Ortaokul Öğrencilerinin Işık ve Yansıma Hakkındaki Bilişsel Yapılarının ve Kavram Yanılgılarının Alternatif Ölçme ve Değerlendirme Teknikleri Kullanılarak Tespit Edilmesi

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 2, 78 - 103, 30.09.2021

Figen Durkaya Merve Aydoslu

Öz

Bu araştırmanın amacı, ortaokul öğrencilerinin Fen Bilimleri dersi öğretim programında yer alan “Işık” ve “Yansıma” kavramlarına ait bilişsel yapılarını tespit etmek ve kavram yanılgılarını birden fazla alternatif ölçme ve değerlendirme teknikleri kullanarak ortaya çıkarmaktır. Araştırmanın çalışma grubunu 2016-2017 öğretim yılı bahar döneminde Kırıkkale il merkezindeki dört farklı ortaokulda öğrenim gören 124 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplamak amacıyla alternatif ölçme ve değerlendirme tekniklerinden iki aşamalı kavram testi, çizim tekniği, kelime ilişkilendirme testi ve kavram karikatürünü içeren ölçek kullanılmıştır. Araştırmada genel tarama modellerinden kesitsel tarama modeli kullanılmıştır. Verilerin analizi her bir teknik için geliştirilen analiz kriterleri ile elde edilmiştir. Çalışmada farklı alternatif ölçme ve değerlendirme teknikleri kullanılarak, öğrencilerin ‘Işık ve Yansıma’ konusundaki bilişsel düzeylerinin orta seviyede ve kavram yanılgılarının var olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Alternatif Ölçme ve Değerlendirme Teknikleri, Işık, Yansıma, Kavram Yanılgısı

Determination of cognitive structures and misconceptions of middle school students abaout the concepts of light and reflection by using alternative measurement and evaluation techniques

Öz

The primary objective of the present study is to determine the cognitive structures of the middle school students concerning the concepts of ‘Light’ and ‘Reflection’ included in the curriculum of the Science course, and to find out about their misconceptions by using more than one alternative assessment and evaluation techniques. The research working group consists of 124 students enrolled in four different secondary schools in Kırıkkale city center during the spring semester of the 2016-2017 academic year. In order to collect data, a two-stage concept test, drawing technique, word association test, and concept caricature among alternative measurement and evaluation techniques was used in the study. In the study, cross-sectional scanning model was used from general screening models.The analysis of the data was obtained with the analysis criteria developed for each technique. By using different alternative measurement and evaluation techniques in the study, it was determined that the cognitive levels of the students about "Light and Reflection" were at a medium level and there were misconceptions.

Anahtar Kelimeler

Alternative measurement and evaluation techniques, light, reflection, misconception

Kaynakça

• Akdeniz, A. R., Yıldız, İ. & Yiğit, N. (2001). İlköğretim 6. sınıf öğrencilerinin ışık ünitesindeki kavram yanılgıları. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(20), 72–78.
• Appleton, K. (1997). Analysis and description of students’ learning during science classes using a constructivistbased model. Journal of Research in Science Teaching, 34(3), 303-318.
• Ayas, T. & Horzum, M.B. (2012). On being cyberbully and victim among primary school students. Elementary Education Online, 11(2), 369-380.
• Bahar, M. & Özatlı, N. S. (2003). Kelime iletişim test yöntemi ile lise 1.sınıf öğrencilerinin canlıların temel bileşenleri konusundaki bilişsel yapılarının araştırılması. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5(1), 75- 85.
• Buhagiar, M. A. (2007). Classroom assessment within the alternative assessment paradigm: Revisiting the territory. The Curriculum Journal, 18(1), 39-56.
• Bukova, E. & Alkan, H. (2005). Yeniden yapılandırılan ilköğretim programı pilot uygulamasının değerlendirilmesi. Kavram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi. 5(2), 345-420.
• Clement, J. (1982). Students’ preconceptions in introductory mechanics. American Journal of Physics, 50, 66-71.
• Çepni, S. (2007). Performansların değerlendirilmesi, ölçme ve değerlendirme. Ankara: Pegem A Yayınları.
• Demir, Y., (2008). Kavram yanılgılarının belirlenmesinde kavram karikatürlerinin kullanılması. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Enger, Sandra K. & Yager, Robert E., (1998). The Iowa assessment handbook. ERIC Document Reproduction Service No: Ed 424286.
• Fraenkel, J.R. & Wallen, N.E. (2006). How to design and evaluateresearch in education (6th ed.). New York, NY: McGraw-Hill.
• Goldberg, F. & Mcdermott, L. C. (1987). An investigation of student understanding of the real image formed by a converging lens or concave mirror. American Journal of Physics, 55(2), 108-119.
• Harlen, W. (1992). The teaching of science. London: David Fulton Publishers.
• Henson, K. T. (2003). Foundations for learner-centered education: A Knowledge Base. Education, 124 (1), 5-16.
• Loucks Horsley, S. (1990). Elemantary school science for the ‘90s. and over. MA:The Network.
• Kara, M., Kanlı U. & Yağbasan, R. (2003). Lise 3. sınıf öğrencilerinin ışık ve optik ile ilgili anlamakta güçlük çektikleri kavramların tespiti ve sebepleri. Milli Eğitim Dergisi, 158, 221-232.
• Kara, İ., Avcı, D. E. & Çekbaş, Y. (2018). Fen bilgisi öğretmen adaylarının ışık kavramıyla ilgili bilgi düzeylerinin araştırılması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16, 46-57.
• Karataş, F. Ö., Köse, S. & Coştu, B. (2003). Öğrenci yanılgılarını ve anlama düzeylerini belirlemede kullanılan iki aşamalı testler. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 54-69.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis. Thousand oaks, CA: Sage.
• Palmer, D. H. (1998). Measuring contextual error in the diagnosis of alternative conceptions in science. Issues in Educational Research, 8(1), 65-76.
• Peters, P. C. (1981). Even honor students have conceptual diffuculties with physics, American Journal of Physics, 50(6), 501-508.
• Ramadas, J. & Driver, R. (1989). Aspects of secondary students' ideas about light. Children's Learning in Science Project, CSSME University of Leeds.
• Ornstein, A. C. & Thomas J. L. (2004). Strategies for effective teaching. The Mcgraw-Hill Companies Inc: New York.
• Özmen, H. (2004). Fen öğretiminde öğrenme teorileri ve teknoloji destekli yapılandırmacı (constructivist) öğrenme. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 3(1), 100-111
• Öztekin, S. (2018). Fen bilimleri öğretmen adaylarının üç aşamalı tanı testi ile geometrik optik konusundaki zihinsel modellerinin belirlenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ağrı.
• Sexton, M., Gervasoni, A. & Brandenburg, R. (2009). Using a concept cartoon to gain insight into children’s calculation strategies. Australian Primary Mathematics Classroom, 14(4), 24-28. 24
• Şahin, Ç., İpek, H. & Ayas, A. (2008). Students’ understanding of light concept primaryschool: a cross- age study. Asia-Pacific Forum on Science Learning and Teaching, 9(1), 7-21.
• Uzoğlu, M., Yıldız, A., Demir, Y. & Büyükkasap, E. (2013). Fen bilgisi öğretmen adaylarının ışıkla ilgili kavram yanılgılarının belirlenmesinde kavram karikatürlerinin ve açık uçlu soruların etkililiklerinin karşılaştırılması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 367-388.
• Yager, R. (1991). The constructivist learning model. The Science Teacher, 58(6), 52-57.
• Yampolsky, M. R. (2001). Performance-based assessment and its impact on instruction and the role of music educator. Colombia: Colombia University.