Tıbbi İlkeler: Olgunlaşmamışlık olarak tanımlanan Prematürelikte, sakatlık oluşmaması ve özürlüğe neden olmaması için etik öneriler (GAYE)

Yıl 2016, Cilt: 1 Sayı: 2, 31 - 39, 08.11.2016

M Arif Akşit , Tülin Fidan Coşkun Yarar Eltem Dinleyici Ömür Şaylıgil

Öz

AMAÇ: Prematürelik temelinde, kusur, sakatlık ve özürlü olmanın önlenebilmesi
açısından tıbbi yaklaşımların ilkeleri sunulmaktadır. Konu başlıca temel haklar ve
tıbbi prensipler ile yaklaşım boyutu ile irdelenmektedir.
Dayanaklar/Kaynaklar (Materyal ve Metot): Tüm İnsan Hakları, Özürlü Kanunları
temelinde yaklaşım yapılmıştır.
Her insan Homo sapiens, sapiens olarak aynıdır, aynı türün elemanıdır. Herhangi bir ayırım
kabul edilemez. Her birey tek ve özel, özgüldür. Hücre düzeyinden itibaren tüm oluşumlar
bir insan olarak saygı ve gereken onura sahiptir ve bir insanlık değeridir. Yaşam sınırından
itibaren, yaşam hakkı öne çıkmaktadır. Canlı doğum ile tüm birey olarak tüm vatandaşlık
haklarından yararlanabilmekte, miras hakkı da oluşmaktadır. Prematürelik, kusurlu, özürlü
ve engelli olması bir ayırımcılık olarak İnsan Hakları temelinde Kabul edilemez yaklaşımdır
ve tüm sağlık hizmetlerinden yararlanma hakkı bulunmaktadır.
Sağlık yaklaşımları sadece fiziksel olarak irdelenemez, sağlıklı olma boyutu, çok farklı
temeller ile irdelenmelidir ki, sosyal, kültürel ve ruhsal boyut bunlardandır. Yaşam sadece
bir dönem değil, bir süreç olarak oluşmaktadır Hekim tıbbi bilimsel veriler temelinde,
insan hakları ve etik esaslar içinde, vicdanı temelinde, empati yaparak yaklaşım
yapmalıdır. İnsanlık dışı hiçbir yaklaşım kabul edilebilir değil, bir suç niteliğindedir.
Sağlıklı olmak için olasılıklar, dikkate alınması, ön yaklaşımlar, erken tanısal boyutlar öne
çıkmaktadır. Komplikasyon istenmeyen ama olası durumlardır ve tedbiri gerekli kılar.
Prematürelik, kusurlu olmak, sakatlık insan olarak her canlının olabileceği, oluşabileceği
durumlar kapsamındadır. Her bireye durumuna göre tıbbi yaklaşım yapılması hakkıdır.
Ekonomi ve kalite gibi kavramlar tıbbi yaklaşımlarda Hekimlikte hastalık yok, hasta var
prensibi geçerlidir
Tıbbi yaklaşımlarda: a) Geçerli bir tıbbi boyut, b) Aktif yaşamı sağlama durumu, c) Tıbbi
yaklaşımlardan yaralanma boyutu, d) Eğitim ve eğitilebilir olma durumu ile yaşamdaki uzun
süreli süreç dikkate alınmalıdır.
Bu özellikle prematüre ve bozuklukları, sekelleri ve özürleri olanlar için önemlidir. Bir
seferlik bir tıbbi yaklaşım değil, yaşam boyu süreğen yaklaşım gerektirir.

Anahtar Kelimeler

Prematürelik, kusur, sakatlık ve özürlü olma, tıbbi yaklaşımların temelleri

Kaynakça

• Acıbadem Hastanesi ve Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi