A Study of Internet Addiction Levels of Primary School and Secondary School Final Year Students (The Example of Adıyaman Province)

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 1, 103 - 121, 28.06.2021

Mehmet Gültekin , Hasan Aydemir

https://doi.org/10.51725/etad.875881

Öz

The purpose of this study is to investigate the internet addiction levels of primary school and secondary school’s last year students. The relational screening method was used. The population of this study is composed of 4337 senior students from 26 public primary schools and 4178 senior students from 28 public secondary schools of Adıyaman province in academic year of 2017-2018, in total 8515 students. The sample of the research consists of 1923 senior students from 26 primary schools and 1756 senior students selected from 28 secondary schools which were selected randomly from the schools in population. Of the 3679 students, 2808 were taken into consideration. Internet Addiction Scale and personal information form were used as data collection tools. Data were analyzed by one-way analysis of variance (One Way Anova) test, two-stage cluster method (Twostep Cluster), t-test. It was found that, of the 2808 students who were evaluated, 272 (%9.7) are in the addiction group, that 553 (%19.7) are in the addiction risk group, that 796 (%28.3) are in the threshold group, and that 1187 (%42.3) are in the non-addicted group.

Anahtar Kelimeler

Addiction, Internet, Internet addiction

İlkokul ve Ortaokul Son Sınıf Öğrencilerinin İnternet Bağımlılık Düzeylerinin İncelenmesi (Adıyaman İli Örneği)

Öz

Bu araştırmanın amacı, ilkokul ve ortaokul son sınıf öğrencilerinin internet bağımlılık düzeylerinin incelenmesidir. İlişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini 2017-2018 eğitim-öğretim yılında Adıyaman il merkezinde bulunan devlet okullarından; 26 ilkokuldan 4337 son sınıf öğrencisi, 28 ortaokuldan 4178 son sınıf öğrencisi olmak üzere toplamda 8515 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini evrende bulunan okullar içerisinde tesadüfi olarak seçilmiş; 26 ilkokuldan 1923 son sınıf öğrencisi, 28 ortaokuldan 1756 son sınıf öğrencisi olmak üzere toplamda 3679 öğrenci oluşturmaktadır. Ulaşılan 3679 öğrenciden 2808 tanesi değerlendirmeye alınmıştır. Veri toplama aracı olarak İnternet Bağımlılığı Ölçeği ve kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Veriler, tek yönlü varyans analizi (One Way Anova) testi, iki aşamalı küme metodu (Twostep Cluster), t-testi ile analiz edilmiştir. Değerlendirmeye alınan 2808 öğrenci içerisinden 272’si (% 9.7) bağımlı grupta, 553’ü (% 19.7) bağımlılık riski taşıyan grupta, 796’sı (% 28.3) eşik grubunda, 1187’si (% 42.3) bağımlı olmayan grupta yer aldığı bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Bağımlılık, İnternet, İnternet Bağımlılığı

Kaynakça

• Akdeniz, B. (2018). 14 – 16 yaş aralığındaki ergenlerin bağlanma stilleri, gözlerden zihin okuma becerileri ve ruhsal sorunları ile internet bağımlılığı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi:İstanbul ili örneği. Yüksek Lisans Tezi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Blimler Enstitüsü, Samsun.
• Aksoy, F. (2016). Ergenlerde internet bağımlılığı ile şema mekanizmaları ve baş etme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Alaçam, H. (2012). Denizli bölgesi üniversite öğrencilerinde internet bağımlılığının görülme sıklığı ve yetişkin dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ile ilişkisi. Uzmanlık Tezi. Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi, Denizli.
• Arısoy, Ö. (2009). İnternet bağımlılığı ve tedavisi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 1(1), 55-67.
• Arslan, G. (2017). Anne babası boşanmış ve boşanmamış olan ergenlerin internet bağımlılığı düzeylerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Aslan-Üçkardeş, E. (2010). Mersin Üniversitesi öğrencileri arasında internet bağımlılığının değerlendirilmesi. Uzmanlık Tezi. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi, Mersin.
• Aslanbay, M. (2006). A compulsive consumption: Internet use addictiontendency the case of Turkish high school students. Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Aydemir, H. (2018). Examining the internet addiction levels of high school senior students. Journal of Education and Training Studies, 6(4), 17-25.
• Balcı, Ş. ve Gülnar, B. (2009). Üniversite öğrencileri arasında internet bağımlılığı ve internet bağımlılarının profili. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 6(1), 5-22.
• Batıgün, A.D. ve Hasta, D. (2010). İnternet bağımlılığı: Yalnızlık ve kişiler arası ilişki tarzları açısından bir değerlendirme. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 11, 213-219.
• Bayhan, V. (2011). Lise öğrencilerinde internet kullanma alışkanlığı ve internet bağımlılığı (Malatya uygulaması). Akademik Bilişim Konferansı (s. 917-924). Malatya: İnönü Üniversitesi.
• Bayraktar, F. (2013). İnternet ve ergen gelişimi. Kalkan, M. ve Kaygusuz, C. (Ed.), İnternet bağımlılığı, sorunlar ve çözümler içinde (s. 3–4). Ankara: Anı.
• Bayraktar, F. ve Gün, Z. (2006). Incidence and correlates of Internet usage among adolescents in North Cyprus. CyberPsychology & Behavior, 10(2), 191-197.
• Beşaltı, M. (2016). Ergenlerde internet bağımlılığı ve kişilik özelliklerinin bazı sosyodemografik özelliklere göre incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
• Bölükbaş, K. (2003). İnternet cafeler ve internet bağımlılığı üzerine sosyolojik bir araştırma: Diyarbakır örneği. Yüksek Lisans Tezi. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Diyarbakır.
• Brenner, V. (1997). Psychology of computer use: XLVII. Parameters of internet use, abuse and addiction: The first 90 days of the Internet Usage Survey. Psychological Reports, 80(3), 879-882.
• Canan, F. (2010). Üniversite öğrencilerinde internet bağımlılığı, disosiyatif belirtiler ve sosyodemografik özellikler arasındaki ilişki. Uzmanlık Tezi. Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi, Düzce.
• Canoğulları, Ö. (2014). İnternet bağımlılık düzeyleri farklı ergenlerin cinsiyetlerine göre psikolojik ihtiyaçları, sosyal kaygıları ve anne baba tutum algılarının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Ceyhan, E. (2016). İnternet bağımlılığının bağlanma sitilleri ve duygu düzenlemeyle ilişkisi. Yüksek Lisans Tezi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Van.
• Ceylan, Z., Gürsev, S. ve Bulkan, S. (2017). İki aşamalı kümeleme analizi ile bireysel emeklilik sektöründe müşteri profilinin değerlendirilmesi. Bilişim Teknolojileri Dergisi, 10(4), 475-485.
• Chen, K., Tarn, J.M. ve Han, B.T. (2004). Internet dependency: It's impact on online behavioral patterns in e-commerce. Humen Systems Management, 23, 49-58.
• Chen, S.H. ve Chou, C. (1999). Development of Chinese Internet Addiction Scale in Taiwan. The 107th American Psychology Annual Convention'da sunulmuş poster bildiri, Boston, ABD.
• Çakır, Ö., Horzum, M.B. ve Ayas, T. (2013). İnternet bağımlılığının tanımı ve tarihçesi. M. Kalkan ve C. Kaygusuz, İnternet Bağımlılığı Sorunlar ve Çözümler içinde (s. 1-16). Ankara: Anı.
• Çam, H.H. (2014). Adölesanlarda internet bağımlılığı prevalansı ile psikopatolojik semptomlar ve obezite arasındaki ilişkinin incelenmesi. Doktora Tezi. Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sivas.
• Çetinkaya, M. (2013). İlköğretim öğrencilerinde internet bağımlılığının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Çınar, M. (2017). İlkokul, ortaokul ve lise son sınıf öğrencilerinin internet bağımlılık düzeylerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
• Demetrovics, Z., Szeredi, B. ve Rozsa, S. (2008). The three-foctors model of internet addiction: The Development of problematic internet use questionnaire. Behavior Research Methots, 563-574.
• Demirtaş, Ö.Ö. (2017). Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan ergenlerde internet bağımlılığının prevalansı ve prediktörleri. Uzmanlık Tezi. İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi, İstanbul.
• Dinç, M. (2017). Lise öğrencilerinde özgül internet bağımlılığının bağlanma stilleri ve mizaç özellikleri açısından incelenmesi. Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Dinçer, E. (2006). Veri madenciliğinde k-means algoritması ve tıp alanında uygulanması. Yüksek Lisans Tezi. Kocaeli Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kocaeli.
• Doğan, A. (2013). İnternet bağımlılığı yaygınlığı. Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Doğruluk, S. (2017). Öğretmen adaylarının sosyal medya kullanım alışkanlıkları ile internet bağımlılıkları arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
• Döner, C. (2011). İlköğretim öğrencilerinde internet bağımlılığının farklı değişkenlere göre incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Eğitin Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Durak-Batıgün, A. ve Kılıç, N. (2011). İnternet bağımlılığı ile kişilik özellikleri sosyal destek, psikolojik belirtiler ve bazı sosyo-demografik değişkenler arasındaki ilişkiler. Türk Psikoloji Dergisi, 26(67), 1-10.
• Ganesh, A., Pragyakumari, D., Ramsudarsan, N., Rajkumar, M., Shyam, S. ve Balaji, S.K. (2017). Self-Reported behaviour about internet addiction among medical and paramedical students. Journal of Clinical and Diagnostic Research, 11(10), 10-13.
• Gençer, H. (2017). Ortaokul öğrencilerinde internet bağımlılığı ve siber zorbalık davranışları ile ilişkili değişkenlerin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Cumhuriyet Üniersitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sivas.
• Gençer, S.L. (2011). Ortaöğretim öğrencilerinin internet bağımlılık durumlarının internet kullanım profilleri ve demografik özelliklere göre farklılıklarının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Isparta.
• Griffiths, M.D. (1999). Internet addiction: Fact or fiction? The Psychologist: Bulletin of the British Psychological Society, 246-250.
• Günüç, S. (2009). İnternet bağımlılık ölçeğinin geliştirilmesi ve bazı demografik değişkenler ile internet bağımlılığı arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Van.
• İnan, A. (2010). İlköğretim II. kademe ve ortaöğretim öğrencilerinde internet bağımlılığı. Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• İşsever, N.K. (2016). İnternet bağımlılığının üniversite öğrencilerinde yaygınlığının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Karakuş, Z. (2016). İnternet bağımlılık düzeyinin TEOG ders puanları ve bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
• Karasu, F., Bayır, B. ve Çam, H.H. (2017). Üniversite öğrencilerinin internet bağımlılığı ile sosyal destek arasındaki ilişkinin incelenmesi. Sosyal Bilimler Dergisi, 7(14), 374-386.
• Kaya, A. (2011). Öğretmen adaylarının sosyal ağ sitelerini kullanım durumları ve internet bağımlılığı düzeyleri. Yüksek Lisans Tezi. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Khan, M.A., Shabbir, F. ve Rajput, T.A. (2017). Effect of gender and physical activity on internet addiction in medical students. Pakistan Journal of Medical Sciences, 33(1), 191-194.
• Kim, K., Ryu, E., Chon, M.Y., Yeun, E.J., Choi, S.Y., Seo, J.S., … Nam, B.W. (2006). Internet addiction in Korean adolescents and its relation to depression and suicidal ideation: A questionnaire survey. International Journal of Nursing Studies, 43, 185-192.
• Kim, S. ve Kim, R. (2002). A study of internet addiction: Status, causes, and remedies-focusing on the alienation factor. International Journal of Human Ecology, 3(1), 1-19.
• Koçaş, F. (2017). Mersin’de lise öğrencilerinde sanal iletişim araçlarının kullanımı ve internet bağımlılığının uyku kalitesi ile ilişkisinin araştırılması. Uzmanlık Tezi. Mersin Üniveristesi Tıp Fakültesi, Mersin.
• Koyuncu, T., Ünsal, A. ve Arslantaş, D. (2012). İlköğretim ve lise öğrencileri arasında internet bağımlılığı ve yalnızlık. 15. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi'nde sunulmuş bildiri, Uludağ Üniversitesi, Bursa.
• Köksal, Y. (2015). İnternet bağımlılığı ile internetten alışveriş ilişkisi üzerine bir incelenme; üniversite öğrencileri uygulaması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(12), 117-130.
• Makas, Y. (2008). Lise öğrenimi gören gençlerin internet kullanımının psikososyal durum ile ilişkisi. Yüksek Lisans Tezi. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Medikoğlu, O. (2018). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin internet bağımlılığı düzeylerinin belirlenmesi ve akademik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Morahan-Martin, J. ve Schumacher, P. (2000). Incidence and correlates of pathological internet use among college students. Computers in Human Behavior, 16(1), 13-29.
• Özdemir, G. (2016). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencilerinde internet bağımlılığı ve depresyon arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Uzmanlık Tezi. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Ankara.
• Öztürk, E. ve Kaymak-Özmen, S. (2011). Öğretmen adaylarının problemli internet kullanım davranışlarının kişilik tipi, utangaçlık ve demografik değişkenlere göre incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(4), 1785-1808.
• Reisoğlu, İ., Gedik, N. ve Göktaş, Y. (2013). Öğretmen adaylarının özsaygı ve duygusal zekâ düzeylerinin problemli internet kullanımıyla ilişkisi. Eğitim ve Bilim, 38(170).
• Saatçıoğlu, H. (2016). İnternet bağımlılığı tanısı alan ergenlerin sosyal bilişsel becerilerinin değerlendirilmesi. Uzmanlık Tezi. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi, İzmir.
• Sağat, B. (2017). Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan ergenlerde görülen internet bağımlılığının benlik saygısı ile ilişkisi. Uzmanlık Tezi. Işık Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Savaş, S. ve Topaloğlu, N. (2011). Veri madenciliği yöntemi ile GSM şebekelerinin performans analizi. Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 26(4), 241-251.
• Social, W.A. (2018). Digital in 2018: Global overview. https://wearesocial. com/blog/2018/01/global-digital-report-2018 sayfasından erişilmiştir.
• Tanrıverdi, S. (2012). Ortaöğretim öğrencilerinde internet bağımlılığı ile algılanan sosyal destek arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Van.
• Turan, F. (2017). Ergenlerde internet bağımlılığının anne baba tutumları açısından incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi, İstanbul.
• TÜİK. (2018). Hanehalkı bilişim teknolojileri kullanım araştırması. TÜİK: http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=27819 sayfasından erişilmiştir.
• Yar, A. (2012). Ruhsal bozukluğu olan ve olmayan ergenlerde internet bağımlılığı yaygınlığı. Uzmanlık Tezi. Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kocaeli.
• Yellowlees, P. ve Marks, S. (2007). Problematic internet use or internet addiction? Computers in Human Behavior, 1447-1453.
• YEŞİLAY. (2017). Bağımlılık nedir? http://www.yesilay.org.tr/tr/bagimlilik/bagimlilik-nedir sayfasından erişilmiştir.
• Yıldırım, M.S. (2016). Ergenlerde internet bağımlılığının obezite ve benlik saygısı ile ilişkisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Young, K.S. (1996). Internet addiction: The emergence of a new clinical disorder. CyberPsychology and Behavior, 237-244.