PRINCIPALS' ADMINISTRATIVE BEHAVIOUR FORMS

Yıl 2012, Cilt: 11 Sayı: 40, 69 - 88, 01.05.2012

Semra Kıranlı

Öz

The purpose of the research is to determine the administrative behaviour models of twenty state and five private high school principals. Interview questions used in the research were developed by the researcher. The interviews were sound- recorded and written notes were taken simultaneously. Themes and sub-themes were created by analysing the content of transcipted texts of recordings. The level of compatibility of codes was very close to each other. The findings and comments were presented by using quotes from the principals to examplify each theme and sub-theme. In conclusion the principals have been found to be practising "listening to criticism, tolerant criticism, researcher rewarding, against punishment, and communicative" positive behaviour styles. They have also been found to be practising "intolerant criticism, punishing, merciless, against reward, with low level communication skills and interest-centered communication" negative behaviour stysles. Additionally, state and private high school principals have been found to adopt some similar and different administrative behaviour forms in their positions.

Anahtar Kelimeler

-

OKUL MÜDÜRLERİNİN YÖNETİMLE İLGİLİ DAVRANIŞ BİÇİMLERİ

Öz

Bu araştırmanın amacı, lise müdürlerinin yönetimle ilgili davranış biçimlerini belirlemektir. Araştırma örneklemini yirmi devlet ve beş özel lise müdürü oluşturmuştur. Araştırmada araştırmacı tarafından geliştirilen görüşme soruları kullanılmıştır. Yöneticilerle görüşmelerde ses kayıt cihazı ile not alma tekniği aynı anda kullanılmıştır. İçerik analizi yapılarak tema ve alt temalar belirlenmiş ve kodlamalar yapılmıştır. Bulgu ve yorumlar; her bir soruya ilişkin tema ve alt temalara ilişkin ilgili verilerden örnek cümleler aktarılarak betimsel analizle sunulmuştur. Sonuç olarak lise müdürleri uygulamada eleştiriyi dinleyici, eleştiriye açık, araştırmacı, ödüllendirici, ceza karşıtı, iletişimsel şeklinde gruplandırılan olumlu davranış biçimleri göstermektedirler. Lise müdürleri olumsuz davranışlar olarak da eleştiriye kapalı, cezalandırıcı, acımasız, ödül karşıtı, iletişimi düşük, çıkarsal iletişim odaklı davranış biçimlerini göstermektedirler. Özel lise ve devlet lisesi müdürleri arasında yönetimle ilgili davranış biçimleri açısından benzerlikler olduğu kadar farklılıklar da görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Lise müdürleri, Yönetsel davranış, nitel araştırma, içerik analizi, eğitim yönetimi

Kaynakça

• Alıç, M. (1985). Okul müdürlerinin liderlik davranışları ve öğretmenlerin güdülenmesi. Yayınlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Altun, Sadegül. A. (Ocak 2003). İlköğretim okulu müdürlerinin dönüşümsel liderliğe verdikleri önem ve uygulama düzeyleri. İlköğretim-Online, IOO. Ocak. Cilt: 2 (1); 10-17. Web: http://www.ilköğretim-online.org.tr adresinden 20 Temmuz 2009’da alınmıştır.
• Balcı, A. (1997). Sosyal Bilimlerde Araştırma, Yöntem, Teknik Ve İlkeler (İkinci baskı). Ankara: Pegem A-Yayınları.
• Balcı, A. ve Aydın, İ (2001). Eğitim Yönetimi. Ankara: M.E.B.Yayınları.
• Başaran, İ. E. (2004). Yönetimde İnsan İlişkileri. (Üçüncü baskı). Ankara: Nobel Yayınevi.
• Belew-Nyquist, D. (1997). Elementary Teacher’s Perceptions of Effective School Leadership. Doctoral dissertation, The Northern Arizona University, April 1998). Dissertation Abstracts International, 58/10, 9812319.
• Campbell, Carol; Gold, Anne and Lunt, Ingrid. (January 2003). Articulating leadership values in Action: Conversation with school leaders. International Journal of Leadership in Education. Vol.6 (3), 203-221. web:http://pdfserve.informaworld.com/782251758064766_714858123.pdf (Erişim tarihi: 24 Nisan 2007).
• Can, A.; İbicioğlu, H. (2008). Yönetim ve Yöneticilik Yönünden Üniversite Hastanelerinin Değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. Cilt: 13 (3), 253-275.
• Cesur, M. (2005). Kastamonu İli Ortaöğretim Okulları Yöneticilerinin Yönetim Biçimleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Çelik, B. (2006) Özel Ve Resmi İlköğretim Okullarında Çalışan Eğitim Yöneticilerinin Algılanan Liderlik Özelliklerinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Çelik, S. ve Eryılmaz, F. (2006) Öğretmen Algılarına Göre Endüstri Meslek Lisesi Müdürlerinin Dönüşümcü Liderlik Düzeyleri (Ankara İli Örneği) Politeknik Dergisi , 9 (4), 211-224.
• Dabney, J. (2008). Show Me That You Care: The Presence Of Relational Trust Between A Principal And Teachers In An Urban School. (Doctoral dissertation, The Ohio State University, November 2008). Dissertation Abstracts International, A 69/05, 3312965
• Daft, R. L. ve Noe, R. A. (2001). Organizational Behaviour. U.S.A.: Harcourt College Publishers.
• Day, Christopher; Harris, Alma and Hadfield, Mark. (January 2001) Grounding Knowledge of Schools in Stakeholder Realities: A Multi-Perspective Study of Effective School Leaders. School Leadership & Management, Vol. 21; 19–42. Web: http://search.ebscohost.com/ login.aspx?direct=true&db=tfh&AN=4196930&site=ehost-live (erişim tarihi: 23 Temmuz 2009).
• Dougherty, Debbie. S. And Drumheller, Kristina. (June 2006) Sensemaking and Emotions in Organizations: Accounting for Emotions in a Rational(ized) Context. Communication Studies, Vol. 57; 215-238.Web:http://pdfserve.informaworld.com/996729_758064766_748852498.pdf (Erişim tarihi: 21 Temmuz 2009).
• Durmuş, F. (2003). Lise Yöneticilerinin Liderlik ve Yöneticilik Davranışlarına İlişkin Özdeğerlendirmesi Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Durmuş, H. (2007). Eğitim Yönetiminde Motivasyon ve Ödüllendirme. Yeni Eğitim Dergisi. Sayı.17, 8-12.
• Erçetin, Ş. (1997). Türkiye'de Eğitim Reformu ve Reformu Gerçekleştirecek Liderler Olarak Okul Yöneticilerinde Aranan Kişilik Özellikleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 10 (3), 173–198.
• Ergene, T. (1990). The Leadership styles of the high relations with their type A-Type B Behavior Patterns. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
• Ersoy, S. (2006). İlköğretim Okullarında Yönetici ve Öğretmenler Arasındaki İletişim Sorunları. (Van ili örneği) Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi, Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstütüsü,
• Ford, M. R. (1999). Perceptions of Superintendents on Leadership Skills and Traits of School Leadersip. (Doctoral dissertation, Northern Arizona University, September 1999). Dissertation Abstracts International, A 60/03, 9924255.
• George, J. M. ve Jones, G. R. (1996). Understanding And Managing Organizational Behaviour. U.S.A.: Addison-Wesley Publishing Company.
• Gibson, J. L. ; Ivancevich, J. M.; Donnelly, J. H. JR. and Konopaske, R. (2002) Organizations: Behavior, Structure, Processes (Eleventh edition). U.S.A: McGraw-Hill.
• Holdaway, Edward A.; Newberry, John F.; Hickson, David J. and Heron, Peter R. (March 1975) Dimension of Organizations in Complex Societies: The Educational Sector. Administrative Science Quarterly, Vol. 20; 37-58. Web: http://www.jstor.org/stable/2392122 adresinden 30 Temmuz 2009 tarihinde alınmıştır.
• İlhan, M. H. (2006) Yöneticilerin Liderlik Tiplerinde Öne Çıkan Davranış Uygulamalarının İncelenmesi: Gaziantep Turizm Sektöründe Bir Uygulama. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstütüsü, Gaziantep.
• James, M. L. (2008). Parent Involvement ın their child’s education. (Doctoral Dissertation, Capella University, Aug 2008). Dissertation Abstracts International, A 69/02, 3297024.
• Johnson, Susan M. and Nelson, Niall C. W. (March 1987). Conflict and Compatibility in Visions of Reform. Educational Policy, Vol. 1 (1); 67- 80. Web: http://epx.sagepub.com/cgi/reprint/1/1/67 Erişim Tarihi:30 Temmuz 2008.
• Jones, G. R ve George, J. M. (2003). Contemporary Management. (Third edition). U.S.A: The McGraw–Hill Companies Inc.
• Karaman, F. (2008). İlköğretim Okullarında Görev Yapan Okul Müdürlerinin Göstermiş Olduğu Liderlik Ve Etkili Yöneticilik Davranışları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.:Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Leech, Don. and Fulton, Charles R. (June-August 2008). Faculty Perceptions of Principal’s Leadership Behaviors in Secondary School in a Large Urban Districts. Education Retention Issues. Vol. 128; =32708995&site=ehost-live (Erişim tarihi: 29 Temmuz 2009).
• http://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=a9h&AN
• Mayring, P. (2001). Nitel Sosyal Araştırmaya Giriş. (Çev. A. Gümüş ve M. S. Durgun) Adana: Baki Kitabevi. (Eserin orjinali 1990’da yayımlandı).
• Mestry, Raj and Grobler, Bennie. (July 2007). Collaboration and communication as effective strategies for parent involvement in public schools. Educational Research and Review, Vol. 2; 176-185. Web:http://www.academicjournals adresinden 17 Kasım 2008’de alınmıştır.
• Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). An Expanded Sourcebook Qualitative Data Analysis. (Second Edition). California: Sage Publications, Inc.
• Owens, R. G. (1995). Organizational Behaviour İn Education. (Fifth editon). U.S.A: A Simon & Schuster Company.
• Orr, Margaret. T. (July 2006) Learning the Superintendency: Socialization, Negotiation and Determination. Teachers College Record. Teachers College, Colombia University, Vol.108; 1362-1403. Web: http://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=eric&AN=EJ738762 &site=ehost-live adresinden 25 Mayıs 2007’de alınmıştır.
• Osburn, W. F. (1993). Principal Perceptions of Rewards and Organizational Characteristics as Incentrives to Assume Leadership in school improvement. (Doctoral dissertation, The Florida State University, August 1993). Dissertation Abstracts International, A 54/02, 3317643.
• Özer, Ş. (2001) İlköğretim Okullarında Görev Yapan Yöneticilerin İletişim Davranışlarıyla İlgili Öğretmen Ve Yönetici Algılarının İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Patton, M. Q. (2002). Qualitative Research And Evaluation Methods. (Third edition). London: Sage Publication.
• Rockafellow, B. I. (2002). Look Who is Talking, Look Who is Listening, Look Who is Hearing; A Discourse Analysis of the parent-teacher meeting. (Doctoral dissertation, Michigan State University, November 2003). Dissertation Abstracts International, A 64/05, 3092197. http://proquest.umi.com veri tabanına Erişim Tarihi:14 Mart 2008.
• Sears, E. I. C. (2001). The public construction of democracy in education: Civic identity and discourse in school board meeting. (Doctoral dissertation, The Iowa University, September 2001) Dissertation Abstracts International, A 62/03, 3009634. http://proquest.umi.com veri tabanına Erişim Tarihi: 12 Mayıs 2008
• Sümer, T. K. (2007). İlköğretim Okullarında Yönetici Davranışlarının Öğretmenler Üzerindeki Etkilerinin Oluşturduğu Stres. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul:Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Şişman, M. (2002). Örgütler Ve Kültürler. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Tabancalı, E. (1995). İlköğretim okulu müdürlerinin “yapıyı kurma” ve “anlayış gösterme” boyutlarına ilişkin liderlik davranışları hakkında öğretmen görüşleri (İstanbul ili Şişli ilçesi örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Thomson, P. (April 2001). How Principals Lose ‘Face’: A disciplinary tale of educational administration and modern manageralism. Discourse: Studies in the cultural politics of education, Vol. 22(1); 5-21. Web: http://pdfserve.informaworld.com/700061_758064766_713661174.pdf adresinden 24 Nisan 2007’de alınmıştır
• Tracy, G. R. (1994). A comparative study of the administrative and leadership styles of corporate presidents and school superintendents as chief executive officers (Ceo’s). (Educational specialist research project. Ohio School of Education University of Dayton, August 1994). 386798.
• Uluğ, F. (1988). Anadolu ve İmam Hatip Liseleri Müdürlerinin Önderlik Davranışları. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Walsh, M. A. (1995). Parental Involvement in Educational Decision Making. (Master dissertation, The University of Western Ontario June 1996). Dissertation Abstracts International, MAI 34/03, 939. http://proquest.umi.com veri tabanına Erişim Tarihi: 24 Mayıs 2008
• Yavuz, M. (2006). İlköğretim Okulu Müdürlerinden Beklenen Roller ve Karşılanma Düzeyleri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Cilt 16, 657-670.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (Altıncı baskı). Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Yumurtacı, K. (1984). Ankara merkez liseleri yönetici ve velilerin okul yöneticilerinden bekledikleri
• liderlik davranışları. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.