ANALYSIS OF THE FILM PORTRAIT OF “PORTRAIT OF A LADY ON FIRE” WITHIN THE FRAMEWORK OF THE RELATIONSHIP OF CINEMA AND MYTHOLOGY

Yıl 2023, Cilt: 22 Sayı: 86, 584 - 597, 04.04.2023

Şenol Çöm

https://doi.org/10.17755/esosder.1215809

Öz

Mythology is a very important phenomenon that establishes man's relationship with nature and society in a multi-layered and allegorical way, starting from his creation. Mythological stories that make up the selves of societies and inspire them to better understand life have found a response in different branches of art such as music, theater, literature and cinema. In addition to recreating myths, cinema also reinforces what is meant to be told, that is, the way of expressing them, by creating new myths. In fact, cinema as it stands reflects the way societies think by influencing them. The most important factor that makes both similar here is the perception of fantasy and reality as if they were together. Therefore, cinema is another aspect of mythology that comes into shape again in our lives. Just like the myths, cinema has elements that change and transform human life. In this work, director Celine Sciamma's Portrait of a Young Girl on Fire (ing. Portrait of a Lady on Fire) is intended to reveal how the Orpheus myth is reinterpreted through the characters and the determination of the view of Orpheus from the female point of view. In this respect, philosophical criticism and descriptive analysis method were used in the study. As a result of the analysis made on the film, it was concluded that there is a relationship between the film and strong mythological stories such as Orpheus and Eurydice, and that the relationship between mythology and cinema extends intertextually to today's cinema stories.

Anahtar Kelimeler

Cinema, Mythology, orpheus, eurydice, paint.

SİNEMA VE MİTOLOJİ İLİŞKİSİ ÇERÇEVESİNDE ALEV ALMIŞ BİR GENÇ KIZIN PORTRESİ FİLMİNİN ANALİZİ

Öz

Mitoloji, insanın yaratılışından başlayarak onun doğa ve toplumla kurduğu ilişkiyi çok katmanlı ve alegorik olarak kuran oldukça önemli bir olgudur. Toplumların benliklerini oluşturan ve hayatı daha iyi anlamalarında onlara ilham olan mitolojik hikâyeler müzik, tiyatro, edebiyat ve sinema gibi sanatın farklı dallarında karşılık bulmuştur. Sinema mitleri tekrardan yaratmakla birlikte yeni mitler oluşturarak da anlatılmak isteneni yani ifade etme şeklini güçlendirmektedir. Aslında bu haliyle sinema toplumları etkisi altına alarak onların düşünme şekillerini yansıtmaktadır. Burada her ikisini benzer kılan en önemli unsur hayal ve gerçeğin adeta bir aradaymışçasına algılanmasıdır. Bu yüzden sinema, yaşamımızda mitolojinin tekrardan şekil alarak karşımıza çıkan bir başka yanıdır. Aynı mitoslar gibi sinemanın insan yaşamını değiştirici ve dönüştürücü unsurları bulunmaktadır. Bu çalışmada yönetmen Celine Sciamma’nın Alev Almış Bir Genç Kızın Portesi (ing. Portrait of a Lady on Fire) örneğinden hareketle Orpheus mitinin karakterler üzerinden nasıl yeniden yorumlandığı ve Orpheus'a olan bakışın kadın gözünden belirlenimini ortaya koymak amaçlanmıştır. Bu doğrultuda çalışmada felsefi eleştiri ve betimsel analiz yönteminden yararlanılmıştır. Film üzerinde yapılan analiz sonucunda Orpheus ve Eurydice gibi güçlü mitolojik öykülerle filmin arasında bir ilişkinin var olduğu, mitoloji ve sinema ilişkisinin metinlerarası olarak günümüz sinema öykülerine uzandığı sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sinema, mitoloji, orpheus, eurydice, resim.

Kaynakça

• Altun, G. C. (2022). Kurmaca ile Sanat Tarihi Arasında: Alev Almış Bir Genç Kızın Portresi. Sanat Tarihi Yıllığı, (31), 1-55.
• Armstrong, K. (2005). Mitlerin Kısa Tarihi, Dilek Şendil (Çev.). İstanbul: Merkez Kitapçılık Yayıncılık. Bayat, F. (2005). Mitolojiye Giriş. Çorum: Karam Yayıncılık.
• Campbell, J. (2013). Kahramanın Sonsuz Yolculuğu. Sabri Gürses (Çev.). İstanbul: Kabalcı Yayıncılık.
• Campbell, J & Moyers, B. (2007) Mitolojinin Gücü. Zeynep Yapan (Çev.). İstanbul: Mediacat Yayınları.
• Conner, N. (2016). Her Yönüyle Klasik Mitoloji, (2. Baskı). Deniz Candaş (Çev.), Ankara: Arkadaş Yayınları
• Doğan, Y. (2021). Yaratıcı Kadın Öznenin Çerçevesi: Alev Almış Bir Genç Kızın Portresi. SineFilozofi, 515-536.
• Dupont, F. (2001). Edebiyatın Yaratılışı, Necmettin Sevil (Çev.). Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2001.
• Eliade, M. (1993). Mitlerin Özellikleri. Sema Rifat (Çev.), İstanbul.
• Erhat, A. (2012). Mitoloji Sözlüğü, Remzi Kitabevi, İstanbul.
• Fry, S. (2017). Mitos, Can Başaçek (Çev.), İstanbul, Alfa Basım Yayın.
• Jung, C. G. (1997). Analitik Psikoloji, İstanbul: Payel Yayınları
• Mark, J.J. (2018). Mythology Definition. https://www.worldhistory.org/mythology/
• Olgunlu, A. (2015). Mitos'tan Logos'a, Hükümdar Yayınevi, İstanbul.
• Ögel, B. (1998). Türk Mitolojisi, Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi
• Öztürk, S. (2018). Sinema felsefesine giriş: Film-yapımı felsefe, Ütopya Yayınevi.
• Paglia, C. (2004). Cinsel Kimlikler. Didem Atay (Çev.). Ankara: Epos Yayınları.
• Pinch, G. (2019). Mısır Mitolojisi, Ekin Duru (Çev.), İstanbul: Sel Yayınları.
• Powell, B. B. (2018). Klasik Mitoloji, Bilge Kültür Sanat, İstanbul.
• Rakosi, M. (2018). Mythology. https://www.newworldencyclopedia.org/entry/mythology
• Savaş, H. (2013). Felsefi eleştiri ve Ömer Kavur'un Karşılaşma adlı filminin felsefi eleştirisi. Selçuk İletişim, 4 (3), 128-137.
• Scognamillo, G. (1995). Dehşetin Kapıları, İstanbul: Kamer Yayınları Smith, N.G. (2008). Dünya sinema tarihi. Kabalcı.
• Stevens, B. E. (2020). “Not the Lover’s Choice, but the Poet’s”: Classical Receptions in Portrait of a Lady on Fire. Frontière• s: revue d’archéologie, histoire et histoire de l’art, (2).
• Strauss, L. C. (2013). Mit ve Anlam, (1. Baskı), Gökhan Yavuz Demir (Çev.), İstanbul: İthaki Yayınları
• Taburoğlu, Ö. (2008). Dünyevi ve Kutsal. Metis Yayınları, İstanbul, 2008.
• Tecimer, Ö. (2006). Sinem Modern Mitoloji. (2. Baskı). İstanbul: Mart Matbaacılık
• Thomson, G. (2004). Tragedyanın Kökeni. Mehmet H. Doğan (Çev) İstanbul: Payel Yayınevi.
• Toğaç, A. (2019). Ben De Sana Bakıyordum Orfeus: Portrait of a Lady on Fire (2019) https://www.82ekran.com/ben-de-sana-bakiyordum-orfeus-portrait-of-a-lady-on-fire-2019/ Erişim tarihi: 20.09.2022
• Tüysüz, D. (2019). Mitolojinin Sinemada Modern Yorumu: “Nerdesin Be Birader?” ve “Kutsal Geyiğin Ölümü” Filmlerinde Çağdaş Odysseus ve Agamemnon Hikâyeleri. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21, 323-341.