BİR AUTEUR OLARAK KIESLOWSKI ve “VERONIQUE’İN İKİLİ YAŞAMI” FİLMİ

Yıl 2022, Cilt 21, Sayı 82, 875 - 887, 02.04.2022

Yelda YANAT BAĞCI Öznur AKYILMAZ

https://doi.org/10.17755/esosder.1057339

Öz

Bu çalışmada, “içsel hayatların sinemacısı” ya da “sinemanın şairi” olarak anılan, gizem, mistisizm, melankoli ve dinsel öğeler gibi çeşitli araçları kullanarak insanların iç dünyasını şiirsel bir dille, evrensel ve toplumsal sorunlarıysa çarpıcı bir şekilde masaya yatıran Polonyalı yönetmen Kristof Kieslowski’nin onu usta ya da Fransızca deyişiyle “auteur” yapan sinematografik üslubu, film dili, anlatı yapısı ve karakter sunumu ele alınmaktadır. Yönetmenin tüm filmlerinin birbirini tamamlayarak ve birbirinden gelişerek yönetmenin film dilinin nihai noktasına gelmesinde önemli rolü vardır. Bu filmler içinde çalışmamıza konu olan “Veronique’in İkili Yaşamı” hem yönetmenin Polonya’dan Fransa’ya geçişi hem politik filmlerden şiirsel filmlere dönüşü hem de başyapıtı olan Üç Renk Üçlemesi’nin öncülü olması sebepleriyle ayrı bir öneme sahiptir. Üzerine Türkçe akademik çalışma hiç yapılmamış olan sinema tarihinin bu önemli filmi yönetmenin şiirsel film dilinin tamamlayıcısı olan ve sonraki filmlerinde hep birlikte çalıştığı senarist, görüntü yönetmeni ve müzisyen ile tanışması anlamında da oldukça özellikli bir noktada durmaktadır. Bu bağlamda yönetmenin sinema hayatında ustalık dönemini simgeleyen ve büyük bir dönüm noktası olarak görülen, birbirinden habersiz iki özdeş kadının esrarengiz çiftgezerlik hikayelerinin anlatıldığı 1991 yapımı “Veronique’in İkili Yaşamı” filmi auteur kuramı çerçevesinde incelenmiştir. Çalışmanın sonucunda filmin yönetmenin auteur olarak tanımlanmasını sağlayan film dilinin ve anlatı yapısının tüm öğelerini taşıdığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kieslowski, Auteur Kuram, Veronique’in İkili Yaşamı, Film Analizi, Film Dili

Kaynakça

• Çalışır, G. (2014, 07 21). Bez Konca . Filmloverss: https://filmloverss.com/bez-konca/ adresinden alındı
• Çobanoğlu, Y. (2018, Winter). Eğitim, Din Ve Bilim Ekseninde Krzysztof Kieslowski’nin “Dekalog - Jeden” İsimli Yapıtı Üzerinden Sosyolojik Bir İnceleme. Eğitim Bilim Toplum Dergisi, 16(61), 10-36.
• Özkan, Ö. (2019). Metinlerarasılık Kavramı Bağlamında Véronıque’in İkili Yaşamı Ve Siyah Kuğu Filmlerinin Karşılaştırılması. idil, 8(53), 17-24.
• Akçora, E. (2015). Auteur Kuramı Perspektifinden Derviş Zaim Sineması. Yüksek Lisans Tezi, Ordu Üniversitesi, Sinema ve Televizyon Anabilim Dalı.
• Andrews, D. (2013). Theorizing Art Cinemas Foreign, cult, Avant-Garde and Beyond. Austin, USA: University of Texas Press.
• Baugh, L. (2003). Cinematographic Variations on the Christ-Event: Three Film Texts by Krzysztof Kieślowski: Part One: "A Short Film about Love". 84(3), 551-583.
• Bernard, R., & Woodward, S. (2017). İçsel Hayatların Sinemacısı- Krzystof Kieslowski. (Ç. O. Akınhay, Dü.) Agora Kitaplığı.
• Cummings, D. (2003, July). Kieslowski, Krzysztof. January 2021 tarihinde Sense of Cinema: https://www.sensesofcinema.com/2003/great-directors/kieslowski/ adresinden alındı
• Dorsay, A. (1996). 100 Yılın 100 Yönetmeni. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• DRANIEWICZ, A. B. (2017). Kıeślowskı Unknown: How Kieślowski's late films were influenced by his Polishness and his early Polish films(Phd Thesis). University of Bradford.
• Durdu, B. (2016, Eylül-Ekim). WERONIKA’DAN VÉRONIQUE’E ÖZNENIN SERÜVENI. Hayal Perdesi, s. 24-27.
• Dursun, O. (2018, Nisan). Sahne Arkası Işıkları (Personel, Krzysztof Kıeslowskı). Sekans Sinema Kültürü Dergisi(e7), 25-34.
• Editör. (2018, 09 14). Modern Sinemanın Başyapıtlarından Üç Renk Üçlemesi 25 Yaşında! 2021 01 tarihinde Filmlovers: Adını Fransa bayrağının renklerinden olan filmler, bu renklerin simgeledikleri üzerinde kurgulanmışlardır. Üçlemenin ilk filmi Mavi, eşini bir kazada kaybettikten sonra yaşadığı yasla baş etmeye çalışan ve tüm duygusal bağlarından kopup yaratıcılık ışığın adresinden alındı
• Eidsvik, C. (1990, Autumn). Kieślowski's "Short Films": A Short Film about Killing by Krzysztof Kieślowski; Kieślowski's "Short Films": A Short Film about Love by Krzysztof Kieślowski. University of California Press, 44(1), 50-55.
• Falkowska, J. (1995, Winter). "The Political" in the Films of Andrzej Wajda and Krzysztof Kieslowski. Society for Cinema & Media Studies, 34(02), 37-50.
• Gök, G. (2016, Ocak 28). Dekalog / The Decalogue (1989-1990) – Krzysztof Kieslowski. Ocak 2021 tarihinde Cineritüel: https://www.cinerituel.com/dekalog-the-decalogue-1989-1990-krzysztof-kieslowski/ adresinden alındı
• Gökmen, E. (2018). Auteur Kuramı Ve Bir Auteur Yönetmen Olarak Ömer Kavur Auteur Theory And Ömer Kavur As An Auteur Dırector. The Journal of International Social Research, 11(58), 649-668.
• Gürses, İ. (2007). Jung’cu Arketip Teorisi Bağlamında Tasavvufî Öykülerin Değerlendirilmesi: Sîmurg Örneği. Uludağ Üniversitesi İlahiya Fakültesi Dergisi, 16(1), 77-96. Hiltunen, K. (2005). Images of Time, Thought and Emotions Narration and the Spectator ́s Experience in Krzysztof Kieslovski ́s Late Fiction Films. JYVÄSKYLÄ.
• IMDB. (2022, Ocak 4). Internet Movie Database: https://www.imdb.com/title/tt0086961/?ref_=nv_sr_srsg_0 adresinden alındı
• KASAP, Ç. B. (2020). Metaforik Bir Deneyim Olarak ‘Ölümden Uyanmak’: Kieślowski’nin ‘Mavi’si. SineFilozofi Dergisi, 5(9).
• Kavut, S. (2020, December ). Carl Gustav Jung: A Study on His Concepts, Theories and Philosophy. International Journal of Cultural and Social Studies (IntJCSS), 6(2), 681-695.
• Kieslowski, K. (Yöneten). (1996). I'm So So [Sinema Filmi].
• Koca, Ş. E. (2019). Sinemada Anlam Yaratma Sürecinde Rengin Metaforik Kullanımı. Sanat ve Tasarım Dergisi, 223-239.
• Laine, T. (2011). Entangled Life: The Double Life of Veronique. Film and Philosophy, 14, 127-138. November 2020 tarihinde academia.edu: https://www.academia.edu/1173374/Entangled_Life_The_Double_Life_of_Veronique adresinden alındı
• Lee, H.-c. (2002, January). The Woman Who Would Not Die: Voice, Mirror, and the Failed Metalanguage in The Double Life of Véronique. Concentric: Studies in English Literature and Linguistics 28.1, 29-62.
• Soytok, S. (2018). Ahlaki Kaygı Sinemasından Dayanışma Ruhuna Polonya Sineması. Journal of Social And Humanities Sciences Research (JSHSR), 5(29), 3477- 3491.
• Stok, D. (2010). Kieslowski Kieslowski'yi Anlatıyor. İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Taş, A. (1994, Ekim). Kieslowski Ve Üç Renk: Mavi. Marmara İletişim Dergisi(8).
• Taşçıyan, A. (1997). Kieslowski (s. 108). içinde Kitle Yayınları.
• Yeşilyurt, M. (2016, 08 11). Veronique’in İkili Yaşamı – The Double Life of Veronique. 01 2021 tarihinde Filmloverss: https://filmloverss.com/veronique-in-ikili-yasami-the-double-life-of-veronique/ adresinden alındı
• Zizek, S. (2001, July). Chance and Repetition in Kieslowski's Films. Edinburgh University Press, 24(2), 22-39.