Çocuk Animasyon Filmlerinin Okul Öncesi Çocuk Resimleri Üzerindeki Yansımaları

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 1, 1 - 12, 28.06.2019

S.seda Bapoğlu Dümenci , Rukiye Dilli Berna Sicim Sevim

Öz

Bu çalışmanın amacı popüler animasyon çizgi filmlerinin okul öncesi dönem çocuklarının resimleri üzerindeki etkilerini incelemektir. Çalışmanın örneklemi, 2016-2017 güz ve bahar yarıyılında kamu kurum kreşinde eğitim almakta olan 15 çocuktan oluşmaktadır. Veri toplama sürecinde son 5 yılda vizyonda yayınlanmış 12 animasyon çizgi film, 6 ay süresince çocuklara izletilmiş ve ardından çocuklardan akıllarında en çok kalan film sahnesinin resmini çizmeleri istenmiştir. Çocukların her bir resim için sözel olarak verdikleri ifadeler araştırmacılar tarafından not edilmiştir. Verilerin analiz edilmesinde nitel araştırma yöntemlerinden olan doküman inceleme yönteminden faydalanılmış olup araştırmacılar tarafından geliştirilen resim değerlendirme formu ile incelenmiştir. 130 çocuk resminden elde edilen bulgulara göre, çocukların animasyon filmlerinde yer alan basmakalıp (sterotype) durumlara odaklandıkları ve bunları resmettikleri görülmüştür. Bu basmakalıp durumlarda 42 kez doğaüstü olaylar, 16 kez şiddet, 7 kez cinsellik, 6 kez duygusalık ve 5 kez ölüm içerikli çizimlere rastlanmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Çocuk animasyon filmleri, çocuk resimleri, okul öncesi eğitim

Reflections of Children's Animation Films in Preschool Children's Drawings

Öz

The purpose of this study is to examine the effects of popular animated films for children on pre-school children's drawings. The sample consists of 15 preschool children who attended public preschool during 2016-2017 spring and fall semesters. During the data collection process, children watched 12 animated cartoons for 6 months, which had been broadcast for 5 years, and then they were asked to draw the pictures of the scenes most memorable in their minds. Children’s verbal expressions for each picture were noted by the researchers. Document analysis method, which is one of the qualitative analysis methods, was employed and picture evaluation form was developed by the researchers to analyze the data. According to the findings based on the 130 pictures of the children, children focused some stereotypical situations in animated films and drew those situations. As stereotypical situations, children drew supernatural events. 42 times, violence 16 times, sexuality 7 times, emotionality 6 times, and death 5 times.

Anahtar Kelimeler

Children animated films, children’s drawings, preschool education

Kaynakça

• Akçay, D. & Özcebe, H. (2012). Okul öncesi eğitimi alan çocukların ve ailelerinin bilgisayar oyunu oynama alışkanlıklarının değerlendirilmesi. Çocuk Dergisi, 2(2), 66-71. doi:10.5222/j.child.2012.066.
• Berk, L. (2013). Bebekler ve çocuklar doğum öncesinden orta çocukluğa (çev. Ed. Nesrin Işıkoğlu-Erdoğan). Ankara: Nobel.
• Büyüköztürk, Ş. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Dilli, R. (2013). Görsel kültür kuramının ilköğretim 4. sınıf görsel sanatlar dersinde uygulanması. (Doktora tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ sayfasından erişilmiştir.
• Ferguson, C. J. (2007). The good, the bad and the ugly: A metaanalytic review of positive and negative effects of violent video games. Psychiatr Q, 78, 309-16. doi:10.1007/s11126-007-9056-9.
• Gilbert, K. (1998). The body, young children, and popular culture. N. Yelland (Ed.), Gender in early childhood içinde (s. 55–71). Florence, KY: Taylor and Francis.
• Herbozo, S., Tantleff-Dunn, S., Gokee-LaRose, J., & Thompson, J. K. (2004). Beauty and thinness messages in children’s media: A content analysis. Eating Disorders, 12(1), 21–34.
• İnanlı, M. S. (2009). Televizyondaki çocuk programlarının beş-altı yaş çocukları için sözel şiddeti antisosyal sözcükler içerme durumunun incelenmesi. (Doktora tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ sayfasından erişilmiştir.
• Jarvis, M. (2004). The importance of painting in pedagogic practice. International Journal of Art & Design Education, 23(3), 316-325. doi:10.1111/j.1476-8070.2004.00410.x.
• Karaca, G. (2011). 5-8 Yaş aralığındaki çocuklarda stereotip (klişe resim) kullanımı. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(4), 86-93.
• Klein, H., & Shiffman, K. S. (2006). Messages about physical attractiveness in animated cartoons. Body Image, 3(4), 353–363.
• Kraak, V. I., & Story, M. (2015). Influence of food companies’ brand mascots and entertainment companies’ cartoon media characters on children’s diet and health: A systematic review and research needs. Obesity Reviews, 16, 107–126.
• Matthews, J. (1999). The art of childhood andadolescence (The construction of meaning). London: Falmer.
• McCallum, R. (2018). Angels, monsters and childhood: Liminality and the quotidian surreal. Screen adaptations and the politics of childhood içinde (s. 173–209). London: Palgrave Macmillan.
• Mistry, K. B., Minkovitz, C. S., Strobino, D. M., & Borzekowski, D. (2007). Children’s television exposure and behavioral and social outcomes at 5.5 years: Does timing of exposure matter? Pediatrics, 120, 762–769.
• Obel, C., Henriksen, T. B., Dalsgaard, S., Linnet, K. M., Skajaa, E., & Thomsen, P. H. (2004). Does children’s watching of television cause attention problems? Retesting the hypothesis in a Danish cohort. Pediatrics, 114, 1372–1373.
• Özen, Ö. & Kartelli, F. (2017). Türkiye’de yayın yapan çocuk kanallarında yayınlanan çizgi filmlerdeki şiddet olgusunun analizi. Marmara İletişim Dergisi, 27, 81-93.
• Punyanunt-Carter, N. M., & Carter, S. L. (2009). What do children learn about prosocial behavior from the media? Journal of the American Academy of Special Education Professionals, 51–56.
• Robinson, T., Callister, M., Magoffin, D. & Moore, J. (2007). The portrayal of older characters in disney animated films. Journal of Aging Studies, 21(3), 203-213. doi:10.1016/j.jaging.2006.10.001.
• Sayar, M. K., & Dinç, M. (2009). Televizyon ve çizgi filmlerin çocukların değer oluşumuna etkileri. http://www.tavsiyeediyorum.com/makale_5354.htm sayfasından erişilmiştir.
• Scott, D., & Morrison, M. (2005). Key ideas in educational research. London: Continuum.
• Sokolova, M.V. (2011) Modern cartoon characters in children play and toys, Psychological Science & Education, 2, 49-54.
• Yavuzer, H. (2007). Resimleriyle çocuk. İstanbul: Remzi.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (5.b.). Ankara: Seçkin.
• Yıldırım, E. (2008) Çocuk ve televizyonda şiddet: 5 yaşındaki çocukların anne - babalarının televizyondaki şiddetin saldırgan davranışlar üzerindeki etkilerine ilişkin görüşleri. (Yüksek lisans tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ sayfasından erişilmiştir.
• Yılmaz, S. (2016). Televizyon programlarının çocukların eğitimindeki yeri “Susam Sokağı Örneği”. The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication, 6(2), 205-219. doi:10.7456/10602100/014.