Hemşirelerin Uzaktan Eğitime İlişkin Görüşleri

Yıl 2013, Cilt: 3 Sayı: 2, 23 - 41, 01.08.2013

Emine Şenyuva

Öz

In the research, it was aimed at unearthing the views of nurses concerning the distance education. It was a descriptive-quantitative and a qualitative research. The research population was constituted by all the nurses (1015 nurses) who were living in Istanbul and receiving education in the Bachelor's Degree Completion Programme in Nursing carried out as web-based distance education by Atatürk University Distance Education Implementation and Research Center in the 2011-2012 academic year. The sample consisted of 198 nurses who were selected through random sampling and accepted to take part in the research. Data of the research were collected by the Information Form and Semi-Structured Interview Form prepared to determine their views on distance education. Data were analyzed through content analysis and frequency analysis techniques. The youngest nurse to participate in the research was age average was 39,69±4,80. them were married (79,8%). nurses were serving in the tertiary healthcare services (41,9%), them were working as clinical nurse (35,9%). Nurses had been working as nurse for 17-22 years (46,0%). All the nurses expressed that they wanted to take part in another programme/education provided through distance education (91,4%). Nurses prefer distance education principally as "they cannot attend a formal education programme due to their working hours/working in shifts, they can have access to the working environment in conformity to their learning styles and rates, it facilitates their family life. It was reported that information and skills could be observing and practicing in distance education (83,7%). In our study, all nurses expressed that all programmes in nursing can not be given through distance education (83.8%). In conclusion, we recommend that instructors, who will plan, organise and prepare the distance education programmes, carry out researches and analyses to take the individual differences and expectations of nurses into consideration and start working to provide the nurses with continuing education programmes, postgraduate programmes, postgraduate continuing education programmes, certificate programmes through distance education.

Anahtar Kelimeler

distance education, distance education in nursing, distance education, nursing education

Hemşirelerin Uzaktan Eğitime İlişkin Görüşleri

Öz

Araştırmada, hemşirelerin uzaktan eğitime ilişkin görüşlerini ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Araştırma, tanımlayıcı-nicel ve nitel araştırma yöntemine dayalı olarak planlanmıştır. Araştırmanın evrenini, İstanbul ilinde yaşayan ve 2011-2012 öğretim yılı bahar döneminde Atatürk Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi tarafından web tabanlı uzaktan eğitim ile yürütülen Hemşirelikte Lisans Tamamlama Programı'na devam eden tüm hemşireler (1015 hemşire), örneklemini ise gelişigüzel örnekleme yöntemi ile seçilen 198 hemşire oluşturmuştur. Araştırmada veriler, Bilgi Formu ve uzaktan eğitime ilişkin görüşlerini belirlemek amacıyla hazırlanan Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu ile toplanmıştır. Veriler, nitel (içerik analizi) ve nicel (frekans,ki-kare) veri çözümleme teknikleri kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmaya katılan hemşirelerin; yaş ortalamaları 39,69±4,80'dir. Hemşirelerin büyük çoğunluğu (%79,8) evlidir. Hemşireler ağırlıklı olarak üçüncü basamak sağlık hizmetlerinde (%41,9) çalışmakta, klinik hemşire (%35,9) olarak görev yapmakta, 17-22 yıldır (%46) hemşire olarak çalışmaktadır. Hemşirelerin büyük çoğunluğu uzaktan eğitimle verilen bir başka programa/eğitime katılmak istediğini (%91,4) belirtmiştir. Hemşirelerin uzaktan eğitimi öncelikle tercih etme nedenleri, çalışma saatleri/vardiyalı çalışma nedeniyle örgün eğitim programına devam edememe, kendi öğrenme biçimine, öğrenme hızına uygun çalışma ortamı sağlama, aile hayatını sürdürmede kolaylık sağlama olarak sıralanmıştır. Hemşirelerin büyük çoğunluğu hemşirelik bilgi ve becerilerinin uzaktan eğitimde, uygulamaya ve görmeye dayalı etkinliklerle (%83,7) kazandırılabileceğini, hemşirelikteki tüm programların uzaktan eğitimle verilemeyeceğini (%83,8) ifade etmiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda; uzaktan eğitim programlarını planlayacak, düzenleyecek ve hazırlayacak olan öğretim elemanları tarafından hemşirelerin bireysel farklılıklarını ve beklentilerini göz önünde bulundurmaya yönelik araştırma ve analizlerin gerçekleştirilmesi ve hemşirelerin sürekli eğitim programları, lisansüstü programların, mezuniyet sonrası sürekli eğitim programlarının, sertifika programlarının, seminer çalışmalarının uzaktan eğitimle verilmesine yönelik çalışmaların başlatılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

uzaktan eğitim, hemşirelikte uzaktan eğitim, uzaktan eğitim ve hemşirelik eğitimi, hemşirelik eğitimi

Kaynakça

• Sonuç ve Öneriler Araştırmanın sonuçları hemşirelerin uzaktan eğitimi öncelikle, çalışma
• saatleri/vardiyalı çalışma nedeniyle örgün eğitim programına devam edememesi, kendi
• öğrenme biçimine, öğrenme hızına uygun çalışma ortamı sağlaması nedeniyle tercih
• ettiklerini, hemşirelik bilgi ve becerilerinin uzaktan eğitimde uygulamaya ve görmeye dayalı
• etkinliklerle kazanabileceklerini, hemşirelikteki tüm programların uzaktan eğitimle
• verilemeyeceğini ifade ettiklerinin göstermiştir.
• Bu sonuçlar doğrultusunda;
•  Uzaktan eğitim programlarını planlayacak, düzenleyecek ve hazırlayacak olan
• öğretim elemanları tarafından hemşirelerin bireysel farklılıklarını ve beklentilerini
• göz önünde bulundurmaya yönelik araştırma ve analizlerin gerçekleştirilmesi,
•  Hemşirelerin sürekli eğitim programları, lisansüstü programların, mezuniyet
• sonrası sürekli eğitim programlarının, sertifika programlarının, seminer
• çalışmalarının uzaktan eğitimle verilmesine yönelik çalışmaların başlatılması,
•  Hemşirelerin etkili olmasını sağlamak amacıyla zengin ve alternatif öğrenme
• ortamlarının tasarlanması önerilmektedir.
• Adams, A. & Timmis, F. (2006). Students views of integrating web-based learning tecnology
• into the nursing cirriculum – a descriptive survey. Nurse Education in Practice, 6, 2- 21. Armstrong, M.L., Gessner, B.A. & Cooper, S.S. (2000). Pots, pans, and pearls. the nursing
• professions rich history with distance education for a new century of nursing. Journal
• of Continuing Education in Nursing, 31, 63-70. Atack, L. (2003). Becoming a web-based learner: registered nurses’ experiences. Journal of
• Advenced Nursing, 44 (3), 289-297. Atack, L. & Rankin, J. (2002). A descriptive study of registered nurses’ experiences with web
• based learning. Journal of Advanced Nursing, 40, 457-465. Atatürk Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi (ATAUZEM).
• http://atauzem.atauni.edu.tr/programlar.aspx?program=1&sayfa=0
• 02013 tarihinde alınmıştır. adresinden Avery, D.M., Ringdahl, D., Juve, C. & Plumbo, P. (2003). The transition to web based
• education: enhancing acess to graduate education for women’s health providers.
• Journal of Midwifery and Women’s Health, 48, 418-425. Beldarrain, Y. (2006). Distance education trends: Integrating new technologies to foster
• student interaction and collaboration. Distance Education, 27 (2), 139-153. Blakeley, J.A. & Smith, C.J. (1999). Teaching community health nursing by distance methods:
• Development, process and evaluation. The Journal of Continuing Education in
• Nursing, 29 (4), 148-153. Boz, B. (2008). Çevrimiçi öğrenmede eğitim gereksinimlerinin belirlenmesi ve öğrenen
• görüşleri: Sağlık çalışanlarına ilişkin bir uygulama. Yükseklisans Tezi, Anadolu
• Üniversitesi, Eskişehir. Boz, B. & Kurubacak, G. (2008). Hemşire öğrenenler için uzaktan eğitim tasarımı. Cumhuriyet
• Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12 (3), 77-83. Carr, K.C. & Farley, C.L. (2003). Redesigning courses for the world wide web. Journal of
• MidwiferyveWomen’s Health, 48, 407-417. Christianson, L., Teine, D. & Luft, P. (2002). Web-based teaching in undergraduate nursing
• programs. Nurse Educators, 27, 276-282. Daugherty, M. & Funke, B.L. (1998). University faculty and student perceptions of web
• based instruction. Joumal of Distance Education, 13, 1-39. Farrell, G., Cubit, K., Bobrowski, C. & Salmon, P. (2007). Using the www to teach
• undergraduate nurses clinical communication. Nurse Education Today, 27 (5), 427- 435. Halter, J.M., Kleiner, C. & Hess, R.F. (2006). The experience of nursing students in an online
• doctoral program in nursing:A phenomenogical study. International Journal of
• Nursing Studies, 43, 99-105. Hoeksel, R. & Moore, O.F. (1994). Clinical nursing education at a distance: Solving ınstructor
• ıntergetion problems. Journal of Nursing Education, 33, 178-180. Holly, C. (2009). The case for distance education in nursing. Journal of Online Learning and Teaching,
• 02013 tarihinde alınmıştır. http://jolt.merlot.org/vol5no3/holly_0909.htm. adresinden Mahoney, J., Marfurt, S., daCunha, M. & Enqebretson, J. (2005). Design and evaluation of an
• online teaching strategy in an undergraduate psychiatric nursing course. Archives of
• Psychiatric Nursing, 19, 264-272. Mallow, G.E. & Fredricka, G. (1999). Technology-based nursing education overview and call
• for further dialoge. Journal of Nursing Education, 38, 248-251. McGreal, R., Davis, S., Murphy, T. & Smith, C. (2006). Skill enhancement for health: An
• evaluation of an online pilot teaching module on epidemiology. Turkish Online
• Journal of Distance Education (TOJDE), 7, 41-48. Mollaoğlu, M. & Atalay, M. (1994). Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi önlisans
• tamamlama programına devam eden hemşirelerin programa ilişkin görüşleri.
• Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 1, 15-23. Moore, P. & Hart, L. (2004). Strategies for teaching nursing research online. International
• Nursing Rewiev, 51, 123-128. Özdamar, K. (2001). SPSS ile biyoistatistik. Eskişehir: Kaan Kitabevi. Robert, V.W., Brannan, J.D. & White, A. (2005). Outcomes-based research: Evaluating the
• effectiveness of an online nurse refresher course. The Journal of Continuing
• Education in Nursing, 36 (5), 200-204. Sit, J., Chung, J., Chow, M. & Wong, T. (2005). Experiences of online learning: students’
• perspective. Nurse Education Today, 25, 140-147. Şenvuva, E. & Taşocak, G. (2010). Hemşirelik eğitiminde web tabanlı uzaktan eğitim
• uygulaması: Hasta Eğitimi dersi örneği. 10th International Educational Technology
• Conference ve Exhibition’da Sunulmuş Bildiri. Şenyuva, E. (2011). Trends towards distance education of nursing education in Turkey.
• Turkish Online Journal of Distance Education-TOJDE, 12 (4), 147-156. Şenvuva, E. (2012). Nurses continuing education with the approach of distance education.
• International Journal of Social Sciences & Interdisciplinary Research, 1 (12), 47-56.
• www.indianresearchjournals.com. adresinden 13.02.2013 tarihinde alınmıştır. Taşocak, G. (2000). Eğitimde süreklilik. I. Ulusal Klinisyen Hemsireler ve Ebeler Kongresi’nde
• Sunulmuş Bildiri. Taylor, J.H. (2003). Facilitating distance learning in nurse education. Nurse Education in
• Practice, 3, 23-29. T.C Sağlık Bakanlığı Sağlık İstatistikleri Yıllığı, (2011). http://www.saglik.gov.tr/TR/belge/1
• 16345/saglik-istatistikleri-yilligi-2011.html alınmıştır. adresinden 13.02.2013 tarihinde Thurmond, V.A. & Wambach, K. (2004). Understanding interactions in distance education: A
• rewiev of the literature.
• adresinden 27.01.2013 tarihinde alınmıştır. http://itdl.org/journal/Jan_04/Jan_04.pdf#page=17 Willmer, M. (2005). Promoting practical clinical management learning: The current situation
• about information and communications technology capability development in
• student nurses. Journal of Nursing Management, 13, 467-476. Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara:
• Seçkin Yayınevi. Yu, S. & Yang, K.F. (2006). Attitudes toward web-based distance learning among public
• health nurses in Taiwan: A questionnaire survey. International Journal of Nursing
• Studies, 43, 767-774.