Yaşam Boyu Öğrenme Eğilimleri Ölçeği’nin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Yıl 2025, Cilt: 24 Sayı: 1, 446 - 475, 29.01.2025

Selda Aksüt , Feyzullah Ezer

https://doi.org/10.17755/esosder.1553748

Öz

Araştırmanın amacı, öğretmen adaylarının yaşam boyu öğrenme eğilimlerini belirlemeye yönelik geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirmektir. Araştırma örneklemini 2020-2021 eğitim öğretim yılında Akdeniz, Muş Alparslan, Trabzon, Bolu Abant İzzet Baysal, Çanakkale Onsekiz Mart, Ege, Kırşehir Ahi Evran ve Atatürk Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nde farklı bölümlerde 1., 2., 3. ve 4. sınıfta öğrenim gören 4314 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırma, nicel araştırma yöntemlerinden tarama modeline uygun olarak yürütülmüştür. Açımlayıcı faktör analizi sonucunda ölçeğin toplam varyansın %74.80’inin açıklandığı ve 40 maddeden oluşan 3 faktörlü (kararlılık ve merak, öğrenmeyi düzenleme, motivasyon) yapı oluşturduğu belirlenmiştir. Ölçeğin açımlayıcı faktör analizi ile ortaya konan yapısı birinci ve ikinci düzey doğrulayıcı faktör analizi sonucunda elde edilen uyum indeksleriyle doğrulanmıştır. Araştırma sonuçları, yaşam boyu öğrenme eğilimleri ölçeğinin geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Yaşam boyu öğrenme, geçerlik, güvenirlik, öğretmen adayları, ölçek geliştirme

The Development of Lifelong Learning Tendencies Scale: A Validity and Reliability Study

Öz

The aim of the study is to develop a valid and reliable assessment tool to determine the lifelong learning tendencies of preservice teachers. The sample consisted of 4314 first, second, third, and fourth-year preservice teachers who were studying in different departments at the Faculties of Education of Akdeniz, Muş Alparslan, Trabzon, Bolu Abant İzzet Baysal, Çanakkale Onsekiz Mart, Ege, Kırşehir Ahi Evran and Atatürk Universities in the 2020-2021 academic year. The study was conducted in accordance with the survey model, the quantitative research methods. As a result of the exploratory factor analysis, it was determined that the scale accounted for 74.80% of the total variance and formed a 3-factor (determination and curiosity, organizing learning, and motivation) structure consisting of 40 items. The structure of the scale revealed by the exploratory factor analysis was confirmed with the fit indices obtained as a result of the first and second-level confirmatory factor analysis. Results of the study have indicated that the scale of lifelong learning tendencies is a valid and reliable assessment tool.

Anahtar Kelimeler

Lifelong learning, validity, reliability, preservice teachers, scale development

Kaynakça

• Adabaş, N. (2019). Yaşam boyu öğrenmenin sağlanmasında halk eğitim merkezlerinin önemine dair kursiyer görüşlerinin değerlendirilmesi (Bartın halk eğitimi merkezi örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bartın Üniversitesi, Bartın.
• Akbaba, S. (2006). Eğitimde motivasyon. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (13), 343-361.
• Aksoy, M. (2013). Kavram olarak hayat boyu öğrenme ve hayat boyu öğrenmenin Avrupa Birliği serüveni. Bilig, (64), 23-48.
• Arslan, S. and Akcaalan, M. (2015). The adaptation and validation of the Turkish version of the lifelong learning scale (LLS). The Journal Of International Educational Science, (4), 449-455.
• Ayçiçek, B. ve Yanpar Yelken, T. (2016). Eğitim fakültelerindeki öğretim elemanlarının hayat boyu öğrenme yeterlikleri ile hayat çapında öğrenme alışkanlıklarının incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(3), 872-884. https://doi.org/10.17860/mersinefd.282387
• Babanlı, N. (2018). Yetişkin eğitimindeki kursiyerlerin yaşam boyu öğrenme yeterlikleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi ve Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• Bayrakcı, M. ve Bozkan, E. (2017, Aralık). Öğretmenlerin yaşam boyu öğrenmelerini etkileyen faktörler ölçeği (ÖYBÖEF-Ö)’nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Uluslararası Yükseköğretimde Kalite Kongresi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• Boztepe, Ö. and Demirtaş, Z. (2016). The adaptation of lifelong learning scale into Turkish culture. Journal of Family Counseling and Education, 1(1), 10-17. https://doi.org/10.32568/jfce.238294
• Brown, T. A. (2006). Confirmatory factor analysis for applied research (1st ed.). New York: Guilford publications, Inc.
• Bryce, J., Frigo, T., McKenzie, P. and Withers, G. (2000). The era of lifelong learning: Implications for secondary schools. https://research.acer.edu.au/cgi/viewcontent.cgi?article=1000&context=lifelong_learning
• Büyüköztürk, Ş. (2020). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: İstatistik, araştırma deseni, SPSS uygulamaları ve yorum (28. baskı). Ankara: Pegem Akademik Yayıncılık. https://doi.org/10.14527/9789756802748
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2020). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri (29. baskı). Ankara: Pegem Akademi. https://doi.org/10.14527/9789944919289
• Can, A. (2019). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi (8. baskı). Ankara: Pegem Akademi. https://doi.org/10.14527/9786053644484
• Comrey, A. L. and Lee, H. B. (1992). A first course in factor analysis (2nd ed.). New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
• Creswell, J. W. (2016). Araştırma deseni: Nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları (2. baskı). (S. B. Demir, Çev. Ed.). Ankara: Eğiten Kitap. (Orijinal çalışma basım tarihi 2013).
• Crick, R. D., Broadfoot, P. and Claxton, Guy. (2004). Developing an effective lifelong learning inventory: The ELLI Project. Assessment in Education: Principles, Policy & Practice, 11(3), 247-272. https://doi.org/10.1080/0969594042000304582
• Crow, S. R. (2006). What motivates a lifelong earner?. School Libraries Worldwide, 12(1), 22-34. https://doi.org/10.29173/slw6976
• Çelik, H. E. ve Yılmaz, V. (2013). LISREL 9.1 ile yapısal eşitlik modellemesi: Temel kavramlar-uygulamalar-programlama (2. baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Çuhadar, E. (2017). Yerel gazetelerin yaşam boyu öğrenmeye katkılarının değerlendirilmesi (Bartın ili örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bartın Üniversitesi, Bartın.
• Derrick, M. G. (2001). The measurement of an adult’s ıntention to exhibit persistence in autonomous learning. Unpublished Doctoral Dissertation, The George Washington University, Washington.
• Derrick, M. G. (2003). Creating environments conducive for lifelong learning. New Directions for Adult and Continuing Education, (100), 5-18. https://doi.org/10.1002/ace.115
• Diker Coşkun, Y. (2009). Üniversite öğrencilerinin yaşam boyu öğrenme eğilimlerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Diker Coşkun, Y. ve Demirel, M. (2012). Üniversite öğrencilerinin yaşam boyu öğrenme eğilimleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42, 108-120.
• Dilts, R. (1998). Motivation. http://www.nlpu.com/Articles/artic17.htm
• DPT. (2001). Sekizinci beş yıllık kalkınma planı: Hayatboyu eğitim veya örgün olmayan eğitim özel ihtisas komisyonu raporu. Ankara: Devlet Planlama Teşkilatı. https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2022/08/Hayatboyu-Egitim-veya-Orgun-Olmayan-Egitim-OIK-Raporu.pdf
• Engin, M., Kör, H. ve Erbay, H. (2017). Yaşam boyu öğrenme ölçeği Türkçe uyarlama çalışması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(4), 1561-1572.
• Erdamar, G. (2020). Yaşam boyu öğrenme. Demirel, Ö. (Ed.), Eğitimde yeni yönelimler (8. baskı, s. 221-237). Ankara: Pegem Akademi. https://doi.org/10.14527/9786257052481
• Erdamar, G., Demirkan, Ö., Saraçoğlu, G. ve Alpan, G. (2017). Lise öğretmenlerinin yaşam boyu öğrenme eğilimleri ve eğitsel internet kullanma öz-yeterlik inançları. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 636-657. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2017.17.30227-326590
• Figel, J. (2007). Key competences for lifelong learning: European reference framework. Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities. http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/site/en/oj/2006/l_394/l_ 39420061230en00100018.pdf
• Fornell, C. and Larcker, D. F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of Marketing Research, 18(1), 39-50. https://doi.org/10.1177/002224378101800104
• Gardiner, H. P. and Kline, T. J. B. (2007). Development of the employee lifelong learning scale (ELLS). PAACE Journal of Lifelong Learning, 16, 63-72.
• Gökyer, N. ve Türkoğlu, İ. (2018). Üniversite öğrencilerinin yaşam boyu öğrenme eğilimleri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 28(2), 125-136. https://doi.org/10.18069/firatsbed.460929
• Gunuc, S., Odabası, H. F. and Kuzu, A. (2014). Developing an effective lifelong learning scale (ELLS): Study of validity & reliability. Education and Science, 39(171), 244-258.
• Güçlü, M. (2020). Yaşam boyu öğrenmenin önemi ve temel özellikleri. M. Güçlü (Ed.), Yetişkin eğitimi ve hayat boyu öğrenme içinde (2. baskı, s. 124-131). Ankara: Pegem Akademi. https://doi.org/10.14527/9786052417065
• Gültekin, G. S. ve Yazar, F. B. (2021). Öğretmenlerin yaşam boyu öğrenme eğilimlerinin incelenmesi. Pearson Journal of Socıal Scıences & Humanıtıes, 6(11), 98-106. https://doi.org/10.46872/pj.227
• Güneş, F. (2015). Eğitim ve zihinsel değişim. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 1-20. https://doi.org/10.14686/BUEFAD.2015111011
• Güneş, F. (2016). Sınıf yönetimi, yaklaşım ve modeller (3. baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Güneş, F. (2017). Okuma ve sınırsız öğrenme. Sınırsız Eğitim ve Araştırma Dergisi, 2(1), 1-20. https://doi.org/10.29250/sead.286391
• Güneş, F. ve Deveci, T. (2021). Yetişkin eğitimi ve hayat boyu öğrenme (5. baskı). Ankara: Pegem Akademi. https://doi.org/10.14527/9786058011458
• Gür Erdoğan, D. (2014). Öğretmen adaylarının yaşam boyu öğrenme eğilimlerine etki eden faktörler. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
• Gürbüz, S. (2021). Amos ile yapısal eşitlik modellemesi (2. baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2016). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri: Felsefe-yöntem-analiz (3. baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Güven, M., Yıldırım, E. ve Çelen, G. (2015). Yaşam boyu öğrenme kavramına ilişkin kullanılan metaforlar. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 5(9), 35-47.
• Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J. and Anderson, R. E. (2009). Multivariate Data Analysis (7th ed.). New Jersey: Pearson.
• Hojat, M., Nasca, T. J., Erdmann, J. B., Frisby, A. J., Veloski, J. J. and Gonnella, J. S. (2003). Development of an instrument to measure lifelong learning among physicians. Health Policy Newsletter, 16(4).
• Hu, L. and Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55. https://doi.org/10.1080/10705519909540118
• Hursen, C. (2016). A scale of lifelong learning attitudes of teachers: The development of LLLAS. Cypriot Journal of Educational Sciences, 11(1), 21-36.
• Hürsen, Ç. ( 2011). Öğretmenlerin yaşam boyu öğrenme yaklaşımına yönelik görüş-tutum ve yeterlik algılarının değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Yakın Doğu Üniversitesi, Lefkoşa.
• IBM Corporation (2021). IBM SPSS Statistics for Windows (Version 26.0). New York: IBM Corporation.
• İzci, E. ve Koç, S. (2012). Öğretmen adaylarının yaşam boyu öğrenmeye ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (9), 101-114. https://doi.org/10.14520/adyusbd.267
• Kalaycı, Ş. (2006). Faktör analizi. Ş. Kalaycı (Ed.), SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri içinde (2. baskı, s. 319-332). Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Karaca, O. (2019). Tıp ve sağlık bilimleri alanında yükseköğrenim gören öğrencilerin yaşam boyu öğrenme tutumlarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
• Karagöz, Y. ve Bardakçı, S. (2020). Bilimsel araştırmalarda kullanılan ölçme araçları ve ölçek geliştirme (1. baskı). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Karaman, D. ve Aydoğmuş, U. (2018). Üniversite öğrencilerinin yaşam boyu öğrenme eğilimleri Uşak Üniversitesi Eşme MYO’da bir uygulama. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 8(1), 23-44. https://doi.org/10.30783/nevsosbilen.357554
• Kaya, E. ve Altan, B. (2021). Hayat boyu öğrenmenin toplumsal ve kültürel bağlamda etkileri. M. Sarıtepeci & H. Yıldız Durak (Eds.), Dijital çağda hayat boyu öğrenme içinde (1. baskı, s. 73-102). Ankara: Pegem Akademi. https://doi.org/10.14527/9786257676298
• Kaygın, H. (2020). Kavram ve bağlam. H. Kaygın, İ. Ç. Ulus & B. Çukurbaşı (Eds.), Hayat boyu öğrenme teoriler, araştırmalar ve eğilimler içinde (1. baskı, s. 1-15). Ankara: Pegem Akademi. https://doi.org/10.14527/9786257228718
• Kirby, J. R., Knapper, C., Lamon, P. and Egnatoff ,W. J. (2010). Development of a scale to measure lifelong learning. International Journal of Lifelong Education, 29(3), 291-302, https://doi.org/10.1080/02601371003700584
• Kline, R. B. (2019). Yapısal eşitlik modellemesinin ilkeleri ve uygulaması (1. baskı). (S. Şen, Çev. Ed.). Ankara: Nobel Yayıncılık. (Orijinal çalışma basım tarihi 2016).
• Knapper, C. K. and Cropley, A. J. (2000). Lifelong learning in higher education (3rd ed.). New York: Routledge. https://doi.org/10.4324/9780203969281
• Koç, S. (2017). Çalışanların yaşam boyu öğrenme ölçeğinin Türkçe uyarlanması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bartın Üniversitesi, Bartın.
• Kurt, E., Cevher, T. Y. ve Arslan, N. (2019). Türkçe öğretmen adaylarının yaşam boyu öğrenme eğilimleri. Trakya Eğitim Dergisi, 9(1), 152-160. https://doi.org/10.24315/tred.473391
• Lawshe, C. H. (1975). A quantitative approach to content validity. Personnel Psychology, 28, 563-575.
• Love, D. (2011). Lifelong learning: Characteristics, skills and activities for a business college curriculum. Journal of Education for Business, 86(3), 155-162. https://doi.org/10.1080/08832323.2010.492050
• MEB. (2014). Türkiye hayat boyu öğrenme strateji belgesi ve eylem planı (2014-2018). http://hbogm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2015_04/20025555_hbostratejibelgesi_2014_2018.pdf
• Muthén, L. K. and Muthén, B. O. (1998-2017). Mplus User’s Guide (8th ed.). Los Angeles, California: Muthén & Muthén.
• OECD. (2001). Lifelong learning for all policy directions. http://www.oecd.org/officialdocuments/publicdisplaydocumentpdf/?cote=DEELSA/ED/CERI/CD(2000)12/PART1/REV2&docLanguage=En
• OECD. (2015). Skills for social progress: The power of social and emotional skills. OECD Publishing. https://doi.org/10.1787/9789264226159-en
• Oral, B. ve Yazar, T. (2015). Öğretmen adaylarının yasam boyu öğrenmeye ilişkin algılarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(52), 1-11. https://doi.org/10.17755/esosder.72011
• Pallant, J. (2016). SPSS kullanma kılavuzu: SPSS ile adım adım veri analizi. (S. Balcı & B. Ahi, Çev.). Ankara: Anı Yayıncılık. (Orijinal çalışma basım tarihi 2015).
• Poyraz, H. (2014). Öğretmenlerin yaşam boyu öğrenmelerini etkileyen faktörler ile kurumları tarafından desteklenme algıları arasındaki ilişki (Sakarya ili örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• Sahin, M., Akbasli, S. and Yanpar Yelken, T. (2010). Key competences for lifelong learnıng: The case of prospective teachers. Educational Research and Review, 5(10), 545-556.
• Sarıgöz, O. (2015). Meslek yüksekokulu öğrencilerinin yaşam boyu öğrenme yaklaşımına ilişkin görüş ve farkındalıklarının değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Yakın Doğu Üniversitesi, Lefkoşa.
• Sarıgöz, O. (2020). Yaşam boyu öğrenme (1. baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Scherer, R. F., Luther, D. C., Wiebe, F. A. and Adams, J. S. (1988). Dimensionalty of coping: Factor stabilty using the ways of coping questionnarie. Psychological Reports, 62(3), 763-770. https://doi.org/10.2466/pr0.1988.62.3.763
• Schumacker, R. E. and Lomax, R. G. (1996). A beginner's guide to structural equation modeling (1st ed.). New Jersey: Lawrence Erlbaum Associate, Inc.
• Selçuk, G. (2016). Öğretmen adaylarının yaşam boyu öğrenme yeterlik algıları ve öz-yeterlik inançlarının öğretmen yetiştirme programı kapsamında incelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Yakın Doğu Üniversitesi, Lefkoşa.
• Sönmez Çakır, F. (2020). Kısmi en küçük kareler yapısal eşitlik modellemesi (PLS-SEM) SmartPLS uygulamaları (1. baskı). Ankara: Gazi Kitabevi.
• Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları, 3(6), 49-74.
• Syslo, M. M. (2004). Schools as lifelong learning ınstitutions and the role of ınformation technology. In T. J. Van Weert & M. Kendall (Eds.), Lifelong learning in the digital age (p. 99-109). Boston: Kluwer Academic Publishers.
• Şen, S. (2020). Mplus ile yapısal eşitlik modellemesi uygulamaları (1. baskı). Ankara: Nobel Yayınları.
• Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenilirlik ve geçerlilik (1. baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2020). Çok değişkenli istatistiklerin kullanımı. (M. Baloğlu, Çev. Ed.). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık. (Orijinal çalışma basım tarihi 2013).
• Tavşancıl, E. (2018). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi (6. baskı). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Teddlie, C. ve Tashakkori, A. (2020). Karma yöntem araştırmalarının temelleri (2. baskı). (Y. Dede & S. B. Demir, Çev. Eds.). Ankara: Anı Yayıncılık. (Orijinal çalışma basım tarihi 2015)
• Tekindal, S. (2015). Duyuşsal özelliklerin ölçülmesi için araç oluşturma (3. baskı).Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Tuncer, M. (2020). Nicel araştırma desenleri. B. Oral & A. Çoban (Eds.), Kuramdan uygulamaya eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri içinde (1. baskı, s. 205-228). Ankara: Pegem Akademi. https://doi.org/10.14527/9786257880176
• Uzunboylu, H. and Hürsen, Ç. (2011). Lifelong learning competence scale (LLLCS): The study of validity and reliability. Hacettepe University Journal of Education, 41, 449-460.
• Ünal, F. ve Kalçık, C. (2017). Tarihi dizilerle yaşam boyu öğrenme algısı ölçeğinin geliştirilmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(4), 1916-1937.
• Ünsar, A. S., İnan, A. ve Yürük, P. (2010). Çalışma hayatında motivasyon ve kişiyi motive eden faktörler: Bir alan araştırması. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(1), 248-262.
• Vezne, R. (2021). Anahtar yeterlilikler mi temel yeterlilikler mi? Yeterlilikler ve hayat boyu öğrenme fırsatları. M. Sarıtepeci & H. Yıldız Durak (Eds.), Dijital çağda hayat boyu öğrenme içinde (1. baskı, s. 29-49). Ankara: Pegem Akademi. https://doi.org/10.14527/9786257676298
• Wielkiewicz, R. M. and Meuwissen, A. S. (2014). A lifelong learning scale for research and evaluation of teaching and curricular effectiveness. Teaching of Psychology, 41(3), 220-227.
• Yaman, F. (2014). Öğretmenlerin yaşam boyu öğrenme eğilimlerinin incelenmesi (Diyarbakır ili örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dicle Üniversitesi, Diyarbakır.
• Yaman, F. ve Yazar, T. (2015). Öğretmenlerin yaşam boyu öğrenme eğilimlerinin incelenmesi (Diyarbakır ili örneği). Kastamonu Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(4), 1553-1566.
• Yavuz Konokman, G. ve Yanpar Yelken, T. (2014). Eğitim fakültesi öğretim elemanlarının yaşam boyu öğrenme yeterliklerine ilişkin algıları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 267-281.
• Yazıcıoğlu, Y. ve Erdoğan, S. (2007). SPSS uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri (2. baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (10. baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldızlı, H. (2020). Hayat boyu öğrenmenin amacı ve kapsamı. M. Güçlü (Ed.), Yetişkin eğitimi ve hayat boyu öğrenme içinde (2. baskı, s. 108-120). Ankara: Pegem Akademi. https://doi.org/10.14527/9786052417065
• Yılmaz, M. (2016). Öğretmenlerin yaşam boyu öğrenme eğilimlerinin incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(35), 253-262.
• Zimmerman, B. J. (2002). Becoming a self-regulated learner: An overview. Theory into Practice, 41(2), 64-70. https://doi.org/10.1207/s15430421tip4102_2