Evlilik Uyumu ile Kişilerarasi İlişki Tarzının Evlilik Yeterliliği Aracılığı ile Açıklanması

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 1, 46 - 60, 28.06.2020

Barış Ergül , Veysel Yılmaz

Öz

Bu çalışmanın amacı, evli bireyler açısından kişilerarası ilişki tarzı ile evlilik uyumu arasındaki ilişki ve evlilikte yeterliğin, bu ilişkideki aracı rolünü tespit etmektir. Bu amaca yönelik olarak, Eskişehir Osmangazi Üniversitesinde idari personel olarak çalışan 244 kişiye kişilerarası ilişki tarzı, evlilik uyumu ve evlilikte yeterlilik ifadelerinden oluşan bir anket uygulanmıştır. 244 evli bireyin 124’ü erkek, 120’si kadındır. Çalışmaya katılanların yaş ortalaması, 40,875, evlilik süreleri ortalaması, 8,024 olarak bulunmuştur. Verilerin analizinde SPSS altında çalışan aracılık etkisinin ölçmeye yönelik olarak hazırlanan PROCESS makrosu kullanılmıştır. Analiz sonucunda, kişilerarası ilişki tarzının evlilik yeterliliği üzerindeki etkisi istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Ayrıca, evlilik uyumunun evlilik yeterliliği üzerindeki kısmi aracılık etkisi ile kişilerarası ilişki tarzını etkilediği belirlenmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Kişilerarası ilişki, Evlilik, Aracılık etkisi

Explanation of Marital Harmony and the Interpersonal Relationship Style Through the Marital Efficacy

Öz

This study aims to determine the relationship between interpersonal relationship style and marital harmony in terms of married individuals and the mediation role of marital efficacy in this relationship. For this purpose, a questionnaire consisting of statements about interpersonal relationship style, marriage harmony and marital efficacy was applied to 244 people working as administrative staff at Eskişehir Osmangazi University. Out of 244 married individuals, 124 are men and 120 are women. The average age of the participants in the study was found to be 40,875, and the average duration of marriage was 8,024. In the analysis of the data, PROCESS macro prepared for measuring the mediation effect working under SPSS was used. As a result of the analysis, the effect of interpersonal relationship style on marital efficacy was found statistically significant. Besides, it was determined that marital harmony, with its partial mediation effect on marital efficacy, affects the interpersonal relationship style.

Anahtar Kelimeler

Marital, Interpersonal relationship, Mediation effect

Kaynakça

• Bandura, A. (1997). Self-efficacy: the exercise of control. New York: W. H. Freeman.
• Baron, R.M., & Kenny, D.A. (1986). The Moderator-mediator variable distinction in social psychological research: conceptual, strategic, and statistical considerations. Journal of Personality and Social Psychology, 51(6), 1173-1182.
• Bradbury, T. N. (1989). Cognition, emotion and interaction in distressed and nondistressed couples. Unpublished Dissertation, University of Illinois, Urbana-Champaign, USA.
• Çabuk, H. A., Güler, E. Ö., & Özel, S.Ö. (2017). Evlilik kalitesini belirleyen faktörler ve bileşenlerinin analizi: Adana ili örneği. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26(2), 57-70.
• Çelik, A.K., & Topkaya, N. (2018). Üniversite öğrencilerinde kişilerarası ilişki tarzlarının yordayıcısı olarak beş faktörlü kişilik özellikleri. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8(9), 138-159.
• Çelik, M. (2006). Evlilik doyum ölçeği geliştirme çalışması. Doktora tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Çelik, M., & Tümkaya, S. (2012). Öğretim elemanlarının evlilik uyumu ve yaşam doyumlarının iş değişkenleri ile ilişkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 13(1), 223-238.
• Erbil, D. D., & Hazer, O. (2015). Çalışan bireylerin evlilik uyumlarının incelenmesi. International Journal of Eurasian Education and Culture, 3(5), 99-116.
• Erözkan, A. (2009). Üniversite öğrencilerinin kişiler arası ilişki tarzları ve mizah tarzları. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 55-66.
• Greeff, A. P. (2000). Characteristics of families that function well. Journal of Family Issues, 21(8), 948-962.
• Hasta, D., & Güler, E. M. (2013). Saldırganlık: Kişilerarası ilişki tarzları ve empati açısından bir inceleme. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(1), 64-104.
• Hayes, A. F. (2018). Introduction to mediation, moderation, and conditional process analysis: A regression-based approach (2nd edition). New York: The Guilford.
• Herawati, N. (2016). The influence of couple harmony and marital adjustment to marital happiness. International Conference on Health and Well-Being Proceedings, 119-126.
• Howell, David C. (2013). Statistical methods for psychology. Belmont: Wadsworth.
• Igbo, I., Awepetu,R., & Ekoja, O. (2015). Relationship between duration of marriage, personality trait, gender and conflict resolution strategies of spouses. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 190, 490-496.
• Karadağ, Ş. (2015). Evlilik uyumu ilişkisinde aile içi iletişimin rolü: Konya örneği. Doktora tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Kasapoğlu, F., Kutlu, M., & Durmuş, E. (2017). Evli bireylerde kişilerarası ilişki tarzı ile evlilik doyumu arasındaki ilişki: evlilikte özyeterlik algısının aracı rolü. Nesne Psikoloji Dergisi (NPD), 5(11), 469-487.
• Kışlak, Ş.T. (1999). Evlilikte Uyum Ölçeğinin (EUÖ) güvenirlik ve geçerlik çalıması. 3P Dergisi, 7(1), 55-65.
• McKinnon, D. P., Fairchild, A. J. & Fritz, M. S. (2010). Mediation analysis. Annual Review of Psychology, 58, 593-614.
• Mitchell, J. K. (2012). Marital dining practices: Affecting change in marital satisfaction through marital self-efficacy. George Fox University, Newberg, Oregon.
• Özen, D. Ş., & Güneri, F.K. (2018). İlişki başarısının temel belirleyicisi: reddedilme duyarlılığı. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 10(4), 454-469.
• Özgüven, İ. E. (2000). Evlilik ve aile terapisi. Ankara:Nobel.
• Refahi, Z. (2016). Relation between attachment styles and marital conflicts through the mediation of demographic variables in couples. International Journal of Medical Research & Health Sciences, 5(11), 643-652.
• Rogers, C. R. (2012). Kişi olmaya dair ( A. Babacan, Çev.). İstanbul: Okyan Us.
• Saxton, L. (1982). Marriage. the nature of marriage, the ındividual, marriage, and the family. (5.Edith). California: Wadsworth.
• Stone, E., & Shackelford, T. (2007). Marital satisfaction.. In R. F. Baumeister & K. D. Vohs (Eds.), Encyclopedia of social psychology. CA: Sage
• Şahin, N. H., Durak, A., & Yasak, Y. (1994, Eylül). Kişilerarası İlişkiler Ölçeği: Psikometrik özellikleri. VIII. Ulusal Psikoloji Kongresi’nde sunulmuş bildiri, İzmir.
• Şener, A., & Terzioğlu, G. (2008). Bazı sosyo-ekonomik ve demografik değişkenler ile iletişimin eşler arası uyuma etkisinin araştırılması. Aile ve Toplum Dergisi, 13(13), 7-20.
• Taylor, W.F. (2016). Bilimsel Yönetimin İlkeleri (Bahadır Akın,Çev.) Ankara: Adres.
• Taysi, E. (2010). Evlilikte bağışlama: evlilik uyumu ve yüklemelerin rolü. Türk Psikoloji Dergisi, 25(65), 40-52.
• Tezer, E. (1986). Evli eşler arasındaki çatışma davranışları: Algılama ve doyum. Doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Winemiller, D. R., & Mitchel, E. M. (1994). Development of a coding system for marital problem solving. Behavioral Research Theory, 32, 159-164.
• Yalçın, H. (2014). Evlilik uyumu ile sosyodemografik özellikler arasındaki ilişki. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(1), 250-261.
• Yılmaz, M. (2010). Üniversite öğrencilerinin kişilerarası ilişki tarzları ve kendini açma düzeyleri arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.