu ve olumsuz görüşlerin olduğu ortaya çıkmıştır

Anahtar Kelimeler

Düşünme Becerileri, Matematik Dersi, Öğretmen Adayları

Kaynakça

• Açıkgöz, K.Ü. (2005). Etkili Öğrenme ve Öğretme. Eğitim Dünyası Yayınları, İzmir.
• Açıkgöz, K.Ü. (2006). Aktif Öğrenme. Biliş, İzmir.
• Alder, H. (2004). Yaratıcı Zeka. Hayat, İstanbul.
• Arın, A. (2007). “Lise Yöneticilerinin Kullandıkları Karar Verme Stratejileri İle Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişki”. 16. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Bildiri Özetleri, s. 420, 5-7 Eylül, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Tokat.
• Aydın, A. (1999). Gelişim ve Öğrenme Psikolojisi. Alfa Yay., İstanbul.
• Baştürk, S. (2007). “Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Uygulaması Dersiyle İlgili Deneyimleri ve
• Önerileri”. 16. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Bildiri Özetleri, s. 509, 5-7 Eylül,
• Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Tokat.
• Bilen, M. (1996). Plandan Uygulamaya Öğretim. Aydan Web Tesisleri, Ankara.
• Bilgin, A. ve Eldeleklioğlu, J. (2007). “Üniversite Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Becerilerinin İncelenmesi”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 55-67.
• Cüceloğlu, D. (1995). İyi Düşün Doğru Karar Ver. Sistem Yayıncılık, İstanbul.
• Çalışkan, S. ve ark. (2006). “Fizik Öğretmen Adaylarının Problem Çözme Davranışlarının Değerlendirilmesi”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 73-81.
• Doğanay, A. (2000). Yaratıcı Öğrenme, Sınıfta Demokrasi, Eğitim Sen Yayınları, Ankara.
• Donnelly, F.C. ve ark. (1999). “Modifying Teachers Behaivours to Promote Critical Thinking in K-12”, Journal of Teaching in Physical Education, Vol. 18, Issue 2, 199-216.
• Dönmez, B. ve Demirtaş, H. (2007). “Ortaöğretimde Görev Yapan Öğretmenlerin Problem Çözme Becerilerine İlişkin Algıları”. 16. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Bildiri Özetleri, s. 346, 5-7 Eylül, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Tokat.
• Fasko, D. (2001). “Education and Creativity”, Creativity Research Journal, 13(3-4); 317-327.
• Gelen, İ. (2002). Sınıf Öğretmenlerinin Sosyal Bilgiler Dersinde Düşünme Becerilerini Kazandırma Yeterliliklerinin Değerlendirilmesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Kalaycı, N. (2001). Sosyal Bilgilerde Problem Çözme ve Uygulamalar. Gazi Kitabevi, Ankara.
• Kandemir, M.A. ve Gür, H. (2006). “Matematik Öğretmeni Adaylarının Yaratıcılık Eğitimiyle İlgili Değerlendirmeleri”. VII. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi Özetler Kitabı, s. 507, 7-9 Eylül, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Kazancı, O. (1989). Eğitimde Eleştirel Düşünme ve Öğretimi. Kazancı Hukuk Yayınları, Ankara.
• Koray, Ö. (2003). Yaratıcı Düşünceye Dayalı Fen Öğretiminin Öğretmen Adaylarının Özyeterlik
• Yaratıcılık ve Problem Çözme Düzeylerine Etkisi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, GaziÜniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara
• M.E.B. (2005). Matematik Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu (9-12. Sınıflar). Milli Eğitim Basımevi, Ankara.
• Moore, K.D. (1989). Öğretim Becerileri (Çev. N. Kaya). Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• NCTM. (2000). Principles and Standarts for School Mathematics. Reston/VA.
• Özdemir, P. ve Akkuş, O. (2006).“Yaratıcı Dramanın Fen ve Matematik Eğitiminde Sınıf Öğretmeni Adayları Tarafından Kullanılması“. VII. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi Özetler Kitabı, s.262, 7-9 Eylül, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Özden, Y. (2004). Öğrenme ve Öğretme. PegemA, Ankara.
• Phillips, J. A. (1997). Teaching Thinking in Malaysian Schools: The Infusion Approach. Proceeding of7th International Congress on Thinking:Globalising and Reforming Education for Next Century. Singapore: National Institute of Education, 112-121.
• Polya, G. (1973). How to Solve It-A New Aspect of Mathematical Method. Second Edition, Princeton University Press, New Jersey.
• Presseisen, B. Z. (1985). Thinking Skills: Meanings, models, matearials. A. Costa (Ed.), Developing Minds (s.43-48). Alexandria, VA: Association for Supervision and Curriculum Development.
• Saban, A. (2004). Öğrenme-Öğretme Süreci. Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• Seferoğlu, S. S. ve Akbıyık, C. (2006). “Eleştirel Düşünme ve Öğretimi”. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 30, 193-200.
• Semerci, N. (2000). “Kritik Düşünme Geliştirilebilir mi?”. Yaşadıkça Eğitim, Sayı 66, 30-34.
• Senemoğlu, N. (2005). Gelişim Öğrenme ve Öğretim-Kuramdan Uygulamaya. Gazi Kitabevi, Ankara
• Sungur, N. (1997). Yaratıcı Düşünce. Evrim Yayınevi, İstanbul.
• Tokyürek, T. (2001). “Öğretmen Tutumlarının Öğrencilerin Eleştirel Düşünme Becerilerine Etkisi”. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Türnüklü, E.B. ve Yeşildere, S. (2005). “Problem, Problem Çözme ve Eleştirel Düşünme”. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 25, Sayı 3, 107-123
• Umay, A. (2003). Matematiksel Muhakeme Yeteneği, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 24, 234-243.
• Umay, A. (2007). Eski Arkadaşımız Okul Matematiğinin Yeni Yüzü. Aydan Web Tesisleri, Ankara.
• Ülgen, G. (2004). Kavram Geliştirme. Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• Üstündağ, T. (2002). Yaratıcılığa Yolculuk. PegemA Yayıncılık, Ankara.
• Yaman, S. ve Yalçın, N. (2005). “Fen Bilgisi Öğretiminde Probleme Dayalı Öğrenme Yaklaşımının Yaratıcı Düşünme Becerisine Etkisi”. İlköğretim-Online, 4(1), 42-52.
• Yıldırım, C. (1997). Eğitim Felsefesi. Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir.
• Yıldırım, C. (2004). Matematiksel Düşünme. Remzi Kitabevi, İstanbul.