Ebeveyn Eğitim Durumuna Göre Fiziksel Aktiviteye Katılım Motivasyonu İle Fiziksel Aktiviteye Yönelik Metaforik Algı

Yıl 2025, Cilt: 24 Sayı: 1, 277 - 287, 29.01.2025

Mehmet Ali Öztürk

https://doi.org/10.17755/esosder.1523305

Öz

Araştırmada 10-13 yaş grubu çocukların fiziksel aktiviteye katılma motivasyonlarının ebeveynlerinin eğitim düzeyine göre belirlenmesi ve çocukların fiziksel aktiviteye ilişkin metaforlarının incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma nicel ve nitel bölümlerin yer aldığı karma model kullanılarak tasarlanmıştır. Araştırmada iki çalışma grubu bulunmaktadır. Birinci çalışma grubuna 357 öğrenci, ikinci çalışma grubuna ise 124 öğrenci katılmıştır. Verilerin toplanmasında “Fiziksel Aktiviteye Katılım Motivasyonu Ölçeği” ve “yarı yapılandırılmış görüşme formu” kullanılmıştır. Araştırmanın nicel verileri t-testi ve tek yönlü ANOVA kullanılarak, nitel veriler ise içerik analizi kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmada katılımcıların annelerinin eğitim düzeyine göre fiziksel aktiviteye katılım motivasyonu puanları arasında anlamlı farklılık tespit edilmemiştir. Katılımcıların babalarının eğitim düzeyine göre bireysel nedenler ve nedensizlik alt boyutlarında lisans mezunu babaya sahip katılımcıların lehine anlamlı farklılık saptandı. Araştırmada nitel basamağında 4 temada elde edildi. Bunlar yaşam kaynağı, yarar, gereksinim ve değer temalarıdır. Araştırmada, katılımcıların annelerinin eğitim düzeyine göre fiziksel aktiviteye katılma motivasyonlarında anlamlı bir farklılık olmadığı, babası lisans mezunu olan katılımcılarda fiziksel aktiviteye katılma motivasyonunun anlamlı olarak daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca fiziksel aktiviteye yönelik oluşturulan metaforların tamamının olumlu olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Fiziksel aktivite, motivasyon, metafor, metaforik algı

Etik Beyan

Araştırma için Bitlis Eren Üniversitesi’nden 07/06/2024 tarihli ve E-84771431-051-137685 karar sayısı ile etik kurul izni alınmıştır.

Destekleyen Kurum

yok

Motivation to Participate in Physical Activity According to Parents' Education Level and Metaphorical Perception Towards Physical Activity

Öz

The study aimed to determine the motivation of children aged 10-13 to participate in physical activity according to their parent's education level and to examine children's metaphors regarding physical activity. The research was designed using a mixed model that included quantitative and qualitative sections. There are two study groups in the research. Three hundred fifty-seven students participated in the first study group, and 124 students in the second. "Motivation Scale For Participation In Physical Activity" and "semi-structured interview form" were used to collect data. The research's quantitative data were analyzed using a t-test and one-way ANOVA, and the qualitative data were analyzed using content analysis. The study found no significant difference between the participants' motivation to participate in physical activity scores according to their mothers' education level. According to the education level of the participants' fathers, a significant difference was detected in the individual reasons and lack of reasons sub-dimensions in favor of the participants whose fathers had a bachelor's degree. In the qualitative phase of the research, 4 themes were obtained. These are the themes of life source, benefit, need and, value. The study determined that there was no significant difference in the motivation to participate in physical activity according to the education level of the participants' mothers, and the motivation to participate in physical activity was significantly higher in the participants whose fathers had a bachelor's degree. In addition, it was determined that all of the metaphors created for physical activity were positive.

Anahtar Kelimeler

Physical activity, motivation, metaphor, metaphorical perception

Kaynakça

• Akköse, H. (2020). Lise öğrencilerinin dijital oyun oynama motivasyonları ile fiziksel aktiviteye katılım motivasyonlarının incelenmesi, Doktora tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Altay, A., & Koç, H. (2022). Fiziksel aktiviteye katılım motivasyonu ile dijital oyun oynama motivasyonu arasındaki ilişkinin kadın ve erkek öğrenciler arasındaki farklılıklar açısından incelenmesi. Düzce Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 2(1), 45-60.
• Arıcan, H. Ö. B. (2021). Üniversite Öğrencilerinin Oyun Ve Fiziksel Aktivite Kavramlarına Yönelik Metaforik Algılarının İncelenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 19(4), 170-183. https://doi.org/10.33689/spormetre.945404
• Arıcan, H. Ö. B. (2021). Üniversite Öğrencilerinin Oyun ve Fiziksel Aktivite Kavramlarına Yönelik Metaforik Algılarının İncelenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 19(4), 170-183. https://doi.org/10.33689/spormetre.945404
• Aziz, A. (2015). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri ve teknikleri. Ankara: Nobel Yayınları.
• Başkonuş, T. (2022). Analysis of high school students’ motivations of participation in physical activity according to some variables. International Online Journal of Education and Teaching (IOJET), 10(1). 308-320.
• Bek, N.(2008). Fiziksel Aktivite ve Sağlığımız, Fiziksel Aktivite Bilgi Serisi, Ankara.
• Bozkurt, T. M., & Tamer, K. (2020). Fiziksel aktiviteye katılım motivasyonu düzeyi. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 5(3), 286-298.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri (17. Baskı), Ankara: Pegem Yayınları.
• Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches, 2nd Ed. Thousand Oaks: SAGE PUBLISHERS.
• Çar, B., Kurtoğlu, A., & Arslan, O. (2023). Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü Öğrencilerinin Egzersiz Bağımlılığı Düzeyleri ile Fiziksel Aktivite Kavramlarına Yönelik Düşüncelerinin İncelenmesi. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 14(3), 329-348. https://doi.org/10.17155/omuspd.1268841
• Deci, E. L. & Ryan, R. M. (2000). The "what" and "why" of goal pursuits: Human needs and the self-determination of behavior. Psychological Ingquiry, 11(4), 227-268 https://doi.org/10.1207/S15327965PLI1104_01
• Demir, G. T., & Cicioğlu, H. İ. (2018). Motivation Scale For Participation In Physical Activity (MSPPA): A study of validity and reliability Fiziksel Aktiviteye Katılım Motivasyonu Ölçeği (FAKMÖ): Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Journal of Human Sciences, 15(4), 2479-2492. 10.14687/jhs.v15i4.5585
• Ergen, E., Güner, R., Zergeroğlu, A. M., Ulkar, B., & Kunduracıoğlu, B. (2003). Sporcu sağlığı ve spor yaralanmaları. Ankara, Nobel Yayın Dağıtım.
• Ergün, S. (2013). Okul Çağı Çocuklarında Egzersizden Hoşlanma İle Fiziksel Aktivite Arasındaki İlişki. Marmara Üniversitesi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans, İstanbul.
• Ferreira, A., Lamarque, S., Boyer, P., Perez-Diaz, F., Jouvent, R., & Cohen-Salmon, C. (2006). Spontaneous appetence for wheel-running: a model of dependency on physical activity in rat. European Psychiatry, 21(8), 580-588. 10.1127/0003-9136/2006/0165-0493
• Güler, H. (2021). Lise öğrencilerinin dijital oyun oynama motivasyonları ile fiziksel aktiviteye katılım motivasyonlarının incelenmesi, Doktora tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Gümüş, B., & Çakır, E. (2023). Deprem yaşayan genç bireylerin fiziksel aktiviteye katılım motivasyonu ve sağlıklı beslenme düzeyinin incelenmesi, Kafkas Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 3 (4); 4-15.
• Güney, S. (2013). Davranış bilimleri. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Kozak, M., Bayrakdar, A., Karaman, M., & Zorba, E. (2020). Determination of the perceptions of individuals engaged in regular physical activity on the concept of wellness: A metaphor analysis study. African Educational Research Journal, 8(1), 43-48. 10.30918/AERJ.8S1.20.006
• Leech, N. L., & Onwuegbuzie, A. J. (2010). The mixedre searchjourney: Fromwhere Westartedtow here wehopetogo. International Journal of MultipleResearch Approaches, 4, 73‐88. 10.1002/j.1556-6678.2010.tb00151.x
• Malina, R. M. (2001). Physical activity and fitness: pathways from childhood to adulthood. American Journal of Human Biology: The Official Journal of the Human Biology Association, 13(2), 162-172. https://doi.org/10.1002/1520-6300(200102/03)13:2<162::AID-AJHB1025>3.0.CO;2-T
• McGaughey, T., Vlaar, J., Naylor, P. J., Hanning, R. M., Le Mare, L., & Mâsse, L. C. (2020). Individual and environmental factors associated with participation in physical activity as adolescents transition to secondary school: a qualitative inquiry. International journal of environmental research and public health, 17(20), 7646. https://doi.org/10.3390/ijerph17207646
• Menteş, E., Menteş, B., & Karacabey, K. (2011). Adölesan dönemde obezite ve egzersiz. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(2), 963-977.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. sage.
• Porter, S. (2002). Physical Activity: An exploration of the issues and attitudes of teenage Girls. London: Scott Porter Research and Marketing.
• T.C.S.B., (2024). Çocuk ve Ergenlerde Fiziksel Aktivite. WEB URL: http://beslenme. gov. tr/content/files/basin_mat eryal/Fiziksel_aktivite_rehberi/1_cocuk_ergen ler. pdf, (Erişim Tarihi: 01.05.2024).
• Tashakkori, A., & Teddlie, C. (2003). Special issue on mixedmethodsresearch. Thousand Oaks, CA: Sage Publications
• Türkeli, A. (2019). Öğrencilerin Fiziksel Aktivite Kavramına Yönelik Metaforik Algılarının İncelenmesi. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 2(2), 119-129.
• U.S. Department of Health and Human Services (2001), “The Surgeon General’s Call to Action to Prevent and Decrease Overweight and Obesity”, https:// www.cdc.gov/nccdphp/dnpa/ pdf/calltoaction.pdf (Erişim Tarihi: 11.06.2024).
• WHO (2016), “Obesity and Overweight-Fact Sheet”, http://www.who.int/ mediacentre /facts heets/fs311/en/ (Erişim Tarihi: 01.06.2024).
• Yıkılmaz, A. (2022). Determining the attitudes of university students who have sports education towards physical activity games (18-22 ages). Revista on line de Política e Gestão Educacional, e022158-e022158. https://doi.org/10.22633/rpge.v26i00.17469
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık, Ankara, 446.