THE RELATIONSHIP BETWEEN BANK CREDIT VOLUME AND ECONOMIC GROWTH: NONLINEAR COINTEGRATION ANALYSIS

Yıl 2023, Cilt: 22 Sayı: 88, 1520 - 1532, 20.10.2023

İsmail Erkan Çelik , Murad Kayacan

https://doi.org/10.17755/esosder.1259784

Cited By: 1

Öz

BANKA KREDİ HACMİ İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ İLİŞKİ: DOĞRUSAL OLMAYAN EŞTÜMLEŞME ANALİZİ

Öz

Ekonomik büyüme ve finansal gelişme arasındaki ilişkinin ele alındığı araştırmaların önemli bir kısmında banka kredilerinde yaşanan genişleme sonucu ekonomik büyüme gerçekleştiği görülmektedir. Ancak aynı zamanda ekonomik büyümenin banka kredi hacmi üzerindeki etkisinin tespit edildiği çalışmalar da mevcuttur. Dolayısıyla henüz ilişki yapısının belirlenmesinde ortak bir fikir birliği olmadığını söylemek mümkündür. Buradan hareketle banka kredi hacminin ekonomik büyümeyi olumlu yönde etkilemesini amaçlayan para politikalarının etkinliği tartışmalı hale gelmektedir. Bu çalışmada amaç; Türkiye’nin ekonomik büyümesi için sabit sermaye toplamı, mevduat bankalarına ait toplam kredi hacmi, kamu mevduat bankaları kredi hacmi ve özel mevduat bankaları kredi hacmi arasındaki doğrusal olmayan eştümleşme ilişkisinin araştırılmasıdır. KSS (2006) eştümleşme testinde değişkenler arasında uzun dönemli bir eştümleşme ilişkisinin farklılaştığı tespit edilmiştir. Eştümleşmenin varlığından hareketle oluşturulan ESTAR hata düzeltme modeli mekanizmasının Türkiye’de GSYİH ve mevduat bankalarına ait toplam kredi hacmi modelinde çalıştığı sonucuna ulaşılarak ilgili literatüre öneriler getirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Banka Kredileri, Ekonomik Büyüme, Doğrusal Olmayan Eştümleşme Analizi

Kaynakça

• Akpınar, S. ve Kara, M. (2021). Bankacılık sektörü kredileri ve ekonomik büyüme ilişkisi: Türkiye örneği. ASSAM Uluslararası Hakemli Dergi, 8(18): 66-86.
• Altın, B. ve Zeren, F. (2022). Banka kredilerinin ekonomik büyüme üzerindeki etkilerinin incelenmesi: G-20 ülkeleri örneği. Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1): 91-114.
• Apaydın, Ş. (2018). Türkiye'de banka kredilerinin ekonomik büyüme üzerindeki etkileri. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(4): 15-28.
• Beck, T., Levine, R. & Loayza, N. (2000). Finance and the sources of growth. Journal of Financial Economics, 58(1-2): 261-300.
• Brock, WA., Dechert, D., Lebaron, B., & Scheinkman, J. (1996). A test for independence based on a correlation dimension. Econometric Review, 15: 197-235.
• Ceylan, S. ve Durkaya, M. (2010). Türkiye’de kredi kullanımı-ekonomik büyüme ilişkisi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24(2): 21-35.
• Coşkun, H. ve Kandemir Kuloğlu, B. (2022). Türkiye’de banka kredilerinin ekonomik büyüme üzerindeki etkisi. Uluslararası Ekonomi İşletme ve Politika Dergisi, 6(1): 44-58.
• Çakar, R., Karakaş, G. ve Güngör, S. (2018). Türkiye’de geleneksel ve katılım bankalarının toplam kredi hacimleriyle ekonomik büyüme arasındaki ilişkisi. İslam Ekonomisi ve Finansı Dergisi, 4(1): 69-95.
• Çonkar, M. K. , Canbaz, M. F. ve Arifoğlu, A. (2018). Mevduat ve katılım bankaları kredilerinin ekonomik büyüme ile ilişkisi: Ekonometrik bir analiz. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20 (1): 1-11.
• Du, W. (2011). The investigation on the relationship between the problem of long‐term loan and economic growth. China Finance Review International, 187-198.
• Enders, W. & Siklos, P.L. (2001). Cointegration and threshold adjustment. J. Bus. Econ. Stat. 19: 166–176
• Göçer, İ., Mercan, M. ve Bölükbaş, M. (2015). Bankacılık sektörü kredilerinin istihdam ve ekonomik büyüme üzerindeki etkileri: Türkiye ekonomisi için çoklu yapısal kırılmalı eş bütünleşme analizi. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33(2): 65-84.
• Güney, P. Ö. ve Turgut, K. (2020). Banka kredi hacmi ile iktisadi büyüme arasındaki ilişki: Türkiye örneği. KAÜİİBFD, 11(21): 353-386.
• Harvey, D., ve Leybourne, S. (2007). Testing for time series linearity. Econometrics Journal, 10(1): 149-165.
• Işık, N. (2014). Türkiye'de katılım bankacılığı ile ekonomik büyüme arasındaki nedenselliğin sınanması. Bankacılar, 25(91): 75-85.
• İşcan, A. (2003). Banka Kredilerindeki Daralmanın Ekonomik Etkileri ve Krizlerdeki Gelişimi. Ankara: TCMB.
• İşipek, P. (2005). Banka Stratejik Yönetim Açısından Kredi Riski Yönetim Modelleri. [Yayımlanmış Doktora Tezi]. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
• Kamacı, A. , Ceyhan, M. S. ve Peçe, M. A. (2017). Kredi hacminin para arzı ve ekonomik büyüme üzerine etkisi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, ICMEB17 Özel Sayısı, 400-409.
• Kapetanios, G., Shin, Y. & Snell, A. (2003). Testing for a unit root in the nonlinear STAR framework. Journal of Econometrics, 112/2: 359-379.
• Kapetanios, G., Shin, Y. & Snell, A. (2006). Testing for cointegration in nonlinear STAR error correction models. Queen Mary, University of London, 497: 1-24
• Karahan, Ö., Yilgör, M. ve Özekin, A. A. (2018). Türkiye’de banka kredilerindeki genişleme ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, 636: 25-36.
• Keenan, D. (1985). A Tukey nonadditivy-type test for time series nonlinearity. Biometrika, 72(1): 39-44.
• Köksel, B. ve Yöntem, T. (2015). Türk bankacılık sektöründe kredi tayınlaması: 2002-2013 dönemi üzerine bir uygulama. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 0(43): 107-131 .
• Kruse, R. (2011). A new unit root test against ESTAR based on a class of modified statistics. Statistical Papers, 52(1): 71-85.
• Kuzucu, S. C. (2022). Türkiye'de kullandırılan kredilerin ekonomik büyüme üzerindeki etkisi. Bilge Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(2): 128-132.
• Levine, R. (1997). Financial development and economic growth: views and agenda. Journal of Economic Literature, 35(2), 688-726.
• Luintel, K. ve Khan, M. (1999). A guantitative reassessment of the finance-growth nexus: evidence from a multivariate VAR. Journal of Development Economics, 60(2): 381-405.
• Mercan, M. (2013). Kredi hacmindeki değişimlerin ekonomik büyümeye etkisi: Türkiye ekonomisi için sınır testi yaklaşımı. Bankacılar Dergisi, 84, 54-71.
• Özen, E. ve Vurur, N. S. (2013). Türkiye’de mevduat banka kredisi ve ekonomik büyüme ilişkisinin incelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(3): 117-131.
• Patrick, H.T. (1966). Financial development and economic growth in underdeveloped countries. Economic Development and Cultural Change, 14(2): 174-189.
• Saarenheimo, T. (1995). Credit crunch caused ınvestment slump? an empirical analysis using finnish data (Rapor No: Bank of Finland: 6/95). Helsinki: Bank of Finland
• Schumpeter, J.A. (1961). The theory of economic development. (7. bs.). Cambridge: Harvard University Press.
• Sollis, R. (2004). Asymmetric adjustment and smooth transitions: a combination of some unit root tests. Journal of Time Series Analysis, 25(3): 409–417.
• Sollis, R. (2009). A simple unit root test against asymmetric STAR nonlinearity with an application to real exchange rates in Nordic countries. Economic Modelling, 26: 118- 125
• Schumpeter, J. A. (1961). The theory of economic development (7. bs.). Cambridge: Harvard University Press.
• Şahin, Ü. D. ve Durmuş, Ü. S. (2019). Yapısal kırılmalı testlerle Türkiye’de bankacılık sektörü kredileri ve ekonomik büyüme ilişkisinin analizi. Mali Çözüm Dergisi, 29: 33-54.
• Tıraşoğlu, M. ve Tıraşoğlu, B. Y. (2015). Hisse senetleri, banka kredileri ve ekonomik büyüme ilişkisi: Türkiye örneği. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 3(3): 21-30.
• Tsay, R.S. (1986). Nonlinearity tests for time series. Biometrika, 73(2): 461-466.
• Tuna, K. ve Bektaş, H. (2014). Kredi hacminin ekonomik büyüme üzerindeki rolünün incelenmesi: Türkiye örneği. Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 5(9): 139-150.
• Turgut, A. ve Ertay, H. İ. (2016). Bankacılık sektörünün ekonomik büyüme üzerindeki etkisi: Türkiye üzerine nedensellik analizi. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(4):114-128.
• Türkmen, E. ve Arıcan, E. (2021). Parasal aktarım mekanizması olarak kredi kanalının Türkiye’de ekonomik büyümeye etkisi. Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 13(24): 245-271.
• Ümit, A. Ö. (2016). Türkiye’de ticari açıklık, kredi hacmi ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkiler: Çoklu yapısal kırılmalı zaman serisi analizi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(1): 471-499.
• Yetiz, F. ve Ünal, A. E. (2021). Banka kredileri, para arzı ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki: Türkiye örneği. OPUS International Journal of Society Researches, 17(37): 4487-4509.
• Yılancı, V. (2009). Fisher hipotezinin Türkiye için sınanması: doğrusal olmayan eşbütünleşme analizi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23: 205-213.
• Wurgler, J. (2000). Financial markets and the allocation of capital. Journal of Financial Economics, 58: 187–214.