INVESTIGATION OF SECONDARY SCHOOL TEACHERS' PSYCHOLOGICAL CAPITAL LEVELS-SAMPLE OF SANLIURFA

Yıl 2014, Cilt: 13 Sayı: 48, 47 - 68, 10.09.2014

Ahmet Kaya Refik Balay Zeynep Demirci

https://doi.org/10.17755/esosder.81152

Cited By: 16

Öz

Abstract
This study aims to show the psychological capital levels of teachers working in secondary schools in Şanlıurfa by carefully taking their gender, graduation level, subject, seniority as well as the number of books of human relations and personal development into consideration. Research, quantitative research method is adopted; the descriptive-relational model was used. The study population in 1932 serving in 2012-2013 academic year middle school teachers in the center of the province of Sanliurfa. The research was conducted on a sample of 325 people and the worldwide examples. Teachers in the study of psychological capital levels, self-efficacy, hope, and optimism size "medium-level", which is based on the variable gender and branch levels of teachers' psychological capital is a significant difference in the way, but according to seniority of teachers with 0-5 years of seniority analyzed 20 years of seniority and level of psychological capital was significantly higher in the older teachers, teachers who graduate with a degree of psychological capital of graduation, associate degree and bachelor's degree graduation is significantly higher with colleagues and teachers read books psychological capital levels in 3-5 months, 1-2 who read books and don't read (0) was significantly higher than that obtained.
Key Words; psychological capital, teacher, self-efficacy, hope, optimism, resilience.

Anahtar Kelimeler

Psychological capital, teacher, self-efficacy, hope, optimism, resilience

ORTAÖĞRETİMDE GÖREV YAPAN ÖĞRETMENLERİN PSİKOLOJİK SERMAYE DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ ŞANLIURFA ÖRNEĞİ

Öz

Bu araştırmada, Şanlıurfa İli merkezindeki resmi ortaokullarda görev yapmakta olan öğretmenlerin sahip oldukları psikolojik sermaye düzeyleri; cinsiyet, mezuniyet düzeyi, branş alanı, kıdem, aylık okunan insan ilişkileri ve kişisel gelişim kitabı sayısı değişkenlerine göre incelenmiştir. Nicel araştırma yönteminin benimsendiği araştırmada, betimsel-ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini 2012-2013 eğitim öğretim yılında Şanlıurfa ili merkezinde görev yapmakta olan 1932 ortaokul öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırma evrenden alınan ve 325 kişiden oluşan bir örneklem üzerinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmada öğretmenlerin psikolojik sermaye düzeylerinin; özyeterlik , umut ve iyimserlik boyutlarında "orta düzeyde" olduğu, öğretmenlerin psikolojik sermaye düzeylerinin cinsiyet ve branş değişkenine göre anlamlı şekilde bir farklılık göstermediği ancak kıdemlerine göre incelendiğinde kıdem yılı 0-5 olan öğretmenlerin psikolojik sermaye düzeylerinin kıdem yılı 20 ve üzeri olan öğretmenlerden anlamlı şekilde daha yüksek olduğu, lisansüstü mezuniyet derecesine sahip olan öğretmenlerin psikolojik sermaye düzeylerinin, önlisans ve lisans mezuniyet derecesine sahip olan meslektaşlarından anlamlı şekilde daha yüksek olduğu ve aylık 3-5 kitap okuyan öğretmenlerin psikolojik sermaye düzeylerinin, 1-2 kitap okuyanlardan ve kitap okumayanlardan (0) anlamlı şekilde daha yüksek olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler; psikolojik sermaye, öğretmen, özyeterlik, umut, iyimserlik, psikolojik dayanıklılık.

Anahtar Kelimeler

Psikolojik sermaye, öğretmen, özyeterlik, umut, iyimserlik, psikolojik dayanıklılık

Kaynakça

• Akyüz, . (1978). Türkiye de Öğretmenlerin Toplumsal Değişmedeki Etkileri. Ankara: Doğan Basımevi.
• Arı, E. & Demir, M. K. (2013). İlköğretim Bölümü Öğretmen Adaylarının Kitap Okuma Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 1(1), 116-128.
• Aslantürk, E. & araçaloglu, A. . (2010). ınıf öğretmenlerinin ve sınıf öğretmeni adaylarının okuma ilgi ve alışkanlıklarının karşılaştırılması. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 155–176.
• Avey, J., Wernsing, T. & Luthans, F. (2008). Can Positive Employees Help Positive Organizational Change? Impact of Psychological Capital and Emotions on Relevant Attitudes and Behaviors, The Journal of Applied Behavioral Science, 44 (1), 48- 70.
• Balcı, . (2003). Ankara‟daki niversite Öğrencilerinin Boş Zaman Etkinliklerine Katılımlarının Araştırılması, http://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Milli_Egitim_Dergisi/158/balci.htm, 01.04.2013. Milli Eğitim Dergisi, 158.
• Bandura, A. (1995). Self-Efficacy in Changing Societies, New York, NY: Cambridge University Press.
• Betz, N. (2006). Career Self Efficacy. Frederic T. Leong & Azy Barak (Ed), Contemporary Models in Vocational Psychology, In First Edition (98- 102), Lawrence Erlbaum Associates, New Jersey.
• Colodarci, T. (1992). Teachers‟ ense of Efficacy and Commitment to Teaching. Journal of Experimental Education, 60(3), 323-337.
• Çetin, M. (2004). Örgütsel Vatandaşlık Davranışı. Ankara: Nobel ayınları.
• Czerniak, C. M. & Lumpe, A. T. (1996). Relationship Between Teacher Beliefs and Science Education Reform. Journal of Science Teacher Education, 7(4), 247–266.
• Dökmen, . (1994). Okuma Becerisi, İlgisi ve Alışkanlığı Üzerine Psikososyal Bir Araştırma, İstanbul: MEB ay.
• Eli, Israel (200 . Özdüzenleme Eğitimi Fen Başarısı ve Özyeterlilik, ( ayımlanmamış Doktora Tezi), Dokuz Eylül niversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Enochs, L. G., Scharmann, L. C. & Riggs, I. M. (1995). The Relationship of Pupil Control to Preservice Elementary Science Teacher Self-efficacy and Outcome Expectancy. Science Education, 79(3), 63–75.
• Erkmen, T. & Esen, E. (2013). Psikolojik ermaye Ölçeğinin Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. Afyon Kocatepe Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(2), 55-72.
• Filiz, K. (2004). Gazi niversitesi Beden Eğitimi ve por üksekokulunda Okuyan Öğrencilerin Meslekle İlgili Okuma ve Araştırma Alışkanlıkları, Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(2), 231–242.
• Goddard, R. D., Hoy, W. K. & Woolfolk-Hoy, A. W. (2000). Collective teacher efficacy: Its meaning, measure, and impact on student achievement. American Educational Research Journal, 37(2), 479- 507.
• Gooty, J. M., Gavin, P., Johnson, M. & Lance F. D. (2009). In the Eyes of the Beholder: Transformational Leadership, Positive Psychological Capital, and Performance, Journal of Leadership and Organizational Studies, 15 (4), 353-367.
• Güçlü, N. (2004). Öğretmenlik Mesleğine Başlarken Yeni Öğretmenlerin Örgütsel Sosyalleşmeleri. . İlk Günden Başöğretmenliğe. (Ed. Erçetin, Ş.) Ankara: Asil Dağıtım. 17-39.
• Güçlü, H. (2006). Turizm ektöründe Durumsal Faktörlerin Örgütsel Bağlılık zerindeki Etkisi. ( ayımlanmamış Doktora Tezi). Eskişehir: Anadolu niversitesi osyal Bilimler Enstitüsü.
• Harter, S. (2002). Authenticity, (In: C.R. Synder & S. Lopez- Ed., Handbook of Positive Psychology) Oxford University Press, 382-394.
• Hazır-Bıkmaz, F. (2004). Özyeterlilik İnançları, (Ed.: Kuzgun, Y. & Deryakulu, D. Eğitimde Bireysel Farklılıklar), Ankara: Nobel ayın Dağıtım, 289-314.
• Henson, R. K. (2001). Relationships Between Preservice Teachers‟ elf-Efficacy, Task Analysis, and Classroom Management Beliefs. Paper presented at the annual meeting of the Southwest Educational Research Association, New Orleans, LA.
• Jensen, S. M. & Luthans, F. (2002). Hope: A New Positive Strengthfor Human Resource Development, Human Resource Development Review, 1(1), 260-322.
• Karaköse, T. (2007). Örgütlerde İtibar Yönetimi. luslararası Hakemli osyal Bilimler E- Dergi, 11, Issn: 1694-528x.
• Karasar, N. (2005). Bilimsel Arastırma Yöntemi, Ankara: Nobel ayın Dağıtım.
• Kurulgan, M. & Çekerol, G. . (2008). Öğrencilerin Okuma ve Kütüphane Kullanma Alışkanlıkları zerine Bir Araştırma. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 237-258.
• Luthans, F., Avey, J. B., Avolio, B. J., Norman, S. M. & Combs, G. M. (2006). PsychologicalCapital Development: Toward a Microintervention, Journal of Organizational Behavior, 27(1) , 387-393.
• Luthans, F., Youssef, C. M. & Avolio, B. J. (2007). Psychological Capital: Developingthe Human Competitive Edge, Oxford, UK: Oxford University Press.
• Mavi, H. F. & Çetin, B. (2009). Beden Eğitimi Öğretmen Adaylarının Kitap Okumaya İlişkin Görüş ve Tutumlarının Değerlendirilmesi. Celal Bayar Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 4(1), 1-11.
• Multon, K. D., Heppner, M. J. & Lapan, R. T. (1985). An Empirical Derivation of Career Decision Subtypes in a High School Sample , Journal of Vocational Behavior, 47(1), 76-92.
• Özkalp, E., (2009). Örgütsel Davranışta eni Bir Boyut: Pozitif (Olumlu) Örgütsel Davranış aklaşımı ve Konuları, 1 . Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, 491- 498.
• stüner, M., Demirtaş, H., Cömert, M. & Özer, N. (2009). Ortaöğretim Öğretmenlerinin Özyeterlik Algıları. Mehmet Akif Ersor Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 9(12), 1-16.
• Peterson, C. (2000). Tie Future of Optimism, American Psychologist, 55(2), 44-55.
• Ross, J. A. (1992). Teacher Efficacy and the Effect of Coaching on Student Achievement. Canadian Journal of Education, 17(1), 51–65.
• ağlamtunç, T. (1990). Türkiye‟de niversite Kütüphanecilik Bölümlerinin 4. ınıf Öğrencilerinin Özgür (Boş) Zaman Ders Dışı Okuma Alışkanlıkları zerine Bir Araştırma. Türk Kütüphaneciliği, 4(2), 3-21.
• araçaloğlu, A. ., enice, N. & Karasakaloğlu, N. (2006). Öğretmen Adaylarının Iletişim Ve Problem Çözme Becerileri Ile Okuma Ilgi Ve Alışkanlıkları Arasındaki Ilişki, III. luslararası Öğretmen etiştirme empozyumu, 4–5 Mayıs 2006, Çanakkale, 1– 23.
• arı, . . & Şahin, M. (2013). Lise on ınıf Öğrencilerinin Mesleğe Karar erme Özyeterliklerini ordamada mut ve Kontrol Odağının Rolü. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(1), 97-10.
• Saylan, N. (2007). Eğitim Bilimlerine Giriş. Ankara: Anı ayıncılık.
• Seligman, M. E. P. (1998). Learned Optimism, New York: Pocket Books.
• Seligman, M. E. P. & Csikszentmihalyi, M. (2000). Positive Psychology, American Psychologist, 55(3), 5-14.
• Snyder, C. R. (2000). Genesis: The Birth and Growth of Hope, C.R. Snyder (Ed), The Hand Book of Hope: Theories, Measurements and Applications. New York: Academic Pres.
• Snyder, C. R., Urwing, L. & Anderson, R. J. (1991). Hope and Health: Measuring the Will and the Ways, In C. R. Snyder ve D. R. Forsyth (Ed). Handbook of Social and Clinical Psychology, New York: Pergamon.
• önmez, . (2003). TüRkiye‟de Öğretmen etiştirmenin Kısa Tarihçesi e eniden apılanma. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi Eğitim Bilimleri Özel Sayısı, 7(2), 280-290.
• Stein, M. K. & Wang, M. C. (1988). Teacher Development and School Improvement: The Process of Teacher Change. Teaching and Teacher Education, 4(3), 171–187.
• Terzi, Ş. (2008). niversite Öğrencilerinin Psikolojik Dayanıklıkları ve Algıladıkları osyal Destek Arasındaki İlişki, Türk Psikolojik Danışma ve ehberlik Dergisi, 3(29), 1-11.
• Turner, N., Barling, J. & Zaharatos, A. (2002). Positive Psychology at Work, C. RirkSnyder - Lopez, Shane (Ed.), Handbook of positive psychology, Oxford, UK: Oxford University Pres, 715- 728.
• Tschannen-Moran, M. & Woolfolk-Hoy, A. (2001). Teacher Efficacy: Capturing An Elusive Construct. Teaching and Teacher Education, 17(19), 783–805.
• Veenman, S. (1984). Perceived Problems Of Beginning Teachers. Review Of Educational Research. 54 (2), 143-178.
• alınkılıç, K. (2007). Türkçe Öğretmen Adaylarının Okumaya Ilişkin Tutum ve Görüşleri. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1(1), 225-241.
• ılmaz, M., Köse, E. & Korkut, . (2007). Akademik Özyeterlik Ölçeginin Türkçeye yarlanması. Hacettepe Üniversitesi Egitim Fakültesi Dergisi, 33(2), 253-259.
• ılmaz, B. (2004). Öğrencilerin Okuma ve Kütüphane Kullanma Alışkanlıklarında Ebeveynlerin Duyarlılığı. Bilgi Dünyası, 5(2), 115-139.
• Zhao, Z & Hou, J. (2009). The Study on Psychological Capital Development on Intreprenurial Team, International Journal of Psychological Studies, 1(2), 35-40.
• http://www.cvyolla.com/uzman_gorusu.php?id=111, 12.05.2013.
• http://www.kariyeryolum.com/2012/12/umut-etmeyi-umut-etmek/, 12.04.2013.