BİR ÜNİVERSİTE HASTANESİNDE İŞ SAĞLIĞI GÜVENLİĞİNE YÖNELİK SES VE IŞIK ŞİDDETİ İLE HAVA KALİTESİNİN ARAŞTIRILMASI

Yıl 2025, Cilt: 10 Sayı: 2, 183 - 192, 05.06.2025

Esra Hacılar , Bilge Nur Cüce Mermer , Lütfi Saltuk Demir , Fatma Gökşin Cihan , Selma Şahin , Mustafa Kürşat Ayrancı , Halil Çelik , Hakan Kaban

https://doi.org/10.35232/estudamhsd.1560932

Öz

Sağlık hizmeti sunan kapalı alanlardan olan hastanelerin iç ortam ışık şiddeti, ses şiddeti ve hava kalitesinin uygun standartlarda olması gerek hastalar gerekse sağlık hizmeti veren çalışanların işe uyumu açısından önem teşkil etmektedir. Amacımız bir üniversite hastanesinde ses ve ışık şiddeti ile hava kalitesi parametrelerinin hastanenin birim ve yerleşkelerine göre karşılaştırılmasıdır. Araştırma kesitsel tiptedir. Örneklem yoğun bakım-ameliyathane, laboratuvar-tıbbi birimler-radyoloji, poliklinik-servis-acil servis, atölyeler-kantin olarak dört gruba ayrıldı. Belirlenen yerlerden sıcaklık, nem, hava akım hızı, gürültü, aydınlatma düzeyi, havada bulunan partiküler maddeler ve gaz ölçümleri yapıldı. Verilerin özetlenmesinde; ortanca (1.3. çeyreklik) değerleri ile sayı ve yüzdelikler kullanıldı. Verilerin analizinde Mann-Whitney-U, Kruskal-Wallis testi, post hoc Bonferroni düzeltmeli Mann-Whitney U testi kullanıldı. Ölçümler sonucunda sıcaklık değeri 24,6 °C, nem %37,3, hava akım hızı 0 mm/s, ışık şiddeti 225 lüks, ses 60,8 dB, Karbon dioksit (CO2) 400 ppm olarak saptandı. Yapılan gaz ölçümleri sonucunda hastane iç ortam havasında NO, H2S, CO, SO2 gazları tespit edilmedi. Bazı alanlarında sınırların dışında değerler tespit edildi. Bu durumun sebeplerinin araştırılması, sorunların giderilmesi için gerekli düzenlemelerin yapılması, koruyucu ekipman verilmesi ve kullanımın teşvik edilmesi önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Hava kalitesi, hastane, ışık, iş sağlığı, ses

Etik Beyan

Yüklenmiştir.

Destekleyen Kurum

Bulunmamaktadır.

Teşekkür

Bulunmamaktadır.

INVESTIGATION OF AIR QUALITY, SOUND AND LIGHT INTENSITY FOR OCCUPATIONAL HEALTH AND SAFETY IN A UNIVERSITY HOSPITAL

Öz

It is important for the indoor light intensity, sound intensity and air quality of hospitals, which are closed areas providing health services, to be at appropriate standards for both patients and health care workers’ compliance with their work. Our aim is to compare sound and light intensity and air quality parameters in a university hospital according to the units and campuses of the hospital. The study is of a cross-sectional design. The sample was further divided into four groups as intensive care-operating room, laboratory-medical units-radiology, polyclinic-ward-emergency room, workshops-cafeteria. Temperature, humidity, air flow rate, noise, lighting level, particulate matter and gas in the air were measured at designated locations. In summarizing the data; Median (1.3. quartiles) values, numbers and percentages were used. Mann-Whitney-U, Kruskal-Wallis test, Mann-Whitney U test with post hoc Bonferroni correction were used in the analysis of the data. As a result of the measurements, the temperature value was found to be 24.6 °C, humidity 37.3%, air flow speed 0 mm/s, light intensity 225 lux, sound 60.8 dB, CO2 400 ppm. As a result of the gas measurements, NO, H2S, CO, SO2 gases were not detected in the indoor air of the hospital. Values outside the limits were detected in some areas. It is important to investigate the reasons for this situation, make the necessary arrangements to eliminate the problems, provide protective equipment and encourage its use.

Anahtar Kelimeler

Air quality, hospital, light, occupational health, sound

Kaynakça

• Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü. Çevre sağlığı. hsgm.saglik.gov.tr/tr/cevresagligi-ced/ced-birimi/hava-kirliliği-ve-sağlık-etkileri (son erişim tarihi: 30.04.2023)
• World Health Organization. Global Air Quality Guidelines. www.who.int/news-room/questions-and-answers/item/who-global-air-quality-guidelines (son erişim tarihi: 30.04.2023)
• Gökcan A, Demir HH, Aktaş CE, Gür R, Uyun H, Demir G. Seçilmiş bir sektördeki iç ortam hava kalitesinin işçi sağlığı ve iş güvenliği temelinde değerlendirilmesi. Frontiers in Life Sciences and Related Technologies, 2022;3(1):1-6. doi: 10.51753/flsrt.1024910.
• US EPA, O. (2014, Ağustos 14). Introduction to Indoor Air Quality [Collections and Lists]. son erişim tarihi: 30.04.2023. https://www.epa.gov/indoor-air-quality-iaq/introduction-indoor-air-quality
• Saini J, Dutta M, Marques G. A comprehensive review on indoor air quality monitoring systems for enhanced public health. Sustainable Environment Research. 2020;30(1):6. doi:10.1186/s42834-020-0047-y.
• Vardoulakis S, Giagloglou E, Steinle S, Davis A, Sleeuwenhoek A, Galea KS, Dixon K, Crawford JO. Indoor exposure to selected air pollutants in the home environment: A systematic review. International journal of environmental research and public health, 2020;17(23):8972. doi: 10.3390/ijerph17238972.
• Zhang H, Srinivasan R. A systematic review of air quality sensors, guidelines, and measurement studies for indoor air quality management. Sustainability, 2020;12(21):9045. doi: 10.3390/su12219045.
• Demir LS, Aktuğ Demir N. Hava. Ed. Demir LS. Sağlık Bilimleri İçin Çevre Sağlığı. Ankara; Nobel Akademik Yayıncılık, 2022:89-121
• Zencirci SA, Işıklı B. Hava kirliliği. ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi, 2017;2(2):24-36. https://dergipark. org.tr/en/pub/estudamhsd/issue/39507/466079
• Eren, G. Bir tıp fakültesi hastanesi iç ortam hava kalitesi ve ortamda bulunanlara etkisi.(2021). https://acikerisim.erbakan.edu.tr/xmlui/handle/20.500.12452/786011.
• Sarcan F, Karakoç A. Bir Eğitim ve Araştırma Hastanesinin Doğumhane Ünitesinde Işık Şiddeti ve Gürültü Düzeylerinin Değerlendirilmesi. Journal of Health Sciences and Management, 2024;4(3):71-5. doi: 10.29228/JOHESAM.39.
• Prof. Dr. Çağatay Güler. Çevre sağlığı (Çevre ve Ekoloji Bağlantılarıyla). Yazıt Yayınları. 2012.
• Uyar M., Yıldırım Öztürk EN. Teknolojik Kirlilik. Ed. Demir LS. Sağlık Bilimleri İçin Çevre Sağlığı. Ankara; Nobel Akademik Yayıncılık, 2022:123-37.
• Gürel E. Çalışma Yaşamında Işık ve Aydınlatmanın Önemi. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2001;5. https://dergipark.org.tr/en/pub/musbed/issue/23531/250716
• Çetinkaya F, Baykent G. İşyeri çalışma ortamı koşullarının ergonomik yönden incelenmesi (Örnek: Şekerleme Firması). Uşak Üniversitesi Fen ve Doğa Bilimleri Dergisi. 2017;1(1):15-31.
• İlten N, Selici AT, Caner İ. İç ortamlarda sıcaklık ve bağıl nem parametrelerinin sosyo-ekonomik yapı ile ilişkisi. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2017;19(2):52-61. doi: 10.25092/baunfbed.340113.
• Çalışanların Gürültü İle İlgili Risklerden Korunmalarına Dair Yönetmelik. Sayı:28721. 28.07.2013.
• Yuan F, Yao R, Sadrizadeh S, Li B, Cao G, Zhang S, Zhou S, Liu H, Bogdan A, Croitoru C, Melikov A, Short, CA, Li B. Thermal comfort in hospital buildings– A literature review. Journal of Building Engineering. 2022;45:103463. doi: 10.1016/j.jobe.2021.103463.
• İlçe AÖ, Çam R, Yavuz M. Bir üniversite hastanesinin yoğun bakım ünitelerinde ortam sıcaklığı ve nem oranının incelenmesi. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi. 2009;13(2):85-9.
• Tang H, Ding J, Lin Z. On-site measurement of indoor environment quality in a Chinese healthcare facility with a semi-closed hospital street. Building and Environment. 2020;173:106637. doi: 10.1016/j. buildenv. 2019.106637.
• Motör D. Edirne’de bir işletmede iç ortam hava kalitesi ve çalışanların sağlığına olan etkilerinin değerlendirilmesi. Trakya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. 2011. http://dspace.trakya.edu. tr/xmlui/handle/trakya/2408
• De Giuli V, Zecchin R, Salmaso L, Corain L, De Carli M. Measured and perceived indoor environmental quality: Padua Hospital case study. Building and Environment. 2013;59:211-26. doi: 10.1016/j. buildenv.2012.08.021.
• Khodakarami J, Nasrollahi N. Thermal comfort in hospitals – A literature review. Renewable and Sustainable Energy Reviews. 2012;16(6):4071-7. doi: 10.1016/j.rser.2012.03.054.
• Azizoğlu F, Onat B, Sönmez B, Hapçıoğlu SB. Temiz Oda standartına göre ameliyathane ve yoğun bakımların değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2018;9(4):26-31. doi: 10.22312/sdusbed.382498.
• Cao X, Liu J, Jiang N, Chen Q. Particle image velocimetry measurement of indoor airflow field: A review of the technologies and applications. Energy and Buildings. 2014;69:367-80. doi: 10.1016/j. enbuild.2013.11.012.
• Yau YH, Chew BT. Thermal comfort study of hospital workers in Malaysia. Indoor Air. 2009;19(6):500-10. doi:10.1111/j.1600-0668.2009.00617.x.
• Bellia L, Bisegna F, Spada G. Lighting in indoor environments: Visual and non-visual effects of light sources with different spectral power distributions. Building and Environment. 2011;46(10):1984-92. doi:10.1016/j.buildenv.2011.04.007.
• Brown T, Brainard G, Cajochen C, Czeisler C, Hanifin J, Lockley S, Lucas R, Munch M, O’Hagan J, Peirson S. Recommendations for healthy daytime, evening, and night-time indoor light exposure. 2020. https://www.preprints.org/manuscript/202012.0037
• Gökyay O, Okşak İ. İş yerlerinde ergonomik koşulların iş sağlığı ve güvenliği açısından aydınlatma özelinde değerlendirilmesi. International Journal of Advances in Engineering and Pure Sciences. 2020;32(4):488- 93. doi: 10.7240/jeps.735574
• Stansfeld SA. Noise effects on health in the context of air pollution exposure. International journal of environmental research and public health, 2015;12(10):12735-60. doi:10.3390/ijerph121012735
• Park MJ, Yoo JH, Cho B, Kim KT, Jeong WC, Ha M. Noise in hospital rooms and sleep disturbance in hospitalized medical patients. Environmental health and toxicology.2014;29. doi:10.5620/eht.2014.29. e2014006.
• Kracht JM, Busch-Vishniac IJ, West JE. Noise in the operating rooms of Johns Hopkins Hospital. The Journal of the Acoustical Society of America. 2007;121(5):2673-80. doi: 10.1121/1.2714921.
• Jung CC, Wu PC, Tseng CH, Su HJ. Indoor air quality varies with ventilation types and working areas in hospitals. Building and Environment. 2015;85:190-5. doi: 10.1016/j.buildenv.2014.11.026.
• Baudet A, Baurès E, Guegan H, Blanchard O, Guillaso M, Le Cann P, Gangneux JP, Florentin A. Indoor air quality in healthcare and care facilities: Chemical pollutants and microbiological contaminants. Atmosphere, 2021;12(10):1337. doi: 10.3390/atmos12101337.
• Yılmaz Y, Sarıahmetoğlu AB. Üniversite toplu kullanım alanlarında iç ortam hava kalitesinin iş sağlığı ve güvenliği açısından değerlendirilmesi. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi. 2023;12(4):1392-402. doi: 10.28948/ngumuh.1313830.
• Doğan TR. Investigation of indoor air quality in a hospital: A case study from Şanlıurfa, Turkey. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi.2019;5(1):101-9. doi: 10.21324/dacd.448598.
• Omeokachie DN, Laniyan TA, Olawade DB, Abayomi-Agbaje O, Esan DT, Ana GR. Indoor environmental conditions of selected shopping malls in Nigeria: A comparative study of microclimatic conditions, noise levels, and microbial burdens. Science of The Total Environment. 2023;167620. doi: 10.1016/j.scitotenv.2023.167620.